professor in het Gollegie le Bergen.
x.
Eene waarschuwing aan de
geestelijkheid.
Minister Bara heefl eene circulaire aan
de provintie-gouverneurs gezonden, waar
in hij aanbeveelt de pastoors, wier kerk
fabrieken weigeren rekening te doen aan
de overheid, hunne pastorijen le doen
vei laten of alle subside als schadeloos
stelling voor woning le weigeren.
Hel is le hopen dat, door eene kracht
dadige handeling, er een einde zal komen
aan de oneerlijkheden, waaraan vele
kerkfabrieken zich overleverden, ten einde
de wereldlijke overheid te beletten klaar
le zien in de kerkrekeningen, om alzoo,
daar waar zij maar konden, door de ge
meentekas het te kort le doen dragen.
Inlusschen, verwachten wij dal eerlang
de wel op de samenstelling der kerk
fabrieken zal gewijzigd worden.
Bij koninklijk besluit van 9 dezer, is hel
burgerlijk kruis van 1' klas verleend aan
den heer Alfclaere, heel- en vroedkundige
te Oudenburg, en hel burgerlijk kruis van
2’ klas, aan den heer de Gheldere, ge
neesheer le Gouckelare, als belooning
voor de diensten die zij bewezen hebben
tijdens bel heerschen van smetzieklen.
Zondag lest, om 11 ure voormiddag,
had de uitreiking der prijzen plaats aan
de leerlingen der sledeiijke knechte-
school en tier school van volwassenen.
De plechtigheid badplaats in deschouw-
burgzaal waar een talrijk publiek aan
wezig was, en waar dc leerlingen voor
afgegaan van onze ijverige harmonie S'°
Cecilia en gevolgd door Sladshoverheden,
Openbare Beambten en menige andere
Notabele ingezetenen, zich stoetsgewijze
hadden naartoe begeven.
Hel schoolfeesje bestond uil gezangen
en declamaties die allen opperbest uit
gevoerd werden en veel genoegen deden.
Levendige en welverdiende toejuichingen
begroetten de verschillige voorstellingen.
Daarna spak de heer Brunein eene puike
redevoering uil. Hij handelde over hel
verplichtend onderwijs. Een-icder heeft
met veel aandacht de schoone redevoe
ring van den heer Brunein aanhoord en
door warme toejviebingen zijne belang
stelling doen blijken.
Onmiddelijk begon nu de uildeeling
der belooningen die bestonden uit nuttige
boekwerken en schoone kleurstoffen; als
ook uit de volledige cosluimen aange
kocht met de opbrengst van hei legaal
Behaeghel en een schoon zilveren eerme
taal door den heer Burgemeester Ollevier
geschonken aan den verdienslelijkslen
leerling der adullenschool.
De goede uitvoering van dil school
feestje heefl nog eens le meer bewezen,
dal de kinderen uil onze ofliciëele ge
meenteschool eene degelijke opvoeding
ontvangen en een goed onderwijs ge
nieten. Onzen lof dus aan de moedige
onderwijzers Brunein en Lemahieu, die
opperbest hunne moeielijke laak begrij
pen en volkomen de achting der ouders
I waardig zijn. Zij hebben meer dan eens
I bewijzen gegeven dal de opvoeding der
I Veurnesche volkskinderen hun waarlijk
I nauw ler harte ligt en zij dezelve voor-
I bereiden, om later als nuttige en werk-
I zame leden der samenleving op le li eden.
I Eer zij aan hen.
XIII dacht dat een hevige strijd der
geestelijkheid onze ministers zou doen
terugdeinzen hebben. Er moest dus
assolumenlu segreto gewerkt worden en
daarom moedigde bij onze onstuimige
priesters aan overal twisten tweespalt te
zaaien. Een burgeroorlog alleen kon
Belgie redden; hel moest dus in een
bloedbad gezuiverd worden, want de
Kerk visch.l zoo gaarne in troebel water.
De <loo<le liund.
Uit Brussel wordt aan het Organe de
Mons gemeld, dal bij de heropening der
Kamers door eenige representanten een
wetsvoorstel zal worden neergelegd, be
treffende de doode hand.
