X
r
I?
V
i
r
Veurne, 30 December.
Verschenen en verkrijgbaar ten bureele
van dit blad, de provinciale Wegwijzer
van Wcslvlaanderen, voor hetjaar 1883.
Eessen,
Merckem,
Combat. Be combat op den Schuif
tafel welke dinsdag in den Anker plaats
had, is opperbest afgeloopcn. 60 koppels
waren tegenwoordig. De roode speelden
26 parlien en de zwarte 24.
fr. 27,300,
20,000.
n
S'
51
f
IJzerenwcg. De Moniteur kondigt
de afschaffing en de verandering der
treinen aan, die zullen gebeuren met 1"
Januari 1883, op de ijzeren wegen van
der. Slaat.
Geene veranderingen worden toegc-
bracbt aan de linie Genl-Liclil.ervelde-
Veurne-Duinkerke.
'Bij koninklijk besluit van 27 dezer,
worden de hierna gemelde gemeenten
bemachtigt de volgende leeningcn aan te
gaan
De kloosterlingen in Belgie.
Hel Gouvernement heelt eindelijk de
uitslagen bekend gemaakt van de op
telling der kloosterlingen in Belgie op 31
december 1880.
Die optelling was sedert 1846 nietmeer
gedaan geweest.
In 4846 waren er in Belgie 11,963
paters en nonnen van alle soort, en op
’i einde van 1880 was dit getal gestegen
lol 25,622, dus meer dan verdubbeld.
Ook het getal der mannelijke en vrou-
welijke kloosterlingen, die in den vreemde
geboren zijn, is sedert dien tijd geklom
men van 1,453 lot 2,486.
Men ziel dal men van Belgie een echt
klerikaal nest maakt en dat de klooster
lingen, die in Frankrijk, Duitschland,
Italië en Spanje niet mochten blijven,
naar ons landeken komen, waar zij, als
men de klerikale pers moest gclooven,
toch zoo erg verdrukten vervolgd worden.
Rechterlijke kronijk. De korrek-
lionele Rechtbank onzer stad, heeft de
volgende veroordeel!ogen uitgesproken.
ICnnunnik Bernard.
Kanunnik Bernard zal weldra voor de
rechtbank van Doornijk verschijnen. Dal
is nog een beroemd proces in liet ver
schiet te meer;ten eerste onder betrek
der miljoenen welke gestolen zijn en ten
tweede voor de zeer eerwaardigen die in
hel proces moeten voorkomen.
Kanntinik Bernard is uit hel gevang der
Kleine Karmelieten te Brussel, naar dal
van Doornijk terug gevoerd.
En wil men ecus weten wat het eerste
was dal hij vroeg, toen bij terug was?
Gij zult misschien denken, dal hij zijne
invrijheidstelling vroeg; boeken om te
lezen; zijne familie of vrienden te zien?
Neen, hij vroeg enkel dat men de zegels
jou lichten die op zijnenwijnkelder
liggen en hem er hel gebruik van laten
den 10 mei heeft uilgcbracbt, waarin er
werd vastgesteld dat geen enkele stem
«zich verheft had iu de Kamer om de
j) katholijke geestelijkheid en de bis-
schoppen te verontschuldigen, wegens
de schandelijke daden die zij gepleegd
ot ingegeven hadden, met het doel de
uitvoering eener wet te beletten
wijst hel verslag aan, waarin er vermin
deringen dienen gebracht te worden aan
'hel budjel van eeredienslen.
Aan artikel 27 van hel hudjel betref
fende toelagen voor de hoogere geeste
lijkheid, wordt ereene som uiigeschrapl
van 112,000 h anks, voor de kanunnikken
bestemd, en de kosten van hel sekreta-
riaat der bisschoppen worden met 12,800
Ir. verminderd.
Aan artikel 28waar de jaarwedde
der lagere geestelijkheid voor 4,349,000
fr. in voorkomt, steJl dc midden-sektie
voor eene vermindering van 253,000 fr.
te doen.
Het verslag zegt dal er op den builen
103 en in de sleden 319 onderpastoors
te veel zijn, in verhouding der bevol
kingen, zooals men in 1866 is overeen
gekomen.
