VAN VEURNE
LJ
VB
ai
II
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
ÏI
b
T
a
ZATERDAG 1 JANUARI
1882.
Veurne, .Januari.
de
de
k'!5vK'.
n
r
Ui
Het liberalismus op den vlaamschen
buiten.
Het is eene onbetwistbare zaak Sedert
de nieuwe schoolwet in voege is, heeft
het liberalismus op den vlaamschen bui
ten zeer groote vorderingen gedaan. Over
een aantal jaren immers had de landelijke
bevolking ecu geheel verkeerd gedacht
over de strekkingen dier partij; of om
juister te spreken: zij had er in het g,e-
de
de
een
’.W
-* 1
•f'Uf*
Het Blad verschijnt, allen Zaterdag; en allen Woensdag in Supplement.
Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar:
Voor Stad: G maanden, fr. 3-25 Een jaar, fr. 6-00.
Voor gansch Belgie: G maanden, fr. 3-7a Een jaar, fr. 7-00.
Een afzonderlijk nummer 10 c." Bekendmakingen 20 centiemen den
drukregel. Reklamen 50 centiemen den regel.
UAW
Men schrijft in bij den drukker-uitgever, Ooststraat, G, te Veurne, en op
a^e postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij.
‘r Alle mededeelingen, artikels of brieven, behoorlijk onderteeken I, rjs-
ook bekendmakingen uilerlijk legen Vrijdag middag loc te zenden.
JAAR.
heel geen gedacht over. Zoo verbeeldde
de massa zich gaarne de voorstaanders
der vrije gedachte als eene soort van dui-
veksche handlangers, gereed oni alle
maatschappelijke instellingen omver te
werpen; bereid zelfs om, eens de kans
schoon, priesters, paters en nonnen voor
altijd van ’s werelds tooneel te doen ver
dwijnen.
Deze dwaling vloeide, als zooveel an
dere, uil de zelfde bron voort. Was er op
de gemeente ergens een persoon, die zich
om bijzondere redenen eens tegen zijnen
alles vermogenden zielenherder verzei
len dierf, deze vredelievende personnagie
droeg wel zorg reeds den volgenden zon
dag aan zijne beminde 'parochianen te
vertellen, hoe afschuwelijk hel is een
liberaal onder zijne godvreezende kudde
te moeten zien. In weinig dubbelzinnige
bewoordingen liet hij niet na den ge-
naamden liberaal aan de menigte te doen
kennen, en reeds de volgende dagen
fluisterden wel eens groote en kleine bin
ders, wijl zij den persoon in kwestie met
den vinger nawezen: «oh!... ziedaar den
liberaal...
Was er op de gemeente al iemand die
hel mei den Eerwaarde in den biechtstoel
niet goed stellen kon en daarom verkoos
er maai doodeenvoudig van weg ie blij
ven... dadelijk zijn vonnis: ’t Was een
liberaal
Vond men er al ecu die vloekte als een
Schol, doch die tevens een goed betaler
in den Sinte Pieterspenning, de Voort
planting, deChineeskens enz. was, Tgaf
er nipt aan. Maar had een andere het
goede gedacht van voor al die beuzela
rijen zijnen penning Ie weigeren, T was
en T bleef... een liberaal.
Sleet de eene of aijdcre landbouwer,
bij wele der gansebe gemeente, het los-
bandigsle leven dal men denken kan,
doch had hij (evens zorg den heer pas
toor, van tijd tot tijd een stuk van ’t var
ken, een vet kieken of iels diergelijks te
offeren... Bah! dit ging onbemerkt voor
bij. Maar dierf een andere, die van
meening was dat zijne maag beter die
lekkere beetjes dan de maag van den heer
pastoor verleren kon, dierf deze, zeg ik,
zich eens eenige losse woorden veroor
loven... alweer een liberaal!...
De vaische meeningen hebben eindelijk
plaats gemaakt voor eene meer verstan
dige overweging. Op den buiten begint
-men in te zien dal er hoegenaamd geen
verband beslaan kan tusschen tcugeloos-
heid en liberalismus wel integendeel.
Hel volk weet dat een liberaal onkel
lijk de overheersching der geestelijkheid
in burgerzaken miskent: een liberaaal op
hel gemeentehuis wil geene orders uit de
sacristij ontvangen.
Men zal ons opwerpen:
Is het waar dal uwe theoriën op den
builen eèhen zoo grooten voortgang ge
daan hebben, hoe komt het dan dat men
er nog zoo vele slaafsche gemeentebe
sturen vindt; hoe komt het dat vrije volks
vrienden nog in zoovele plaatsen hunne
tegenstrevers gerust aan hel scholelkeu
zien zitten, zonder zelfs een enkele poging
daartegen te durven wagen?
