De juslicie houdt zich nog altijd bezig
met den klerk van Armand Peltzer,
M. V, IJ., die, zoo hel schijnt, wal al le
veel geklapt heeft en mei den karnaval
twee of drie dagen zoo wal onvindbaar
zou geweest zijn. Hel schijnt echter be
wezen dal die persoon, dien men ver
dacht van geld buiten 's lands le moeten
brengen, Belgie niet verlaten heeft.
Woensdag morgend om 10 uur is hel
photogi apliisch portret gemaakt van Ar
mand en Leon Peltzer. Dil gebeurde in
de wandelplaats van de preventieve ge
vangenen.
■op de gezondheid drinken van oenen
vreemdeling vooraleer aan onzen vorst le
denken? Waarom zou hel in hunnen zin
vallen eene revolutie in ons land te zien
uitbreken
Zij zijn vriend van de onafhankelijk
heid en zij houden T volk als slaven ou
der hunnen hoogmoed gebukt
Ja iudien de katholieke hoofden en de
geestelijken ecus goed aan hunne onge
lukkige partij genooten hunne strevingen
wilden bekend maken; iudieit zij eens
goed hunne maskers wilden afwerpen en
ons rondborsliglijk verklaren waar zij
heen willen, dan zouden wij klaar zien in
hunne handelwijze en in hunnen opstand
legen de wellen.
De macht van liberalismus bestaal in
.zijne rondboistigheid en in zijne .liefde
voor T licht.
Het liberalismus alleen is de waarheid,
want hel vordert voor iedereen eene vol
ledige vrijheid van denken, van spreken
en van handelen.
Hel klerikalismus, integendeel, wil
alles aan de kerk onderwerpen en hin
derpalen stellen aan recht, rede en voor
uitgang.
Hel liberalismus vormt vrije mannen;
hel klerikalismus vormt slaven.
I erbond.
Twee miljoen gestolen, door een
kaneunik.
Hel ergelijk feit dal te Doornijk heeft
plaats gehad, is van een kapitaal belang.
Er zou kwestie zijn van ontvreemdin
gen, die, verzekert men, tol twee mil
joen franks beloopen. De dader zou een
kaneunik zijn, die sekrelaris schatbe
waarder was van T bisdom van Doornijk.
Hij heeft sinds verscheidene maanden
hot land verlaten en men denkt dal hij
zich in Amerika bevindt.
Twee miljoen gestolen En liet zou een
kanunnik zijn die dit gedaan heelt!
Hemelschc vader! waar gaan wij naar
toe
De National, waaraan de klerikale
bladen zoo gretig inlichtingen onlleenen
in de zaak Bernays, deelt over de zaak
der dieflo van 2 miljoen, waarmede een
kanunnik beschuldigd wordt, berichten
mede, die door de saeristijbladen niet
zullen overgenomen worden
Wij hebben in ons supplement van
woensdag reeds de zegepraal gemeld van
den liberalen kandidaat te Oostende.
Er waren 1,019 kiezers opgekomen;
30 bulletins werden ongeldig verklaard,
zoodal er 1,019 geldige stemmen waren
en de vereischte meerderheid 510 was.
De heer Karel Janssens, liberaal, be
kwam 578 stemmen; 31. K. Van Iseghem,
klerikaal, 141, dus dal de eerste eene
meerderheid van 137 stemmen had.
Onnoodig le zeggen, dal die uitslag te
Oostende en in hel arrondissement met
groole vreugde werd vernomen, en met
recht, want de geestelijkheid en de kleri
kalen hadden alles in werk gelegd wal
tnogelijk was, om te overwinnen. Lange
dagen op voorhand drongen zij de huizen
der kiezers in, bier om te bedreigen,
daar om le verleiden, ginder om om le
koopen.
liet heeft er niet aan geholpen; Oos
tende heeft zijne oude liberale reputatie
slaande gehouden, en hel verdient daar
om warme hulde.
De klerikalen, daarentegen, zijn T hart
in gedrukt. Zij hadden vast gerekend op
eene zegepraal en komen er van af met
eene kolossalehuis.
Hunne vroegere zegekreten zijn ver
anderd in tranen en jeremiaden.
Er bestaal voor haar geene hoop meer
in hel Oostendsch arrondissement.