Bijgevolg stelt de midden-sektie voor
de jaarwedde van die 422 onderpastoors
af tc schallen, wal aan 600 Ir. 's jaars
toelaai eene spaarzaamheid van 253,200
fr. te doen.
De midden-sektie stelt ook nog voor,
de toelagen aan dc provintie, gemeenten
en kerkfabrieken geschonken voor de
gebouwen lol den kalholijken godsdienst
gebruikt, enz. met 169,000 fr. te vermin
deren.
Al die verminderingen, zooals wij
hooger zegden, beloopen lol 678,000 fr.
en zouden kunnen dienen, om de jaar
wedde van vele beambten te verhoogen.
Zooals men kan denken, zullen de
zwartjes roepen en schreeuwen, maar
hoe barder zij roepen, hoe heler; het is
dal men de juiste plaats gevonden heelt
om ze te treffen.
De opening van liet assisenhof der pro
vincie Wcstvlaaiideren, voor den eersten
trimester van 1883, is bepaald op maan
dag 12 februari 1883.
Wij herinneren aan dc jagers, ver-
koopers en eters van wild, dal te rekenen
van den 3 januari 1883 de sluiting der
jacht plaats heeft op de hazen, fezanten,
enz.
M. Jules Debruyn, onlangs te Leuven
overleden, heeft aan dc godshuizen dier
stad eene som nagelaten van 1,200,000
frank. Die milddadige menschenvriend
heeft ook zijnen jachtwachter niet ver
gelen. Hij heeft hem eene hoeve ver
maakt die geschal wordt op 60,000 fr.
Men beweert dal dc godshuizen van
Leuven de rijkste zijn van heel hel land.
Reeds van over acht jaar bezaten zij een
inkomen van een millioen 400,000 (rank,
dat is, aan 2 p. h. gerekend, kapitaal van
70 millioen in landerijen, bosschen en
weilanden.
De keizerlijke prins van Duitschland
zal binnen kort zijne zilveren bruiloft
vieren. Tusschen de genoodigden die zich
naar Berlijn zullen begeven, telt men den
koning en de koningin der Belgen, den
koning en de koning van Saksen, den
prins van Wallis en de hertog en hertogin
van Edimburg
De ciloyenne Louise Michel, zal
in de eerste dagen van januari naar Lon
den vertrekken om eene voordracht te
houden.
Ouderwetsche lepels. In de ge
schiedenis der huishoudelijke gereed
schappen speelt de lepel eene gewichtiger
rol dan men misschien wel denkt. Hij
boogt op eenen eerwaardigen ouderdom
en was dikwijls een voorwerp waaraan
een werkman-kunstenaar al zijne krach
ten inspande om iets schoons tol stand te
brengen.
i6i:i ri.XL/VNi).
A'c<lci*Inn<l.
Eene depeche uit Maastricht zegt dal
de Maas weer op onrustbarende wijze
aan hel wassen is. Blijft de regen aan
houden men mag zich aan nieuwe over-
stroomingen verwachten. Uil Eindhoven
wordt gemeld dal de kanaaldijk aldaar
is doorgebroken. Men heelt hem echter
nog door hel aanwenden van vele pogin
gen weer kunnen dicht maken.
In de laatste jaren is in sommige
streken veel bouwland in weiland veran
derd, omdat de veefokkerij veel meer
voordeel oplevert dan de bouwerij. Hoe
langer hoe meer leggen de landbouwers
zich op het fokken van vee toe, omdat de
prijzen van het rundvee, naar het schijnt,
voortdurend stijgen. Zeer hooge prijzen
werden in den laatsten tijd door de boe
ren gevraagd en toch werden de beesten
door de opkoopers, die meerendeels uit
Pruisen en Belgie kwamen, genomen;
zelfs voor russische rekening werden
inkoopen gedaan.
Amerika.
De openbare inschrijving te New-York
voor hel ontzaglijk groot koperen stand
beeld der vrijheid, hetwelk moet verrij
zen als vuurbaak vooreenc der gevaarlijke
plaatsen van bel vaarwater nabij de
haven, heeft nu 62,210 dollars bereikt.
