bij hel hoogere bestuur, bij onze volks-
Voorzeker zal de Veurnaar, hij die alles
zoo wel weel en kent, zich verhaasten
dit raadsel op te lossen.
AQonstig en Geldzuchtig.
Waarom kunt gij niet lijden, geeste
lijke opstellers van den Veurnaar, dal de
zon in ’l water schijnt
Waarom weel gij alle feestjes, waar gij
niet meester zijl, te beknibbelen?
Waarom geeft gij uw misnoegen te
kennen telkens dat er in de stad een pen-
mngje verleerd wordt waaruit gij geen
voordeel trekt
Is hel niet uil afjotisligheid en uil
geldzucht
In ons vorig nummer hebben wij ge
sproken over de lijst der bekwaamheids-
kiezers, die in den Veto naar verschenen
is. Wij hebben gezegd waarom wij deze
lijsl niet wilden mededeeleti, waarom wij
twijfelden aan de echtheid der opgege-
vene getallen, en den Veurnaar verzocht
ons te willen laten weten hoe hel moge
lijk was dal een abbétje 39,9 punten
bekomen had.
De I ’em naar rept geen woord over ons
artikel en blijft stom als een visch. Dit
stilzwijgen is vol beleekenis. Hel bewijst
dal wij juist getroffen hebben, dal onze
meenitig gegrond is, en toont cens le
meer, hoeveel geloof men mag hechten
aan hetgeen de Veurnaar wekelijks aan
zijne lezers opdischt.
De belgische priesters noemen zich
overal de vrienden der armen .Maar zijn
hel wel vrienden der armen de inil-
lionairen die het geld afbedelen die voor
den armen bestemd is
De Veurnaar komt nogmaals voor den
dag mei eenen openlijken aanval legen
ons armbestuur en daarenboven mei eene
bedekte sneuve of geestigheid, zeer ge
schikt om de kwaadsprekendheid van de
kwaadwillige pilaardibben aan le moe
digen.
Ga m’aar voort, Veurnaar, gij speelt in
de liberale kaarthoe meer en hoe grover
gij aanvalt, hoe liever wij hel hebben.
Nog de bekwaamheidskiezers en
de Veurnaar.
De Fewniaar beantwoordt ons schrijven
over den souper der bekwaamheids-
kiexers, met een artikel dat noch kop
noch staart heelt, en zeer wel gelijkt aan
de sermoenen, die men, in eene onzer
kerken, door eenen vermaarden predikant
hoort razen.
In dit artikel beweert de Veurnaar dal
wij hel zingen van hel geuzenlied hebben
willen verschoonen. Daar is niets van,
Veurnaar. Jndien wij over dit feesl ge
sp, oken hebben, dan was het alleen, om
te doen zien hoe belachelijk uwe beknib
belingen, hoe leugenachlig uwe beschul
digingen waren.
Wij zullen het overige van hel artikel
van den Veurnaar onbeantwoord laten,
omdat hetzelve slechts de herhaling is
der scheldwoorden die wij wekelijks
legen de liberalen, in den Veurnaar aan
treffen.
Welaan, heilige mannen, wij willen u
slof geven lol nieuwe beknibbelingen, tol
nieuwe aanvallen.
Verleden zondag hebben er zonder uwe
permissie l.°in den Appel een dinélje,
en 2." in bel hotel de France, een soupéije
plaats gehad. Daarenboven zullen er wel
haast nog ecu koppel smulpartijtjes plaats
hebben, weeral zonder uwe permissie.
In den tap is hel ook elk voor zijn'
geld en zij doen er een goed teugje;
in de congregatie moet de porte-monnaie
ook gesladig voor den dag komen; maar,
zegl cens, heilige schrijvers, voor wie
zijn daar de profijten? Zijn ze voor onze
neringdoeners Neen, niet waar? Want
deze welen door ondervinding dal er aan
de zwarte vreemdelingen niet veel te
verdienen is, en dal, indien zij mei die
gelukkigmakers moesten leven, de helft
van onze ambachtslieden, herbergiers en
winkeliers verplicht zouden zijn elders
hunnen kost le gaan zoeken.
