WILLEM VAN DAMPIERRE,
Historisch drama in 5 bedrijven, door
Van Peene.
DE VROLIJKE KRD1SKENSDAG,
Blijspel in een bedrijf, door Driessens.
Maatschappij van Rhetorika.
N. B. liet is verboden op het tooneel te
yaan zonder personele baart.
Bureol open oin 5 1/2 ure. Om 6 ure
slipl op het tooneel.
wezig zijnde leden, na cenige voorbehou-
dingen der rechter zijnde aangaande de
uitgaven voor de sclioulcukwesten.
De plechtigheid was zeer ontzagwek
kend en zal in den geest dergenen, die
aanwezig waren, een diepen indruk laten.»
Bovenstaande bemerkingen werden in-
geboeiemd door het volgende feit, dal
wij aantreffen in de Flandre libérale:
Een tamelijk zeldzaam feil in de jaar
boeken onzer vlaainsche dorpen heeft
zich voorgedaan te Eist, bij Néderbrakel.
M. Nikolaas Berth, gepensionneerd briga
dier, is burgerlijk begraven, omdat de
geestelijkheid geweigerd had hare mede
werking te verleenen aan de begrafenis.
De heer Berth bad zich schuldig gemaakt
aan de afgrijselijke misdaad zijne kinde
ren naar de otlicieele school te zenden.
Eene ontzaggelijke menigte woonde
de begrafenis van M. Berth bij en protes
teerde aldus tegen de onverdraagzaam
heid der geestelijkheid.
Frankrijk en Italië 91; Japon bezit een
postbureel per 87 vierkante kilometers;
Ruslan I heelt er maar 1 per 1,154, en hel
klerikale Venezula een op 8,489 vierkante
kilometers. Wij schrijven min brieven dan
Grool-Briltanje (33; brieven per hoofd),
dan Australië, Zwitserland (26 brieven),
de Vereenigde Staten (18). Maar ons cijfer
van 15 brieven per hoofd is grooter dan
dit van Frankrijk en Duitschland (14),
der Nederlanden (13), Oostenrijk (8)
Spanje (5), Rusland (1 1,2).
Voor den telegraaf, hernemen wij den
eersten rang mol 1,887 kilometers draad
per viei kante kilometer, tegen 1,586 in
Zwitserland; 1,312 in Grool-Briltanje;
1,311 in Duitschland; 1.247 in Frankrijk;
1,158 in Nederland; 969 in Denemarken;
140 in Rusland. Echter verzenden wij per
honderd personen maar 46 depechen
tegen 174 in Australië, 100 in Zwitser
land (om reden van het groot getal touris-
leti) 85 en 76 in Grool-Briltanje en Hol
land, die uitstekende handelsvolkeren
zijn. Frankrijk volgt ons met 45 depechen,
Noordwcgen met 43, Duitschland met 38,
Oostenrijk met 23, Italië met 19, Rus
land met 8, enz.
Uil al deze cijfers volgt dal 0113 Jdeine
land op cene wonderbare wijze gebruik
maakt van zijne hulpbronnen en van langs
om meer betracht zijne nijverheidsin
richtingen te volledigen.
De burgerlijke begrafenissen.
Van dag lol dag nemen de burgerlijke
begrafenissen over heel hel.land in aantal
toe.
Naarmate de geestelijkheid heviger en
onverdraagzamer wordt, en hel geloof
met kimchi en geweld wil doen zegevie
ren, ziel men hare macht al langer zoo
meer verzwakken en hel getal dergenen,
die vroeger voor haar beefden en zwicht
ten, verminderen.
Wie herinnert zich nog de eerste bur
gerlijke begrafenis, die in ons land plaats
had. Hoeveel weg is er sedert dien tijd,
sedert een 15tal jaren afgelegd. Wal
toen eene nooit geziene .gebeurtenis was,
die algemcene verbazing en opschudding
veroorzaakte, is nu bijna eene dagelijk-
sche algemeenheid geworden. Men zou
zeggen dal de geloovigen zich van de
geestelijkheid meer en meer afscheuren,
naarmate deze in gewelddadigheid en
dwingland ij verdubbelt.
Thans gaal er geen dag voorbij, of er
hebben burgerlijke begrafenissen plaats.
