en
6,000 03
5,848
3,577-40 c.
51,821
53,360
Getal nieuwe
deelhebbers.
1,539
zegde, dat zij den Godsdienst en de Kerk
hatelijk maken.
Als men zulke kerels in hunnen handel
en wandel nagaat, dan moet men beken
nen dal dergelijke geestelijken de grootste
vijanden, de hevigste tegenwerkers van
den godsdienst zijn.
Eu toch durven de klerikale bladen
zulke mannen verdedigen, nog meer, lof
toezwaaien en ophemelen.
Is ellendig
Frs. 69,243-18 c.
Het koninklijk besluit duidt de artikels
aan op welke die kredieten zullen geno
men worden.
Dit mag, dit zal niet wezen.
Om dil le beletten, moeien de liberalen
de verdwijning van artikel 4 der schoolwet
eischen.
Dat artikel heeft geene reden meer van
beslaan; sinds drie jaren wordt het
bevochten door dezellde mannen welke
r heden, tegenover ons, een wapen van
dreigen le maken
Waarom hel dus niet afgeschaft, lol de
bepaaldelijke verwereldlijkmaking van
hel onderwijs ons lang gewenschte
.ideaal??
l.a Béunion, worden op 12,000 fr. ge
bracht.
De frartsche bisschoppen, die eene
jaarwedde van 15,000 fr. hadden, zullen
voortaan maar 10,000 fr. meer hebben.
De aartsbisschoppen die20,000 fr. 'sjaars
trokkken worden op 15,000 fr. gesteld.
Ho dagbladbn vragen ook de vermin
dering van jaarwedde van den aartsbis
schop van Parijs, die nog 45,000 fr. trekt.
Wij bevelen die les, door het fransch
gouvernement aan de bisschoppen gege
ven, ons gouvernement aan. liet gedrag
onzer bisschoppen, jegens al wal open
baar bestuur is, beveelt dal men ze zoo
kort mogelijk houde.
La Meuse»', dit blijkt insgelijks uil een
artikel van den klerikalen Woesle, in een
der jongste nummers der Hevue géné
rale verschenen.
Sommigen deuken dal zulks oprecht
gemeend is, dal hel de bepaaldelijke
overhelling is lol verdraagzaamheid in
een woord, dal de klerikalen daardoor
hun ongelijk bekennen en vastberaden
menen vreedzame i weg zullen inslaan!
Dwaling, dubbele dwaling!
voor bouwing
scholen. Fr.
Art. 34. Subsidien aan
scholen van volwassenen
Arl. 34. Subsidien voor
bewaarscholen.
Arl. 35. Nabetaling voor
algemeene onkosten van
hel lager onderwijs.
Maar dat die stap lot dubbelzinnige
•verdraagzaamheid enkel en alleen gedaan
zou worden met hel inzicht der wellen
des lands trouw na le leven, dit gelooveii
wij in geener wijze.
Want, zoo de priester van artikel vier
(Ier wet gébruik maakt om in de scholen
te sluipen waar hij. uil stijfhoofdigheid,
lol heden niet gekomen was, dan is hel
enkel uit een zelfsbelang waarvan hel
bewijs zich wellicht zou opdoen.
Immers, hij zou al zijne krachten in
spannen om, als voorheen, zij recht
streeks zij onrechtstreeks, op den
schoolmeester le drukken welkede speel
bal worden zou van den schijnheiligen
priester.
Deze zou er zieh ook ernstig op toe
leggen, om er later slaven van den bis-
schop, levende lijken, van le maken!
Te l»nt l>oklnxt^<I.
De Journal de Liège zegt dal do onge
lukkige onderwijzers, die hel ollicieel
onderwijs hebben verlaten, verdwaald
door de valscbe beloften van de klerika
len, voor het meerendecl pogingen aan
wenden om op nieuw in de oilicieele
scholen le worden aangenomen. Onge
lukkiglijk zijn de zeldzame plaatsen van
onderwijzers, die openvallen, terstond
gevraagd, door gediplomeerde jongelin
gen die uil de Normaalschool komen, of
door anderen die getrouw zijn gebleven
en hel is geheel natuurlijk dal de ge
meente besturen, den voorkeur aan deze
laatster, geven.