Het standbeeld heeft een niet onbelang
rijk deel uitgemaakt van de wereldten
toonstelling te Parijs in 1878.
Met de stoomboot Scythia is woens
dag uil Ncw-York dc aanzienlijkste post
verzonden, die nog ooit uit Amerika
naar Europa vertrok. De post bestaal in
257,872 brieven, in 196 zakken en 318
zakken nieuwsbladen.
Onlangs werd in de dagbladen mede
gedeeld, daler in Canada een groot tekort
is aan vrouwen. Natuurlijk brengt dit
mede, dal er personeel ontbreekt voor dc
betrekkingen, welke door vrouwen wor
den waargenomen, en een gevolg hiervan
is, dat de loonen buitengewoon stijgen.
Zoo blijkt uil een brief van daar, dat voor
eene keukenmeid een loon van fr. 1000
tot fr. 1200 betaald wordt, en voor eene
keukenmeid in een hotel, zelfs 1200 tot
1700 fr. De salarissen voor onderwijze
ressen, winkeljuffers, enz. zijn naar even
redigheid. Aan meisjes van buitenlands,
die naarCanada willen overkomen, wordt
het reisgeld vooruit betaald.
Nadat reeds vroeger, op initiatief van
den markies van Lome, den gouverneur
Canada, schoonzoon van koningin Vic
toria, in Engeland pogingen waren aan
gewend om meisjes en vrouwen tol land
verhuizing naar Canada te bewegen, is
men thans met gelijk doel in Duitschland
werkzaam.
Als wij aan onze voorvaderen denken,
dan stellen wij hen, als ze aan den maal
tijd zitten, dikwijls voor als ruwe en
ongemanierde menschen.
Wij moeten aan dc geleerde oudheid
kundigen overlaten om nauwkeurig den
lijd te bepalen wanneer en waar voor het
eerst eene soorte van lepels gebruikt
werd. Zeker is hel, dat men hij de Ro
meinen reeds twee soorten van lepels
kende. De eene gebruikten zeop tweeërlei
wijzen. Vooreerst als lepel en ten tweede
als werktuig om de schalen van oesters
en mossels te openen. Voor dit laatste
werk gebruikte men den pünligen steel.
Afdrukken van drie andere zilveren lepels
vindt men in hel Borbonico-museum. Zij
hebben ongeveer de grootte van dessert
lepels. Een andere romeinschc lepel met
eene langwerpig ronde schelp is in de
beroemde verzameling van romeinsche
oudheden te Mainz te zien. Hij is uit ivoor
of been gesneden.
In de middeleeuwen tol ongeveer 1300
vindt men sporen van lepels, doch deze
waren zonder twijfel van bout, goud of
tin. De vork echter was vóór koningin
Elisabeth niet in gebruik.
Voor oudheidkenners in hel eene zaak
van algemeene bekendheid, dat voorwer
pen van kunst, die aanspraak maken op
Imogen ouderdom, afkomstig zijn uit den
tijd of de nalatenschap van koningin
Elisabeth, Karel I, Olivier Cromwell of
koningin Anna.
Hel oudste gewaarborgd zilver is een
zilveren lepel, die liet jaartal 1445-46
draagt. Dit jaartal valt juist in hel tijd
perk der Renaissance in Italië, vanwaar
kunstsmaak bij de bewerking van allerlei
voorwerpen zich spoedig over geheel
Wesl-Europa verspreidde. Hel voorwerp
in kwestie heeft zelfs eeuige historische
vermaardheid cn is bekend onder den
naam van Pudsey-lepel, omdat koning
Hendrik VI hem met zijne laarzen en
handschoenen, na de vlucht uit Hexham,
aan Pudsey gaf. Deze lepel wordt nu te
Hornby Castle in Lancashire bewaard
door een afstammeling van Sir Ralph
Pudsey.
De vorm der lepels tol op de Restauratie,
(na Olivier Cromwell), verschilt slechts
inde beeltenissen, die aan de uiteinden
der handvalsels zijn aangebracbl. In elk
opzicht wijkt die vorm evenwel af van
dien dernieuwere lijden. Zoo vindt men
lepels waarop men aan hel einde van den
steel liet beeld van eenen apostel vindt.
