VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
1
3
10 NOVEHIJEIÏ
f SN5.
ZATERDAG
drukregel. Reklameir 50 centiemen den regel.
bedienden
onlusten aanleiding gegeven
SE
Het Blad verschijnt, allen Zaterdag; en allen Woensdag in Supplement.
Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar;
Foor Stad: 6 maanden, Ir. 3-25 Een jaar, Ir. G-00.
Voor gaitxch [telg ie: 6 maanden, Ir. 3-75 Een jaar, Ir. 7-00.
Een afzonderlijk nummer 10 c." Bekendmakingen 20 centiemen den
onlusten aanleiding gegeven te
hebben, en namelijk (eMaiz.on, bij
Valenza. Er werd aldaar (nsschen
soldaten en kiezers gevochten; een
soldaat werd gedood.
Volgens El Liberal zal de be
raadslaging der koninklijke bood
schap in de spaartsche Kamer
looped over de opschorsing der
openbare vrijheden door liet mi
nisterie Sagasta, over de reis van
den koning in Duitscbland en in
Frankrijk en over den militairen
opstand van Badajoz en van Séo
d’Urgel.
De lijdingen uit verschillende
streken van Servië zijn nog al
onrustbarend. De districten Zaït-
char en Techei narcke zijn in staal
van beleg verklaard. De boeren
van dit laatste district hebben den
bergpas van Tchistabroditsa als
mede de hoogten van Lukovo bezet
om de intrede der troepen te be
letten.
ie Calcutta is het officieel bericht
loegekomen, dat de opstandelingen,
die Mascale hadden aangerand,
zijnen uiteen geslagen. De sultan
vervolgt (hans de vluchtelingen,
met de Arabieren, ter zijner hulp
gezonden. Geen engelsche onder
daan heelt verliezen geleden ol'
stond bloot aan slechte behande
lingen.
-- --
Eene noocligo verandering.
De kieswet van 2i augusli 1883 heeft
twee nieuwe klassen van kiezers inge
voerd, namelijk degene die door hun
ambt of hunne titels rechtshalve kiezers
zijn en degenen die door een exaain be
wijs van bekwaamheid Hebben geleverd.
In de groote sleden en volkrijke ge
meenten zal het kiezerskorps hierdoor
merkelijk aangroeien, en zullen niet alleen
honderden openbare bedienden en be
ambten maar ook werk- en ambachts
lieden hel stemrecht bekomen hebben.
Met hel oog daarop, heelt de gemeente
raad van St-Jans-Molenbeek de aandacht
geroepen op eene omstandigheid, die in
de haast der discussie over de kieswet
uil hel oog is verloren en wel waard is
in aanmerking te worden genomen.
Volgens de Belgische kieswet moeten
de kiezers, op den dag eener verkiezing,
zich allen op hel bepaalde uur bevinden
op hel slembureel hunner wijk, waar de
lijst der ingeschreven kiezers afgelezeu
wordt eu eenieder na hel allezen van
zijnen naam, lol de stembus wordt toe
gelaten.
Is de aflezing dezer lijst afgeloopen,
dan kunnen de kiezers, die nog niet ge
stemd hebben, en op dat oogenblik in
het lokaal aanwezig, nog van hun kies
recht gebruik maken, maar daarna wordt
de stembus gesloten en naar een ander
bureel gebracht, waar terstond de ope
ning der briefjes plaats heeft.
Op deze manier liep tot hiertoe eene
kiezing doorgaans op eenigc uren af.
Voortaan zal dat hel geval niet meer
zijn of kunnen zijn.
Ouder hel oud stelsel gebeurde hel
wel eens, dal vele cijnsbetalers door hun
werk of hunne bezigheden verhinderd
waren te gaan stemmen; dat getal was
echter niet aanzienlijk.
Nu de nieuwe kieswet talrijke ambte-
Men schrijft in bij den drukker-uitgever, Ooststraal, 6, te Veurne, en op
alle postkantoren des rijks.
Brieven en geld vrachtvrij.
Alle mededeelingen, artikels of brieven, behoorlijk onderteekend, als
ook bekendmakingen uiterlijk legen Vrijdag middag toe te zenden.
Een moedige burgemeester.
Gedurende het scbooleakwesl heeft de
geestelijkheid op den builen zich een
weinig ingehouden, liet schijnt echter
dat die schijnbare kalmte maar vuur
onder de assche was, en dat de uitvallen
legen de openbare school op nieuw be
gonnen zijn.
De burgemeester van Estinnes-au-Val
(Henegouwen), schrijft hel volgende
briefje aan de Eloile
Zondag, 4 november, preekte de
pastoor van Eslinnes-au:Val tegen onze
gemeentescholen. Hij zegde dal men daar
leerde godlasterer. en de religie ver
achten. Ik heb hem onderbroken en ons
oiiderwijzerskorps, welk hij belasterde,
verdedigd.
Op onzen builen is de geestelijkheid
altijd zoo hevig.
Aanvaard, enz.
(Geleekend) Ladeuze, burgemeester.
