VAN VEURNE
ir
B
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
feil
O
1
i
X.'
580
ZATERDAG 7 APRIL
1885.
i.
drukregel. Reklamen 50 centiemen den regel.
l.
beschaving en
'en.
Ven.
der
inlijving
oevers van
welkdanige
vatbaar zou zijn om de vrijheid te
dwarsboomen, lol hiertoe verlee.od
hel
eenen
F
>s,
en
en
«t
de-
JAAR.
- -
de grondwet,
van Marseille
Avignon hebben ieder
van
-
Wi
I
kleuren zij onze wensclien en onze be
trachtingen afschilderen.
Wij kunnen ons doel en onze inzichten
aldus zonder protest niet laten ver
draaien. Onder het oud maatschappelijk
stelsel was de menschelijke personaliteit
door den Staat ingesloten; de persoon,
de individu was om zoo te zeggen voor
de openbare, macht weggecijferd; hij be
stond niet voor zich zeil'.
Op onze dagen heeft dit antiek stelsel
plaats gemaakt voor een nieuw ideaal;
de moderne maatschappij bevestigt de
menschelijke personaliteit tegenover den
Staat; zij legt aan deze den eerbied voor
hel individueel geweten op; zij eischl ten
voordeele van eenieder het. recht en het
middel om zijne vermogens te ontwik
kelen en zich eene oorspronkelijke, onaf
hankelijke personaliteit te vormen. Zie
daar hoe onze staatkundige en sociale
inrichting zich onderscheidt builen deze
die den voorrang in den ouden tijd had.
De aanhangers van het verplichtend
onderwijs eerbiedigen ten volle deze ge
dachten van vrijheid en persoonlijkheid.
Hunne strekking stemt overeen met de
opvatting van den modernen staal en van
de rol der burgers bij de inrichting der
openbare machten.
.Men moet vooreerst de menschelijke
persoonlijkheid verdedigen, maar be
schermt men haar door de geestvermo
gens der kinderen in de duisternissen
der onwetendheid te laten’ Hoe zal dit
arm schepsel zijne hoedanigheden, zijn
oorspronkelijk karakter-en zijne vermo
gens kunnen ontwikkelen, die soms door
de natuur zoor heerlijk begaafd zijn,
indien het door het lezen niet in aan
raking kan komen met de schoonste
voortbrengsels van den menschelijken
geest’ Is hel aan den Staal opofferen of
is hel zijtrn personaliteit verdedigen legen
de baatzucht en de onwetendheid door
hel den toegang tot de school te openen’
Deze vraag stellen is dezelve oplossen.
Wij zouden misbruik maken van het ge
duld onzer lezers indien wij hier wilden
op aandringen.
Dal is nochtans de armzalige bewijs
voering waartoe <le ullramontanen hun
mm toevlucht nemen om hunnen tegen
stand aan eene zoo onontbeerlijke her
vorming te wettigen. Nog eens, deze
tegenstand is een argument ten voordeele
der zaak welke wij verdedigen. Zij heb
ben geene geldige redens aan te brengen
om hunne houding te wettigen en noch
tans bestrijden zij ons hardnekkig. Wal
moeten wij er uit besluiten?
T is dat zij hel gevaar ingezien heb
ben, het is dat zij begrijpen dat een
onderwezen volk vroeg of laat een libe
raal volk wordt.
Laat ons hopen dal onze staatslieden
de beteekenis zullen inzien, van den
tegenstand door de klerikale drukpers
opziclilens hel verplichtend onderwijs
betuigd en dal. dit hen zal aansporen om
ten vroegste deze belangrijke hervorming
in onze wetgeving te voeren.
--
Men schrijft in bij den drukker-uitgever, Ooststraat, 6, te Veurne, en op
alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij
Alle inededeelingcn, artikels of brieven, behoorlijk onderteekend, als
ook bekendmakingen uiterlijk legen Vrijdag middag toe te zenden.
Het Blad verschijnt allen Zaterdag; en allen Woensdag in Supplement.
Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar:
Voor Stad: 6 maanden, fr. 3-25 Een jaar, fr. 6-00.
Voor gansch Belgie: 6 maanden, fr. 3-75 Een jaar, fr. 7-00.
Een afzonderlijk n miner 10 c." Bekendmakingen 20 centiemen den
bareel tegen de vrijheid tracht op
richten.
Wij kennen geene grootere vijanden
van boeken en dagbladen. Neemt twintig
sermoenen en minstens tien ervan in
Vlaanderen zijn gericht tegen slechte
boeken en gazetten daarmee bedoelen
zij de liberale boeken en gazetten.
Leve de vrijheid, maar wij verbieden
u liberale schriften te lezen. Zoo verstaan
de katholieken liet.
Wij, liberalen, wij vragen dat men
alles leze, wij dringen onze gedachten
niet op, wij vragen enkel dat men er
kennis van neme, dat men ze onderzoek©
en dat men er zich bij aansluile, na dat
men door dit onderzoek bevonden hebbe
dal zij op de waarheid gegrond zijn.
Dit is een liberaal princiep, dit komt
geheel met de vrijheid overeen. Maar onze
tegenstrevers denken er anders over.
Niet alleen verbieden zij de lezing van
vrijzinnige boeken en gazellen, maar zij
stellen er eene straf op; zij maken er
eene doodzonde van, zij bedreigen den
lezer met de wreedste straffen der hel.
Hel is, vooral op den builen en in de
kleine steden, een gebruik van de abso
lutie te weigeren aan de geabonneerden
op een liberaal en zelfs op onzijdige dag
bladen.
Het is daardoor dal de vrijzinnige pers
zoo moeilijk lol onze buitenbevolkingen
doordringt.
De vrees van het vagevuur of van de
helsche straffen zou nochtans vele boer-
kens niet beletten de liberale boeken en
gazetten le lezen, welke zij wel weten
aangenamer en nuttiger te zijn dan de
kwezels- en congrcganitische schriften.
Wat zij vreezen, dal zijn meerde lijde
lijke dan de eeuwige straffen. De lands
man is over het algemeen gevoeliger aan
de belangen zijner beurs dan aan deze
zijner ziel.
De priesters weten het zoo goed dat
zij, om de verspreiding der drukpers te
beletten, niet alleen met de helsche en
vagevurigestraffen bedreigen, maar levens
met de lijdelijke. De pastoor ziel er niet
op om zijne parochiaan, die vermetel ge
noeg is een liberaal blad te lezen, in zijne
stoffelijke belangen te benadeeligen.
In zijne gekende brochuur over hel
klerikalisme haalt de geleerde hoog-
lecraar, M. Emile de Lavcleye, ecu feit
aan dat loont hoe de katholieke priesters
de lezing van liberale dagbladen trachten
te beletten.
In zekere gemeente vereenigden zich
alle avonden eenige personen in eene
herberg om er eene liberale gazet le
kunnen lezen. Wal deed de pastoor’ Hij
ging alle avonden voor de herberg wan
delen, zoodat zijne parochianen, un vrees
voor zijne wraakzucht, er den voet niet
meer dorsten zetten.
Wij moeten overigens zoover niet
achteruit gaan om bewijzen te vinden.
Toen de nieuwe schoolwet voor de
Kamers besproken werd, verspreiden de
klerikalen de grofste onwaarheden om
deze wet bij de bevolkingen hatelijk le
maken. Ter inlichting der burgers liet
M. de minister Rolin-Jacquemyns door
gansch hel land het artikel 4 der wet
aanplakken, waarin gezegd wordt dat de
school voor en na de uren der leergangen
aan de bedienaars des godsdienste open
staal voor hel onderwijs van den cate
chismus.
Deze eenvoudige daad verwekte de
woede der klerikalen en zij deden het
onmogelijke om te beletten dat dit artikel
tol de kennis der buitenlieden kwam.
Zij waren bang van eenen eenvoudigen
plakbrief.
