q.p
VAN VEURNE
s
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
BI
M
,1
'hg
t'M
im
K
is
LS82.
ZATERDAG 25 FEBRUARI
Veurne, 552» Februari.
’ere
ook
eti
talen
JAAR.
oorlog dat de
L.
van
Men schrijft in bij den drukker-uitgever, Ooststraat, 6, te Veurne, en op
alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij.
Alle mededeeljngen, artikels of brieven, behoorlijk onderleekend, als
ook bekendmakingen uilerlijk legen Vrijdag middag toe te zenden.
zich uil de Langrand en de Bon-
toux-zaken zouden behooren te
onthouden, willen zij gansch hun
ne prestige niet verliezen.
liet Blad verschijnt, allen Zaterdag; en allen Woensdag in Supplement,
inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar:
Koor Stad: G maanden, fr. 3-25 Een jaar, fr. G-00.
Koor gansch Relgie: G maanden, fr. 3-75 Een jaar, fr. 7-00.
Een afzonderlijk nummer 10 c." Bekendmakingen 20 centiemen den
drukregel. Reklamen 50 centiemen den regel.
beslaande verdragen.
De omzendbrieven van Engeland
en Frankrijk rakende de egyplische
aangelegenheden, stellen een over
eenkomst voor tusschen de euro-
pecsche mogendheden voor de
handhaving van den slain quo in
Egypte, met hel in aanmerking
icmen dor rechten van den sultan
Dc verkristelijking der kapitalen.
De plotselinge val der fransche kleri
kale bank l’Union Générale, na schandalige
speculation houdt nog gestadig de open
bare denkwijze bezig. Natuurlijkwant
die ramp is gevolgd geworden niet alleen
van ontelbare ruïnen en de verliezen van
Donderde en duizendc miljoenen, maar
nog door menigvuldige zelfsmoorden en
gevallen van krankzinnigheid.
De grootc geldramp in Erankrijk heeft
gedeeltelijk de aandacht onttrokken van
een aantal bankroeten van klerikale ban
kiers in Belgie, die ook eene nasleep van
talrijke slachtoffers om zich wentelen in
armoede, ondergang en gebrek.
Ziehier berichten over eenige klerikale
bankiers van Belgie, in wier handen hel
geld der arme dutsen verkristelijkt ge
weest is, T is te zeggen, gaan vliegen
1. “ Slechts over eenige weken heersch-
tc te Turnhout de grootste opschudding
door het springen der klerikale bank van
M. Dc Haerne, welke geldramp een ont
zaggelijk getal slachtoffers telt. Deze zaak
is nog niets, schijnt liet, in vergelijking
met deze die lieden te melden is.
2. ° Dc rechtbank van Turnhout heeft
nu hel bankhuis Van Bladel in failliet
verklaard; hel verlies wordt op 2 4/2 mil
joen geschat.
Die ramp treft bijna geheel <ie bevol
king van Turnhout; gansch de kleine
burgerij vertrouwde hare spaarpennin
gen aan den heer Van Bladel die een kle
rikaal was en hel volle vertrouwen der
geestelijkheid bezat.
De bevolking van Turnhout, begint,
maar wel wal laat, klaar té zien iii de
mikmakkerijen van al dat heilig gespan,
en, niet tegenstaande de welgekende lief
dadigheid van M. Van Bladel, die korte
lings aan de armen 1000 brooden liet
uitdcelen, welke hij vergeten heeft te
betalen, alvorens zijne boeken neèr te
leggen, veroorlooft zij zich hare veront
waardiging lucht te geven.
Dag en nacht slaan dreigende groepen
voor hel huis van den gefailleerde waai
de gendarmerie de wacht houdt.
Het spreekwoord zegt Men moet
leeren met schade of met schande. Nu
moet de Turiiboutsche bevolking, door de
ondervinden, gevoelen dal zij bij het kle-
rikalismus niets te winnen en alles te
verliezen heeft. Maar ziet ge, het is te
vreezen dal men te Turnhout blinde
mollen zal blijven, zoozeer heeft er het
klerikalismus de geesten verstompt en
kiekachlig gemaakt.
3. " Den 24 januari hebben er te Rupel-
monde wanorders plaats gehad ten ge
volge der failliet van liet klei ik.ml bank
huis P. Waterschoot. Benden werklieden
hebben dc straten doorloopen, gelegen
heidsliederen zingende, steenen zijn iu de
vensterruiten van hel bankhuis in kwes
tie geworpen. Voor hel huis van M. S..,
bediende van het klerikaal bankhuis-
Walerschoot hebben luidruchtige beloo-
gingen plaats gehad.