De ontdekking der millioenen in hel
bisdom van Doornik en de veronderstel
ling dal er in de andere bisdommen ins
gelijks millioenen met den hoop verbor
gen zijn, die zij niet mogen bezitten,
maakt die wel noodzakeiijk.
Overigens hel is meer dan lijd, dal er
door eene wel een einde gesteld worde
aan de schraapzucht en de geldinpal-
merijen der geestelijkheid.
Uitslag van de eerste jaarlijksche paar-
denfeest, gehouden te Lampernisse, op
27 augusli lesi. Ongeveer honderd
paarden zijn te koop gesteld geworden
mol verhandelingen aan vaste prijzen.
Hekroonde paarden.
Ruinpaarden, gezegd 18-maanders.
le prijs voor een baaide paard aan M.
Deceunynck Emeri, ie Lichlervelde; 2C
prijs voor een id. aan M. Bouckaerl
Konstant, ie Beveren, bij Roeselare.
Murriepaarden. 1* prijs voor een
baaide paard aan M. Anseeuw L., teGits;
2* prijs voor een id. aan M. Vanhoulle
Eugeen, Ramskapelle (Veurne.)
Deze feest belooft veel voor de toe
komst.
Wij herhalen het dus luid op De kerk
js een politieke winkel geworden. Al wat
ile hedèndaagsche geestelijkheid nog uit
voert is niet gelijk men het ondervindt,
pil zuivere liefde voor den godsdienst,
jnaar wel ten voordeele der klerikale
politiek. De godsdienst is slechts de dek-
maiileiom dil doel le bereiken. De religie
der prjpters bestaat niet in het aan
bidden en vereeren van hel Opperwezen,
maar wel in eene onophoudelijke worste
ling om klerikale slrooimannen aan hel
bestuur dps lands ie hebben, die voor
hunne belangen zullen zorgen.
Laat p dus, lezers, niet langer af
schrikken door banvloek, hel, weigering
der absolutie en andere dwangmiddelen.
Alles wat zij doen is uit stoffelijken in
trest. En indien de priesters zelf met een
gerust gemoed zoo onbarmhartig melden
godsdienst omspringen, ja zelf met de
voeten treden, waarom zoudi gij dan, in
de School- en kieskweslcn niet naar de
vrije inspraak van uw gewéten handelen?
Luistert niet naar hunne woorden,
maar ziel naar hunne werken en denkt
steeds dal er in de Kerk ook twee malen
pn twee gewichten in gebruik zijn!
---
liet onkruid.
Men weet dat hel onkruid in alle gron
den woekert en ondanks alle pogingen
die men aanwendt, hel moeilijk, bijna
onmogelijk is om het uit le roeien; wal
met hel onkruid gebeurt dat beeft ook
plaats met de jesuieten. In de landen
waar zij weggejaagd zijn, daar komen zij
allijil terug, zelfs lalrijker dan vroeger
en dit onder alle voi men.
Hier is ons land, dat hel luilekkerland
der geestelijken en jesuieten mag ge
noemd worden, heeft dal order, dal ver-
dertlijk is, overal waar hel zich vertoont,
eene buitengewone uitbreiding genomen;
dit blijkt uil eene kalaloog, door de
jesuieten zelven, dit jaar, le Brussel, uit
gegeven.
Die kalaloog beval eene opsomming
van geheel de order dal in vijf provinciën
is verdeeld, te weten: Italië, bevattende
Rome, Napels. Sicilië, Turijn, Venetië en
wordt door 1558 jesuieten bediend.
Duitschland, bevallende Oostenrijk-
I Hongarije», Belgie Gallicie, Duitschland
en Nederlanden wordt bediend door 2876
jesuieten.
Frankrijk, insgelijks de fransche bezet
tingen bevallende, is met 2798 jesuieten
geplaagd.
Spanje, met Mexiko, bezit 2933 je- i
suielen. die deze landen belieerschen en
uitbuilen.