Er is nog niets besloten, zegt men aan
gaande een bezoek der juslicie in hel
huis der Wetstraat. Er zijn geene bevelen
gegeven om hel kabinet weer le schik
ken, zooals bet was toon hel lijk van den
heer Bernays ontdekt werd.
Dat .atij heengaan
M.r Bouvier heeft in eene der laatste
zittingen der statenkamers gehandeld
over hel lijden der onderwijzers in die
gemeenten waar klerikale invloed de bo
venhand heelt. Mr. Woeste, die zoete Mr.
-Woeste, hel achtbaar lid onderbrekende
liep uit: Dat zij heen gaan!
In de Union libérale» van Verviers
treffen wij dees aangaande eenige over
wegingen aan
Dal zij heen gaan! dit is, dat zij de
De gezondheidstoestand van mad. Ber
nays laat te wenschen over. Die toestand
laat zich begrijpen, na al de schokken
die deze vrouw heeft doorslaan. Mad.
Bernays doet nu, bij schoon weêr, op
last van den doctor, wandelingen in open
rijtuig.
stoutheid niet hebben le klagen wanneer
men ze kwelt, vervolgt, hen brood en
water weigert; want zij hebben hel ver
diend.
Dat zij heen gaan als men ze krenkt in
eer on faam, in vrouw en kinders in al
wal hen dierbaar is; want de openbare
machten zijn niet gehouden die ambte
naren le verdedigen, welke den moed
bezitten zich aan de burgerlijke wellen
le onderwerpen dan, wanneer de bis-
sebop voorschrijft ze le schenden, ze
onderdo voelen te trappen.
Dal zij heen gaan! dit is ganseh de
raad dat de rechterzijde zal kunnen geven
wanneer zij liet parlement om hulp ver
zoeken! dal zij heen gaan! en de gemeen
ten van hunne tegenwoordigheid ont
lasten.
Dat zij heen gaan! uil vrijen wel en
zonder voel te knorren, zoo niet zal hel
zegenpralend klerikalism ze met baast
weten uittedrijven.
Dat zij heen gaan! die kreet des
hoeren Woeste is eene bekentenis is
hel echt programma waaraan ganseh de
rechterzijde getrouw zal blijven: want
T beval de totale w raak van T bisdom.
Be-ds hel verleden jaar hééft Mr.
WoJMe, onder de toejuichingen der zij
nen, op onbeschofte wijze hel misprijzen
doen kennen, dal hij gevoelde voor die
trouwe ambtenaren, die hadden dui ven
wederstaat) aan de geboden van het
bisdom.
Deze kanunikken-voorslaander had de
kwaadwilligheid gehad, de gemeenteon
derwijzers voor luiaards» le verwijten
lieden dreigt hij ze aan de klerikale
wraak over te geven, hen af te danken,
hen alle middels van beslaan te onttrek
ken, ben, zoo mogelijk, van honger te
laten sterven. T Is volmaakt.
Hel antwoord aan al dil schelden, aan
al die bedrieigingen, zal binnen kort door
hel kiezerskorps gegeven worden.
bende, die sedert eenigen tijd de Iransch-
belgische grens onveilig maakte, reeds
twee personen zijn aangehouden in wier
woningen men verschillige bewijsstuk
ken gevonden heeft; onder andere zijn
door den notaris van Moorscelc voor
werpen erkend die aan hem hebben
toebehoord en sedert den diefstal in zijn
huis verdwenen waren.
,ï~',c in'lllslei' van binnenlandsclie
zaken vraagt aan de Kamers een bijzonder
kt edict van 75,000 Ir., om twee stand-
li aatsen in de Vereenigde-Slaten on te
Lhili op te richten, ten einde den over
tocht van tic planeet Venus over de zon
na te gaan. Die overtocht welke in 1874
ook heeft plaats gehad en zich dil jaar
nogmaals vernieuwt, zal niet meer plaats
hebben dan na 2004jaren.
,.p~ Gedurende de maand februari zijn er
bool brieven niet kunnen besteld worden
tengevolge van gebrekkig adres. Daarvan’
heelt men er na opening 4610 aan hunne
bestemming kunnen zenden of aan hunne
verzenders teruggeven. Gedurende dezelf
de maand heelt men om dezelfde reden
84* telegrammen niet kunnen bestellen.
