Bij koninklijk besluit van 22 dezer,
wórdt hel burgerkruis van 2"**’ klas ver
leend aan M. 1’. Mercy, oud-schepen te
Adinkcrke, als belooning voor bewezen
diensten gedurende eenc loopbaan van
meer dan 35 jaren.
Bij ministerieel besluit van 21 dezer,
zijn aangenomen in hoedanigheid, van
leerliiigen-onderwijzers in hel 1*'* studie
jaar der normale school van onderwijzers
te Brugge, de volgende jongelingen van
ons arrondissement Ollevier August van
Bulscamp; Janssens Cyriel, van Pervyse;
Coulier Henri, van Eggewaertscappelle;
Delurck Jozef, van Veurne; Pinte lierman,
van Veurne; Bonte Charles, van St. Joris;
Gloei Charles, van Wulpen.
In den algemccncn prijskamp lusschen
de leerlingen van hel middelbaar onder
wijs voor meisjes, heeft Mej. Marie
Aubert, van Veurne, leerling bij de mid
delbare staatsschool van Mons, den 1“
prijs bekomen met 82 punten op 100.
Zie hier de verschillige onderschei
dingen bekomen in den algemeenen kamp
strijd lusschen de leerlingen van hel mid
delbaar onderwijs, door de jonge heer
Alfons lleuninck, van Wulveringhem,
oud-leerling onzer middelbare .Staats
school, thans leerling in hel koninklijk
atheneum van Brugge.
Kampstrijd der vlaamsche taal 2’ ac-
cessit met 67 punten op 100; l'ransche
taal 2" eervolle melding, met 63 punten;
Lalijnsche laai 5" eervolle melding, met
60 punten; Grieksche taal 4" prijs, met
73 punten.'
In de tot nu beslaande normaalscholen,
lelde men 83leeraars dieter terzelfder lijd
in andere gestichten onderwezen. Men be
richt dal zij allen van hunne bedieningen
omslagen zijn, zonder de minste schade
loosstelling, en dat vijf-en-derlig andere
leeraars in beschikbaarheid gesteld zijn.
Onze meesters zegt de Organe de
Mons, die zich alles veroorloven en zich
beijveren hel openbaar onderwijs te ver
nietigen ten voordeele der jczuïlen-
Konse of Maltcbrugge en ander walgelijk
kloostergebroed.
En hel is stellig dat dit geene uitzonde
ring, inaarde algemeens regel wezen zal.
Hebben wij dan liet recht niet die
afschuwelijke wel de Broerkcnswel te
lieden en had de Chronique dezer dagen
geen gelijk te schrijven, dal men nog niet
alles weet wat die schandalige wel
bevat
Hoe meer men baar bestudeert, hoe
meer schelmerijen en wraakroepende
jesuietenslreken ontdekt men er in.
L)e uitvoering zal dat weldra overal
doen ondervinden.
Hoe ^cmntigd!
Wij zullen do wereld verbazen door
onze gematigdheid! zegde M. Beernaert
voor de kiezingen.
IVy zijn de meesters en gij, liberalen,
zult buigen of barsten riep M. Nolhomb
in de Kamer.
Hel gouvernement zal de schoolwet
gematigd toepassen, zegt M. Jacobs in
zijn verslag aan den Koning.
En om zijne gematigdheid te toonen,
schalt hij met een enkelen pennetrek de
jongensnormaalscholen al van Antwer
pen BrusselGeldenaken Jumet en
Hasselten de meisjesnormaalscholen
van Hasselt, Namen, Brussel en Bergen.
In ’l geheel 9 van de 27 dus juist een
derde.
Zie, als dat geene gematigdheid is, dan
verstaan wij er niets van. Maar wal zou
hel dan zijn als zij ecus niet gematigd
waren
De professors der afgeschafle normale
scholen hebben bericht gekregen dal zij
eenc wachljaarwcdde zullen trekken, die
den 31 maart van hel toekomende jaar zal
eindigen. De duur der wachljaarwcdde is
dus zes maanden.
Het werk der nationale onwe
tendheid.
De Opinion libérale te Namen zegt, dal de
normaalschool aldaar, welke bij konink
lijk besluit van 20 september laatstleden,
onder de opgelievene normaalscholen ge
rangschikt is, 200 leerlingen teil.
Men weet dat de heer Jacobs, met een
pennetrek, een derde der normale scholen
van hel land afgeschaft heelt.
