Donderdag heeft le Brussel de begrafe nisplechtigheid plaats gehad. Dezelve was zeer eenvoudig doch tevens indrukwek kend. Mevrow Conscience en Mijnbeer en Mevrouw Anlheunis en hunne kinderen ontvingen het rouwbeklag der talrijke vrienden en bewonderaars van Conscience Uil alle sleden van het rijk zijn er maat schappijen en afgevaardigden gekomen. Drij lijkredenen werden in hel sterfhuis uitgesproken, te welen: door den heer Alfons Willems namens de Academie van Belgie; door den heer Hiel, namens de vlaamsche letterkundigen; en door den heer Coppielers van Brugge, voorzitter van de Breyelcommissie, namens die commissie. De geestelijkheid begleidt hel lijk naar keik en kerkhof. De hoeken van hel baar kleed worden gedragen door de heeren Van Beers Lambert Van Byswyck Middels, Hiel en een schepen van Brugge. Talrijke kronen worden in den stoet ge dragen. Op de kist ligt eene kroon met hel opschrift: Aan onzen betreurden echtgenoot en vader. Vier leden van hel Wdlems-Fonds dragen de kist. De ge meenteraad van Antwerpen was verte genwoordigd door de heer Van Beers, Surmont, Marchelbaeh, Cuperus en Mi ddels. Hel huis des konings was insge lijks vertegenwoordigd,alsook dal van den graaf van Vlaanderen. De heer schepen van Brugge was in olLcieel kostuum. Treurmarchen werden door muziek korpsen uilgevoerd;detachementen jagers vormden de haag. Nooit zag men zooveel volk te been. Hel is eene ware nationale belooging. Uil Gent waren het Willems-Fonds, de Snellaertskring en Zetlernamskring, en hel Nederlandsch tooneel vertegenwoor digd. minder onverdraagzaam, minder strijd zuchtig dan die in Vlaanderen? In elk geval, zegl het Moryenblad, gc- looven wij geen oogenblik dat hel kleri kalisme hier een blijk van inschikkelijk heid zou hebben willen geven. Hunne comedic van Leuven zal weer eene tactiek zijn, maar met welk doel kunnen wij niet gissen. Bestuur der Staatsspoorwegen. De Minister van Openbare Werken brengt ter kennis der belanghebbenden dal de ambten van treinwachter te be geven in de vlaamsche provinciën voor taan door mededinging worden verkregen volgens hicrmigaaude programma. Eene eerste mededinging voor hel be geven van dergelijke ambten zal plaats hebben in de drie laatste maanden van dil jaar. Het Staatsblad zal te bekwamen tijde den aanvang dier mededinging, hel aanlal te begeven ambten, alsook den tijd, waai in de inschrijvingen geschieden, be kend maken. De kandidaten, die verlangen te worden ingeschreven, moeten de navolgende ver- eischlen vervullen 1“ Belg le zijn van geboorte of in Belgie burgerrecht verkregen le hebben. 2* Oud te zijn ten minste 18 jaren en ten hoogste 30. De onder-ollicieren, die acht jaren in het leger gediend en goed hunne krijgs- plichten vervuld hebben en aan de licha melijke bepalingen en bekwaamheids- voorwaarden voorschreven door de regie- j aan de reizigers in de4\vaehlzaal der derde Gedurende de maand augusti zijn 9200 brieven niet terecht gekomen, bij oorzaak van onjuiste adressen. Van dit getal zijn er, na opening, zij aan de be stemmelingen’t zij aan de schrijvers. 6333 kunnen afgegeven worden; 2867 zijn in de scheurmand geworpen. Gedu rende dezelfde maand zijn 1121 telegram men ook niet kunnen besteld worden, door hetzelfde gebrek van onjuist adres. Van dil getal zijn 514 na inzage kunnen afgeleverd worden door lusschenkomsl van de postbedienden. De rest zal ver brand worden. Men schrijft uil Oostende De Saison d’Ostende, die komt te verschij nen, beval een total van 27,058 vreemde bezoekers. Verleden jaar, op hetzelfde tijdstip, waren er 23,320 vreemdelingen. De kursaal van Oostende had vrij dag laatst reeds 8000 fr. meer ontvangen dan verleden jaar. Verleden week is er le Oostende voor fr. 58-553. 