St. Nicolaas en rijkdom der belgi-
sche katholieke priesters.
Onze geestelijken maken mei veel be
slag in hunne gazel bekend, dal men, Ier
gelegenheid van den St. Nicolaas, voor
700 Ir. kleedingslukken in de katholieke
scholen uitgedeeld heelt.
Hel is niel noodig, llceren. daar zoo op
te boffen, want bel is genoeg gekend dat
de geestelijken in ons land schatrijk zijn.
Sedert eenigen tijd is er zelfs niemand
meer dio er aan twijfelt.
De belgische katholieke priesters be
zanen kloosters en scholen voor mil-
lioenen, en sedert vier jaar hebben zij
nog voor milliocnen kloosters en scholen
gebouwd; die scholen en kloosters kosten
hun jaarlijks milliocnen voor onderhoud;
jaarlijks zenden zij milliocnen naar den
Paus, en niettegenstaande, de bisdommen
de zaak Dumont-Bernard heelt het be
wezen loopen over van do milliocnen,
en in de dekenijen en in de pastorijen is
er nooit geld le kort.
De belgische priesters, paters en non
nen, al pollers voor den zelfden pot
zwemmen in geld; en nochtans ziet
men ze geheele dagen schooien.
Wel groole sukkelaars moeten hel zijn
deze die zulke schooiers met eenen God
bewaar u niet durven wegzenden
Want, met aan zulk volkje aalmoesen te
geven, wat doel men? hel water naar de
zee dragen.
De Veurnaar deell in zijn nummer van
woensdag laatst, de lijst mede der per
sonen van de gemeenten van hel kanton
Veurne, die een diploom van bekwaam
heid voor hel kiesrecht bekomen hebben.
Ditmaal geeft de Veurnaar hel getal
punten niel, bekomen door elk der ge
diplomeerden, maar duidt slechts dezen
aan die 40 punten bekomen hebben. Zij
zijn, volgens hel Ixugenaarlje, ten gelalle
van vier.
Wij zijn verwonderd onder dit getal
den naani niet aanlelrcffen van den ge
leerden professor, die in hel exaam nevens
eenen koewachter gezeten was. Wij welen
noglans dal de man naarstig gewerkt
heeft, want volgens men ons verzekert,
was hij nog bezig mei knoeien, wanneer
zijne geburen reeds sedert een half uur
vertrokken waren.
Wal zullen de leerlingen van dien ge
leerden professor denken als zij vernemen
dat hun bekwame leeraar, in een een
voudig kicsexaain, hel maximum der
punten niel heeft kunnen bekomen
Veurne, 15 December.
De loting voor de lichting dernatioir.de
milicie voor 1884 zal plaats hebben op de
volgende tijdstippen
Te Dixmude en le Woumen, den 25; le
Handzame, den 2G; te Alveringhem, den
28; le Nieuport, den 29; le Veurne,
<len 30, en te Loo, den 31 Januari 1884.
erfenissen. De sleutel van den hemel kan
nooit te duur betaald worden.
Eene andere exploitatie komt tegen
woordig zeer in de mode, namelijk de
lijfrent. Bij stokoude lieden gaan de geld
duivels hunne bemiddeling aanbieden,
ten einde hun, gelijk zij zoggen, een ge-
ruslcn ouden dag te verzekeren. Onroe
rende goederen, actiën en obligation
geven toch zooveel last, en werpen tegen
woordig nauwelijks 3 of 3 i j renten af.
Waarom niel liever eene lijfrcnl? De in
trest zal zelfs tol 5 en 5 1/2 beloopen, en
hel geld wordl op uwen schooi gebracht.
Zoo overhaalt men lieden van 70 lol 80
jaar; de geestelijke speculanten betalen
vier, vijf jaar den intrest, hel oudje trekt
ervandooren de gansche fortuin is
voor een appel en een ei ingcpalmd
Wij kunnen niet genoeg de aandacht
der familien op al deze afpersingen ves
tigen. Meer dan eens zijn de erfenisroo-
verijen door onwettige middelen beko
men, en kan de jusiicie de wettige erfge
namen in hun recht stellen.
- - -
De brand van het Paleis der Natie
en de katholieke pers.