Van uitzondering zijn zij tegel gewor
den, en is het getal reeds grool, hel cijfer
zou stellig nog veel grooter zijn,, als in
vele gevallen de familie hel verlangen
der stervenden niet miskende en over het
hoofd zag.
Waaraan is het aangroeien der burger
lijke begrafenissen toe te schrijven? Wij
hebben hel gezegd enkel en alleen aan
de brutaliteit, aan de onverdraagzaam
heid der geestelijkheid zelf. Zij is’t, zij
alleen, die door hare hevigheid de mcn-
schcn uil de kerk jaagt en er toe bijdraagt
om hen de religie te doen afkeerig wor
den en haten.
Hare hevige houding sedert het ont
staan der schoolwel levert daarvrn hel
meest doorslaande bewijs. Niet alleen inde
steden, maar zelfs in de kleinste dorpen
ziel men den dag van heden de menschcn
onbeschroomd zich van alle geestelijke
hulp losrukken en zich burgerlijk laten
begraven.
En leert zij daar iels uil’ Ziel zij in, dat
haar handelen juist den omgekeerden uit
slag geeft van wal zij zou wenschcn te
bekomen? Neen, moedwillig en dom gaat
zij in hare hevigheid, in hare geweldda
digheid voort. Zij blijft ziende blind,
zonder te willen begrijpen dal, wanneer
eens iedereen zich van de kerk zal los
rukken, zij, maar zij alleen door hare
dweepzucht van dal alles de schuld zal
wezen.
Moeten wij T betreuren? Integendeel,
wij kunnen de geestelijkheid niet genoeg
aansporen voort te gaan op de ingesla-
genc baan zij spoelt gansch in onze
kaart, want haar geweld en dwang bren
gen ons meer voordeel bij, dan alle goede
redens en alle overtuigende middelen van
onzentwege bel zouden kunnen doen.
Iet* over Uelgie’jK toeatnnd.
De kennis van zijn eigen land is altijd
iWiltig, ja onmisbaar. Thans ontvangen
wij de belangrijke statistieken rakende de
bevolking en den rijkdom der verschillige
Stalen van Europa. Wij zullen er cenige
cijfers uil mededeelen, nuttig om raad
plegen voor wal Belgie betreft.
Men weet dal ons klein bandeken hel
meest bevolkte vatuEtH’opa is. Hel ver
schil is groot. Ons grondgebied bevat niet
minder dan 188 bewoners per vierkante
kilometer, terwijl de Nederlanden, die
ons nabij volgen, er maar 123 bezitten;
Grool-Briltanje, 112; Duitschland, 84;
Frankrijk 70, en zoo vervolgens lol aan
Rusland, 14; Zweden, 10; en Noordwe
gen, 5 inwoners per vierkante kilometer.
Voor hel cijfer der bevolking behouden
wij den negensten rang; wij volgen op
Spanje (15 miljoen). Na ons komen Ru-
inenië, Zweden, Portugaal, Holland (4
miljoen), Denemarken, Zwitserland, Grie
kenland enz.
Integendeel, wij bezitten als uitge
strektheid maar den Iwinligsten rang.
Wij hebben maar eene grootte van 29,455
vierkante kilometers, legen 41,390 voor
Zwitserland, 38,302 voor Denemarken,
33,000 voor de Nederlanden.
Onmiddelijk na ons volgt Montenegro
mol 9,030 vierkante kilometers, welke
maar 2 :6,000 inwoners te voeden hebben.
Bc'gie is niet alleen zeer volkrijk. Ons
land stapt aan hel hoofd van al de natiën
der wereld opzichten* de uitgebreidheid
der ijzeren wegen. Op heleinde vanl880
bezaten wij 4,112 kilometers spoorbanen,
of 1,398 kilometers per 10,000 vierkante
kilometers.
Hel groothertogdom Luxemburg volgt
op ons met 820 kilometers. Maar hel be
hoort gezegd te worden dal liet beigisch
geld voor iets tusschen is in do linien
Guillaume-Luxemburg en Prins-llendrik.