Men kan eenigzins medelijden met de
arme jongelingen hebben, die naïf genoeg
zijn geweest, om geloof te hechten aan
de leugenachlige beloften die geestelijke
en klerikale dweepers hun hebben ge
daan, maar hen op nieuw aannemen, dat
is onmogelijk.
.Een dezer slachtoffers bood zich dezer
dagen in hel mililaire-bureel aan, om als
mililiaan te worden ingelijfd, en be
klaagde zich luidop over den bisschep, die
beloofd had hem eenen plaatsvervanger
4e koopen in geval hij moest optrekken.
Hij had zich ie vergeefs voor al de
oflicieële opengevallen plaatsen aange
boden, overat werd hij geweigerd, als
een overlooper tot do schooiers-scholen,
en nu moet hij optrekken met de laatste
rekruten van 188,2.
De feilen zijn talrijk en opentlijk ge
kend, van onderwijzers der kalholijke
scholen, die pogingen aanwiidecn om op
nieuw in 't oilicieël onderwijs le worden
aangenomen.
Algemeene lijdingen.
Onderwijs. Onze stadgenoot de jonge
beer Emile Kinl, leerling bij het konink
lijk atheneum van IJperheeft eene
tweede eervolle melding bekomen in den
algemeenen en bijzonderen prijskamp der
vlaamsche taal. Hij bekwam 56 punten
op 100.
Bij koninklijk besluit van 7 septem
ber wordt een pensioen toeslaan van
fr. 345-» aan Dedrie Emiliana-Sophia,
weduwe van l.odewijk Henderyckin
leven gepensionneerde landelijke brieven
drager.
Men spreekt le Brugge veel van
eenen kleinen Iranschen cijferaar van 12
jaar oud, die iedereen met verbazing
Dal de inlichtingen van La Gazette en
La Meuse de uil Irukking zijn der waar
heid welke overigens door M. Woeste,
eene der steunpilaren der klerikale partij,
bekrachtigd wordt, dal betwijfelen wij
hoegenaamd niet.
Wij kennen, immers, de zwarte poes
jenellen van Ik den wij welen bij
ondervinding, dal zij niets dan komedie
spélen en dat hunne protestatiën, naar
gelang der omstandigheden, slechts ge
waande, ijdele tegenkantingen heeten
•mogen.
Getal stortin
gen van 1 fr.
Inoogst I882 17,747
Gedurende de 10 voor
gaande maanden.222,320
Zij beklagen luit zich nu die overloo-
pers, maar het i hun noglans dikwijls
genoeg gezegd geweest en zij moeten er
dus de gevolgen van dragen.
Besluiten en benoemingen.
De Moniteur van woensdag bondigl
hel budjet af, voor het dienstjaar 1883,
van de provinlie Westvlaanderen.
Hel budjet is goedgekeurd mits de
veranderingen er aan toegebracht op
voorstel van den heer Gouverneur, voor
wat de onderwijscredieten betreft:
De volgende kredieten zijn op het
budjet gebracht
Art. 33. Subsidien aan de gemeenten
ineubleering van
53,817-78 c.
slaat. Op eene minuut gcelï hij, zonder
behulp van pen of papier, alleen uil hel
hoofd, de uitslagen van vermenigvuldi
gingen en deelingen van vijf of zes cijfers.
Ook de meest ingewikkelde vragen der
cijferkunst lost hij schier oogenblikkelijk
op.
In Augustus verleden zijn 7647
brieven ten gevolge van gebrekkig adres
niel besteld kunnen worden. Van dil ge
tal zijn 5042 na opening aan de bestem
melingen kunnen bezorgd worden,ter
wijl 2605 in de scheurmand geworpen
zijn.
Gedurende dezelfde maand zijn 1031
telegrammen oin dezellde reden niet be
steld geworden: 504 zijn na opzoekingen
aan de bestemmelingen ter hand gesteld;
de overige zijn in de scheurmand ge
worpen.
Uil de vergelijkende tabellen van
den handel in hel jaar 1882 met dien van
1881, blijkt dal voor gezamentlijke der
handelsbeweging bevonden is:
Voor den invoer voor de maand juli
1882, eene vermoei tiering van 4 per hon
derd op de maand juli 1881; voorde
zeven eerste maanden van 1882 eene ver
meerdering van 11 per honderd op de
zeven eerste maanden van 1881.