Ten volle iiiet de liberale beweging op
den vlaamschen builen bekend, eene
nauwgezette studie dier grondbeginselen
in verbaild met hol volksleven gedaan
hebbende, durven wij in volle openhar
tigheid onze gevoelens daaromtrent uilen.
Dit alleen was als het ware de drijfveer
van ons schrijven.
Wij zullen dan trachten zoo korlbondig
mogelijk de oorzaken op te sommen,
waarom bel volk niet openllijk zijne ge
voelens uilen mag, waarom bel niet
rondweg voor zijne princiepen kan uit
kom en.
de volgende kosten veroorzaakt
20,742-15, treklieme van
(schrijvers en
20,482-73, kosten van
evenwicht in het budjet te kunnen
brengen.
Een telegram uit Alhencn meldt,
dal de kiezingen zondag laatst in
de grootste orde door gansch Grie
kenland zijn afgeloopen. De ge
kende uitslagen doen een groote
meerderheid voor het gouverne
ment voorzien. De heei’en Bikakis
en Bouboulis, ministers, werden
niet gekozen.
Het russisch Staatsblad meldt dat
China door tusschenkomst van hel
bankhuis Baring, brothers, hel
eerste ge’deelte de vergoeding heeft
betaald, die in het verdrag van
Kouldja was vaslgesleld.
De russische admiraliteit beeft
besloten, dal vooiTaan al de rus
sische arsenalen 'zullen gebouwd
worden en dit met inlandsche
bouwstoffen. Zij heeft insgelijks
besloten de russische vloot in de
Zwarte Zee te vermeerderen.
De sultan van Turkije heeft
Edhem pacha gelast om aan den
keizer van Oostenrijk zijnen dank
overlebrengen rakende het wel wil
lend onthaal, dat Ali-Niz.ami en
zijn gevolg te Weenen is te beurt
gevallen.
ïlet. Schoolonderzoek.
T Shool-onderzoek door de kle
rikale!! gevraagd en waartegen zij
nu zoo roepen en lieren om dal
het voor hun zoo een harte slag is,
heeft, volgens T verslag van volks
vertegenwoordiger Washer, in 1880
renlie en wij zouden willen zien
dat men dubbel bestede voor de
nationale opvoeding dan tegen
woordig in de budjellen is opge-
somd. Dal is maar eene leening;
later zal ’t land de vruchten pluk
ken waarvan T zaad heden zoo
kostelijk valt; men zal in ’t land
ware burgers kweeken getrouw aan
wel en land, ware Belgen die hou
den aan vorst en land, een reuzen
geslacht die zich zal komen stellen
tegenover de fanatieke verbasterde
lafaards, die zoo als nu den Paus
voor koning nemen, ons nationaal
vaandel schandelijk ruilen legen
geluwe kleuren van den Room-
schen Vrijheids-verdoenier,
geestelijke overheid boven
civiele overheid stellen, in
woord ’t vrije Belgie iu de klauwen
van ’t verachtelijk ultramonlanis-
mus willen overleveren.
Hewel, de kostelijke Staatsscho
len zullen Belgenland vrijwaren
tol de middeleeuwen terug te ko
men. Het nationaal onderwijs zal
met lijd, lol geluk van volk en land
T Broederkens onderwijs verplette
ren en versmachten.
Ons liberaal Staatsbestuur heeft
door de Shoolwel gezorgd voor de
toekomst en van daar de nijd en
de gramschap der zwarte bende.
En nu, wal de kosten van T
School-enkwest betreft, deze zijn
ook nuttig verbruikt geweest:
alware hel maar slechts om aan T
publiek die treffelijke dienaars des
Heercn eens van na bij te leeren
kennen, hune dwangmiddels, hun
misbruik van sakramenlen, hunne
Simonie daden, hunne valschheden
hunne leugens in den klaren te
brengen Want nooit zeker noch
in geene landen heeft een onder
zoek schandelijke:’ en openbaarlij
ker de priesters partij neergeslagen.
De groote partij van eerbied
weel zulks maar al te wel en van
daar al hun roepen, lieren en
huilen
Maar niets zal helpen; al veran
derde in 1882 T ministerie, de
schoolwet zal blijven lol spijt van
die T benijdt.
Aan u, liberalen uw ontgonnen
werk van volksbeschaving niet ten
halfste te laten, maar met verdub
belden moed, band in hand wer
ken tot het bevolken der siads-
sch olen.
Aan T werk dan, onophoudend,
standvastig en zonder oinzien
A.' ÜJ5
^•oSstiek Overzicht.
Men houdt zich in Frankrijk
thans het meest bezig met de Se-
naatskiezingen, die moeten plaats
grijpen. In talrijke sleden komen
de senaatskiezers bijeen, om eene
bepaalde beslissing te nemen. De
heer de Freycinet is naar Montau
ban vei trokken, op hel aandringen
zijner vrienden, die er de repu-
bliekcinsche kandidaten bedreigd
zien.