Zulk een lepel heel apostel-lepel..Andere
lepels zijn op diezelfde plaats versierd
met het borstbeeld van een meisje, met
een rustenden leeuw, een uil, eikel of wal
anders. Velen eindigen in den vorm van
een cachet.
Er zijn oude lepels die den vorm heb
ben eener schelp. De onbeschaafdste vol
keren zullen ongetwijfeld wel ecus eene
schelp gebruikt hebben om wal te schep
pen. Een steel aan zulk eene schelp en
men had eenen lepel. Deze schelpvorm is
nog altijd overgebleven in de thee-schep-
perljes van onzen lijd.
De ronde vorm van den eetlepel is nog
zoo lang niet uil den smaak en in menige
boerenwoning in Zeeland kan men in de
pronkkamer een lepel rekje vinden, waar
in blank gepoetste, ronde ijzeren lepels
l« pronk staan. Vele van die lepels heb
ben aan hel uiteinde een gaatje, dat zeker
gebruikt werd om hem aan een spijkertje
of wat anders op te hangen. En wal hel
gebruik van die lepels betreft, nog menig
otidei welsch Walchersch boertje geeft
aan den volmaakt ronden ijzeren lepel de
voorkeur boven eenen langwerpig tinnen.
Wanneer ten onzent voor hel eerst de
lepels in gebruik gekomen zijn is niet
zeker te bepalen. In de eerste helft der
zestiende eeuw schijnt hel gebruik van
lepels reeds algemeen geweest te zijn.
Frankrijk.
Men vreest tc Parijs voor nieuwe over-
stroomingen.
Baron Corddart, de gewezen genees
heer van Napoleon III en den keizerlijken
prins, is te Parijs overleden. Hij volgde
den keizer in ballingschap en poogde
hem terug te houden van de operatie
waaraan hij bezweek. Zijn oom was dc
geneesheer van Napoleon I en deze stierf
ten gevolge eener beroerte bij hel verne
men der neerlaag van Waterloo.
Hot proces van de mijnwerkers te
Monceau-les-Mincs, bepleit voor hel Hof
van Auvergne, is, zooals men in plat
Vlaamsch zegt, weinig of niets nfgeloo-
pen. De meeste hunnerzijn vrijgesproken,
en voor de overige heeft de jury dadelijk
eene vraag van gratie geleekend. Maar
waartoe dan die verbazend lange voor-
loopige gevangenis, en de verplaatsing
van de zaak naar hel hof te Riom Het
onderzoek is dan overdreven geweest, of
slecht geleid, of de uitspraak is tc zacht
voor hel misdrijf. De afloop van dit pro
ces is na zooveel ophel' inderdaad ver
wonderlijk. Zal het proces Krapolkineen
zijn anarchistische vrienden andere uit
komsten leveren Zulks wordt in Frank
rijk betwijfeld, daar liet bewijs van
poging tot staalkundige omwenteling niet
gemakkelijk is zoolang er geen begin van
uitvoering is.
De Figaro zegt, dal de inhechtenis
neming van prins Krapolkine een gewel
digen indruk gemaakt heeft op de nihilis
ten te Parijs, die, volgens dit blad, vooral
in het XIII” arrondissement en in de arme
wijken van liet V” talrijk vertegenwoor
digd zijn. Zij bezitten in de ruc Berthollet,
qaurtier Latin, eene bibliotheek, die
onmiddelijk na het ontvangen van de
tijding der aanhouding gesloten is. Deze
vluchtelingen, meest allen zeer ontwik
kelde personen, leven grootendeels van
les geven.
Over eenigen lijd werd door bet
assisenhof van Douai, zekere Brisacque,
die een jachtwachter vermoord had, ter
dood veroordeeld. Tot nu toe heeft de
politie den man niet kunnen aanhouden;
ofschoon zij hem dag cn nacht op dc hie
len zit, blijft hij iu de omstreken wonen.
Brisacque is van eene ongehoorde
stoutmoedigheid. Hij schijnt den al te
berucht geworden Delaunoy van Flines
die nooit levend gevangen werd, te willen
navolgen. Op zekeren dag schoot een
gendarm Delaunoy dood, nadat deze zes
scholen met een revolver op hem gelost
had.
