VAN VEURNE
I
- iï
BE
F
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
1
I»
A'/
ZATERDAG 20 OCTODER
I «So.
drukregel. Reklainen 50 centiemen den regel.
drie per
408
liê
Verplichtend onderwijs.
Al de landen welke liet algemeen stem
recht niet door hel verplichtend onder
wijszuilen doen voorafgaat), zullen slechte
vruchten van deze hervorming inoógslen.
Hel voorbeeld in Frankrijk bewijst het.
De lusschenkomsl der onwetenden in
openbare zaken is voor de beschaving
zoo gevaarlijk als die der barbaren.
De redelijke, onderwezen, gematigde
lieden, aldus tegen den dwang der massas
niet kunnende worstelen, bekommeren
zich geenszins meer met de openbare
zaken, en onmachtig den vloed te weer
houden, laten hem alle hinderpalen weg
ruimen en stroom worden.
liet is hel algemeen stemrecht dat, door
vier volksbesluilen, zooals hel onlang.'
Ie Temps deed opmerken, Louis Napoléon
lol hel voorzitterschap der Republiek
verhief, den aanslag van den 2 december
bekrachtigde, het Keizerrijk maakte, en,
in 1870, het verding der natie met den
akeligen gelukzoeker vernieuwde. Zijn
deze vier schelmstukken niet toereikend
om hel onontwikkelde algemeen stem
recht te veroordeelen
Het is nochtans op dezen weg, waar
een groot en edel land gevallen is en
waar het steeds spartelt, dat zeker geluk
zoekers België zouden willen medeslepen.
Maar het redelijk gedeelte der bevolking,
zij die, immer vooruit willende streven,
nochtans niet blindelings in de duisternis
zich den nek willen breken, hebben be
grepen dat het kiesrecht de belooning
van hel onderwijs moest zijn en dal het
niet mocht uitgeoefend worden door de
onwetenden die, door zich zelven niet
kunnende oordeelen, in handen der par
tijen slechts een gewetenloos werktuig
worden.
De aanstaande zittijd zal in ons land
heb verplichtend onderwijs zien invoeren.
Hel zal de dageraad van hel verlicht
algemeen stemrecht zijn, maar die dage
raad duurt langer dan diegene die ons dage
lijks stoffelijk verlicht, en zij zal volledig
worden als diegene die lijden aan ver
standelijke blindheid de oogschil der
onwetendheid zullen afgerukt worden.
--
Kiesexaarn.
Bij koninklijk besluit van 16 October is
er bepaald als volgt
Art 1. De minister van binnenlandsche
zaken kan de voorzitters der jurys voor
het kiesexaarn machtigen om avondziltin-
gen te houden, in de kantons waar zij
zonder hinder kunnen plaats hebben.
De kandidaten welke zouden belet zijn
het kiesexaarn te ondergaan op hel uur
bepaald bij art. 3 van het koninklijk be
sluit van 2 October laatstleden, zuilen dit
te kennen geven aan het gemeentebestuur
hunner woonplaats, tijdens hunne aan
vraag lol inschrijving.
Voor den eersten zittijd zal deze in
lichting gegeven worden, ten laatste den
22 October, aan den voorzitter van de
kantonnale jury.
Indien liet getal der aanvragers ten
minste 2a bedraagt, zal de voorzitter er
kennis van geven aan den minister van
binnenlandsche zaken, die uitspraak zal
doen.
De voorzitter zal, desnoods, deze aan
vragers verdeden in verschillende klas
sen, ingevolge art. 12 van hooger be
roepen besluit. Hij zal onmiddellijk van
die bijzonderste maatregels kennis geven
aan den minister van openbaaronderwijs.
Art. 2. De voorzitter der jury zal zich
eenen of twee surveillanten toevoegen
voor iedere zaal van hel exaam. Elke
surveillant zal eene vergelding ontvangen,
van zes frank voor elke exaam-zitting.
troepen voetvolk en ruiterij naar
Porto vertrokken om de rust le
herstellen.
lil Weenen komt liet bericht
toe dal de gendarmerie te Stern
berg talrijke socialisten ontdekt
heelt, die in de laatste, lijden op
roerige geschriften hadden ver
spreid en socialistische plakkaten
hadden aangeplakt. Er werden 16
huiszoekingen gedaan en
soneu aangehouden.
Een telegram uit Agram meldt
dat in tegenwoordigheid van den
commissaris des gouvei nements,
van cetie compagnie soldaten en
bij hel spelen van muziek de
wapenschilden, die opschriften in
twee talen hadden, afgenomen
werden van de twee gebouwen van
hel bestuur van financiën en ver
vangen werden door wapenschilden
zonder opschrift.
Uil Kaapstad komt de lijding toe,
dal koning C> lywayo zich aan den
engelschen resident onderworpen
heeft en hij zich thans le Nalal be
vindt. Zijne vijand zou dus zege
pralen en de arme Cetywayo, op
de vlucht gedreven, zal op nieuw
hel genadebrood der Engelschen
moeten eten.
Het fortuin der geestelijkheid.