4. ° De Parijsclip Krach van de Union
générale doel zich ook te Brussel gevoe
len door slechte gevolgen. Verscheidene
makelaars en commissionnarissen in pu
blieke fondsen zijn doodarm. Men zegt
dal eene dame van aanzienlijken huize,
welke grootc verliezen ter beurs geleden
had, zich heeft vergiftigd, en dal voor het
einde dezer maand nog meer rampen zul
len vernomen worden.
q
van Turkije, krachtens de beslaande
firmans. De omzendbrieven sluiten
geenszins zekere bepaalde vraag”
stukken uit.
Een telegram uit Berlijn meldt,
dal de kamer der afgevaardigden
met 210 stemmen tegen 75, en na
eene langdurige beraadslaging, het
artikel der geheime fondsen van
hel bndjel van het staatsminislerie
heeft gestemd.
Van het oorloglooueel in llerze-
gowina komt de lijding toe, daler
talrijke baanslrooperijen gepleegd
worden in de districten Gazko,
Jonjica,Nevesinge, Stola/, en Zubci.
In een gevecht, dat den 17 heeft
plaats gehad tusschen eene kolom
voetvolk en eene bende van 80 op
standelingen, werden die laalsten
verslagen, met achterlating van 15
dooden
Vertrekuren vmi den ijzerenweg van Duinkerke, Veurne, Gent naar DSriisscl en Dixniudc naar Viewport.
56/
A.' 5’22.
geestelijkheid hun ten dien opzichte
deed.
Deze sleden bezaten thans scho
len die, bestuurd door bekwame
wereldlijke meesters, betaald wer
den door de gemeentekas.
De steden proclameerden hel
beginsel dat het onderwijs in bare
werkzaamheden viel.
Te Francfort en elders in de XVI
eeuw hadden dc kloosters hel groot
ste deel der eigendommen in han
den. De Baad dezer steden verkon
digde in 1518 en bevestigde in 1576
een besluit die de kloostci lingen
verbood nog eigendommen of
grondrechten aan te koopen.
Dit bevelschrift schikte nog
verder dat de geestelijkheid, dc
goederen die baar gegeven werden
door de geloovigen, binst T loo-
pende jaar aan bijzonderen moes
ten verkocht worden.
Insgelijks te Gent in 1275 besloot
eene ordonnantie dat, indien er
iemand eene erfenis achterliet als
aalmoes aan dc eene of andere
kerk of klooster, de verkooping
ervan aan de wereldlijken moesl
geschieden binst den loop des jaars.
liet recht der sleden, tegenstrij
dig met het feodaal recht, kondigt
ook af, dc gelijkheid van allen voor
de gemeentelijke verplichtingen,
onverschillig dat zij edel, priester
of enkel burger wezen.
Geen voorrecht is er aan de gees
telijkheid toegestaan; de priester
geniet volstrekt geene vrijstelling
van hoegenaamd geene lasten. Zi|
moesten ten dien tijde de wacht
optrekken en betalen even gelijk
iedereen. Zulks vermelden de oude
lijds staatschriften.
Hel was er natuurlijk anders ge-
steld builen de grootc sleden.
De maatschappelijke omwenteling
van 1789 maakte overal in elke
gemeente de eigenste en de zellste
rechten geldig. Evenwel, dank zij
hel klerikale beginsel die de pries
ter heer en meester stelt, regeert
hedendaags de geestelijkheid, met
behulp van lusschengestelde per
soenen, nog menig vlaamsch dorp
of kleine stad. Immers, de inwo
ners dezer streken worden bedro
gen of te wel benauwd gemaakt. Zij
denken trouwens valschelijk en dc
priesters verkondigen dat, zonder
hen volkomen het opper gezag
over te laten, dc zaligheid onmoge
lijk is. Nu, ’t en zal maar zijnen tijd
duren.
De vooruitgang vordert traag
zaam, doch wij bemerken beternis.
De waarheid zal glanzen en de
vooringenomensle lieden zullen ten
slotte met ons moeten bekennen
dal de priesters en de paters veel
beter zouden doen zich builen het
politiek kamp houden zooals zij
Een l>Iil4 in ’t voi'ledcne,
De strijd tegen de oppermacht,
tegen de aanmatigingen der gees
telijkheid en legen den overmali-
gen zucht naar rijkdommen, dag-
teekend van over lang.
De geschiedenis verhaald dies-
aangaande bepaalde daadzaken en
nauwkeurige gebeurtenissen. Tij
dens de middeleeuwen worstelden
de sleden krachtdadig en onver
saagd tegen dc priesterheerschap
pij; daarenboven zij betrachtten de
verwereldlijking der openbare
diensten.
Hel was in de steden dat de
Augustijnen donderden legen de
zedeloosheid der Monikken en de
menigte woonde gretig de gloeijen-
de preeken bij; namelijk van An
dreas Proles, tegen de misbruiken
der kerkdienaars.
Hel zijn de sleden die het eerst
dc godsdienstige gedoogzaainheid
in de wel deden doorgaan.