10 visch in de mijn verkocht, te welen: van belgische sloepen fr. 36-273 33; van fransche fr. 11-949.95; van engel- sche fr. 11-330.50. Dinsdag avond, kwart na acht ure, is te Thouroul een smartelijk ongeluk voorgevallen. De genaamde Edouard Van- decastcele, staliebediende, die gewoon lijk de aankomst en hel vertrek der treinen Rechterlijke kronijk. De korrek- lionele Rechtbank onzer stad, heelt de volgende vcroordeclingeii uitgesproken. Dood van Hendrik Conscience. Ziellier eenige bijzonderheden welke de brusselsche dagbladen mededeelen over hel overlijden van den beroemden romanschrijver. Conscience is maandag namiddag ten 5 1/2 ure, overleden. Wij ontvingen de droevige lijding ’savonds ten 7 i 2 ure. Aanstonds hebben wij ons naar hel Museum-Wierlz begeven, waarvan de overledene bewaarder was. Daar werden wij geleid in de zaal der benedenverdie ping, die de kamer der herinneringen geworden is. Aan de muren dier kamer zijn portretten, schilderijen en gravuren opgehangen, huldewijzen van vrienden kunstenaars en die verschillende loonee- len voorstellen, genomen uil de werken van den schrijver. Hel is met een gevoel van diepe droefheid dal wij daar de I lauwerkronen met hunne treilende op schriften ontmoetten, en vooral het ge schilderd portret van den-schrijver, voor gesteld in al de kracht van den ouderdom, 26 jaren geleden, toen hij Korlrijk be woonde. Wij zullen de droefheid der familie niet beschrijven. Wij hebben mevrouw Conscience gezien, de uitmuntende gezel lin van de beroemde overledene, inev. I Maria Anlheunis, zijne dochter, de heer Anlheunis, zijn schoonzoon, door de droefheid ter neer geslagen, en als ver nietigd door de slapelooze nachten. Wij troffen er ook de vrienden van den over ledene aan, die zich gehaast hadden om aan de diep beproefde familie den troost van hunne oude vriendschap aan te bieden. Men laat ons toe in dc naburige kamer, waar het lijk van den volksschrijver rust. De magerheid van dil lichaam, dal uitge mergeld aangezicht, die fijngeworden handen loonen welk lijden Conscience heelt onderslaan. Hel gezicht nogtans heeft eene uitdrukking van groote zeils- kalmte. Het lijk zal in den salon gebracht worden, die in rouwkapel wordt ver anderd. Van de leden zelf van zijne familie heb ben wij de volgende bijzonderheden ver nomen over de laatste oogeublikken van den dierbaren overledene. Tol de laatste minuut heeft Conscience al zijne tegen woordigheid van geest behouden. Hij sprak met de leden zijner familie; zijne slem was zwak, maar nog verstaanbaar. Hij sprak met kalmte over hel einde da. hij voelde naderen. De wel der natuui moet uiigevoerd worden, zegde hij. Den dag voor zijnen dood, kwamen zijne drie kleinkinderen, dc twee zoontjes en liet dochtcrken van den heer Antlnu- nis, hem tuilen van zijne uitverkorene bloemen brengen. Terwijl hij met hen spiak, vond hij er vermaak in op zijn bed de viooltjes, de resedas en de witte roozen tutte spreiden; hij lachte de kinderen loc en sprak hun over hunne spelen met zijne gewone goedhartigheid. In den nacht van zondag tol maandag, vioeg hij voortdurend naar zijne vrienden van Antwerpen on met eene merkwaar dige duidelijkheid, maakte hij een over