I Engeland, met de Vereenigde Staten
I van Amerika, lellen 1894 jesuieten.
I Dal maakt le samen 11,058 jesuieten!
I Hel is niet veel als men weet wal in-
I vloed die fameuze Compagnie in geheel
I de wereld uitoefent. Maar wij moeten er
I bijvoegen dal zij in hun werk geholpen
I worden door de burgerlijke jesuieten en
I hunne dagbladen, die met duizenden bij
I dat order zijn aangesloten.
I In 1879 lelde hel onder der jesuieten
10,229 leden; in 1880, 10,494; in 1881,
I 10,792. Men ziel dal het getal steeds ver-
I meerden van degenen die tegen de bur-
I gerlijke macht oorlog voeren.
I Belgie komt in deze label voor mei 800
I Icilen; die in de verschillige sleden ver-
I deeld zijn; waar zij bij middel van hunne
I collegiën en andere onderwijsgestichten.
I hunne verdertlijke leerstelsels versprei-
I den.
I Men ziel dat de vertakkingen der disci-
I pelen van Loyola zich geheel bel land
I door verspreiden en hel onkruid overal
I voortkomt.
Onder de jesuieten, wier namen in de
I kalaloog gedrukt staan, bevindt zich de
I zoon van M. Malou, in 1842 geboren en
I in 1869 bij dc jesuieten aanvaard. Hij is
iclïoort<- cencr prlimctt.
De prinses Stephanie, dochter van den
koning en van de koningin der Belgen,
echtgenoot van den erfprins van Oosten
rijk, heefl zondag morgpnd, om 7 ure 43
m. hel leven aan eene prinses geschonken.
De moeder en hel kind zijn welvarend.
De doop heeft plaats gehad woensdag
5 september.
Een latere depeche meldt
De prinses Stephanie heeft een goeden
dag doorgebracht, zij heeft eenige uren
geslapen.
De jonge prinses ziet er kloek uil en
I hare gezondheid laat niets te wenschen.
Stn<I* en Blrceknleuws.
Veurne, 8 September.
Bij beslissing van 31 Augusli 1883, heeft
de bestendige Deputatie van den provin
cialen Raad beslist in aanbesteding le
brengen de manceuvcrs der draaibruggen
geheelen: llullebrug, Kellenaeisbrng, van
Loo, van b'orthem, van Oeren, Kortewilde,
Gasthuisbrug en Koosebrug, gelegen op de
Loo vaan, gedurende eene pacht die aan
vangen zal den 1 October 1883 en eindi
gende den 1 October opvolgende.
De aanbiedingsschrillen zullen, onder
dubbelen omslag, moeten gestuurd wor
den aan den Heer Hoofd-ingenieur Be
stuurder der Bruggen en Wegen, te
Brugge, bij aanbevolen brieven, in de
post besteld, den 15 September 1883, ten
langste.
Bij koninklijk besluit van 19 augusli
wordt de nijverheidsdekoralie van 2" klas
verleend aan Karei Boussemaere, oud 78
jaar. gehuwd, kalkbrandersmeeslerknechl
te Merckem, die reeds 5i jaar in dienst IS
van hel huis Syoen (kalkovens van Lang-
wade onder Merckem.)
llgeineene tijdingen.
De minister van openbare werken
brengt ler kennis der belanghebbenden
dat de plaatsen van treinwachter, te ver*
leeneu in de vlaamsche provinciën voor-
laan door mededinging worden verkregen
volgens een programma, door den Moni-
teur afgekondigd
Eene eerste mededinging voor derge
lijke bedieningen zal plaats hebben in dc
drie maanden van dil jaar.
Hel Staatsblad zal le bekwamen tijde
den aanvang dier medeginging, hel aan
lal openslaande plaatsen, alsook den tijd,
waarin dc inschrijvingen geschieden
bekend maken.
