VAN VEURNE
I b
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
fek,
der
ialen.
werd
,ge-
idcr
van
4ge-
TV 4K3. Jaar.
Door 't machtig beloven hielden de
clericalen het vol lot In 1884, maar de
toestand was zoo gespannen dat het voor
niemand een geheim meer was hoeveel
clericaie scholen er op T springen ston
den.
Doch, o geluk! door de schandelijke
afvalligheid eener groote fractie van hel
kiezerskorps te Brussel, bemachtigende
clericalen in juni laatst de regeering van
liet land.
Het was geene ontlasting voor het land
maar eene gevoelige ontlasting voor den
kleinen clericalen adel die van T geven tol
over de ooren hath
in
dijk
den
kter
Ikte,
[ven,
Zeer onstuimig was de zitting van
woensdag.
Er is eene lange discussie ontstaan over
de kwestie van het onderwijsprogramma,
waarvan ons papenministerie verschei
dene vakken heeft afgeschafl
Geen wonder, de clericalen zeggen
immers: de werkman heeft geene geleerd
heid noodig.
Maar wat ongehoord is in een beschaafd
land, hardnekkig weigert het Ministerie
in het programma datgene op te nemen
wat de grondslag zelf is van alle goed
onderwijs en alle goede opvoeding, dat
gene zonder wal geene school mogelijk
is: de zedeleer.
Al doen de gemaligdstc leden der Kamer
zien dal dit eene monsterachtigheid is,
niets te doen; meester Jacobs wil er niet
van hooren. Hij denkt zeker aan zijne
woorden van vroeger, toen hij te midden
van de proleslalies der Kamer uitriep,
dal er geene moraal in politiek bestaal.
Voor onze huidige regeerders is er
slechts ééne zedeleer die der kloos-
lerbioei keus.
Drij der ministers, de heeren Jacobs,
Bcernaert en Woeste, hebben alle jesuie-
tische uitvluchten en middelen uitgezócht,
om staande te houden dal de zedeleer in
de schooi nutteloos en onnoodig is.
Zij willen noglans wel bekennen, dat
hel onderwijs zedelijk moet zijn. Maar
waarom hel dan niet in hel schoolpro
gramma stellen
Waarom Omdat de geestelijkheid
dal niet wil, die hel monopool der zede
leer eischl voor hare scholen. En wal de
geestelijkheid niet, wil, dat mogen de cle
ricalen die hare nederige dienaars zijn,
niet doen.
De boeren Magis, Rolin-Jaequemyns,
Wagener en Frère-Orban hebben beur
telings het ongehoord gedrag van het
Ministerie gebrandmerkt, waarna M. Bara
de heele rechter zijde heeft doen opsprin
gen van woede en razernij, met de ware
reden aan te halen dier schandalige at-
schalling van de zedeleer.
Na do school zonder God /-uilen wij nu
de school zonder God en zonder zedeleer
bekomen, en de geestelijkheid zal dus
vrijen teugel kunnen geven aan baren
hatelijken en verachtelijken laster tegen
de scholen die niet in hare gratie slaan.
Wie herinnert zich niet hoe (je onzij
dige school, geslicht door de wet van
1879, door de papen en clericalen werd
vermaledijd eu bezwadderd? Welnu, die
zelfde onzijdige school wordt nu loege-
laten door dezelfde mannen, dia nu op de
ministerbank zitten en haar in de oppo
sitie gedurig door modder en slijk sleep
ten. De geil.' -.mi-n krijgen nu voile toe
lating om scholen te slichten, waar God,
de eeredienst en de zedeleer uitgebannen
zijn zullen 1 1
Reeds had M. Frère de rechterzijde in
gramschap gebracht. Maar het krachtda
dig woord van M. Bara deed haar huilen
en brullen, vooral toen hij het gouverne
ment verscheidene vragen deed en den
oorsprong van het schoolwetsonlwerp
bekend maakte. Drij maanden voor dat
de clericalen aan het bewind kwamen,
had een gemachtigd persoon hem er reeds
den inhoud van doen kennen.