Grool-Briltanje komt dan met 811 kilo
meters per 10,000 vierkante kilometers;
vervolgens Zwitserland met 637; Duitsch
land 632; Frankrijk met 493. Men ziet
hel, dit zij ter loops gezegd, de nijverheid
der ijzeren wogen heeft bij onze naburen
van over Meenen nog veel te doen voor
aleer Belgie in vooruitgang te bereiken,
en zelve Groot-Brittanje;
Wij zijn zoowel niet begiftigd voor den
postdienst, want wij bezitten maar een
postbureel per 39 vierkante kilometers,
1 gen 25 voor de Nederlanden en 22 voor
Groot-Brittanje.. Wij overtreffen de an
dere landen, liet cijfer is voor Zwitser
land 52; voor Duitschland 57; voor
Concert
De koninklijke harmonie maatschappij
S" Cecilia, gaf zondag lest, 29 Januari,
haar tweede concert. Dit feest was zeer
luisterrijk en beeft eenen ongelooflijken
bijval verworven.
De harmonie opende liet concert. Be
stuurd door haren kundigen en talcnl-
vollen meester M. Waucampt, speelde zij
de ouverture les Diamant s de la C.ouronne,
cene mazurka, on cene groole fanlazij op
la Heine de Saba, met eene levendigheid,
eene kundigheid, cene juistheid en eenen
samenhang, die met de hevigste toe
juichingen onthaald wierden en ten uiter
ste het talrijk publiek voldaan hebben.
M. Van Acker, een allerbeste zanger,
1.“° prijs van hel conservatorium van
Brugge, begaafd met eene krachtige en
aangename slem, heeft meesterlijk en
met een onwederslaanbaar gevoel de
Cavaline de la Favorite en de romance
van den Pardon de Ploërinel, gezongen.
Zijn schoon talent heeft zich met den-
ziilfden bijval veropenbaard in hel groot
aria van la Coupe du Hoi de Thulé. Dit
schoon gewrocht van Massenet vertolkte
bij met gevoelvolle aandoening mi veel
dramatisch vermogen. De vervoering die
den kundigen zanger overmeesterde,
heeft zich aan het publiek medegedeeld
die hem met terugroepingen cn bravo-
gcroepen overladen heeft. Zelden hebben
wij schooner en beter geoefende slem
gehooid. De menigvuldige bisgeroepen
hebben M.' Van Acker genoodzaakt te
herbeginnen. Hel is met eene zeldzame
en nederige vriendelijkheid dal hij den
algemcenen wensch van hel verrukt pu
bliek voldaan heeft, met op eene verruk
kelijke wijze de Charité van l'aure te
zingen. Zijnen triomf was volledig.
M.r Ed. Waucampt, I.'1'prijs van hel
I conservatorium van Brussel, dien wij
I reeds als bestuurder cn toonzetter lieb-
I ben kunnen waardecren, mag gerang-
I schikt worden onder de incester-flui-
I listen. Hel was de eerste maal dal hel ons
gegund was deze uitstekende kunstenaar
I te mogen aanbooren. Hij speelde met
I eene zeldzame volmaaktheid twee over-
I schoono stukken inleiding en variaties
I op la dernière pensée de Weber, cn eene
I fanlazij op een thema d’Armide de Gluck.
I Zijn spel iswaailijk uitmuntend, krachtig
en gevoelig. Wal de moeilijkheden bc-
I treft, deze bestaan maar in den schijn.
I De zuiverheid cn juistheid zijner Loonei),
I tot zelfs in de hoogste noolen, zijn won-
I derlijk. Zijne speelwijze is eenvoudig en
I zonder gezochtheid en liet is door de
I eenvoudigheid cn de verhevenheid van
I een aandoénlijk gevoel dat hij de aan-
I dacht zijner aanhoorders boeit. Onder
I alle opzichten, is het ccn artist van
I eerste orde. Ook heeft hel publiek, door
I zijne warme toejuichingen, den voortref-
I felijken meester bewezen, hoezeer zijn
I wonderbaar talent werd gewaardeerd.
M. Vandcrstaele, lid der maatschappij,
I heeft oenen air varié op den trombon ge-
I speeld. Hij ook heeft zich goed uil den
I slag getrokken, benevens de al tisten die
I hem omringden. Zijn onversaagd spel
heeft de toejuichingen van hel publiek
verworven, even als den kluebtzang die
I hel 1“' deel van hel concert eindig Ie.