En ziedaar hoe de klerikalen de vrij
heid eerbiedigen 1
liet verplichtend onderwijs.
De zaak van hel verplichtend onderwijs
wordt opnieuw vurig ter spraak gebracht
door de liberale drukpers en hel zal meer
en meer populair worden in den schoot
der liberale partij. Alle twijfel is nog
niet weggenomen, alle, tegeniiigenomen-
heid is nog niet verdwenen; doch het is
voldoende de liberale dagbladen le raad
plegen om zich le overtuigen dal de ge
negenheid voor deze zaak van dag tot
dag aangroeil.
Het is opmerkelijk dat de weekbladen
der provinciesteden zich meerendeels het
verplichtend onderwijs genegen loonei).
Wal echter het meest de liberalen om
trent deze kwestie moet overtuigen, is
de houding der klerikale drukpers. Deze
toont opentlijk haren afkeer voor deze
hervorming. Onze vijanden hebben meer
vooruitzicht dan wij; zij gevoelen dal hel
onderwijs, aan allen gegeven, de aan
staande oorzaak van hunnen val zou zijn.
Hunne geweldige taal bewijst beter dan
alle redeneeringen het vrijzinnig karakter
dezer hervorming en zou aller oogen
moeten openen. Om de zaak der onwe
tendheid te verdedigen, deinzen zij voor
de grofste verzinsels niet terug.
Zoo aarzelen zij niet le verklaren dal de
aanhangers van het verplichtend onder
wijs de noodzakelijkheid uilroepen van
eenen terugkeer tol. de heidensche wet
geving, volgens welke hel kind den Slaat
toebehoorde, door den Staal opgeleid en
het voorwerp, het ding van den Staat
werd Ziedaar hoe zij onze inzichten
blootleggen, ziedaar onder welke valsche
■Vertrekuren van den ijzerenweg van Duinkerk®, Veurne, Geul naar Eii-tiissel en Dixmude naar Nieuport.
8-02
11-50 6-07
2- 59 8-57
aan de agenten van
van handel, thans in die streken
werkzaam. Zooals men ziel is dit
voorstel rechtstreeks in tegenstrij
digheid met de onderhandelingen
tusschen lord Granville en liet
kabinet van Lissabon aangeknoopt
voor de erkenning der rechten van
gezagvoei ing van Portugal in hel
midden van Afrika. Ongetwijfeld
zal hierover eene belangrijke be
raadslaging gevoerd worden.
Volgens de laatste tijdingen uit
Noord-Sleeswijk zijn zes-en-derlig
onderdanen uit Pruisen verdreven
geworden, om zich niet onderwor
pen te hebben aan hel besluit op
de naluraliseeringen.
Hel gerucht, volgens hetwelk de
koning van Italië voornemens zou
zijn om bij gelegenheid van hel
huwelijk van den hertog van Genua
eene slrafkwijtschelding te verlee-
nen voor politieke misdrijven, dat
alom was in omloop gebracht,
heeft, volgens een telegram uit
Rome, niet den minsten grond.
Hel zou enkel de uitdrukking zijn
der wensclien van zekere politieke
kringen, welke bij die zaak belang
hebben.
Uit New-York komt de lijding
toe, dal eene compagnie ameri-
kaansche troepen, die, naar de
grens van Nieuw-Mexiko gezonden
was, om de strooptochten der
Idianen Apachen te beteugelen,
door deze in eene hinderlaag ver
rast werd en dat tol de laatste man
toe werd vermoord.
l*olitiek Overzicht.