Het ontwerp is het uitbroeiscl der bis
schoppen. De geestelijkheid had den dood
gezworen der wet van 1879; van daag
ligt die wet er, doch, zegde M. Bara, het
princiep, waarop zij berust, zal niet ver
gaan; wat er ook gebeure, vroeg of laat
zal dit princiep weer zegepralen en schit
terender dan ooit.
De Senaat is voor woensdag 3 septem
ber, om 4 ure, bijeengeroepen.
Wat genoegzaam aanduidt dat de kleri
kale meerderheid de bespreking der arti
kelen der schoolwet wil verhaasten en
de wet allerliaastig wil stemmen.
Nauwelijks was de wet van 1879 een
jaar in voege, nauwelijks hadden de
clericale adel, de groote katholieke eige
naars en de kristelijke nijveraars eenjge
maanden den last der bij overhaasting
geslichte clericale scholen ged-agen, of
al die heilige ondersteuners van de poli
tiek der onverdraagzaamheid vonden het
geld verschieten voor al die koewachters,
schoenlappers en voor al die schoöiers-
scholen overlastig, drukkend, oimiista;,in
baar. Hel regende klachten in de bisdom
men en de clericale kopstukken vonden
geeuen anderen uitweg dan te zeggen
wacht lol de aanslaande kiezingen, dan
werpen wij de liberalen over boord, hei
land is verontwaardigd, wij zullen boven
liggen.
En hel land werd geraadpleegd, en de
clericalen kregen klop op klop, te Zomen,
te Namen, te Brugge, in ai de gedeelte
lijke kiezingen en in dealgemeeue kiezin
gen.
Kalenlag August!
Politiek Overzicht.
Dc beschieting van Fou-Tchéou
door de Franschen heeft te Peking,
hoofdslad van China, eene groote
ontroering verwekt, die niet gun
stig aan de partij van den oorlog
was, welke er op gepocht had, dal
liet chineesche leger de Franschen
zon verslagen hebben.
Admiraal Courbet beeft al de be
langrijke punten der stad en van
hel arsenaal van Fou-Tchéou doen
bezetten en alles doen vernielen
wal hinderlijk kon zijn aan de ver
dedigingsmiddelen, die de Fran
schen inrichlen om zich le vrij
waren legen eenen aanvallenden
terugkeer van hel chineescheleger
en de vijandigheid der inwoners.
Andere voorzichtigbeidsmaa(rege
len zullen overigens langs den kant
der grens van Tongkin genomen
worden. De Chineezen hadden aan-
gekondigd, dat de onderkoningen
van Kuan-Si en van Yunnan bevel
hadden ontvangen om Tongkin te
overrompelen; hierop heeft de heer
minister van hel zeewezen onmid
dellijk generaal Alillot kennis ge
geven van de bepaalde afbreuk
tusschen Frankrijk en China, hem
levens berichtende dal hij zich in
slaat moest stellen om den aange-
kondigden inval te kunnen afslaan.
Generaal iMiilol heeft aanstonds
geantwoord, bij depeche gedag-
teekend uil Hanoi, 24 augusli, dal
al de maatregelen genomen zijn
om met goeden uitslag den inval
der chineesche troepen le keer le
gaan, zoo deze naar Tongkin
kwamen.
De aanstaande bijeenkomst der
drie keizers zal samenvallen met
eene confercncie der ministers van
builenlandsclie zaken der 5 rijken.
Pins von Bismarck zal den keizer
van Duilschland. graaf Kalnocky
den keizer van Oostenrijk en de
heer von Giers den keizer van Rus
land vergezellen. Er is dus niet
meer aan te twijfelen of zeer
ernstige belangen zullen door die
voorname staatsmannen besproken
worden.