Een zoogenaamde Pollet beeft den
voorlaatste» zondag tijdens de koersen
van Oostende, hel hazenpad gekozen met
eene som van 2200 fr. die hij van ver
scheidene wedders ontvangen had. Bij de
aankomst van hel paard Maria moest hij
5600 fr. storten. Hel schijnt dal zijn
wezenlijken naam Hendrik Blomme is,
van franschen oorsprong: zijne mede
plichtige is een genaamde AH. Ripault,
insgelijks van franschen oorsprong, koffie-
huisbediende, zonder plaats.
Den 24 oogst, om 6 ure ’s avonds,
bevond zich de genaamde Michiel Van
Muilen, oud 12 jaar, wonende bij zijne
moeder le Zandvoorde, alleen thuis. Hij
speelde met eene pistool en ontving de
lading van een schol in volle borst. De
dood was ©ogenblikkelijk.
Hel schijnt dal er ernstig kwestie is
van hel inzamelen der koepons bij hel
uilgaan der statie; men verzekert zelfs
dal, naar alle waarschijnlijkheid, dil ont
werp kort zal in voege gebracht worden.
Op deze wijze zullen dc talrijke bedriege
rijen, diedagelijks opde biljetten gepleegd
worden, verdwijnen en wij zullen iedere»
dag geene namen meer te melden hebben
van ongelukkige treinwachters,die onder
weg gedood zijn.
Men meldt uil Blankenberge, 3 sep
tember De ooslendsche visscherssloep
Mathilda-Maria, n’ 81, is ten 10,45 ure
len oosten der haven, gestrand. Al hel
touwwerk der sloep is verbrijzeld en dc
ekwipagie verkeerde in hei grootste ge
vaar. Hel is le midden der toejuichingen
van de talrijke baders, ter plaatse der
iamp gesneld, dal hel redderspersoneel
er in gelukte hel leven le redden van zes
personen der ekwipagie van de Mathilda-
Maria. De ongelukkige» waren krachte
loos. Eene omhaling gedaan op hel strand
heefl 400 Ir. opgcbrachl. Wal dc sloep
betreft, zij is erg beschadigd.
Men heefl niet veel wild verkocht
in de hallen van Brussel, len gevolge van
de le hoogc prijzen. De groote aankoms
ten uit den vreemde zullen de prijzen
doen dalen. Uit Duitschland komi bijna
al hel wild dal deze drie laatste dagen
verkocht is. Men heefl patrijzen verkocht
van 2-75 lol 3-75 hel sink. De hazen
werden verkocht van 6 tol 7 fr. 25. De
snep werd verkocht van 6 lot 9 fr. De
grootstee aeebok werd verkocht voor 60
fr., kwakels kosten 1-10; leeuwrikken 20
tol 25 fr. hel 100.
Uil Frankrijk, Engeland, Duilsch-
land, enz., wordt gemeld, dal hel goede
weder op eene gewenschte wijze de
inoogsting van de vruchten loegelalen
heeft. In Frankrijk is reeds heel de oogsl
binnëngeschuurd. Voor Engeland en
Doch richten wij onze blikken naar
Frankrijk. Dt'tar ook heefl men de wet op
heilager onderwijs grondig veranderd.
Bij ons wierd de priester vóór en mi de
uren der klas in de school loegelalen om
er den godsdienst le onderwijzen. In
Frankrijk integendeel werd de priester
zonder genade uil de ofliciëele onderwijs
gestichten gesloten. Maar.... Frankrijk is
eene machtige republiek. De paus zou
niet gaarne in nmeielijkheden leven met
zulk eene natie waar men er maar aan
stonds met grove schreden doorgaat.
Eu wal bemerken wij’... Verre van gelijk
bij ons de Ministers en wetgevers aan te
randen, zien wij den hoogmoedige» Leo
XIII ootmoedig het hoofd voor de Fran
sche Republiek nederbuigen In plaats
van de schoolwet met onsluimigheid le
bevechten en zijne politieke priesters
tegen den Staal en het volk op le ruien,
smeekt hij toch zoo schoon om aan
Frankrijk dezelfde schoolwel als in Belgie
le willen toepassen. In Belgie bevecht hij
de wel van 1879 en in Frankrijk beveelt
hij ze aan!.... Zijn dal nu de «onver
anderlijke wetten der Kerk
Een eenvoudig voorbeeld zal onze lezers
klaar doen inzien hoe de Kerk gerust en
vrij met den godsdienst ontspringt.