Er hebben zondag laatst twee
kiezingen in Frankrijk plaats ge
had, eene voor de Kamers der
afgevaardigden en eene voor den
Senaat. In liet departement Ardeche
moest er een senateur gekozen
worden in vervanging van wijlen
graaf Rampon. Be overwinning is
gebleven aan den heer afgevaar
digde Chalamel, oud onderstaats
secretaris van openbaar onderwijs
onder hel ministerie Gambctla. Be
heer Chalamel bekwam 204 stem
men, terwijl zijn meest begunstigde
mededinger, de heer Canson de la
Lombardiere, monarchist, er maar
157 behaalde. Be heer Chalamel
had twee repuhliekeinsche mede
dingers, of len minste, zoogezegde,
le weten de hoeren Beslremx en
Odillon Barrot. deze laatste ver
dacht van naar de Orleanisten
overlehellen. Hij verkreeg maar 18
stemmen; de heer Beslremx ge
raakte lol 57 stemmen. Be kiezing
van den heer Chalamel mag een
zegepraal genoemd worden voor de
repuhliekeinsche partij en voor de
staatkunde van de Union repu
blicans waarvan de heer Chala
mel een der ijverigste leden is.
De algemeene raad van
Noorder-depariemenl heelt
wensch verworpen, ten voordeele
der overziening van de grondwet.
De algemeene raden
en van Avignon hebben ieder eene
inschrijving van vijfhonderd frank
gestemd, voor het gedenkteekén
aan de nagedachtenis van Gambella
oplerichten.
In den algcmeenen raad van Mont
pellier werd eenen wensch voor
gedragen ten voordeele der over
ziening van de grondwet, op de
grondslagen der afschaffing van
den Senaat en der benoeming van
de afgevaardigden door de stem
ming bij lijst. De prefect maakte
zijne voorbehoudingen in naam
van hel gouvernement en hel ont
werp werd verzonden naar de
commissie der wensclien. In den
raad van Bouches-du-Bhöne werd
hel zeilde gedaan, doch zonder de
prefect had tusschen te komen. Te
Lyon werd ook een wensch neder*
gelegd, ten voordeele der overzie
ning; daarbij heeft de algemeene
raad der Rhóne de strafkwijtschel-
ding der anarscbisien gevraagd.
Overal werd de zittijd zonder rede
voering geopend.
De heer Jacob Bright heeft in de
engelsche Gemeenlenkamer een
voorstel gedaan, waarbij hel gou
vernement wordt uilgenoodigd om
geen verdrag le sluiten, dal de
inlijving zou bekrachtigen cL.
den Congo aan eene
mogendheid, of dal
Do vrijheid.
Dc katholieken zijn de grootste aan
hangers der vrijheid....!!! als de vrijheid
ten profijle van hunnen politico-gods-
diensligeti winkel dient.
Maar zij willen er niet van liooren,
telkens dat de vrijheid hen kan bena
deeligen.
Zij beschikken over eene menigte truc-
een om in het laatste geval de zaken zoo
schoon uit le leggen, dat eene menigte
lieden er zich laten aan beet nemen.
Het is vooral in zake van gedachten
verspreiding dal de geestelijkheid eene
A
k
te
51.
’ea
ea
an
de
DIXMUDE
DIXMUDE
N1EUPORT
men.
als
her-
•t de-
mot
Oen
I ir
6- 20
7- 46
10-11
10-32
10-58
5- 54
6- 32
7- 12
9-38
11-05
-ook
«n,
:<‘n
er
5-50
7-35
9-51
10-11
10-45
4- 28
5- 06
7- 32
8- 50
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GIIYVELDE
DUINKERKE
DUINKERKE
GIIYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
5-07
5- 37
6- 14
9-15
10-22
5-35
8-06
8- 28
9- 02
11- 39
12- 17
3-23
5-35
kost
'1 en
allo
[omt
bij
aren
tl er
kten
orig.
lleu‘
aken
ouw-
1 ge-
11-00 3-08
3- 47
4- 24
7-10
9-31
irnrffl
M»
'Hiu
'ui».
1 do
mak
be-
leele
gan-
mlei*
w«r-
nkei
aden
Jden
tien
enen
•ren-
n
ster,
dat
sver-
alla
0 ge-
3- 43 9-08
4- 11
NIEUPORT (Stad) 7-03 9-05 12-02 2-05 4-04 5-53
7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-18
7- 48 9-50 12-48 2-40 4-53 8-27
8- 15 10-28 1-13 3-18 5-31 8-52
5 1