Voor den uilvocr, voor de maand juli
1882, eene vermeel during van 28 per
honderd op de maanden juli 1881; voor
dezeven eerste maanden van hel jaar 1882;
eene verhooging van 14 per honderd op
de zeven eerste maanden van hel jaar
1881.
Spaarkas. Sedert verleden jaar is
door hel gouvernement een nieuwe dienst
bij de spaarkas ingericht waarbij de stor
tingen gedaan worden bij middel van
zegels, op daartoe vervaardigde bullelijns
geplakt, die men in de poslbureelen kan
bekomen. Elke storting is ten minste van
één frank.
Ziehier het getal stortingen gedaan ge
durende de invoering van dil nieuw
systeem
Totaal 240,057
Brand van eenen schouwburg.
Maandag, om 5 uur des morgeus, is te
Leuven de Bériol-schouwburg afgebrand.
Hel verlies is geschal op 200,000 franks.
Alles was verzekerd. Er zijn geene onge
vallen le betreuren.
Het was na liet jaarlijkse!) bal van den
schultersbond dat de brand is uilgebors-
len. Men had lol vier uur ’s morgends
gedanstnauwelijks had hel dansper-
soneel hel lokaal verlaten, wanneer eene
gazontploffing ontstond en brand ver
werkte. Hel vuur verspreide zich met
zulk eene hevigheid, dat in min dan een
uur er van den Bériol-schouwburg nog
enkel de vier muren overbleven.
Men hoopt binnen kort hel nieuw
juslicie-paleis van Brussel le kunnen in
gebruikslellen. Er is thans kwestie op
den grond van liet oud juslicie-paleis de
kazerne der grenadiers le bouwen. De
militaire genie houdt zich met de zaak
bezig.
Misdaad der Wetstraat. Hel
arrest van hel hot van beroep van Brus
sel, kamer der inbeschuldigingstelling,
en de beschuldigingsacl zijn aan Armand
en Leon Pellzer medegedeeld geworden;
geen van beide beschuldigden heeft de
verklaring gedaan van eene voorziening
in verbreking binnen hel vereischte tijd
perk. De beschuldigingsacl in brochiiur
gedrukt, beslaat een 20lal bladzijden. Hij
is onderteekend door den heer Van
Maldegbem, advocaal-generaal.
De nieuwe expeditie naar den Congo
is uit Antwerpen vertrokken. Zij is
samengesteld uil de heeren Haneuze,
oflicicr, en Legal, onder-ollicier der genie.
Hel fransch gouvernement is voor
nemens zijn koperen geld door nickel-
munl te vervangen. De ondcr-kommissie
van hel budget, gelast met deze hervor
ming te besiudeeren, heeft reeds een
gunstig advies uilgebracht.
Er bestaal tegenwoordig in Frankrijk
voor vijfhonderd millioen frank koperen
geld, in stukken van 5 en tien centiemen,
welke zullen moeten ingetrokken worden
om ze le vervangen door nickelslukken,
ongeveer gelijk aan die van Belgie, Zwit
serland, Duitschlandde Vereenigde-
Staten, Brazilië en Peru.
Deze bewerking zal eenen ontzaglijken
arbeid vercischen, doch het munt hotel
van Parijs en zijne sukkersaal te Bor
deaux zijn voldoende ingericht om dezo
belangrijke hervorming uillevoeren.
De druifluis, die gedurende weinige
jaren zoowat een- derde gedeelte der
wijnbergen in Frankrijk heeft verwoest
en in de meeste wijnbouwende stalen
van Europa groote schade aanricht, heeft
eenen mededinger gekregen. In de nabij
heid van Nizza is een insect op den wijn
stok aldaar ontdektdal vermoedelijk
Xij worden genepen.
De fransche Journal officiel kondigt
een dekreet af, dat de jaarwedde der
fransche bisschoppen vermindert.
De jaarwedde der bisschoppen van
Guadeloupe, van de Martinique cn van
Het dossier van eenen pastoor.
In hel verslag over hel schoolonder
zoek te Arion treffen wij hei volgende
aan, dat loont welken eerbied de heeren
geestelijken aan den dag leggen voor de
wel cn hoe kristclijk zij le werk gaan.
De heer Jan Bosseler, oud 57. jaar,
pastoor te Toernich, verscheen voor de
commissie cn bekende verscheidene malen
te zijn veroordeeld geweest.
