SCHOUWBUBG VAN VEURNE.
Maatschappij van Rhetorika.
van
Prijzen der plaatsen naar gewoonte.
I
Bureel open om 5 t/s ure. Om 6 ure
slipt op hel looneel.
Hel woord is nu aan de Courtier de
l’Escaut, maar bel is te verwaólilên dal
bij er geen gebruik zal van maken.
'Zwijgen is goud waard en kan niet
verbeterd worden. Dal is overigens de
leus van de klerikale drukpers, als men
haar aan den muur nagelt.
Het Belgisch Parlement.
In Juni aanslaande zullen twee der
Belgische representanten, een der linker
en een der rechter zijde, te weten de
heeren Charles Rogier en graaf de Liede-
kerke Beaufort, de 50' verjaring kunnen
vieren hunner intrede in hel Belgisch
Parlement. Waarschijnlijk zullen de beide
partijen in do Kamer deze gelegenheid te
(baat nemen om hulde te brengen aan deze
twee veteranen van ons Parlement.
Ziehier in welk jaar al de leden van de
Kamer en den Senaat gekozen werden
Kamer der Representanten
Gemeente klcz.ing.
Ten gevolge van eene beslissing
onze gemeenteraad zal er op 25‘" aan
slaande worden overgegaan tot de kiezing
van een gemeenteraadslid in vervanging
van den heer B. Bernolel, ontslaggever.
De liberale associatie verleden woens
dag bijeengekomen zijnde, heelt, met eene
groote meerderheid, den heer Henri De
Clercq, grondeigenaar, als haren kandi
daat benoemd, die bereidwillig de kandi
datuur heeft aanvaard.
Zullen de klerikalen in hel strijdperk
treden? Zij zouden wel gewild hebben,
maar, naar wij vernomen hebben, zullen
zij zich voorzichtigheidshalve onthouden.
Dinsdag en acht dagen zal een vrolijke
dag zijn voor de liberalen, en een dag
van treurige herinneringen voor de zes
klerikale buizeslepers van 25 oktober
.leslleden.
tl at 141110 Mostrey (gezusters),
til l ITJ U1Q Vlaamsche straat. Brugge,
komt te ontvangen de laatste nieuwig
heden voor hel Zomersaizoen. in Confec-
lien, C.ostuimen, Zijden, Percales, Shals,
Linnen en Fantaisjes.
Bij koninklijk besluit van 31 maart,
worden benoemd als leden der regie der
Noordwalering van Veurne:
M. J. De Grave, grondeigenaar en bur
gemeester, te Stuivekenskerke. M. baton
N. Herwijt), grondeigenaar te Veurne.
M. L Ollevier grondeigenaar en burge
meester te Veurne; M. L. Houlsaeger, id.
te Veurne.
M. Milo De Cue, grondeigenaar cn sche
pen te Veurne.
Hel departement van openbare wer
ken heelt vijl boekjes uitgegeven, die de
prijzen, voorwaaiden en werkelijke ter
mijnen vermelden voor hel vervoer van
eieren, boter, fruit, wild, groenten, hes
pen en gevogelte, uil bepaalde statiën der
provinciën
1 Luxemburg en Namen naar Antwer
pen, Brussel, Geul, Luik, Londen, Namen
en Oostende.
2“ Luik en Namen naar Antwerpen,
Brussel, Gent, Luik, Londen, Leuven,
Namen en Oostende.
3° Limburg en Brabant naar Antwerpen,
Brussel, Gent, Luik, Londen, Leuven,
Namen cn Oostende.
■'("Brabant, Antwerpen, Namen en Oosl-
Vlaanderen naar Antwerpen, Brussel,
Charleroi, Gent, Luik, Londen, Leuven,
Bergen, Namen en Oostende.
5° Wesl-Vlaanderen, naar Antwerpen,
Brugge, Brussel, Kortrijk, Geut, Rijsel,
Londen, Bergen en Doornijk.