Er blijft ons nog onze gclukwenschin-
gen (O£ te sturen aan den bekwamen
piano-begeleider, de heer Steyaert, die
zekerlijk niet de minst ondankbaarste
I taak van den avondstond te verrichten
had. Ook wordt zijn talent algemeen
hooggeacht.
Ten slotte, verrukkelijk concert die
I cere doel aan vertolkers en inrichters en
die aan al de charmante menschel)
allerbest bevallen heelt.
Een koninklijk besluit van 24 januari
1882, keurt de verordening goed der
Bestendige Deputatie van Westvlaandcrcn,
voor doel hebbende het leggen van hel
gedeelte van den steenweg van groole
gemeenschap van Veurne naar de fran-
sche grens, door de gemeente Moëres,
gelegen tusschen de Nieuportjebrug en
deze laatste gemeente, en verklaart van
openbaar nul de uitvoering van hel plan
gevoegd bij gezegde verordening.
Bij koninklijk besluit van 1 februari
is de heer De Hoon 11., doctoor in de
rechten, bureel overste bij hel provin
ciaal gouvernement van Westvlaandcrcn,
substituut van den prokurcur des konings
benoemd, bij de rechtbank van eersten
aanleg, te Brussel.
Bij koninklijk besluit van zelfden
datum, wordt de heer Behaeghel E.,
rechter bij dezelfde rechtbank benoemd.
De Senaat heeft zaterdag lest de be
spreking voorlgezel over hel handclsver-
diag met 1'rankrijk. Hel werd ten slote
aangenomen mol 45 stemmen en 5 ont
houdingen. De Senaat heeft vervolgens de
scheepvaarioverecnkomsi tusschen Bel
gië en Frankrijk en liet letterkundig
verdrag aangenomen. Hij is tol later vast
te stellen dag uiteengegaan.
Men schiijft uit Dixmudc: Zondag
nacht is te Zarrcnop hel gehuchte
lerrcst, cene moord gepleegd. Ten ge
volge van eenen twist tusschen twee per
sonen die reeds te voren eenen wrok
legen elkaar hadden, heelt een dezer den
anderen eene messteek in de keel toe<’e-
bracln ten welken gevolge hij reeds zou
overleden zijn.
De dader is's anderendaags door do
gendarmerie aangehouden cn naarVcurue
overgebrachl.
Zondag morgend, ten 7 i 2 ure
heelt men uit de vaart van Rousselaerè
het lijk opgevischt van Karei-Lodewijk
DeClercq, oud 20 jaar, aardewerker,
wonende te Erneghein. Hij werd reeds
scdeil den 17 december 1881 vermist
toen hij \an Frankrijk terugkwam van
liet bezoek van kennissen. Hij heelt zich
aan den drank overgegeven en is aldus
verongelukt.
Woensdag laatst is de genaamde
Louisa Jansen, 1i jaar oud, in de Tegel-
straal, 34, te IJper, jammerlijk vei brand.
Het kind was bezig met de sloof te
koteren cn ze aan te stoken en kroeg het
gedacht, petrool in den pol te gieten om
liet vuur op te hitsen. De vlam sloeg
eensklaps naar boven en al onder uit den
pot en slak plotseling liet meisjes kleed
in brand. In een oogwenk was hel
kind gansch in vuur en vlam! Het Hop in
allerijl naar boven, zijne moeder ter liuln
roepende, toen de vader binnen kwam
en hel kind m eene sargie wond, hetgeen
liel vuur bluschle. e
Niettemin was het kind van hoofd lol
de voeten schrikkelijk verbrand cn ouken-
ne Ijk geworden. Geheel den dag en den
volgenden nacht heeft het geweldi-e
pijnen geleden en is ten dien gevolge des
anderdaags overleden. Hoe menigvuldig
zijn loch de gevallen waar men onge
lukken te betreuren heeft door die dwaze
onvoorzichtigheid van petrool in de stoof
o gieten, ten einde hel vuur der sloof
heviger te doen worden.
IVwi/f dubbele moord te l.ovendeqem
Zondag morgen, gedurende de hoog-
nns is te Lovcndcgem, eene dobbele
moord gepleegd in de ergste omstandig
heden op de gebroeders Veillard pach
ters, die gansch alleen eene hoeve be
woonden. Na deze wroede misdaad ge
pleegd te hebben heeft de moordenaar of
de moordenaars men weet nog niet
of er meer dan een is gansch het huis
uilgcp underd; al hot geld is gestolen'
Vervolgens hebben zij getracht de woonst
m brand te steken. "uonst
De brigadier der gendarmerie van
Lovcndcgem is een der eersten ter nlaais
geweest cn heeft zorgvuldig het hu s
gesloten lol de aankomst vqn het parket.