zicht van de verschillende tijdvakken van zijn leven, te beginnen van zijne teerste jeugd. De doodstrijd begon maandag, ten een uur. Hij was lang en buitengewoon pijn lijk. Men had mogen hopen dat na zulke lange ziekte, het lichaam geen weerstand meer zou bieden aan den iaatsten aanval en dat Conscience zou inslapen als een licht dal uitdooft. Doch de levenskracht was nog groot in den zieke en de ziel streed lang in dien strijd, waarin zij dc bovenhand moest hebben. lol hel laatste oogenblik herkende Conscience de personen die hem nader den, en toen hel woord hem begaf, toen zijne tong belemmerd werd, zegde hij hun nog vaarwel met de oogen. Hij had het uur van zijnen dood voorzegd van bij de eerste aanvallen van den doodstrijd. Zijne laatste woorden waren: Breydel... De Koninck... Brugge. De doodstrijd had bijna 6 uren geduurd. Sedert twee jaren had Conscience niets meer uitgegeven. Hij had een roman be gonnen, getiteld De Duivel: bij heeft hem niet kunnen voleinden. Ten gevolge eener reis die hij verleden jaar naar Rochefort deed, verergerde zijn toestand. Hij genas, doch die beterschap bleef niet duren, en sedert verscheidene maanden, verliet hij het huis niet; hij kwam nog enkel in den hof van hel’.Mu- seum-Wiertz. Later kon hij zelfs in den hof niet meer gaan uitrusten. De ziekte hield hem vastgekljiisterd tussehen de vier muren zijner kamer. inenten voldoen, w orden lol den ouderdom van 35 jaren voor die plaatsen aange nomen. 3“ Voldaan te hebben, in voorkomend geval, aan de wetten op de milicie en burgerwacht. 4° Vrij te zijn van alle zwakheid en gebrek van lichaam of gestel. 5" In slaat le zijn een eerste dienst kleding te betalen en in klinkend geld eene borgsom van,500 frank le slot ten. Die borgsom kan worden bezorgd door eenen geldschieter op wiens naam zij in geschreven wordt, de interesten worden hem alle halfjaren rechtstreeks betaald tegen 4 l. h. Hel minimum der gestalte om als treinwachter te worden aange nomen is l'"60 c. Bij de aanvragen van inschrijving moeten worden gevoegd dc navolgende stukken: A. Een wetlelijk afschrift van de ge boorteakte. B. Een bewijs van zedelijkheid, afge geven door de gemeenleoverheid van de laatste woonplaats des aanvragers. C. Een bewijs, bevestigende, indien hij heelt moeten dienen, dal hij aan dc mililieweiten voldaan heeft. De aanvragers worden door eene bij zondere ontbieding tot bet exaam geroe pen. Wie die ontbieding niet beantwoordt wordt van de lijst geschrapt. Hel staal aan de kandidaten vrij zich naar keus of in hel vlaatnsch ol in hel fransch le doen ondervragen." De vakken van het exaam zijn: Vlaamsche, Fransche, Duitsche en Engelsche talen, Schrijfkunst, Reken kunde, Metrisch stelsel van malen en gewichten, Aardrijkskunde van Belgie, Bestuurlijke bekwaamheid. Hel maandgeld der voorloopige trein wachters is bepaald op 90 franks. Indien zij na zes maanden dienst, be wijzen van ijver en bekwaamheid hebben gegeven kunnen zij voor goed worden aangenomen met ecu jaargeld van 1,200 franks, voor zoover de toestand der kaders hel toelaal. De geneesheeren van Conscience waren de doctors De Roubaix, Thirlard, Joux en Hauben. Hel is doctor Hauben die de laatste oogeublikken van den romanschrij ver heeft bijgewoond. Doctor Hauben legt als volgt de ziekte uil, waarvan Con science leed. Conscience bezwijkt ten gevolge van eene zwelling van den ondermaagmond, van die plaats der maag waar dil laatste orgaan in den darm overgaaf. Hel