Onze lezers zullen al dikwijls hebben
hooreir spreken over de tienden eene
bekisting, die in den goeden ouden tijd
door den landsman moest betaald worden
ten voordooie onzer onbaatzuchtige moe
der de Roomsche kerk. Wij willen er
nog het een en hel ander over bekend
maken.
Er waren tijdstippen in hel jaar, die
bijzonder aangewezen waren voor de
lichting der tienden Elk feest bracht
zijnen last bij. Op Allerheiligen mocht
de boer liet tiende voor zijne winler-
vruchleu aan M. den pastoor of aan M.
den overste van liet dorpsklooster af
slaan. In den nacht van 1‘aschen werd
hel tiende geheven op hel hooi, de
schapen, den visch en de bijen.
De geestelijkheid stelde zich niet te
vreden met hel tiende op de beesten,
die de hofstede deden leven; zij legde het
ook op de voortbrengselen dezer dieren:
de eieren der kippen, de wol der scha
pen, de melk der geit of der koe. De
bootnen waren zelfs van dezen last niet
ontslagen. Zoohaast zij volgroeid waren,
mochten de afhakkingen niet verkocht
worden zonder afstand van een tiende
aan die goede moeder de heilige Kerk.
De kerk had niet alleen recht op de
vruchten, maar ook op het zaad der
vruchten.
Hel tiende was dus voor den onge-
lukkigen landbouwer eene bron van
stoornis, van lérgihg, van plundering.
Ook, toen de fransche omwenteling bet
tiende afschafte, was het eene onme
telijke ontlasting voor den landbouw, die
zich tot dan toe als verlamd had gevoeld
onder de klauwen van de zwarte geeste
lijke hebzucht.
Deze hebzucht toonde zich even hate
lijk in andere omstandigheden. Zij strekte
zich uil lot de lijken der menschen, bij
zoover dal de geestelijkheid dikwijls de
begrafenis weigerde aan degenendie
vergeten hadden in hun testament iels
aan de kerk te laten. Zeer dikwijls, toen
liet Blad verschijnt allen Zaterdag; en allen Woensdag in Supplement,
inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar:
Voor Stad: 6 maanden, fr. 3-25 Een jaar, fr. 6-00.
Voor gausch Helyie: 6 maanden, fr. 3-75 Een jaar, fr. 7-00.
Een afzonderlijk n miner 10 c." Bekendmakingen 20 centiemen den
Men schrijft in hij den drukker-uilgever, Oostslraai, 6, te Veurne, en op
alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij.
Alle mededeelingen, artikels of brieven, behoorlijk onderleekend, als
ook bekendmakingen uilerlijk legen Vrijdag midclag toe te kenden.
---
Kiesexaarn te Veurne.
Wij hebben vernomen dat er voor het
rechterlijk canton Veurne 392 vragen om
het kiesexaarn te mogen ondergaan zijn
ingekomen.
Al de gemeenten van het canton, ter.
uitzondering van Lampernisse, Nieucap-
pelle, Oereu en Oudecappelle, leveren
kandidaten. In Veurne zijn er 130, in
Leyseie 71, in Houlhem 49, in Admkerke
31, in Wuiveringhem en Vinchem 30, in
in Alveringhem 22, in Bulscamp 16 enz.
Men weet dat hel kiesexaarn Donderdag
aanslaande begint.
de kerk gevraagde som te betalen, bleef
hel lijk verscheidene dagen zonder graf
put.
En men denke niet dat dit oen onbe
paald recht was, dat in sommige dorpen
van den goeden ouden lijd bestond. Neen,
in 1505, te Parijs, beloonde de advokaat
des konings
Dat eene welstellende vrouw in de
parochie Sl-Germain overleden was,
dal de onderpastoors weigerden haar
te begraven tot dal men het testament
der overledene zou verloonen en dat
de onderpastoors der andere kerken
eveneens handelden.
En de advokaat voegde er bij dat wan
neer een arme duivel overleed, die niet
genoeg had om te betalen hetgeen de
pastoors vroegen voor den grafput, zij
hem niet wilden begraven en er eene
omhaling moest gebeuren lol hel bijeen
brengen der som door hen vereischl.
Hel parlement verbood de begrafenissen
uil te stellen; doch later bracht de bis-
schop van Parijs een besluit uit, mede
brengende verbod van begrafenis
zonder zijne toestemming dergenen,
die zonder testament achter le'laten,
naar de andere wereld gingen.
Wal de armen betreft, zij hadden te
wachten lot dal hunne nabestaanden bij
middel van aalmoesen de som bijeenge
bracht hadden, door de geestelijkheid
bepaald.
Men verkondigde op den preekstoel en
men plakte aan dc poort der kerk de
kerkverbaiiuing uil van den overleden?
in een veld begraven door zijne bloed
verwanten, die de overdreven som niet
wilden betalen welke door de kerk werd
geeisclil.