In <ie slatten van den Belgischen slaat,
worden die boekjes kosteloos verstrekt
Hel is nu vast besloten dal de kleine
oorlog zal plaats hebben in de provincie
Luxemburg, van 2 lol 11 september. Er
zullen voorafgaandelijk brigadeoefeningen
plaats grijpen voor al de troepen die er
deel zullen aan nemen. De brigadeoefe
ningen, voor de eerste divisie zullen uit
gevoerd worden in hel kamp vau Bever-
loo van den 26 augusli tol den 2 septem-
betdie voor de tweede divisie zullen
rond hetzelfde tijdstip gebeuren te Ant
werpen.
Het klerikaal schandaal te
Doornijk.
Nog altijd blijft de klerikale drukpers
het stilzwijgen bewaren, over hel groot
schandaal van Doornijk, diefstal van meer
dan 2 millioen, gepleegd door den kan-
nunik Bernard. Die erge, vuile zaak,
waarin de meeste leden van hel bisdom
van Doornijk leelijk gewikkeld zijn, ligt
haar zwaar op de maag.
Sommige heilige bladen doen zelfs de
grootste moeite van de wereld om van
deze zaak eene liberale zaak te maken,
doch dat wil of kan niet Jukken.
Tusschen deze laatstee munt vooral de
Courtier de l'Escaut, het blad van hel
bisdom van Doornijk, uit.
In hel volgend artikel doel de Eloile
aan dit orgaan eene reeks snedige en
juiste vragen, waarop wij denkelijk nooit
een antwoord zullen zien volgen
heeft zich dan geplaatst in den toestand
door den beschuldigde aangeduid, die
hem dan op den zetel overgebracht beeft,
om te lootten hoe hij alleen liet lijk van
den heer Bernays in den zetel bad gezet.
Leon Peltzer heeft gezegd dal als bij
den heer Bernays zag vallen, hij dacht
dat hij inaar gekwetst was; bij liep boven
annnoniac halen, om hem te doen op-
snuiven, maar de hand op hel hart van
Bernays gelegd hebbende, stelde hij vast,
tol zijn groot leedwezen, dat hij dood was.
Leon Peltzer heeft op nieuw verklaard
dal hij 's avonds naar Aken vertrokken is
en niet meer ie Brussel terug is gekeerd.
De vaststellingen van hel gerecht heb
ben drie uren en half geduurd. Daaruit
schijnt te blijken dat het stelsel door
Peltzer aangenomen, niet slaande kan
gehouden werden. Dit i» de denkwijze
der magistraten en wetenschappelijke
mannen die de proeven hebben bijge-
woond.
Peltzer verdedigt zijn nieuw stelsel
met hardnekkigheid.
Als de beschuldigde in de gevangenis
terug is gekomen, scheen hij misnoegd.
OP ZONDAG 16 APRIL 1882,
met de medewerking van Mev. Apers en
Mej. De Teiire, der volgende stukken
Willem van Oampierre,
Historisch drama in 5 bedrijven,
door Van Peene.
Leon Peltzer heeft verklaard dat het
schot gelost werd op eenen atstand van
omtrent 60 centimeters.
Gedurende heel den tijd doorgebraclit
in liet huis der Wetstraat, toonde Peltzer
veel koelbloedigheid. Hij had een ant
woord gereed op alle vragen.
De klerikale bladen in liet algemeen,
beklagen zich dat de fransche Senaat ge
weigerd heelt, de amendementen te aan
veerden, die voorstelden dal de geeste
lijken, builen de schooluren, hel gods
dienstig onderwijs aan de kinderen zou
den mogen geven, of ten minste dal zij
loegclaten werden dal onderwijs des
zondags cn binst de vakanciedagen te
geven 1
Hoe is het mogelijk dal de klerikalen
zoo in strijd kunnen zijn met zich zei ven
Hier in Belgie brengt het gouverne
ment een artikel in de wet, dat de gees
telijkheid buiten de schooluren over het
lokaal mag beschikken.