Hel ware te wenschee, dat allo burge
meesters op den builen zoo moedig waren;
hel blaffen der pastoors en onderpastoors
zou gauw een einde nemen.
De bezoldigingen onzer onder
wijzers.
L'it verschillige plaatsen vernemen wij
dal, door den onwil der klerikale ge
meentebesturen, de officiëele onderwij
zers nog geenen cent bezoldiging hebben
ontvangen.
Hel schijnt dal in de eerste zittingen
van de Kamers hel gouvernement, zal
maatregelen voorstellen om de betaling
der jaarwedden van de onderwijzers le
draagt, staat hel volkomen vrij de arme
lieden lastig te vallen om hunnen laatsten
cent af le schooien.
Ziedaar een klein overzicht hoe de
klerikalen de vrijheid en Godsdienst ver
slaan.
Vrijheid van onderwijs, bestaal volgens
hen in de totale afschaffing van hel staats
onderwijs, T is le zeggen in de afschaffing
van hel onderwijs der kinderen des volks,
immers het klerikaal princiep, vraagt zoo
weinig mogelijk geleerdheid en, nog
beter, volstrekt geene.
Het is trouwens eene doodzonde de
redevoeringen zijner tegenstrevers le
lezen; ware dus vee! eenvoudiger, om
niet te zondigen, van niet le kunnen lezen.
Bestond er geen officieel onderwijs,
T ware welhaast gedaan met de zucht
naar geleerdheid en de koeierscholcn
verdwenen in korten lijd, want de kleri
kalen klagen gedurig over de lasten en de
onkosten welke het openbaar onderwijs
veroorzaakt; nooit leest men een woordje
lof en eere voor den algemeenen zucht
lot leeren. Zij spelen schoolmeester tegen
wil en dank en trachten zoo weinig
mogelijk de kinderen te onderwijzen.
Doch zij moeten meè met de eeuw die
eenen geleerden mensch in groote achting
houdt.
Te lande en bij al diegene die van verre
of van bij van de vuige kwezelaars afhan
gen het schoolonderzoek heeft het
overvloedig bewezen worden al de
middelen ingespannen om de kinderen uit
de gemeente scholen af le houden belof
ten, gunsten, bedreigingen, vervolgingen,
de hemel, de hel, den eigenaar, al T ge
weld en de dwang wordt in werk ge
steld om het officieel onderwijs le bevech
ten. Echter, deze vijanden van het onder
wijs weten slechts met onnoozele kinder-
verlclselkens hunnen haat leslaven. Het
is de beredenering die ze le recht vreezee
voor de toekomst.
l>olitiek Overzicht.
De fransche Kamer der afgevaar
digden heeft de beraadslaging der
gemeentewet voortgez.elmet 515
stemmen legen 155 werd de wijzi
ging van den heer Paul Ben in
aanmerking genomen, strekkende
om de schikking allescliaffen, waar
bij onroerende gemeente goederen
bestemd worden voor den kerke-
lijken dienst. De heer Lacroix
ontwikkelde zijn ontwerp van ge
meentewet, strekkende om de
cigenzelvigheid aan de stad Parijs
le verleenen. Hij bestreed alle
ontwerp van sectiënverdeeling en
beschuldigde de regeering, dal zij
de gemeenten aan het middelgezag
wijde onderwerpen. De heer Jules
Ferity ontkende zulks. De heer
Lecroix stelde vervolgens vast, dal
het eerste ontwerp voor de afschaf
fing van de policie-pi efectmir van
Parijs, dagleekent van 1870 en
uitgaat van den heer Ferry. Hij
spreekt nog van ontwerpen in dien
zin, sinds dien voorgedragen door
de hoeren Henri Brisson en Heris-
son en besluit tot de noodzakelijk
heid om de stad Parijs de proef
van de vrijheid te laten doen. De
redevoering van den,heer Lacroix
werd gecsdrif'tig toegejuicht.
.Men verzekert dat hel cijfer der
kredieten voor Tongkin, die door
de fransche regeering zullen aan
gevraagd worden, <Jc som van 9
millioen frank zullen, bedragen.
Volgens den /ïniesjzal dechinee-
sche regeering aan l’rankrijk eene
jiola sturen, waarbij zij hare ver
wondering nildrukl, rakende de
«lepeche van den heer Tricon, de
gezegden van deze logenstraft
en volledig de daden van den
markies van Tseng goedkeurt.
Hel omslag van tien hertog van
Fernan A'unezals gezant van Spanje
te Parijs is thans officieel aange
nomen. j
Sedert eenigen tijd wordt er een
stilstand opgemerkt in de onder-
handelingen lusschen Pruisen en
hel Valkaan. .Men schrijft dit toe
aan den raad van zekere invloed
hebbende |>eisonagien le Berlijn,
volgens welke Pruisen genoeg zou
gedaan heblien om de curie le be
vredigen en nu moest afwachten
of deze zich op hare beurt ver
zoenend zou loonen.
De kiezingen voor de vernieu
wing der gemeente en provinciale
raden van Portugal hebben zondag
laatst door gansch hel rijk plaats
gehad. De uitslag er van is nog
niet gekend; hij is overigens maar
van een ondergeschikt belang,
daar alleen de kiezingen van Lis
sabon een poliek karakter hebben.