Ziehier zijn dossier, door hel parket
der rechtbank van eersten aanleg van
Arlon gezonden aan den heer voorzitter
der enkwestcommissie
Dus 10 vervolgingen en 8 veroordee-
liugen, waarvan 7 hing voor hel in leven
roepen der onderwijswet.,
Schelden en belecdigen, lasteren en
eerrooven, alsook geweld plegen, ligt
dus in den aard, in hot karakter vau-dien
zachlzimiigen pastoor, die zeker in ecre
moet slaan bij zijnen baas, Mgr. Gravez,
den hevigsleii van al onze bisschoppen.
En hoe gedroeg zich die pastoor voor
de onderzoekscommissie?
Zooals een koeslouwer zonder eenig
begrip van opvoeding zich niel zou
durven gedragen.
Hoor hoe hij zich uitdrukle:
Maar toen men dien welopgevoeden
pastoor verzocht de namen dier getuigen
te noemen, weigerde hij.
Lasteren en eerroven, en dan zoo lal'
zijn geene personen aan te duiden
Ziehier thans eenige uittreksels van
zijne ondervraging
En wil men welen met welke woorden
die pastoor zijne verklaringen besloot?
Met deze
leder zorgt voor zijnen winkel
En ziedaar nu een modelgeestelijke,
naar den wensch en het hart onzer bis
schoppen; ziedaar een dier pastoors,
waarvan M. Malou met recht en reden
Gepantserde schepen.
Elke natie is nu verlangend om zich van dit
nuttige oorlogsmatericel te voorzien, inaar ter
wijl deze eeuw- van kolen en ijzer zich zoo te regt
beroemt op zulke bewijzen van hare kracht en
hare hulpmiddelen, moeten wij de noodzakelijk
heid niet vergeten, om middelen te vinden, om
het lichaam van den matroos op gelijke wijze als
zijn schip te versterken, en wel floor aan zijne
constitutie meerdere kracht te geven. Deze op
merking is gemaakt geworden w egens de talrijke
gevallen van geheel in al gebroken gestellen,
welke volgens (luidelijke bewijzen volmaakt en
voortdurend genezen worden door do genees
middelen van Professor Holloway. Pijn gedu
rende een zekeren tijd te verzachten is eeno wel
daad voor de lijdende menschen, maar het is een
oneindige groote zegen om kwalen uitterooijen,
en de voormalige kracht weer to geven aan ver
vallen gestellen. De geneesmiddelen van Hollo
way ontwortelen de kwaal, on ontwikkelen - de
levensvonk - of do kiem (Ier gezondheid weder
tot vernieuwde werkzaamheid. Duizenden der-
genen, die In hunne uiterste, ellende en wanhoop
ti- vergeefs elk ander middel beproefd hadden,
dat voor hunne ziekten kon uitgedacht worden,
hdbben ten laaste in do - Pillen en Zalt van
Professor Holloway - hun paart' van groote
waarde, hun - veerborgen schat. - en hun
- opgcheldord geheim tot hunne groote tevre
denheid gevonden.
Zij, die er ecus do proef van genomen hebben
houden zich er onveranderlijk aan, niet alleen
als onfeilbaar middel, maar ook als een voorbe
hoedmiddel, een beschermengel tegen alle soor
ten van kwalou, want alleen door de constitutie
te versterken, en allo organen voor verlies vau
krachten te behoeden, on het bloed te zuiveren,
wordt het geheolo omkleedsel, als het ware on
bereikbaar voor do pijlen der ziekte. Indian men
het monschelijke lichaam eene harp met duizend
snaren moge noemen, dan kan men zoggen dat
Holloway's middelen deze voortdurend zuiver
gestemd houden, of deze tot hare vroegere har
monie terug brengen, indien die harmonie reeds
op do een ofandc wijze verstoord is geworden.