Over eenigen lij 1 werd de vor
luing in Duilschland aangekondigd
van eene Veieening voor de ver
dediging der belangen van handel
en nijverheid. Die Vereeniging,
vooral in hel leven geroepen met
T oog op de aanstaande kiezingen,
moesteen werkdadig deel aan den
kiesstrijd nemen en eenen groolen
invloed uitoefenen, uil hoofde
der machtige middelen, waarover
zij beschikt. Tol op heden echter
heelt die Vereeniging weinig van
zich doen spreken. De Franc forler
Zeilinuj zegt waarom. Hel schijnt
dal er ernstige geschillen in den
school der Vereeniging zijn uilgc-
horslen. Een gedeelte barer leden
zou geheel eenvoudig dc regeering
calen is vooral tegen die nieuwe scholen
gericht. Maar de anderen bestonden van
voor dal de geestelijkheid den oorlog had
verklaard legen het openbaar onderwijs.
Welnu, T is nog niet genoeg dat zij
hare wraak zal mogen uitoefenen op die
409 nieuwe scholen; AL de scholen
moeten vernietigd worden, zelfs degenen
waarover nooit de minste klacht is ge
daan.
Ja, ja, de-geestelijkheid is thans baas
in het land en ze wil hel ons doen voelen..
Geene genade!
Het amendement van M. Pirmez werd
verworpen met 78 stemmen legen 32.
M. Jacobs heeft verklaard, dat er voor
dc linker zijde van hem geene toegeving
of overeenkomst te hopen is; dal hij.
geen enkel amendement van dien kant
zal aannemen.
Dal is een reden te meer, om te vra
gen dat de Kouing de wet niet zou goed
keuren en om een beroep op de Natie le
doen.
Er was door M. Thonissen een amen
dement voorgesleld, strekkende om de
kloosterscholen ,op gelijken voel te stel
len voor hel bekomen van toelagen. Hel
Ministerie wil voor het oogenblik niet
toestemmen en M. Thonissen heelt zijn
inonsteraclitig voorstel ingetrokken.
M. Doucet, een clericaal lid, nam het
over voor zijne rekening, maar bet werd
verworpen niet 96 slemmcti tegen 21 en
11 onthoudingen.
De discussie is dan begonnen over ar
tikel 4, beirékkelijk het onderwijspro
gramma en de aanneming der confession-
neele scholen door hel Gouvernement
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met de post 7 fiEen afzonder!r’.:
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 30 cent Rechterlijke eerherstellingen I fr.
De Annoncen voor Belgie, ter uitzondering der beide I laanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Ofi-ice de Puelicite, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij L. VJMViDW’M iKERCiiHOVE, Drukker-Eitgever, Ooststraat, 6, le Veurne, en in de Postkantoren u. Rijks.
de behulpzame hand willen toe
reiken door hel ondersteunen der
kandidaten eener nieuwe partij, die
men de Midden partij zou noemen;
prins von Bismarck zou dit plan
hebben vooruit gezet en denkt dal
er zich een zeker getal conjerva-
teurs en nationaal liberalen zouden
bij aansluiten.
Andere leden der Vereeniging
verlangen integendeel als anaf-
handelijken op te treden en zouden
hunne eigene kandidaten willen
voordragen. Dit verschil van denk
wijze slaat de Vereeniging, waarvan
men zooveel gerucht had gemaakt,
met machteloosheid. De vrees is
dus veel verminderd dal de kiezin
gen de drukking ondergaan zullen
der groote geldmannen en
groote grondeigenaars.
De londensche dagbladen kondi
gen hel vertrek naar Egypte aan
van generaal Wolseley, om er hel
bevel van hel leger te nemen.
Volgens eene depeche uil Cairo
zou Gordon pacha den I 1 augusli
eene groote overwinnirg behaald
hebben; twee oversten der opstan
delingen zouden gedood zijn.
a>o-.-ssa<2<--
In de Kamer is dinsdag dc discussie
begonnen over de artikels van de
vervloekte moordwet op hel openbaar
onderwijs.