De stembussen werden des nachts
door de policie en door kiezers be
waakt. De kiesverrichlingen schij-
jien in verscheidene plaatsen tol
naars, bedienden, onder-officiers en
ambachtslieden van allen aard heeft toe
gelaten tot hel stemrecht, zal dat getal
achterblijvers onberekenbaar groot zijn,
als men de uren der kiezing niet ver
andert, want voor zeer velen zal liet
onmogelijk wezen zich naar de stembus
te begeven, als men stokstijf aan hel
stelsel der naamoproeping houdt.
Inderdaad, hel is onmogelijk aan te
nemen dat op een dag van kiezing alle
ambtenaars en bedienden van openbare
en private diensten de bareelen enz. en
de arbeiders te gelijk de werkhuizen
zouden verlaten om zich naar de stembus
le begeven cn hun politiek recht uil te
oefenen.
Alle diensten cn werken zouden dan
zoo lang moeten stil liggen, en zeer
dikwijls zouden daardoor botsingen ont
staan lusschen de bazen eu hunne gasten
en lusschen de oversten eu hunne onder-
hoorigen. Vele kiezers zouden aldus kun
nen gesteld worden in het geval van te
moeten eene keuze doen lusschen hunne
broodwinning eu de uitoefening van hun
burgerrecht.
Dal is iets, wal de wetgever zeker niet
bedoeld heeft. Alen heeft nieuwe soorten
van kiezers ingevoerd, men moet hun
das de gelegenheid verschaffen, om hun
gebruik van hun recht té kunnen laten
maken.
Dal is hel wal bet gemeentebestuur
van Sl. lans-Molenbeek bij wijze van
petitie aan de Kamers vraagt.
Het vraagt, dal de kieswet in dezen
zin zou worden yeranderjl, dal men wel
de naamafróeping zou behouden, voor
degenen die den lijd heblien om le gaan
stemmen wanneer zij willen, maar dal
men ook eenigc uren jou laten voor
degenen die geen tijd hebben gedurende
hunne werkuren. Voor dezen zou men
bij wijze van poll kunnen le werk gaan,
dal wil zeggen dat zij zouden stemmen
wanneer zij lijd hebben, zooals dit in
l’rankrijk en, gclooven wij', in Holland
gebeurt.
Ons dunkens is de vraag van hel Molen-
beeksche gemeentebestuur zeer gegrond
en wij twijfelen er niét aan dal de
Kamers er zuilen aan [begeven.
Geene lieden op de wereld bazuinen
met meer geschal en gekletter uil dal zij
de voorstanders der vrijheid in alles en
voor allen zijn dan de klerikalen; doch
bij T minste onderzoek ziel men klaar en
duidelijk dal de vrijheid, gelijk zij de
zelve begrijpen, niet anders is dan baat
volle en onverdraaglijke dwinglandij.
Mol bewijs van ons schrijven, willen
wij onze geëerde lezers eens voor oogen
leggen hoe de klerikalen de twee bijzon
derste onzer vrijheden verstaan en be
seffen, namelijk de vrijheid van gods
dienst en de vrijheid van ouderwijs.
Vrijheid van Godsdienst bestaal, vol
gens de klerikalen, in de volledige poli
tieke overheersching der overdrevene
loomschgezinde geestelijkheid en in de
vervolging eu uitroeiing bij middel der
inkwisilie reclitiiispanningen waarvan
hel zoo gebaatte schoolonderzoek zoovele
vertelt, van alle andere religiën. Ver
volgens de priesters en de nonnen vrije
lijk, door dweepzuchtige en kwezelaars
streken, de erfenissen te laten roovender
dutsen, tol de groote schade der naasl-
bestaanden. De paters en broerkens laten
kiezer worden en garde-civiek niet.
Alwie builen de gratie des pastoors
sterft wordt in den hondenboek gedolven,
alware hij zoo katholiek als den Paus
zelve.
Aan alwie een rok van non of pater
57/ JAAR.
A'/ 401.
DUIN'KERKE
GI1YVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
NIEUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
BRUSSEL
GENT
VEURNE
OHYVELDE
DUIN'KERKE
4- 23
5- 06
7- 32
8- .70
5-35
8-06
8-28
0-02
5- 48
6- 26
7- 12
9-38
11-05
10- 46
11- 25
12- 17
3-23
5-35
5-07
5- 37
6- 14
9-15
10-44
5-50
7-35
9-51
10-11
10-45
I
Verlrekureiiviin «Jen i jzercaiweg van Duinkerk», Veurne, Gent naar BSru^el en l*ixinu<le naar Dilcuport.
7-03 9-05 12-02 2-05 4-04 6-10
7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35
7- 48 9-50 12-18 2-10 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
3-08
3- 47
4- 24
7-10
9-31
6- 20 9-00 3-02
7- 46 10-17 11-50 6-0/
10-11-2-59 8-5/
10-32 -- 3-13 9-08
10-58 - 441
-i -
Klerikale vrijheid.