De Courrier de Rruxelles, hel orgaan
der ultrmoniaansche partij, heeft gevon
den hoe de brand in de Kamer van Repre
sentanten is ontslaan, en beweerde dezer
dagen, in oenen artikel, met welken heel
de belgische drukpers hel eens isorn den
spot le drijven, dal de brand van hel Par
lementsgebouw eene straf is des hemels,
en verwekt werd door de hand Gods.
Overal wordl dit artikel afgekeurd en
gelaakt, zelfs door rechtzinnige kalho- I
Heken, en geen enkel groot orgaan der
katholieke partij durft hel overnemen.
Integendeel, vindt men kleine klerikale
vuilbladjesdie, gewoon zijnde hunne lichl-
geloovige lezers om den tuin te leiden en
hunne diepe scherpzinnigheid te toonen,
zich verhaasten zulk atmzalig nieuws aan
de sukkelaars op te disschen.
Zoo is het dal de Courrier, hier te
Veurne, eenen navolger heelt gevonden.
Den heiligen Veurnaar is van liet gevoe- I
Jen van het ultramontaanse!! blad en
schaamt zich niel, in zijn nummer van
woensdag lesl, de volgende ongerijmde
en uitzinnige regelen te drukken:
Wal zegt gij daarvan, lezers, is hel niel
goed gevonden? En zijn de geestelijke
schrijvers van den Veurnaar geene fijne
xaddsï
Wie zou ooit hebben durven denken
•dal God, die de oneindige goedheid is,
.een brandstichter is geworden en zich
wreekt op onschuldige, onnoozele stee-
neu muren die niet plichlig zijn, alswan-
neer hij de mannen die de zoogenaamde
schrikkelijke godslasteringen hebben
uilgcbraaklongedeerd laai!
Wel, Veurnaar, waar zijn toch uwe
zinnen
Mei genoegen stellen wij tegenover de
zoo ongerijmde als God lasterende laai
van den Veurnaar en de Courrier, de vol
gende regelen van ceti ander klerikaal
blad, hel Journal de Hruxelles:
Dal is niel de taal van een door dweep
zucht, door fanalism verblind man, maar
de taal van een goed burger, van een
echt Kristen.
Ook de Uien Public drukt zich nagenoeg
uil cn zegt dat al de Belgen tegenover
deze ramp hand aait hand moeten gaan.
Tot slot vragen wij aan den Veurnaar
zooals het blad van M. Malou bet vraagt
aan de Courrier:
Verbetering aan de haven te
Nieuport.
Men weet dal de haven van Duinkerkc
en de haven van Vlissinghe eene erge
concurrentie doen aan de havens van
Oostende, Gent, Antwerpen, dal zij den
doorvoer der koopwaren, voor Duitsch-
land en aanpalende landen bestemd, van
Belgie afkoeren, cn bijgevolg, dal zij veel
schade toebrengen aan onzen zeehandel
en aan hel product onzer ijzeren wegen.
Om die concurrentie te bestrijden, is
men algemeen van gevoelen dal hel
hoogstnoodzakelijk is eene welingerichte
haven te maken langs onze zeekust voor
schepen van grooten diepgang, welke
meer ’en meer voor hel vervoer, zoowel
van reizigers als van koopwaren, ge
bruikt worden.
Er is voorgesleld geworden eene nieuwe
haven le maken te Heyst met een ver-
bindingskanaal naar Brugge. Hel schijnt
ook dal er pogingen aangewend worden
om de haven van Oostende, die nu zeer
ondiep en gevaarlijk is, in eene haven
van eersten rang te herscheppen.