In de XVI' eeuw ontstak den
hoogmoed der kerkelijke prinsen
het godsdiensligste fanalism. Maar
de steden gaven lang te voren een
ander voorbeeld. De Joden, aange
lokt door de markten en door de
handelsvrijheid, huisvestten er en
leefden daar geruster dan in menig
ander gedeelte van Europa; zij ge
noten er noch dc politieke vrijheid
niet, doch zij bezaten er de gelijk
heid voor de wet.
Het is ook in dc sleden der mid
deleeuwen dat de eerste worstelin
gen geboren werden tusschen de
openbare wereldlijke scholen en
tusschen de klerikale, heden ge
naamd broederkcns-geslichlen; na
melijk IJ peren en menig andere
stad van Belgie stichten sedert de
XII eeuw scholen builen hel toe
doen der kerk en hielden manhaf
tig hoofd in den
1’oJitiek Overzicht.
De minister van binnenlandsche
zaken van Frankrijk heeft eene
depeche gestuurd aan de prefecten
om hen te verzoeken er hem on-
middelijk bericht van te zenden,
indien er zich in hun departement
geestelijke congregatiën hervorm
den en zich hier krachtdadig tegen
te verzetten.
De heer Gambelta zal in den loop
der aanslaande week in de fransche
Kamer het wetsontwerp nederleg-
gen rakende de vermindering van
den krijgsdienst op drie jaren, als
ook het wetsontwerp voor de vor
ming van een bijzonder artillerie-
korps voor de vestingen, liet oud
kabinet Gambelta zal aldus bijna
de nedeilegging hebben geëindigd
der wetsontwerpen, die het had
voorbereid, gedurende de weinigen
lijd, dal hel aa i het bewind is
geweest. Er blijft nu nog enkel dc
nederlegging aan over van het
wetsontwerp op de maatschappijen
van ouderlingen bijstand en dal
voor de overziening der wel van
1867 op de financieelc maatschap
pijen.
De zitting van maandag avond
van dc engelsche Gemeenlenkarner
is onder meer dan één opzicht be
langrijk geweest. Zij nam aanvang
met de bespreking op hel overzien
van het reglement van de gemeen
tenkamer. De heer Gladstone ver-
vcrklaarde dal het gouvernement
lot op een zeker punt rekenschap
wilde houden van dc wenschcn der
oppositie en daarom besloten had
zijn ontwerp eenigz.ins te wijzigen.
Hel russisch Staatsblad kondigt
eene mededeel ing af, rakende de
redevoering door generaal Skobe-
lelï tc Parijs uitgesproken. In die
mededecling wordt verklaard, dat
dc onrustbarende geruchten, hij
die gelegenheid in omloop gebracht
allen grond missen. Betoogingcn
van dit slach, komende van perso
nen, die op geenerlei wijze door
het gouvernement gemachtigd zijn,
zouden geenen invloed kunnen
uitoefenen op den loop der buiten-
landsche staatkunde van hel keizer
lijk gouvernement, noch de goede
betrekkingen wijzigen van Rusland
met de naburige staten, betrekkin
gen die gegrond zijn zoowel op dc
banden van vriendschap der vors
ten onder elkander, als op de ge
zonde bcoordeeling der belangen
van de volkeren en der strenge en
wederzijdsebe uitvoering van dc
L
in
allor
nit
ak ook
oten.
a men
eo als
g her-
iat do
‘S met
en
>g.
nr.
4- 23
5- 06
7- 32
8- 50
3-02
6-07
8- 59
9- 10
11-50
2- 59
3- 22
4- 11
5-50
7-35
9-51
10-11
10-45
6- 20
7- 44
10-11
10-32
10-58
DUINKERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
5-35
8-or;
8- 28
9- 02
9-00
10-25
12-23
12-45
1-11
5-12
5- 42
6- 19
9- 15
10- 42
felle
Ro-
I’olin
mils,
n de
smak
j bo-
heel»
lgan-
inder
wer-
»nkel
iaden
ïaden
tien
senen
bren-
en
kost
ild on
n allo
komt
lat bij
jaren
hij er
ekteu
lever,
k dat
jsver-
allo
de ge.
11-00
11- 39
12- 23
3-23 7-10
5-35 9-31
zaken
euuw-
le ge.
7-28 9-25 11-57 2-30 4-4? 6-19 7-41
7- 4$ 9<> 1 12-15 2-40'4-55 8-34
8- 15 10-21 12-35 3-10 5-22 9-04
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKE
5- 54 11-00 3-08 5-12 6-08
6- 32 11-39 3-48 5-42 6-46
7- 12 12-23 4-26 6-19 7-15
9-38 3-23 7-10 9-15 9-28
11-05 5-35 9-31 10-42 10-42
NIEUPORT (Stad) 7-00 9-00 11-32 2-05 4-17 5-54 7-22
DIXMUDE - -
DIXMUDE
NIEUPORT