voedsel, na de vertering, kon niet meer in den darm komen, omdat het tegenhouden was door hel gezwel welk den ondermond der maag versperde. De groote schrijver is van uitputting gestorven. Het is dc zelfde ziekte waar van Napoleon 111 en de graaf van Ghatn- bord bezweken zijn. De zieke leed sedert verscheidene jaren aan slechte spijsvertering. Conscience hield zich veel met geneeskundige studiën bezig. Hij bezat eene volledige bibliotheek van genees- en heelkunde. Zijne liefde lol de natuurwetenschappen dreef hem aan om allerhande proefnemingen le doen. Hij plukte aldus alle soort van planten, die liijdeed sloven n opal, bij wijze van proef neming. Eensdal hij op de vischvangsl was, al hij eene rauwe lorei op: hel dier, het lichaam, zegde hij, moei aan den engel, den geest, gehoorzamen. Eene andere oorzaak, die de werkingen der maag moest stooren, is dal hij met veel eetlust al en dal hij onmiddelijk daarna zich aan hel werk stelde, hel li chaam voorover gebogen, eene houding die den omloop in dm buik belemmert. Toen hij de Kerels van Vlaanderen schreef, heeft hij zes maanden lang zijne kamer niet vei latenhij slikte haastig zijn mid dag en avondmaal op, dat de dienstbode hem 's morgends eir’s avonds bracht. Zulke leefwijze moest natuurlijk het krachtigste gestel ondermijuen. Veurne, 15 September. Volgens bericht uitgegeven door hel bestuur der staatsspoorwegen, zullen de veranderingen aan de vertrekuren der ijzerenwegen, aangekondigd om plaats le hebben met 15 September, slechts met 1" October geschieden. lig artikel 58 der wel hel schoolbezoek i moeten bestatigen. Hel is dus voor dien datum dal dc personen van ten minste achttien jaren, 1 welke van den 25 October lol 1 november het exaam wenschen le ondergaan, ver plicht zijn hunne inschrijving le vragen aan hel gemeentebestuur hunner woon plaats cn hij die v raag hunnen geboorleacl le voegen. Wanneer bij die vraag geen getuig schrift van schoolbcbczoek of van notorie- leit kan gevoegd worden, zal de belang hebbende de hooger gemelde verklaring dienen te doen. De vragen zullen mei de bijgaande slokken den 16 October aanstaande aan den voorzitter der jurys van exaam worden overhandigd. Al de vraagpunten waarvan de oplossing eenigeu twijfel zou opleveren, worden onderzocht door de overheden gelast met hel opmaken cn hel herzien der kiezerslijsten en die overlieden zijn alleen bevoegd om de redenen te vvaar- deeren, welke zich tegen liet inleveren van getuigschriften van schoolbezoek en van notorieteit zouden verzetten. De gemeen te besturen en de jurys van onderzoek, moeten, diettsvolgcns, zich bepalen lol het verwerpen der vragen, welke noch yan een der getuigschriften door artikel 58 voorzien, noch van de verklaring dal de belanghebbende het voordeel van artikel 38 inroept, vergezeld gaan. Ons dunkens zijn deze uitleggingen dil maal zeer klaar cn kunnen zij gcene aanleiding meer geven tol haspeling. Gouverneur Hoyvaert te Leuven. Wal ommekeer mag er uu toch in de klerikale wereld ontstaan zijn? W’ij hebben bijna moeite om te gelooven aan hel gebeurde met den heer Heyvaerl te Leuven, cn stellig zullen de Faycts, de Ruzeltes en de Neuts van Brugge nog verbaasdere oogen stellen dan wij. Blikken wij enkel eenige maanden ach teruit toen de heer Heyvaerl gouverneur van Weslvlaanderen was. Zou er wel ooit meer nijd, meer haal, meer venijn, meer verachting legen iemand uilgc- braakt zijn geworden, dan de klerikalen er uitstortten