Maar, hel graven van de haven Heyst-
Brugge zou eene uitgave vereischen van
25 a 30 millioen, en hel verbeteren der
haven van Oostende zou ion minste, zegl
men, 50 a GO millioen kosten. Wat meer
is, er wordl ernstig gevreesd of de voor-
Dc Moniteur van zaterdag behelst de
lijsl der leerlingen-omlerwijzers en leer-
lingen-ondcrwijzeressen uil de normale
scholen cn[afdeelingen van den Staal, die,
na hel uitgatigsexaam afgelegd en een
diploma van bekwaamheid bekomen le
hebben, in hel lager onderwijs kunnen
benoemd worden. Onder de gediplo
meerden vinden wij de volgende:
Normale school voor onderwijzers van
Rrugge. Diploma van 2‘ graad: Joseph
Gustaaf, van Handzame; Billiau Camille,
van lloogsiaedeJacquarl Désiré, van
Nieuport; Willaerl Napoleon, van Dix
mude; Blonlrock Edmond, van Coucke-
laere; Dumoulin Edmond, van Dixmude;
Morel Alois, van Keyem. Diploma van
3” graad: Vercamer Alois, van Vinchem;
Samoey Hippoliel, van Alveringhem;
vertegenwoordigers en senaleurs, indruk
maken en de zaken met meer overleg en
meer ernst doen beschouwen. Lokale be
langen moeten hier van kant gesteld
worden, enkel hel algemeen belang mag
in aanmerking worden genomen. Onze
overzeesche maalpostdiensl, onze door
voer of transilhandel zijn bedreigd, en
om ze le redden moeien er aanzienlijke
havenwerken verricht worden. Waar
moei men, volgens recht en rede, deze
werken uilvoeren? Voorzekerder waar
zij in hel algemeen belang hel nuttigst
zullen zijn, waar zij hel best dienen zullen
om mei goed gevolg de zoo le vreezet»
concurrentie van Duinkerkc en Vlissinghe
legen le werken.
Ook zegl hel sledelijk bestuur van
Nieuport zeer gegrond Wal wij vragen,
en wal wij meenen hel rechi en den
plicht le hebben in den naam van hel
openbaar welzijn le eischen, is, dal de
Staal de eerste werken uilvoere, welk
aan de schepen zullen loelaten, zich
van onze voortreffelijke reede le be-
dienen, reede welke in den huldigen
slaat tol niets dient. Zoodra de feiten
zullen gesproken hebben, hebben wij
hel betrouwen, om niel le zeggen de
volle verzekering, dal de voorrang onzer
reede zal erkend zijn, en zoo er andere
onkosten noodig zijn zullen noch Staat
noch nijverheid aarzelen deze le doen
verrichten, maar integendeel handelen
zoo als zij hel gedaan hebben le Anl-
werpen en le Oostende.
Die eersle werken waaronder de
vlotkom, worden enkel begroot op drie
millioen franks, zoo dal bij de reeds
gestemde kredieten er slechts 1,750,000
franks zouden le voegen zijn.
Ongetwijfeld zal er aan bevoegde per
sonen een omstandig verslag gevraagd
worden op hel verloog des gemeenle-
raads van Nieuport. Wij wenschee dat
dil verslag gunstig weze en dat de lof
lijke pogingen der liberalen onzer zuster
stad den besten uitslag mochten bekomen.
Wij wenschen hel zoo wel voor haar als
voor gansch hel arrondissement, wam
veel, zeer veel, zou hel stichten van eene
welingerichte zeehaven le Nieuport lot
den bloei en voorspoed onzer streek bij
dragen.
gestelde werken, zoo wel le Oostende
als te Heyst, ten volle hun doel zouden
bereiken.
Deze aanzienlijke uitgaven, alsmede
deze onzekerheid doen hel gouvernement
nadenken, aarzelen en wachten.
Onlangs heefl hel sledclijk bestuur van
Nieuport aan den Minister van linanlien
en aan den Minister van binnenlandsche
zaken gelasl met den dienst van bruggen
cn wegen, een uilgebreid verloog ler
hand gesteld, waarin er vooreerst ge
vraagd wordl dat de vlotkom, voor de
welke er reeds kredieten zijn gestemd,
zonder verwijl zou uitgevoerd worden,
en waarin er vervolgens omslandiglijk
bewezen wordl, dal Nieuport onder
menige opzichten, en bijzonderlijk onder
hel opzicht van hel algemeen welzijn van
Belgie, vei re de voordeligste plaats is
van geheel onze zeekust om er eene goede
zeehaven lot stand le brengen.