Verbeeldt u allen een huis, eene twee
woonst, op de uiterste grenzen van ons
land gelegen en waarvan de eene woonst
aan het Belgisch grondgebied en de andere
aan den Franschen bodem behoort.
Aan de kinders van hel Belgisch huis
gezin mag de onderwijzer den godsdienst
niet aanleei'en of hij is voor eeuwig ge
doemd. Aan de kinders van de Fransche
familie moet hij den catechismus onder
wijzen ol hij is ook voor eeuwig in den
ban. De Belgische huisvader is een
ketter, een ongeloovige, een banneling
der Kerk wanneer bij zijne kinders toe
last naar de oflicieele school te gaan en
ei' hel godsdienstig onderwijs le volgen.
Men ontzegt hun de sakramenlen, men
•weigert hen de laatste vertroostingen op
zijn stei l bed, men wenschl en voorspelt
hem allerhande plagen, men roept den
vloek des hemels in over zijne velden,
over zijn huisgezin, over zijn vee, in een
woord men vervolgt hem in zijne stoffe
lijke en geestelijke aangelegenheden.
Zijn gebuur woont slechts een stapje
verder, maar... hij woont op Frankrijk!.,
llaile-ladtiar houdt de banvloek op,
ja, die huisvader zou integendeel de
grootste doodzonde bedrijven, hij zou een
godsloochenaar wezen indien hij zijn kind
belette den godsdienst in dc ofliciëele
scholen le volgen.
En hel kind!... gaal het nu naar de
Belgische school,'lis een kleine duivel!.,
gaai het acht dagen later langs de andere
zijde der grens naar eene Fransche
school, hel wordt in eens een engel!....
Langs den eeuen kant der grens dood
zonde wanneer men den catechismus
leert!.... langs den anderen kant dood
zonde wanneer men hem niet leert.
Dus breede mauwen en groote gewichten
voor machtige landen; smalle mauwen en
kleine gewichtjes voor geringe natiën.
M.' de Uitgever,
Sedert hel erin richten onzer graan-
mei kt, bij de welke de granen per
honderd kilogramen moeten verkocht
worden, is er bijna elke week door de
koopers geklaagd over de onregelmatig
heid der stuks die ter merkt gebracht
worden en die somwijlen 10 a 15 kilos
verschillend zijn. Dil maakt eene moeie
lijke berekening voor den kooper die
dikwijls verschillige parlien aankoopt en
wanneer dezelve in zijne magazijnen aan
komen eene verwarring bijbrengt. Men
vraagt zich af: waarom wordt het vast
gewicht der stuks granen niet geregeld
Dit is toch gelijk voor de verkoopers,
dewijl den verkoop per kilogram ge
schied.
Hopen wij, in het belang van hel alge
meen, en voorden bloei onzergraanmerkl,
dat ons stadsbestuur die mei len achteren
blijft, wanneer hel verbetering geldt,
deze mocielijkheid voor de koopers zal
veranderen; hel is le zeggen, dal bij
zonderlijk de stuks tarwe ler merkt
zouden moeten gebracht worden aan hel
gewicht van 83 kilos zuiver graan. Dil
zou veel gemakkelijker en regelmatiger
zijn en niemand zou hier bij verliezen.
En daar de lijd aankomt dal onze graan
merkl mei den nieuwen oogsl meer en
meer zal bevooraad zijn, zoo is hel hoogst
tijd dil le veranderen.
Deze opmerking hel verleden jaar
zonder gevolg gebleven zijnde, verhoop
ik, M.r de Uitgever, dal hel van dezen
keer meer weerklank zal vinden, aan
gezien de gegrondheid ervan algemeen
gekend is.
Aanveerd Mijnheer, enz.
Veuene, Aug. 1883.
Inn© ling.
■-rnm.iirrwm,,, m,i i n ITT
t—T-TnTMtKWi-.iiil
I