op den heer Heyvaerl? Niet alleen randden zij hem brutaal aan als ambtenaar, maar ook als burger, als mensch. Voor de klerikalen was hij hel kwaad in persoon, was hij de gezworen vijand van Recht en van Kerk, en vermaledijd was hij tol in de eeuwen der eeuwen. En nu, welk eene verandering! De zelfde heer Heyvaerl, de zelfde ambte naar, in wien de klerikalen te Brugge een suppoost van Satan vervolgden, wordt op ecus te Leuven door de fine fleur van hel klerikalisme, door de hoogamblemircn der Kerk cn der Alma Mater, onthaald en bejegend met eene heusebheid en eene eerbiedigheid, die de klerikalen zelden aan een vertegenwoordiger der burgerlijke overheid hebben bewezen. De deken der hoofd kerk brengt hem zijne hulde en betuigt aan den vertegen woordiger des Konings de onvcrbi rek bare gehechtheid der geestelijkheid aan het koningshuis en haren eerbied voor al de overlieden. Dc rector der hoogeschool zegt hem dal die instelling zich toelegt op hel vieren van haar jubelfeest, onder hel be stuur van den geleerden gouverneur, die de toekomst der provincie onder zijne leiding heelt. Hel gebouw der hoogeschool cn al de huizen der klerikalen zijn niet minder be- vlaagd dan de woonsten der liberalen. Aan het banket, bij inschrijving, nemen plaats de reclor-magniiicus, de deken der hoofdkerk en twee parochie- pasloors. De ullra-klerikale volksverte genwoordiger, heer Beeckman, die er ook uanzit, betuigt er zijne volle hoogachting voor den burgemeester van Leuven, den heer Vandei kelen, zijnen polilieken aarts vijand- En dil alles gebeurt daags na de nieuwe walgelijke aanvallen der klerikale pers jegens den Konitig voor zijn handteeken op de wel, die de seminaristen aan de loting onderwerpt Al die heuschheden zijn voor den vertegenwoordiger des Konings, voor dien ouwrikbaren ambte naar, die bewezen heelt en nog zal be wijzen, dat hij verstaal dal de Kerk en de geestelijkheid voor de burgerlijke wet zal buigen en er zich zal aan onder werpen. Als bij tooverslag wordt de heer Hey vaerl, om nu ecus kerktaal te bezigen, van een ruigzwarten duivel in een blank- gevje.ugeld engelken herschapen. Wat mag hierachter zitten Mystère Is inde hooge kerkelijke wereld beslist zich meer in hel ongeluk der tijden te getroosten Heeft de krachtdadigheid van hel libe raal bestuur hun bezorgdheid voor de Joekomst ingeboezemd? Of is de geestelijkheid van Brabant I I boet of 8 dr tuu behoorlU Vaudepoeli PROGRAMMA. ZITTINGEN VAN 8 EN 10 SEPTEMBER. Lehouck Deslrö, zouder beroep te Veurne, 5 fr. boet of 1 dag gevang, voor vischvangst dolikt. Lyuecl Atuaud, werkman tj Dixtnude, drie maanden gevang, voor slagen en wonden. Vanhoorcu Edmond, werkman te Vladsloo, 26 fr. boet of 8 dagen gevang, voor slagen en wonden, en 10 fr. boet of 1 dag gevang, voor scheldwoorden. Jacques Alois, herbergier te Clerckon, 26 fr. boet of 8 dagen gevang, voor nalatigheid van ten behoorlijken tijde geboortcaangiftc. Vandepoele Robert, workman te Vladsloo, 25 fr. boet of 3 dagen gevang, voor inpalming der openbare liaan. Vanbrabant Jozef, herbergier te Zarren, acht dagen gevang en 26 fr. boe; of 8 dagen, voor aanslag tegen de zeden. Lehouck HippoUte en Verstraoto Franc!*, werklieden te Veurno, elk 26 fr. boet of 8 dagen, voor slagen en wonden. Volckaert Ivo, landbouwer te Keycm, 26 fr. boet of 8 dagen gevang, voor slagen en wonden. Blad- cn rcelinieu\\s. -- Ti-X44t»r»i -

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1883 | | pagina 2