Dadr, wordl er in gemeld verloog ge
zegd, bestaal er eene allerschoonste en
diepe reede met gemakkelijke toegangen,
daar is de verzanding en bijgevolg hel
zoo kostelijk baggerwerk niel le vreezen,
diiar zal de haven van natuurlijke voor-
deelen genieten, welke men nergens
op de belgische kusi zou kunnen slich-
ten, zelfs len prijze der langdurigste ei>
kostelijkste werken.
Dil merkwaardig verloog zal voorzeker
Nu trekt gij zeker den neus op; nu zegl
gij zeker met afjonsl: voor den brouwer
item zoo veel op 'l bier.
Niel ai voor den brouwer, afjonsli-
gaards, want als er feesten gegeven
worden in de gilden of in bijzondere
herbergen, is ook item zoo veel voor
den wijnkoopman; item zooveel voorden
herbergier; item zoo veel voor den win
kelier; item zoo veel voor den beenhouwer
en den bakker, enz. enz. iedereen leell
er meè.
Er zijn bijna geene feestjes in Veurne,
ten zij deze in den lap en in de congre
gatie, of ze worden door de geestelijke
schrijvers afgekeurd.
Hebben er gildelëesten plaats, T zij in
den Koot zangerskring,'t zij in Rhelorika,
'l zij in Cecilia die heeren vinden die
feesten slecht,en stellen alles in werk
om ze le doen mislukken cn om er de
burgers, groole en kleine, van af te
houden.
Wordt er, zonder hunne tusschen-
komst, in eene herberg een dinélje of
soupéije gegeven zij schreeuwen er nog
veel meer op.
Ja, lezers, volgens onze zwarle meester-
makers zouden er in onze stad geene
andere vreugdebijeenkomslen mogen zijn
dan kwezelaars- en kwezelparlijljes, mei
de beide geslachten op behoorlijken af
stand van elkander, wel le verslaan.
I
I
■ja—gari
werd tot in den grond, den avond voor een dans
feest, waarvan al de toebercid.-elcn waren ge
maakt -
en Htreeknieuw
Dc brand van het paleis der Natie is oen I
groot verlies voor Belgie.
- Is het geeuo straf i
Belgie zondigt als volk, als natie: en wet- I
ten worden gelicht tegen God, Kerk, bisschop
pen, priesters en goede katholieken. Van hoe
veel schandigo aanslagen togen godsdienst en
Kerk heelt dit palois niet getuige geweesthoe
dikwijls hebben <lo muren niet weórgalmd van <lo
schrikkelijksto godslasteringen met eene helscho
furie uitgebraakt t
- Voor de natiën is gceno eeuwigheid.
- Zij worden dus op deze aarde gestraft.
Wij konnon do oorzaakdozorramp nietjzij is
geheel natuurlijk: maar hoe natuurlijk zij weze,
God is de meester der natuur; niets gebeurt
eigontlijk bij gevalalles is geschikt en gebeurt
volgons da wil dor Voorzienigheid Is het eene
straf die do Belgische natie donderdag overviel,
zij is maar al te wol verdiend. Maar zij is zwaar.
- Mochten de oogen opengaan van deze dio
schuld in t' kwaad hebben 1 -
- Tegenover - pijnlijke omstandigheden
mag er gcone meerderheid of gooms minderheid
meer bestaan. Het land moet niets moor kennen
dan do vertegenwoordigers der natie en bestati-
gen dat zij het allen eens zijn om de middelen
op te sporen, ten einde zooveel mogelijk datgene
te herstellen, wat men eene geschied kundige en
vaderlandscho ramp mag heeteu.
- Het Baleis der Natie zal, en weldra, uit zijne
puinen oprijzen, omdat do natie vertrouwen
stelt in do toekomst. Het Huis van iedereen
is verwoest. Aan 't werk Geene medewerking
zal voor zijne heropbouwing ontbreken. Maar
laat ons liet vooral ruim en groot maken, opdat
nooit een burger er zou afgewezen worden en
allo belangen er altijd gemakkelijk toegang
zouden hebben
- Wolko misdaad hadden dan do zoo clericalo
Provincieraad van West-Vlaandoren on M. do
ridder Ruzette, gouverneur dier provincie, ge
daan, om den brand te verwekken van het pro
vinciaal hotel, dat door do vlammen vernield