Weldra, zegt een onzer confraters,
zullen andere scholen afgeschaft worden.
Op 800 jongelieden op de laatste examen
aangenomen, zijn er slechts 200 die zullen
loegclalen zijn hunne normale studiën
te doen. Men zal in het grootste getal
normale scholen hel eerste studiejaar af
schaffen. Op die wijze zullen er binnen
drie jaren geene Staats normale scholen
meer zijn. De broerkens van Malonnc,
Carlsbourg, Bonne - Esperance, Sainl-
Roch, enz., en de zuslerkcns van O. L. V.
Wavre en van andere streken zullen dan
gansch meester zijn van het terrein en
zullen op gemak hel papenras kunnen
opleiden dal eertijds een katholieken mi
nister van afschrik deed terugdeinzen.
De broodrooversgadering.
lu ons laatste nummer hebben wij aan
den f'eurtiaar gevraagd wat er beslist
geweest was in de vergadering, die in de
K. K. had plaatsgehad onder het voor
zitterschap van onzen nieuwen senator.
Z.ooals wij voorzegd hebben is de l'eurnaar
stom als een visci; over de genomene be
slissingen en spreek! slechts van deze
bijeenkomst om ons de belofte te Herin
neren die wij aan onze lezers gedaan
hebben, van hun de inlichtingen made te
doelen die wij over dezen krijgsraad
ontvangen hadden.
Wij zijn blijde onzen confrater te kun
nen voldoen en ziehier wal wij vei nomen
hebben van oenen persoon die zich in
deze vergadering had laten medeslepen,
en die, verontwaardigd over de booze
plannen welke er gesmeed werden, deze
aan oen onzer vrienden heeft laten kennen.
Wij hebben deze vergadering krijgsraad
genoemd, en zij verdient wel dien naam,
wantal de maatregelen die er genomen
zijn geweest strekken om hel openbaar
onderwijs den oorlog aan te doen en de
onderwijzers, die getrouw hunne plichten
gekweten hebben, te vervolgen en uit te
hongeren. Dat onze lezers zelf oordeelen
wam ziehier de schikkingen welke onze
vreedzame herders moeten voorstellen aan
de gemeenteraden die aan hunnen slaven
band vast zijn
De pastoors van hunnen kant zullen
alles in hel werk stellen om te beletten
dal er twintig huisvaders gevonden wor
den die hel behoud der gemeenteschool
vragen.
Ziedaar geachte lezers de maatregels
die in de broodroovcrsvCigadering zijn
genomen geworden, en die de l'eitrnaar
niet zal loochenen, want zij zijn reeds in
uitvoering gebracht.
En inderdaad, deze week is de heer
Gonlrin, lijdelijke hulp-onderwijzer te
Eggewaarlscappelle, algedankl geworden.
De lieer Coulrin was sedert een jaar lijde
lijke hulponderwijzer in deze gemeente en
vroeg om voor goed benoemd te worden
daar hij thans in bezit is van hel ccrtifi-
kaat van bekwaamheid. De school van
Eggewaarlscappelle lelt ten minste 70
leerlingen dus is er een hulponderwijzer
noodig, ook hoopte de heer Coulrin in
zijne plaats te kunnen behouden blijven,
maar de brood roovcrsvergadcring had er
anders over beslist en thans is de hoer
Coulrin zonder bediening, cn daar hij
slechts lijdelijke hulponderwijzer was,
ook zonder wachtgeld.
Zijl gij nu voldaan, Veurnaar 1
De wettelijke tegenstand.
Wij vernemen dat er te Gein een comi-
teil aangesleld is, gelasl met de uit
voering van de nieuwe schoolwet te
bewaken. Onder hel nieuw stelsel waar
mede wij begiftigd zijnzullen vele
onderwijzers blootgesteld zijn aait de
hatelijkste behandeling' der clericafe ge
meentebesturen.
Het Comiteil zal zich gelasten niet de
verdediging hunner rechten, en hun ter
hulpc komen met al de middelen waar
over Int beschikt.
Dit comiteil is samengesteld uit;
Voorzitter. M. Prosper Van den
Kcrchove, gewezen senaleur.
Secretaris. M. Albert Mechelynck,
provinciaal raadslid.