Daarvan heeft men er na opzoeking 372
aan hunne bestemming kunnen doen ge
worden.
Tot hiertoe was het moeilijk ver van
elkander verwijderde plaatsen bij middel
van den teleloon met elkander in gemeen
schap te stellen. .Met hel tegenwoordig
stelsel kon men hel gesprokene niet
krachtig genoeg op glooien afstand vveêr-
geven en zelfs werd hel door andere
geruchten soms ganseh verdoofd. Een
onzer landgenoulen, de heer Van Hvssel-
berghe, van hel observatorium van Brus
sel, heeft daarin groole verbeteringen
aangebracht. Met zijn nieuw stelsel heeft
men reeds verscheidene prdclnemin-en
gedaan, onder andere lusschen de benle
observatoriums van Brussel en Oostende'
bij middel der telegraafdraden. Deze
proefnemingen hebben den besten uitsla-'
opgeleverd.
De Echo du Parlement deelt eeni-e
welenswaardige inlichtingen mede over
de Belgen in Afrika. Korten lijd na hunne
aankomst le Zanzibar, zullen de heer
Gambier en zijne echtgenoote welke
verleden zaterdag uit Brussel vertrokken
zijn vervoegd worden door den heer
Vanderhels, oud drogman van ’t belgisch
gezantschap le Constanlinopel, welke tot
algemeenen konsul te Zanzibar benoemd
is. De heer Vanderhelsl vertrekt met zijne
vrouw en zijne twee kinderen. Eene
nieuwe expeditie, onder bevel van twee
officieren van 't belgisch leger, zal binnen
een paar maanden le Zanzibar ontsche
pen om on middel I ij k liet binnenland in te
trekken en te Karéma kapitein Haemac-
kers te gaan vervangen, welke terugken t
naar Europa.
De laatste koerier van den bevelhebber
van Karema heeft uitmuntende lijdingen
aangebracht. De gezondheidstoestand der
statie is uitmuntend. Degebouwen van In t
geslicht, welke ganseh voltrokken zijn
hebben een grootscli voorkomen en wor-
tien (loor de inboorlingen fel bewonderd'
de Innlboomen, de maïs en moeskruid’
nu Europa ingevoerd, zijn builen alle
verwachting gelukt. De betrekkingen met
de naburige zwarte sultans zijn zeer
vriendschappelijk.
Op de Westkust, langsheen de Congo
is de bedrijvigheid nog veel grooter Er
zijn voor hel oogenblik reeds vier statiën
mgeiicht, van aan de monding der rivier
tot aan do Stanley Pool, opwaarts de
watervallen, De beer Gilles is terug ver
trokken met de belgische stoomboot
jk'ron, om een handelsliuis te stichten te
Barna, op den nedersirootn en de heer
de luitenant V.nlck, welk insgelijks voor
eenigen tijd naar Belgie teruggekeerd
was, is teruggekomen en maakt zich
vaardig om naar een der static van het
binnnenland te gaan, waar eene andere
onzer sloombooten, de lloyal, dienst doet
op de Opper Congo.
Zooals men ziet, gaan de Belgen daar
met reuzenstappen vooruit. Een lerug-
wei pende blik zal er al het belang doen
van uitschijnen. |n 1816, was do groole
enge sche expeditie van kapitein Tuckey
verplicht op zijne slappen terug te koe
ren, zonder er in le slagen de eerste
watervallen voorbij te geraken, In 1873
had de duilsche expeditie van doctor
Gunsleldl en die der gebroeders Grandv
nog veel minder bijval. J
Heden is Stanley gerankt tol aan de
groole midden bergvlakte, na duizenden
hinderpalen overwonnen te hebben- lang
been den stroom wordt hij ondersteund
IX,ïV‘nllg •l,la,,ke" en lwec honderd
nege s, er zijn reeds vier handelsge-
s chten nigericht; met het inrichien van
een 5 geslicht houdt men zich onledig.
Verscheidene sloombooten met belgische
'lag bevaren op hel oogenblik die mach
tige en zoolang ongekende Congo, waar-
\an den mdrukwekkenden aanblik nau
welijks sedert vijfjaar gekend is. Bij het
verzenden der laatste tijdingen, gin-
alles om ter best.