Zulke misbruiken zijn thans niet meer
mogelijk; doch wanneer men ziet wat de
klerikalen le Si. Denijs bij Kortrijk in
zake van kerkhoven beproefd hebben,
wanneer men ziel met welke onverschil
ligheid, mol welke onbeduidende cere
moniën de geestelijken den armen mensch
naar zijne laatste rustplaats brengen,
wanneer men opmerkt dal zij integendeel
al de praal hunner ceremoniën ten loon
spreiden wanneer hel er op aankomt
zelfs een vrijdenker te begraven, wiens
familie eene vette som aan de kerk wil
betalen, dan moet men tol de overtuiging
komen dal de geest van vraat- en geld
zucht, die vroeger onze geestelijkheid
bezielde, lol de hedendaagsche priesters
is overgegaan.
Alle dagen kan men zich daarvan over
tuigen en levens kan mer er uil leeren
dal hel fortuin der geestelijkheid, dal
haar door de revolutie Ontnomen werd
en dal zij inroept om haar recht op hel
genieten ceder jaarwedde van den Staat
te bewijzen, onrechtvaardig en schan
delijk door list en dwingelandij verkregen
en aan de burgerlijke maatschappij ont
futseld werd.
a>olitiek Overzicht.
Hel is dinsdag aanslaande dat de
zittijd der fransche Kamers geopend
wordt. Men mag zich aan gewich
tige beraadslagingen verwachten.
Hel ministerie zal zijn staatkundig
gedrag te verdedigen hebben tegen
over de aanrandingen der uiterste
linkerzijde, die alle mogelijke
pogingen zal aanwenden om liet af
breuk le doen en zijnen val te be
werken.
Eene depeche uit Hong K ing
meldt dal de Zwarte Vlaggen zich
te Bac Ninh samentrekken hel is
rondom dit punt dal naar alle
waarschijnlijkheid de ernstigste
gevechten zullen geleverd worden
<-n de fransche expeditie tot hare
onlknooping zal komen. De ge
zondheidstoestand der fransche
troepen is goed; de admiraal Cour
bot maakt toebereidselen |voor de
ontvangst der versterkingen, die
hem uit Frankrijk toegezonden
zijn.
Ten gevolge van onderhandelin-
gen lusschen helfransch ministerie
van btiilenlandsche zaken cn de
spansche kanselarij heeft de fran-
scheregeering erin toege.steiml dal
hel kabinet van Madrid aan al zijne
diplomatische agenten hij den
vreemden eenen omzendbrief zou
sturen, rakende het gebeurde op
2!) september laatst, de redevoe
ringen die uitgesproken worden,
zoo door den president der lïan-
sclie republiek als door den koning
van Spanje, dc gewisselde verkla
ringen, enz. De zeer aanslaande
verzending van dien omzendbrief
mag beschouwd worden als hel
bepaald einde van wat men bet
spaanscli liisschengeval genoemd
heeft.
In Portugal evenals in Spanje
beslaat er eene republiekeinschc
partij, die van lijd lol tijd wal be
weging maken wil. Zoo melden nu
telegrammen van de porliigeesclie
grens, dal er drieduizend poitu-
geesche boeren in de omstreken
van Valenza de Mino in opstand
zijn gekomen onder hel geroep
van Leve de republiek 1 Men
heeft er troepen op afgezonden.
Verscheidene soldaten en boeren
werden gekwetst in hel gevecht
dal geleverd werd.
Hel inadridsch dagblad Et Dia
deelt cenige bijzonderheden mede
over bovengemelde wanordens.
De oproer is begonnen te Conro,
nabij Valenza de Mino, bij gele
genheid eener begraving. De boe
ren, bij hel luiden der noodklok
te wapen gesneld, zouden eene
troep soldaten verdreven hebben,
die naar Parades waren afgetrok
ken, alwaar zij zich verschanst
hebben. El Dia bevestigt ook dal
de porlugeesche boeren riepen
Leve de republiek Er zijn nu
57/ JAAJt.
il'
1
NIEUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
en.
He
f»t
Mj.
"t
er
en.
DU IN KERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
•1-23
5-06
7- 32
8- 50
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE!
DUINKERKE
10- 46
11- 25
12- 17
3-23
5-35
5-35
8-06
8- 28
9- 02
'olt
I»
in
k
ik
k
li
er
ir-
:<sl
en
en.
en
en
in-
lat
lt‘U
als
ep.
<U
bet
lg-
Hl*
en
w-
5-50
7-35
9-51
10-11
10-15
de familie onvermogend was om de door
7-03 9-05 12-02 2-05 4-04 6-10
7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35
7- 48 9-50 12-48 2-10 4-5.3 8-27
8- 1.3 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
--to-oto-c-c-
6- 20 9-00
7- 46 10-17 11-50
10-11
10-32
10-58
J
3-02
6-07
2- 59 8-57
3- 43 9-08
4- 11
Vertrekuren van den Ijzerenweg van Duinkerke, Veurne, Gent naar llrussel en Dixmudenaar NUieuportt.
5- 48 10-46 3-08 5-07
6- 26 11-25 3-47 5-37
7- 12 12-17 4-24 6-14
9-38 3-23 7-10 9-15
11-05 5-35 9-31 10-44