Leden: MM. August Lippens, gewezen
senaleur; Adolf Dubois, advocaat; Hippo-
liel Gallier, lid der Kamer van volksverte
genwoordigers; Guslaaf Auger-Vincent,
gemeenteraadslid; Camicl De Bast, id.;
August Duhoyon, id.; Félix. Gambier, id.;
Albert Frédericq, provinciaal raadslid;
Paul Frédericq, professor bij de hooge-
school; Reiny De Ridder, id.; Hendrik de
Brouckere, nijveraar; Prosper Glaeys,
advocaat; Maurice Lévison handelaar;
Karei Boddacrl, advocaat.
Veurne, 27 September.
Bij koninklijk besluit van 20 September
Wordt de lieer J. Desnick ontvanger der
registratie en domeinen te VeurneJ be
noemd lot ontvanger der rechterlijke
akten en domeinen te Brugge.
Bij koninklijk besluit van 24 September
wordt de heer P. Degracuwe schepen be
noemd der gemeente Nieucappclle.
Zondag morgen is te Adinkcrke een
droevig ongeluk voorgevallen. De ge
naamde Theresia Corncile. vrouw Bavo,
willende over de ijzerenweg baan loopen
óp (iel öpgenfilik dal er ecuvn trein moest
voorbij rijden, werd door hel locomotief
aan hel hoofd getroffen en op den slag
gedood.
Arme onderwijzers.
Onze onderwijzers zijn dus opgeofferd.
Van verschillige zijden wordt bericht dal
de platlelandsclie geestelijkheid volop aan
hel werk is om gemeente-scholen af te
schaffen en die door aangenomen scholen
te vervangen.
De wet slaat aan do builen dienst ge
stelde onderwijzers een wachtgeld toe,
dal hun uil betaald wordt gedurende den
benoodigden tijd om den belanghebbenden
cene andere broodwinning te verschaffen.
Eenc strenge bepaling gaal hiermee ge
paard. Er wordt voorgeschreven dal hij
als ontslaggever zal worden beschouwd,
indien hij weigert in het onderwijs van
gemeente, staal of provincie bedieningen
aan le nemen, waaraan cene jaarwedde
is gehecht, len minste zoo hoog als hel
bedrag van zijn wachtgeld.
Ontelbaar zijn de vernederingen, waar
aan deze bepaling de onderwijzers bloot
stelt. f.aal ons een voorbeeld aanhalen.
De gemeenteschool wordt afgeschaft.
Eene aangenomen school komt in de
plaats. De pastoor beveelt dal zijn koster
er hoofd-onderwijzer zal wezen; gedu
rende twee jaar mag men immers niel-
gediploineerden, gevolgenlijk volslagen
onbekwamen, tol onderwijzers maken.
De gewezen gemecnlc-onderwijzer wordt
aangeduid om zijnen hulp-onderwijzer te
wezen.
Ziet gij den toestand van dien onge
lukkige! Hij, de bekwame, moet staan
onder den onbekwame. Zijne jaarwedde
wordt aan dezen laatste voluit betaald,
en hij moet met de helft zich te vrede
houden.
Kan men wel eenc grievendere ver
nedering bedenken?
Weigert hij, dan verliest hij zijn wacht
geld, en hij mag met vrouw en kinderen
van honger sterven
Is hel niet om van wanhoop te barsten?
Gemeente Itiexiiifj'en.
De Moniteur kondigt de bijeenroeping
af voor de kiezingen der gemeenteraden.
De kiescollegien van al de gemeenten
zijn bijeengeroepen tegen zondag 19 Octo
ber aanslaande, ten 9 ure 's morgendd,
teneinde bij cene enkele en zelfde stem
ming over te gaan lol de hernieuwing der
aftredende reeks, en in het voorkomende
geval, tot de vervanging der raadsleden
van de andere reeks, welke overleden zijn,
of hun ontslag gegeven hebben.
Do kandidaten moeten voorgesleld wor
den voor dinsdag 14 October aanslaande.
Onder aanneming van hel bevolking
scijfer, bij de algemeene volkssielling van
den 3 december 1880 vaslgesteld, moei
eik voorstel onderteekend worden, in de
gemeenten van meer dan lO.OüOinwoncrs,
door ten minste 20 kiezers; van 5,000 lot
10,000 inwoners door ten minste 10 kie
zers; van 3,000 lol 5,000 inwoners, door
ten minste 5 kiezers.
In de gemeenten lellende min dan 3000
inwoners, moeten de voorstellen van kan
didaten onderteekend wezen door 3 kie
zers, in welk getal de kandidaten zelven
kunnen medegerekend worden.