Brisacque wandeld.evcn als Delaunoy,
vrij in de straten. Dezer dagen was hij op
het punt aangehouden te worden, maar
bij wist zich door eene Itaaslige vlucht
aan alle vervolgingen te onttrekken.
Hij zocht eene schuilplaats in hel bosch
nevens zijne woning en hier was het
ónmogelijk hem tc volgen.
Uit Pollinchove. Dc oorlog tegen de
kinderen die dc gemeenteschoólen be
zoeken, is verre van te eindigen in den
buiten. Verledcne week stierf te Pollinc-
liove een jong schoolkind van 13 jaren,
dal in dc gratie der geestelijkheid niet
stond, hoe jong en ongelukkig bel ook
mocht zijn.Zonder toestemming te vragen
werden aandoénlijke gedachtenissen uit
gedeeld en over hel graf door eenen
schoolmakker eene lijkrede uitgesproken
van welke wij hier een gedeelte laten
volgen, en waarom de geestelijkheid het
kerkhof verliet
Ik reken hel mij tot eene plicht mijnen
vriend en schoolmakker Justineen
laatste bewijs van vriendschap tc komen
betoonen.
Hoe gaarne, lieve speelgenoot, had ik
gehad dat gij blevet leven; maar de on
verbiddelijke dood kwam gezonden van
den Hoogen, rukte u uit ons midden en
nu zijl ge helaas! niet meer.
De leering, dat onverbiddelijk monster,
bad u aangetast, sinds meer dan een jaar
zagen wij u verkwijnen, als eene roos
die van haren stengel is afgerukt, en
eindelijk wierdt gij aan uwe bedstede
vaslgekluisterddaar moest gij bezwijken.
Doch is bet waar weidt gij verslooten
van hen, wier zending hel is de zieken te
bezoeken, om hen tol de eeuwigheid te
bereiden? Neen niet waar
Echter, gij had, God lof, eene moeder,
een vader, die zulke taak op zich namen.
Slaap! Justin, rust in vrede. Wij be
minden u zoo leèr.
1
■KI
I
I
I
I
fètxud- eu KtrecRnicuvvh.
Waarom zich hot loven te verbitteren en smar
ten uittostaan veroorzaakt door verstopping
opstijging van het bloed, Aambeien, aandoenin
gen van de lever en van de gal wanneer het
zoogemakkelijk is er volkomen van bevrijd to
worden door het gebruik der Zwitsersche pillen
van Rich. Brandt Deze pillen zijn iu allo Apot
heken verkrijgbaar.
Bij wed' DOBBELAERE. te Veurne, i 70 ets.
de doos waarmede men eons geheele maand
toskomt
ZITTINGEN VAN 21 EN 22 DECEMBER.
Boutens Ivo. werkman.tc Bovekerke, 26 fr.
boet, voor belcedigingon jegens do gendarmen.
Bcauproy Clemens, Pieter, Alois, Joseph,
werklieden en Boauprez Philoniene, werkster,
allen te Clercken, de 4 eerste elk 15 dagen ge
vang, en de 5d‘ 26 fr. boete, voor slagen, den
eersten daarenboven 15 dagen gevang, voor ver
nieling van afsluiting.
Vanelverdinghe Karei, herbergier te Merckcm,
8 dagen gevang vn 26 fr. boete, voor beleedl-
gingon jegens den veldwachter.
Knockaert Karei, werkman te Pollinchovc,
1 maand gevang en 26 fr. boet, voor diei'te.
Dojongho Loouio, werkster, geboren te Veurne,
zonder vaste woonplaats, een maand gevang,
voor huisdiefto.
Dewildo August, dienstknecht te Wulpen,
Caron Louis, werkman en Hollevoet Basile,
herbergier, beide te Boitshoucko, de 2 eerste
elk 26 fr. boet, en den 3n 10 fr. boot, voor slagen,
den 1“ daarenboven 1 fr. boot, voor smaad.
Bommel Autoou, herbergier to Adinkerke, 3
maal 24 dagen gevaug en 300 fr. boete, voor
jacht-delikten.
/tygeznaayxts.iT^iw.vniriaV'rTntrnr