Neen, zeggen zij, wij willen noch voor
noch na de uren der klas in de school
komen om het godsdienstig onderwijs te
gevenwij moeten meester zijn van
gebed het onderwijs, of wij geven geen
onderriclit.
Het ministerie verandert tijdens de
discussie iiel artikel, en laat toe dat hel
godsdienstig onderwijs bij den aanvang
der klas wordt gegeven en stemt zelfs
•eene schadeloosstelling van 100 fr.’sjaars
■voor ieder priester of seminarist.
Neen, roepende zwarte dwingelanden
uit: al of nietmeester van het lager
ouderwijs of geen godsdienstig onderwijs
iu de scholen en als gij dat niet wil, dan
DOEMEN wij meesters, ouders en leer
lingen.
’t Is wat zij gedaan hebben en nog doen.
En in Frankrijk weenen en bidden zij,
al was het maar om des zondags te mo
gen in hel schoollokaal de catechismus
aanleeren
Leg dat uit die kan, cn zeg ons of het
te verwonderen is dat de menschen hel
vertrouwen in de geestelijken verliezen
en overtuigd Worden, dat zij de kerk als
•eenen winkel behandelenhier goed,
daar slecht, volgens de kalanten die zich
-aanbieden.
Leon Peltzer is dezer dagen naar hel
huis n‘ 159 der Wetstraat geleid. Hel was
negen uur’s morgends als Leon Peltzer
de gevangenis der Kleine Karmelieten
verliet, om hel parket te vergezellen. Dc
gevangene heeft in een ongenummerd
huurrijtuig plaats genomen. Twee gen
darmen zalen in hetzelfde rijtuig. Dc gor
dijntjes waren loegcschoven. Om 9 i -2
uur bleef hel rijtuig voor gemeld huis
staan. De bevelhebber der gendarmerie
Charnel bevond zich reeds in hel huis
met agenten van policie. De magistraten
die tegenwoordig waren, zijn de heeren
Willemaers, procureur des konings, van
Maldegbem, advocaat generaal, Ketels,
onderzoeksrechter, en Sondagh, griffier.
Deze heeren waren vergezeld van de
heeren Rosseel, dienstdoende politiecom
missaris der midden afdeeling; Gevaerl,
commissaris der 5' afdeeling; Depaire en
Bergé, scheikundigen; Vleminckx, Slié-
non en Laroche, welsgcneesheeren. Alles
was voorbereid om het looneel te her
maken waarin de ongelukkige Bernays
de dood heeft gevonden. Op hel oogen-
blik dal Leon Peltz.erbinneii geleid werd,
had men nog niet gedaan men de meube
len te stellen op de plaats waar zij eerst
gestaan hadden; de beschuldigde werd
voor eenige minuten in hel kabinet ge
bracht, dal onmiddellijk bij den ingang
van het huis zich bevindt. Leon Peltzer
scheen zeer ter neer geslagen; hij heelt
zich op eenen stoel laten neervallen en
gedurende eenige oogenblikken bleef hij
als ingeslapen zitten. Men deed hem dan
in bet kabinet komen waar hel drama
gebeurd is.
Daar heeft hij moeten uitleggen hoe de
zaken zijn toegegaan. Hij verklaarde eerst
dal hij zich gedroeg aan de memorie die
hij de verledene week aan den onder
zoeksrechter heelt overhandigd. Op dezes
aandringen, heelt bij als volgt bet looneel
uitgelegd Als de heer Bernays is bin
nengekomen, heb ik hem verzocht zich te
ontlasten van zijnen overjas er. hoed, die
hij aan den kapstok, in den corridor ge
plaatst, heelt gehangen. Op mijn verzoek
is hij dan in hel kabinet gegaan en heelt
zich in den zetel voor den bureau gezel.
Ik ben naast hem blijven rechtstaan. Een
onbeduidend gesprek ontstond.
Hij bezag mij eensklaps recht in hel
gelaat, stond op en riep uit: «Ik herken
u, gij zijl Loon Peltzer!» Ja, ant
woordde ik, en dan?