In geval van baloleering, zal de stem
ming, zonder nieuwe bijeenroeping der
kiezers, plaats hebben op zondag 26 Octo
ber aanstaande, ten negen ure 's morgens.
Er zal voor de kiezers, welke niet aan
de oproeping van hunnen naam geant
woord hebben,eenedubbele heroproeping
gedaan worden. De tweede heroproeping
mag niet voor 's middags begonnen
worden.
De tweede heroproeping gedaan zijnde,
vraagt de voorzitter of zijn gedelegeerde
aan de vergadering of er kiezers aanwezig
zijn, die met gestemd hebben; zij die zich
omniddelijk aanbieden, worden lol de
stemming loegclalen.
Deze verrichtingen geëindigd zijnde,
wordt de stemming gesloten verklaard.
De bijeenroepingsbrief zal deze bepa
lingen vermelden.
Den 17 dezer, rond 4 ure 's morgens,
is een vuurschot afgelost op David Ver-
caemer. werkman te /.arren. Hij heeft 35
zaadkorrels in de linker bil ontvangen.
Zijn toestand is zonder gevaar. Vermoe
dens wegen op (tenen inwoner van Glerc-
ken. Hel parket van Veurne is ter plaats
geweest.
Alge®
Maalt i
in St Jam11
gevecht |lS
eener hei M
De baas B
eenc gewsf
bracht dal1'1
verkeert.
bier zou dr
Men d'J
tember: P
nacht te 6'iP
lieden, nw
*s morgeWF
gevondend.'
begaan is th'
ï- Men SJ
avond is l^£
naar Hum-
geworden
bekomen.1
een ander f?
Men ll*1
dat de min!
de beslieA-
bericht ht
bestaat oni^:
dienden u!
plaatsen d^
ten worde»1!
Op d^1
roep aangtf1
den liberal5'
om den i‘,fll
van giften. e
wijzers die*1
ter hulp ten'
-De Pu
beige, de 1
Iranschen M
gezet. Het'1
afgekondigf'
koningin.
Het :if
dal men lifc
zou afseba»
voorkomen**'
hebben., bc0.
van 100,00
De wf*
paleis der*e
is bijna gei
van nu afz»
vertegen wdh
zelfs niet n*
jaar aldaar
uen hervalt
In een
is deze w'l
Een naliont
ten voorde'
suh'S en 2'» n
wijze, afgr
De nood I
bracht w’Ofj
schrijvingc*
feestelijklijA
bussen in
Hel is wv
zaamheden’
spreid woi*;
‘watdeg
oooi*1"1*;'^
vinden, die
rende vier
dit zou dus
per jaar op
Deze vle
aan den r'
zal de zaak
ben, want 1.
invloedrijk'
staan, om
zullen al de
en voorste
cene beslisjj;
voor al d*
vallen, aan
- Ekn
september
een bloedb
.1 f zlmaP
straal, te
zijnde liissi’
fingen diejL
heer Desni
le stillen.!
tusschenkir
ontstond,
Desmcdl to .j
meubels
aan stukke
ontruimdei
gingen op
twisten c'
smedl, var**,
loste vier
iaweitmakf'
namen,
raakt was.
OngelukJ.1
een argloor>
met een zij n
Hij ontving,
van den hal.
In een m*r
hem de cci’
de kogel.
steken wa* n
worden- 1
scholen en der door de nonnekens be
stuurde gestichten hebben te Bergen
de normale afdceling afgeschaft.
Dit geslicht was nochtans bloeiend
hel telde 117 leerlingen.
verze-
hoogachting.
het Ti>lksottderityiis,
V.
Hij liet ter pers loggen vernemen wij. tint tor
uitvoering der maatregels door do broodroovers-
\ergadci iug grimmen, «>n pastor uit do omat ro
ken van Veurne, geschreven heeft aan de kleri
kale <*ig<maars ikr landbouwers in den ge
meenteraad zetelen, om hen te Verzoe ken hunne
pachters te dwingen de gemeenteschool af te
schallen.
De onderwijzer is omtrent twintig jaren in
dienst, in deze gemeente en is vader van acht of
liegen kinderen.
O die vredelievende mannen oprechte navol
gers van Christus
i --
1. " Wegzending van allo lijdelijke onderwij
zers ou ouderwijzere.-sen;
2. ° Vermindering der jaarwedde der onder
wijzers on onderwijzeressen en vervolgens at-
schnlllng der gemeentescholen;
3. " Aanneming der pastoorsseholen;
4. " Verpachting der gemeentescholen aan bij
zondere personen, pastoors, nonnen, enz.