De brusselsche dagbladen melden dal,
eenige lijd geleden, Amand Peltzer te
Antwerpen, eene soin van 5 of 6000
markt of een cheque zou gcnegocieerd
hebben. Dit punt wordt nu in het onder
zoek zeer streng onderzocht. Hel geld
zou gezonden zijn naar Breinen. In alle
geval die som is weinig in vergelijking
van die welke Vaughan sedert eenige
maanden verleerde, om de dood van
Bernays voor te bereiden. Men schal dal
die voorbereiding eene uitgaaf gekost
heeft van 25 a 30,000 Ir. Als de dood een
toéval was geweest, waarom dan die
uitgaaf?
De getuigen zullen voor Loon Peltzer
gebracht worden binnen eenige dagen.
Sedert zijne aankomst in de gevangenis
heeft Leon Peltzer zijne knevels laten
staan, en wanneer zij lang genoeg zullen
zijn, zal men trachten de personagie van
Vaughan le herstellen.
Bij koninklijk besluit van den G
Maart zijn'benoemd tot ontvangers der
legisiralierechlen en domeinen:
Te Meessen, M. J.-A.-M. Symocns,
thans te Nieuport.
Te Nieuporl, M. L.-N. Dierickx, thans
surnumeraire in Oost-Vlaandéren;
Te Bousbrugge, M. E.-J.-H. Mainiaux,
thans te Brée (Limburg).
Zaterdag is te Woumen, in de stoom-
inaalderij van den heer A. Verinander,
een pijnlijk ongeluk voorgevallen. Een
werkman is met den arm lusschen twee
cylinders geraakt en zoo deerlijk ge
troffen dat de arm op verschillige plaatsen
gebroken en schier ganseh vermorzeld
word. Die ongelukkige is naar hel hospi
taal van Dixmude overgebracht, alwaar
men hem maandag, in het bij wonen der
vier geneesheeren dier stad, den arm
tol aan den schouder heeft afgezet.
Men is op het spoor der dieven-
Van 187S lot 1SS!2.
De oorlog der klerikalen legen de
schoolwel van 1879 is slechts een mid
del ken om bij de kiezingen weêr boven
le komen. Zijn er op dorpen en kleine
steden nog eenigen die gelooven dal die
wel legen de religie is gericht, dan vindt
men die kortzichtige!) enkel door dege
nen die arm van geest zijn en alles ge
looven wal hun op de mouw speel. Hunne
liefde is minder vóór hel volk dan voor
hunne macht. Hun eenig doel is de mees
terschap der kloosters en geestelijkheid
over de burgerij. En daarom dachten zij
d.il hel genoeg was met le roepen de
religie is in gevaar! om door heel hel
land bijgesprongen le worden. Helaas!
zij hebben eene blauwe scheen geloopen.
lu hunnen hoogmoed meenden zij dat hel
liberaal gouvernement op een, twee drie,
onder hel donderen hunner predikatiën
en het bliksemen hunner verdoemnissen
zou ten grcnlc gesmeten worden. En
helaas! bij al de kiezingen in gemeente,
in provincie, in de Kamers hebben zij
nergens eenig betcekenend voordeel kun
nen bekomen; nergens, waar eene ver
lichte en onafhankelijke burgerij bijeen
woon!, zijn zij er zelfs in gelukt hunne
leugens, hoewel schijnheilig in den naam
van God uitgekraamd, te kunnen doen
gelooven.
Van 1878 tol 1882 heeft de klerikale
partij zich in hare volle hatelijkheid doen
kennen zij heeft zich ganseh ontmaskerd,
die dubbele samenspanningbeslaande
langs den eenen kant uit de kastcelhee-
ren, die op de burgerij als op vuiligheid
ncêrzien. langs den anderen kant uil de
geestelijkheid, die tegenwoordig geen
ander doel heeft dan meester te zijn over
ziel en lichaam.
In die drij jaren heeft dc verderfelijke
strekking een geweldig nadeel aan den
zuiveren godsdienstsin onzer bevolkingen
toegebrachl. Huizende menschen zeggen
luidop: wij beminnen de godsdienst,
maar wij schuwen de priesters die haal
en twist zaaien.