Maar gij zijl een afloggelaareen
schriftvervalscher
Ik verbied u mij te beleedigen Dc
heer Bernays heelt willen heengaan; ik
heb mij voor de deur gesteld hem ver
biedende hel kabinet te verlaten. Hij
heelt de beleedingen herhaald cn wil
lende heengaan, trachtte hij mij te ver
wijderen. Er ontstond een gevecht; hel is
alsdan dal ik eene pistool heb genomen,
die op de tafel lag; hel schol is afgegaan
zonder dat ik kan zeggen op welke wijze
en de heer Bernays stortte neder.
Leon Peltzer gevraagd zijnde om uit te
leggen op welke wijze de heer Bernays
gevallen is, werd een politieagent gelast
de rol van den heer Bernays te spelen,
om de betoging te vergemakkelijken,
maar daar de agent hel niet deed naar
den zi'i van Peltzer, legde deze zich zelf
in den toestand dien de heer Bernays
had, volgens hem, op hel oogcnblik van
zijnen val.
Volgens Peltzer is de heer Bernays
voorover gevallen na met de rechter
slaap tegen den hoek van den bureau
minister gebotst te hebben. De agent
liet drama tier WeUlraal.
T'Serstevens, Warnant, Hullet, Bergh, Bouvier,
uellieren Scliaetzcn.
anssens.
- Welke zijn de onderrichtingen 1
- Zou de Courrier de l'Escaut ze niet kunnen
openbaar maken en aldus licht werpen over deze
duistere zaak, waarin do eer van het kapittel op
het spel staat
- In wisseling zullen wij hem den tekst leve
ren van het mandaat door Mgr. Dumont aan den
advokaat Goodhue gegeven.
- De magistraten bobben het saldo eener reke
ning van Bernard in beslag genomen in eene
Doornijksche bank. Zeker zullen zij de verschil-
lige operaties bobben bestatigd gedaan door
Bernard bij dien bankieren de datos, waarop
zij plaats hadden. Wellicht heelt Bernard ook
gehandeld in andere bankhuizen of wisselkan
toren.
Onlangs is de justicie in het huis gedrongen,
dat door Bernard bewoond werd. Het was nog
heel bemeubeld, en de lavabo, die vol reuk-
tleschjes stond, scheen naar den heer van het
huis te wachten. Welnu, Bernard heeft in juni
1881 de plaat gepoetst. Het huis hoort toe aan
het seminaie. Waarom heeft men het gatisch
gegarnierd gelaten, zonder het aan iemand te
verhuren I Zou Bernard niet vertrokken zijn
zonder hoop van terug te keuren en heeft hij
zorg gedragen zijne waarde collega» kennis te
geven van zijn inricht, ofwel heeft hij do kiesch-
heid gehad zijne huishuur op voorhad te be
talen Of is hij misschien niet lang geleden terug
te Doornijk en in zijn huis geweest t -
In 1832 M- Charles Rogier en graaf de Liede-
kerkc Beaufort.
In 18H. M. de Balllet-Latour en M. Maloti
met onderbreking van 1858 tot 1875, tusschcu
wulk tijdvak hij .sedert 18(52 sonateur was
In 1811, Mgr. <lo Haorne.
In 1847, ,M. J'rêro-Orbap.
In 1848, .MM. Coojnan», Allard on Tesch.
In 1850, M. l’irmez.
In 1852., MM Magherman en Janssens.
in 1851, M. T.mk.
Jn 1857. MM .\otelteirs en Verwllghen.
in 1859, MM. Nothomb, Guillery, Thibaut. en
Wasscjge.
In I860, MM. Van Humbeeck, Becckman en
Mouton.
In 18(51, MM Kervyn de Lettenhove enCrom-
.bez.
1V 1862, M- Bara.
1883, MM. Jacobs, Delaet, Dojcour, Ixiiiardy,
.de Macar on Tlmnuissen.