M. llouzeau heelt bij art. 1 de wel nog
ecus uil al zijne krachten bestreden, als
zijnde eene oorlogswel, eene onvader-
landsche, antinationale wel. Hij heeft
echter, oin reden der buitensporig ge
weldige houding van hel Ministerie,
verklaard geene amendementen le willen
voorstellen.
Hel belang der zitting ligt in de stem
mingen, die over de eerste artikels van
het ontwerp zijn uilgebrachl.
Dc drij eerste artikels werden aange
nomen, zooals ze door hel Gouvernement
en de Middeiisectic waren opgesteld.
De vrijheid aan de gemeenten ge
schonken om de gemeenteschool uit te
cijferen en le vervangen door de aange-
nomene school, en vastgesteld door art. 1
werd gestemd met 78 stemmen legen 30.
Eene tweede naamoproepiiig geschied
de over een ander gedeelte van ditzelfde
artikel.
De Kouing kan, op advies der be
stendige Deputatie, de gemeente vrij
laten van eene gemeenteschool te stichten
of te behouden; deze vrijlating kan ech
ter niet toegestaan worden als 20 huis
vaders de handhaving van die school
vragen, maar.... op voorwaarde dat de
bestendige deputatie een gunstig advies
geeft.
Wal moespotwat moespotde eene
zinsnede slaat de andere totaal in duigen.
Het recht der 20 huisvaders zal in de pro
vincies, die eene clericale deputatie heb
ben, hoegenaamd niets beteekeneti; het
zal maar eene hersenschim zijn.
Het advies der deputatie
aangenomen rnet 80 stemmen legen 30.
M. Pirmez heeft aan art. 1 nog eens
eene poging gedaan om de gemeente
scholen te redden, die bestonden voor de
wel van 1 juli 1879. Oj» 31 juli -1879
waren er 4,376 scholen; op ’t einde van
verleden jaar waren er 4,783.
De razernij en wraakzucht der clcri-
A
O
f
■1
DUINKERKE
GIIYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
3- 47
4- 24
7-10
9-31
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GIIYVELDE
DUINKERKE
5- 48
6- 26
7- 12
9-38
11-05
3-02
6-07
8- 57
9- 08
4- 23
5- 06
7- 32
8- 50
5-35
8-06
8- 28
9- 02
5-07
5- 37
6- 21
9-15
10-44
'leken
(heek
lorsto
1
jeverF
lik dat
ijjsver-
i,. allo
pe go-
•horig-
pfillon*
•J-.aken
Jnuw-
Je go-
pr u,
jocne
Jcken
ictus
I van
1.
'fvollo
It ge-
'\vel in
huis-
|n <lo
It'inak
tij bc-
wieelo
't gan-
ftnder
i wor-
tonkel
Itaden
iaden
ie tien
Oenon
jbren-
ton
10- 15 3-0S
11- 25
12- 15
3-23
5-35
toner
fitten
jkt.
<1 dat
In.en;
|ir te
it
Ik ook
jiten,
;1 kost
#id en
fi allo
Ikoint
Jat bij
Ijaron
F'j er
Jukten, c
7-03 l-'5 12-62 2-05 1-04 6-10
7-36 9-30 12-35 2-39 1-37 6-35
7- 48 9-50 12 18 2-40 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
i men
lo als
hor-
ïat do
jn«t
---
De Senaat.
-- --
politiek van ’t mes op
«le keet.
NI EUPORT
DIXMUDE
DIXMUpE
NIEUPORT
'VecLi’ck.ui’eii van den ijzerenweg van K>iiinkcrl<e, Gent naar
6- 20 9-00 3-02 5-50
7- 46 00-00 11-50 6-07 7-35
10-11 - 2-59 8-57 9-51
10- 32 - 3-13 9-08 10-11
11- 22-4-11 10-49
ESe S£»iiier.
'1