Niet de liberalen, maar dc klerikalen
zelven hebben dien droevigen dam lus
schen het volk en den priester opgewor
pen. Dé verantwoordelijkheid daarvan
kome over de klerikalen! Een lijd zal
komen dal uil het kwaad hel goede zal
ontslaan, wanneer de burgerij nog krach
tiger aan de kerk en kastcelbeeren zal
betuigd hebben dal de priester in zijne
kerk moet blijven, dat de macht uil het
volk en niet uil dc sacrislij en hel kasteel
moet komen. Allen lot hunne plichten
teruggeroepen, zullen de priesters weder
herders en apostels van liefde, verdraag
zaamheid eii broederlijkheid worden, en
zal elkeen weder den weg naar de kerk
nemen.
Om dien toestand van vrede le beko
men, moet voorloopig den tegenstand
tegen de kerk en kaslcelheeren onver
biddelijk worden voortgezet, en de kie
zingen voor de Kamers, die in juni aan
staande moeten plaats hebben, zullen de
liberale meerderheid versterken, gevol
gentlijk den vrede op hel godsdienstig
'terrein terugbrengen.
Het drawn <ler Wetstraat.
In den tijd van bisschap Dumont was zekere
lieer Bernard, oud-lesraarvaneen bisschoppelijk
college in Henegouwen, de huisbezorger van 't
seminarie van Doornijk.
- Op 't «inde des bisdoms van Mgr Dumont had
Bernard oneenigheden met zijnen bisschep, dio
hem zelfs wilde wogzeuden.
- Intusschon viel bisschep Dumont in ongena
de en word vervangen door M. Durousseaux.
Deze laatste, die Bernard aanzag als een
slachtoffer der zotte grillen van zijnen voorgan
ger, nam den huishouder onder zijne bescher
ming en voegde bij zijn eerste ambt dit van schat
bewaarder des bisdoms en benoemde hem plot
seling tot kanonnik.
- Bernard had nog den sleutel van het persoon
lijk geldkofl'er van don bisschep. Te nauwcruood
was de nieuwbakken kanonnik aangeeteld in
zijne nieuwe betrekkingen, of hij vroeg oen verlof
van tien dagen, dat hem terstond werd verleend.
Eens dit verlof uit zijnde, kwam de kanon-
nik-schatbowaardnr niet terug: men word onge
rust, nam inlichtingen over zijn wegblijvnn bij
de familie maar deze had hem niet gezien. Er
verliepen nog acht dagen, en de schatbewaarder
bleef op reis. Er ontstonden vermoedens en men
deed do drij geldkassen openen waarvan hij de
sleutels bezat.
Helaas I.... alles was verdwenen!!! en niet
alleen het geld werd ontvoerd, maar zelfs had de
schatbewaarder eigendommen, die aan het semi
narie behoorden, verkocht en detitels versjacherd
die zich in de kas van het bisdom bevonden.
-Terstond ging men naar M. de Lantsheero
ep eene raadsvergadering werd in 't bpsdotn ge
houden in het bijzijn var» andere advócatdiü.
Er werd besloten dat M. <lo Lantsheere naar
M. Bara zou gaan en hem uitleggen wat er ge
beurd was.
Deze liet twee rechterlijke agenten ter be
schikking stellen van do kanonnik Dubois, die
gelast werd den oneerlijken kassier te gaan op
zoeken; men had inderdaad vernomen dat deze
naar Canada was gevlucht waar hi j op grooteu
voet loefde.
- De ontvreemde sommen beloopen tot een
millioen, waarin zich 500 duizend fianks van het
persoonlijk fortuin van den bisschep bevinden.
- Zelfs zegt men, dat deze zich in zulkeu
slechten toestand bevindt, dat 'hij een groot ge
deelte van zijnen kelder heeft moeten ver
knopen.
- Wat de kas van het seminarie betreft, zij is
weer bijna gevuld door stortingen gedaan door
eenige vrienden van het bisdom en floor twee
kanonikkon. Deze twee laatsten hebben hun
geheel fortuin gegeven -
Die feiten moeten reeds gebeurd zijn in juni
of juli 1881, dus acht of negen maanden ge
leden. Hoe heeft men dat schandaal, zoolang
verborgen kunnen houden t
Is het.niet zonderling, flat de geestelijkhei
OoistClHle.
zoo lang gezwegen en dezen diefstal niet aan
geklaagd heeft.
Wij zijn benieuwd wat de klerikale pers zat
doen.
Algomeene