In 1864, MM. Couvr&ur, lieynaert, Van Wam-
biike en Dupont.
in 1866, MM. Dcscamps en do Rossius.
In 1867, MM Eug. de Kerckhove endeZerexo.
In 1868, MM. Coremans, Lefebvre, de Vrints,
V. Visart (ha<l i cods gezeteld 1863-64), de Mont-
blanc, Mulle d<- Terschuepjn, do Borchgrave,
In 1869, M. Sainctejetto.
In 1870. MM- Berge, Dansaert, Demeur, Jot-
trnnd, L- Visart, Biebuyck, Van den Steen,
I.escarts, Houiart, Buissant, Van Hoorde on
Duty do Thozee.
In 1871, MM - Berten en Verbruggho.
In 1872, MM. Moeu.s De Lantsheero, n Mlnour.
In 1873, MM. De Decker, Guyot en Smolders,
lu 1874, MM- Bewnaert, Woeste, Lambert,
Sabatier, Vandam. Boekstael, Paternoster, Ort-
mans, Peltzer t< de Pitteurs.
Iu 1875. MM De Keppor en Jamar.
In 1876. MM- Mascart. Olin, Van Outryve
4 Ydewalic. Struije, Warnant en de Moreau.
In 1877, M. Janson.
Jn 1878. MM Gobjet, Washer, V an den Pee:«-
Algeineene tijdingen.
-Do Courrier de. I' Escaut, wiens inblèzcr het
verstand schijnt verloren te hebben, verstaat niets
meer van do inlichtingen die men hom geeft noch
van de bemerkingen die men hem voorlegt. Hij
beschuldigt alle man, behalve den dief en zijne
medeplichtigen. Hij verdraait de klaarste teks
ten om er het tcgeimvcrgostolde uit to trekken
van wat zij zeggen. Hij doet zotte vragen. Echter
zullen wij beproeven hem genoegdoeuiugte geven
en weer eenige kalmte in zijne op hol zijnde
hersens te brengen.
In den loop van 1881 word te Nbw-York eene
brochure gedrukt onderteekend door kannunik
Bernard, en waarvan het blijkbaar doel was do
daden wit te wasschon die gepleegd werden door
de kannunikkou van Doornijk on Mgr. Durous-
seaux tegen Mgr. Dumont.
- Zelfs is het waarschijnelijk dat Bernard het
manuscript heeft, medegedragen uit Doornijk, to
zamen met de gelden ontvreemd aan het bisdom.
- In Amerika zou hij zich al de documenten
niet hebben kunnen aanschatfen, die hij openbaar
heeft gemaakt, en het brochuurtjo werd zoo kor
ten tijd na zijne aankomst to .Now-York gedrukt
dat waarschijnlijk do goede kanunnik den tijd
niet zou gehad hebben het te schrijven, te mid
den der onrust en van den angst, hem veroor
zaakt door het bewaren der gelden, die aan sijnj
bewaking waren toevertrouwil
- Met een beetje goeden wil zou de Courrier
de l’Escaut ons kunnen zeggen, waar, wanneer
en door wie deze brochure werd ingegeven en
geschreven.
- Het Journal de Bruxelles hooft ons wel ver
klaard wie aan den zeer eerlijken kannunik de
boodschap heeft opgelegd, die Inj aan genen kant
der zee is gaan vervullen.
- Misschien ook zou het ons kunnen zeggen,,
wie met zooveel bezorgdheid gewaakt hoeft over
Bernard, sedert zijn vertrek uit Doornijk; wie
do gunstige inlichtingen op zijne rekening heeft
gegeven aan de amerikaanscho crediethuizen;
wlo hem met echt vaderlijken angst do gevaren
heeft doen kennen, waarmede hij bedreigd was
door enne rechterlijke vervolging.