In Engeland zal hel politiek
leven weldra wat meer bezieling
krijgen, ten gevolge van den wet-
gevenden zittijd van hel engelsch
Parlement, die den 6 februari ge
opend wordt. De ministerraad k nil
donderdag en vrijdag bijeen en
zijne beraadslagingen zullen om
zoo te zeggen zonder onderbreking
voortgezet worden lol op heleinde
der parlementaire vacantien.
Uit de hoof'isiad van Ierland
telegrafeert men, dal eene vereeni-
ging van omtrent 4000 grondeige
naars, onder voorzitterschap van
den hertog van Abercqrn, zes be
slissingen heeft aangenomen strek
kend om de uitspraken der lande
lijke hulpcommissarissen te laken
en te vragen dat, in geval de hoofd
commissie die uitspraken zou bc
krachligen, er aan de grondeige
naars eene vergoeding door den
slaat zou verleend worden. De
veiceniging heeft eindelijk beslo
ten een verzoekschrift naar dc
koningin te sturen en dit veizoek-
scbrill opleslellen in den zin van
haar beslissingen.
De Correspoiulencia van Madrid
zegt dal hel tekort van het spaansch
budjet voor hel dienstjaar 1882 de
som bedraagt van 8,380,804 frank,
liet zelfde blad spreekt van een
ontwerp van leening voor de
koloniën.
De koning van Portugal heeft
maandag de Cortes geopend. In
zijne troonrede wijst hij de goede
betrekkingen zijner regeering met
al de mogendheden. Hij spreekt
ook over de loegenegehe wijze,
waarop bij te Cacerès door koning
Alfonso XII van spanje onthaald
werd. Hij verhoopt binnen korte
dagen het genoegen te hebben den
koning en de koningin van Spanje
in zijne hoofdstad te zullen zien.
Die bezoeken zullen strekken om
de goede betrekkingen nog nau
wer loetchalen, die beslaan tus-
schen de twee bevriende onafhan
kelijke en vrije landen. Hij verhoopt
dat hel handelsverdrag met Frank
rijk de goedkeuring Cortes bekomen
zal. De troonrede spreekt ook van
hervormingen in hel lager middel
baar ouderwijs, in het land- en
zeeleger en in het beheer der
spoorwegen. Het gouvernement zal
ook eenige finaticieele wetsontwer
pen voordragen, ten einde het
personnecl
- bediende.)
20,482-75, kosten van dagvaarding,
loon der getuigen, reis- en
verblijf kosten der leden van
dc kommissie, enz.
597-23, bureel kosten.
784-50, vertalings kosten.
40,080-44, schadevergoeding aan
leden der kommissie gedu
rende de lusschentijd der
zittingen.
29,603-32, drukkosten.
165-09, kleine ontkosten.
112,453-50.
Dus te samen 112,455-50 fr.
Onze tegenstrevers, als zij, bij
de onnoozele dompelaars,
laagste, de verdrukkendste en de
schandelijkste middelen hebben in
T werk gesteld om T volk legen de
Staatsscholen op te ruijen, reppen
altijd een woord oter de ovei-
groole kosten waarnieê ons francs-
magons ministerie T land belast (de
beurze immers is bij vele de cons
ciëntie) en zij doen den val der
finanlien van staat en de bankroet
voor hunne schapen spiegelen.
Hewel, wij zijn van een geheel
ander gedacht dan die zwarte ver
leiders en onwentelaars die meest
altijd werken uit vrees der concu-
lo
I
i
r
5-50
7-35
9-51
10-11
10-45
<1
4
DUINKERKE
GHYVELUE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
9-00
10-25
12-23
12-45
1-11
i
3-02
6-07
8- 59
9- 10
en
in
Je
5-12
5- 42
6- 19
9-15
10-42
11-50
2- 59
3- 22
4- 11
t
5-35
8-06
'O
NIEUPORT (Stad) 7-00 9-00 11-32'2-05 4-17 5-54 7-22
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
.wwsoawiiwKCTum».» vuJO*‘ --WJ <pawanuwrs"»«
t-nwun c w .urnj-i
7-28 9-25 11-57 2-30 4-42 6-19 7-41
7- 48 9-51 12-15 2-10 4-55 8-34
8- 15 10-21 12-35 3-10 5-22 9-04
6- 20
7- 44
10-11
8- 28 10-32
9- 02 10-58
o F5 v i j i H i o
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKE
■Vertrekuren vnn <lcn ijzerenweg van JDutnkcrke, Veui-ne, Gent naar Siixrmide'naar I'jienjt-'jr-J.
5- 54 11-00 3-08 5-12 6-08
6- 32 11-39 3-48 5-42 6-46
7- 12 12-23 4-26 6-19 7-15
9-38 3-23 7-10 9-15 9-28
11-05 5-35 9-31 10-42 10-42
4- 28
5- 06
7- 32
8- 50