Zondagavond is de heer substituut van
den procureur des konings ter plaats
gekomen, die de eerste onderzoeksver
richtingen l.ccfl gedaan. Het schijnt dat
men lot nu toe nog op niemand persoon
lijk vermoedens heeft. Men vermoedt
echter dal do misdadigers landloopers
Het is het nichtje van de slachtoffers
die de eerste de misdaad heeft ontdekt.
Dit meisje, dochter van een der broeders
der slachtoffers, die te Gent woont had
de gewoonte alle zondagen hare ooms e
gaan bezoeken. Zij had zich zonda'
wederom vóór den middag naar Lovende-
gem begeven, vergezeld van een jonger
zusieiije; op het bof gekomen, vonden^.ij
de deur der vvomng open. Zij gingen bin
nen eerst in de keuken, waar bloedvlek
ken lagen, cn vervolgens in de slaan-
kamer; daar zagen zij de beide lijken van
hare ongelukkige ooms ten gronde lig.-,.
Zij waren op de afgrijselijksle wijze verJ
moord Stroo was over de lijken gelegd
geworden, waarop petrool was gegoten
M. Goomans, die vandaag zoo spreekt
en morgen dus, heeft woensdag ver
klaard dal hij voor het algemeen stem
recht is, maar dal hij om beterswille voor
het voorstel-Malpu zal stemmen.
Daarna verklaarde M. Jollrand, dat hij,
aanhanger ccner uitbreiding van het
stemrecht, voor de in aanmerking neming
zal stemmen. Art. 47 der Grondwet her
zien, daaraan valt niet te denken; er
moet dus cene hervorming gevonden
worden, waarop al de liberalen het eens
kunnen worden.
M. d'Elhoungne heeft liet voorslel-
Malou in duigen geslagen, zoowel onder
politiek als onder fiscaal opzicht. Hij ook
zal nogtans zich aansluiten bij de in aan
merking neiuiug, omdat de kwestie zoo
belangrijk is.
Na hem heeft M. Fi ére bel woord ge
nomen, en zich verklaard voor eene
hervorming gegrond op de geleerdheid.
Het voorstel van 1870 beval veel goeds
cn moet uilgebreid worden. Dit voorstel
werd door de klcrikalen, zoodra zij aan
bet bewind kwamen, in de scheurmand
geworpen.
De Minister van Builenlandsclie Zaken
verklaarde zich vierkant weg tegen hel
voorstel-Malou, dal de deur wagenwijd
open zet voor alle soorten van kiesbe
drog, maar hij zal stemmen om hel in
aanmerking te doen nemen, omdat er
gemakkelijk kort spel zal mede te spelen
zijn, zoodia het grondig zal motten be
sproken worden.
M. Janson heeft mol vreugde acte ge
nomen van de verklaring van M. Frèie,
voor wat de uitbreiding van het stem
recht betreft, waarna hij deed uilscbijnen
dal M. Goomans, zoolang de klcrikalen
het bewind in handen hadden, scheen
zijne tong verloren te hebben; nu de
liberalen aan hel roer zijn, heeft hij ze
terug gevonden.
De redenaar blijft genegen zijn voor de
herziening van art. 47 der Grondwet en
voor het algemeen stemrecht, maar voor
ïoogenbiik zal hij zich te vreden stellen,
mot hel verleenen van herkiesrcchl aan
degenen die kunnen lezen en schrijven.
De redevoeringen der heeren d’El-
hotigne, Frère on Janson werden met veel
belangstelling aanhoord en toegejuicht.
X.
Schouwburg van Veurne.
Prijzen der plaatsen naar gewoonte.
inm»»»"*"1»1-
LUISTERRIJKE VERTOONING
OP ZONDAG 12 FEBRUARI 1882,
melde medewerking van Mev. APERS en
Mcj. DE TERRE, dor volgende stukken:
GEVOLGD DOOR:
Algcmoeno tijdingen.