Maar wat ons het meest verwondert, dat is do
wonderlijke regeling en besturing, van do cent
raal inrigting te Londen, het brandpunt, der
gezondheid tot aan de uiterste grenzen der aarde
heonschiet, ecus inrigting dio deze middelen
voortdurend in het bereik stelt van elke bestaan
de gemeente, over het goheele wereldrond! Deze
alom te verkrijgen middelen, oorspronkelijk uit
gezócht, zoo als ons is verzekerd uit voortbron-
selen van den grond, doch op eene geschikte
wijze toehoreid, zijn active of passive naarmate
hot geval het vereisch. Do Pillen hebben verster
kende zoowel als zuiverende eigenschappen, en
bevorderen het een of andere benoodigde, naar
mate de verschijnselen het vercischen; de Zalf,
dio tegelijker tijd een zuivering en oen heehnid-
del is. werkt op dezelfde wijze, on beiden zijn de
natuur behulpzaam om zich van don algqmeenen
vijand te ontdoen, namelijk van do ziekte. Wij
zeiden, dat zij de natuur behulpzaam zijn, want
men zal nimmer kunnen tegenspreken, dat de
moest wijze, de zekerste, do onfeilliaarsto manier
to genezen daarop gegrond moet ziju dat de
natuur bijstaat en in staat stolt do kwalen to
verdrijven, en do constitutie reeds gedurende
hot tijdperk dor herstelling te versterken. Dit
zijn de twee grooto doeleinden dio door Hollo
way's Pillen en Zalf bereikt worden.
U1?™
l.° Deu 25 maart 1865. Correktionneele
rechtbauk van Arlon200 fr. boet of 60 dagen
gevangenisstraf, voor l beleedigingen van een
der magistraten en openbare scheldwoorden.
Den zelfden dag werd hij vervolgd, maar vrijge
sproken, uit hoofde van rechtstreeksehe aan
hitsing tot ongehoorzaamheid aan de wetten.
2“ Den I april 1868. Rechtbauk van policie
van Messancy: 25 fr. boet of 3 dagen gevang,
wegens eerroof;
3“ Den 25 september 1868. Zelfde rechtbank
3 fr.'boete of een dag gevang, uit hoofde van
beleediging door feiteu;
4° Den 3 december 1875. Rechtbank van
policie van Arlon 2 fr. boet of een dag gevang,
wegens overtreding van overzetten:
5° Den 29juni 1878. -Zelfde rechtbank; 5 fr.
boet of eenen dag gevang, voor beleedigingen;
Den 23 mei 1878. Burgerlijke rechtbank
van Arlon; 50 Ir. schadevergoeding voor eer-
roovende aanklacht:
7" Deu 17 januari 1879. Policie rechtbank
van Arlon vervolgd, maar vrijgesproken, om
reden van beledigingen:
8° Den 29 november 1879. Korrectioneele
rechtbauk van Arlon 30 fr. boet of 8 dagen ge
vang. en 10 fr. boet of een dag gevang, wegens
beleedigingen.
Ik ben verschoideuo koereu veroordeeld ge
weest.
Door do korrectioneele rechtbank van Arlon
werd ik tot 200 fr. boet veroordeeld ik heb ver
geten waarom.
Ook werd ik voor slagen cn wonden en voor
beleedigingen togen den gemeeute-omlcrwijzer
Perbal veroordeeld: moc.vt Act hentoen ~>jn,
ik sou het mx/ doen.
- ik werd door de rechters van mijn land ver
oordeeldvolgons do wetten van miju land;
maar daur t;eef' ik niet om.
- Ik houd de katholieko school van Toeruich;
nogtans trek ik mijne jaarwedde als pastoor.
- In do school bespeel ik de Unit, maar als ik
alleen bou.
- Ik verzoek de commissie geen vertrouwen te
stellen in de vorklaritigcu der getuigen, die zij ge
hoord heeft; verscheidene hunner zijn canailles. -
V. Hebt gij gezegd - De liberalen creveeren
gelijk do beesten.
A. Ik herinnert het mij niet.
V. Hebt gij gezegd - De liberalen stinken
gelijk de bok van ('hulillon -
A. .la; ik geloof ja.
V. Hebt gij zekeren dag, zinspelende op een
paard dat verdronken was, gezegd, dat het beter
zou geweest zijn, dat do meester ware ver
dronken
A. Ik geloof wel ja.
V. Hebt gij, op nieuwjaarsdag, uwe paro
chianen deu cholera toegoweuschtt
A. Ik kan gesproken hebben over den cholera.
Zelfs kan ik den cholera gewenscht hebben aan
mijne parochianen.
V. Hebt gij gezegd, dat de kinderen, die de
school vau den onderwijzer Perbal bezoeken,
hjong ziju
A. Nooit
- De getuigen Heyert en vrouw Schwindert
verklaren - Hij heelt dat gezegd. -