- Wij hebban het zonderlinge .stilzwijgen der
Doornfjkschè hoogere geestelijkheid doen uit
schijnen over bot .vertrek van Bernard, die nu
door Mgr. Duroussoaux van diefstal beschuldigd
wordt,
- De bekentenissen van het Journal de Bruxel
les doen ons aardige dingen voorzien. Zij leggen
In zekeren zin dat gevaarvol stilzwi jgen uit: maar
zijn er geeno acten daargesteld, waarvan do be-
tcokenis nog klaarder en duidelijker isl Bernard
heeft te Doornijk veel waardijen uitgewisseld,
voor zijn vertrek naar Amerika. Heeft hij zich
tot francs-macons wisselaars gewend f
Mgr. Duroussefiux, dieniet schijnt geweten te
hebben wat er in zijne omgeving gebeurde of bij
zijne beste boezemvrienden, moet toch het ver
trok en de afwezigheid van Bernard gekend
hebben.
-Waarom heeft hij .daarvan dc justlelo niet
verwittigd 1
Hij heeft kannunik Dubols naar Amerika
gezonden. Welk mandaat had hij hom gegeven
Ongetwijfeld is M. Dubois niet zonder onder
richtingen vertrokken. Do Paus had er wel
kchriftelijk gegeven aan de personen, <iio in
november 1879, geholpen door den slotmaker
j’llato, bezit hebben genomen van het bisdom-
I-uiHtei*rijk.e Vertwoning
G E V O L G D I) O O R
SCHOENMAKER BLIJFTBIJ UWE LEEST,
Blijspel in een bedrijf, door
J. NVyttiuck.
Xe beklagen -z.lcli nog.
boot», burggraaf de Jonghe, Van Brabaiidt, I
d'Elhoungne, De Ilemptinne, Devigne, Lippens,
Rolin, Verhaeglie, Willéquet, Gillieaux, Lucq,
Mondez, du Chimay, Neujean, d'Andrimont,
Mallar, Lejcuue cn Cornes.su beeft in de Kamer
gezeteld van 1870 tot 1874
In 1879, MM. Scailquin, De Becker, Halftants,
De Bruyn, Durieu en Hanssens.
In 1880, MM. dc baron Osy, Feron, Van der
Kinder», Feesteen, Do Bleeckero, Wincqz,
de Montpellier en Tournay.
In 1881, MM. Hartly, M:<-<|
In 1882, MM. Robert on J
Senaat.
In 1817, M. VantSchoor.
In 1849, M. de baron d'Anctb.m.
Iu 1851, M. Laoureux.
Jn 18 5, M. de Sólys-Longchamps.
In 1859, M. de Laltbevilje.
Ju 1881, M. de Cannart d'Harnalc.
In 1862, MM. Bisschofsheitn en 't Kindt <le
Naeyer.
In 1863, MM. Vilain XIIII cn dc I.ooz.
In 1864, M. de graaf d'Aspremont-Lvnden.
In 1866, M. Dolez.
In 1867, M. de graaf de Mérode.
In 1868, M. de Woelmont.
In 1870, MM. Devadder, Bethune, Solvyns,
Van Crotubrugghe, Casier, Bonnet, Orban en dc
graaf I*, de Limbing.
Iia 1871, M. Tercelin.
In 1872, MM. Braconnier en Flóchet.
In 1874. MM. Lcirons,' Balisaux, Dewandrö,
Pirut en Van Willigen.
In 1875, M. de Namur.
In 1877, MM. Crocq en Pennart.
In 1878, MM. Biart, Everaerts, Van Havre,
d'Ursel, Graux, Pigeolet, Verheyden. deConinck,
Th. de Limburg, Burniont de Volsbcrghe, Van
Vreckem, Pvcke, Delocourt, Janssens, Tacque-
nier, d'Andrimont, Collet en do Lóen.
In 1879, MM. de Renesse, Willems, Van Oc-
kerhout had gezeteld van 1874 tot 1878de
Ribeaucourt en Lepoivre.
In 1880, MM. Piron. Michaux. Lammens,Van
de Kere.khovo, de Haussy, Macau, de L'lionuoux
en d'Huart.
In 1881, MM. Cogels, de Thuin.