Stad- cn Slrccknlonws.
-II BW--
In^exoiKlcn.
Itoogstacdo, 24 Scpternlicr 1881.
Waarde IL'er Opsteller ra» het AnveuTEN rm-
Ht.Atl.
Ik beu zoo vrij in uw geëerd blad een plaatsje
te verzoeken vooreen kort verslag over <te prijs
daling in de gemeenteschool van Hoogstaedo.
Sinds jaren reeds is die plechtigheid een der
voornaamste punten op het programma der ker-
misfeesteu, en dit niet zonder reden. Zelfs voor
dezen, die geene voorstanders zijn van prijsdee-
lingen. heelt dit feestje, zooals de heer Lob-
bedéy het weet in te richten, cene zekere aan
trekkelijkheid, en van verre en na komen de
nieuwsgierige toegestroomd. De bijzondere om
standigheden, waarin nu het ouderwijs verkeert,
gaven aan do prijsdeeling van gisteren eeii bij
zonder karakter; do onweerstaanbare drang der
honderden, die, op het gevaar af van kleederen
te scheuren en zich te bezeeren, wilden plaats
nemen in het te kleine schoollokaal, was als
eene levendige protestatie tegen het kinderach
tige systeem der twintig huisvaders waarmede
men, ook te Hoogstaedo, het volksonderwijs be
dreigt.
Toen om 2 i i ure do gordijn werd opgerold,
vertoonde de eivolle zaal een verrukkend uit
zicht. Langs weerszijden de leerlingen der lagere
klassen; in het midden de boute menigte der
ouders en kermisgasten, op cengetast als de
haringen in eenc ton, en begeerig het oog ge
richt naar het theater; langs achter, geheel in de
verte, de blinkende kópi van den veldwachter,
wiens donderende stem voortdurend to tstiltcen
orde maande; langs voren de heer Heynaert, de
onvermoeibare schoolopziener, die voorwaar
niet eene gelegenheid laat voorbijgaan om aan te
moedigen en hulde te brengen aan wie hulde
toekomt, cn nevens hem de heer Burgmeester
<lcr gemeente cn eenige leden van den gemeente
raad.
Maar daar gaat de gordijn op cn het feestjo
begint. Ik zou te lang worden zoo ik over alli s
wilde spreken, wat daar werd voorgedragen: ik
zal mij liever bepalen tot eenige algemeene be
schouwingen. Ouder de twee tooneelstukjes,
die gespeeld werden was bijzonderlijk het laat
ste, een satire of het verfranschte opvoedings
stelsel ouzo meisjes, zeer wel gekozen. Het hoofil-
gedacht van het eerste komt met heel duidelijk
aan don dag, maar do verschillende rollen voor
namelijk Joris, de korporaal, boer Vrekzucht cn
de kolonel, waren heel goed gespeeld. Toch zoo
vrij, zoo ongedwongen, zoo fijn niet als do rollen
eeniger meisjes in het tweede stukje; Tante Lo,
de moedor en de meid Tekla waren zoo verruk
kend, dat voor een «ogenblik de illusie van tiet
theater wezentlijk onstond. Ook werden, bij het
vallen van het doek, de toejuichingen niet ge
spaard.
Wat de muziek betreft, ik moet vooreerst
getuigen dat het moestedeol meteen wonderbare
juistheid werd voórgedragon, bijzonderlijk eeuo
franscho romance, gezongen door Mej. Do
Busscher, als ik mij niet bedrieg. Ook in den
samenzang was men tot eene juistheid geraakt,
die men op een dorp niet altijd' zou vinden. Toch
waag ik hior een woordje kritiek.
annecr zal eens het zoolang gewachte uur
slaan, dat din armzalige, slaperige, zouteloozc
en ongekimsteldo franscho romances voor goed
zullen worden in den hoek gegooid I Wanneer
zal men ecus van woorden tot daden overgaan
en zich miet meer bepalen met Sisha ran llootc-
taaal en andere satiers op do vei fransching te
spelen, terwijl van oenen anderen kant die zelf
de verfransching wordt in de hand gewerkt I Men
moet zich immer alleen de moeite geven om te
kiezen, otyler bet geene onze beste meesters
hebben voortgebracht. Waarom niet geput in
die prachtige, kernachtige, echt vlaamsche
muziek van lleanit, (levaert. Van Ghelmre,
Habrrli, Richard Hal en zoovele andere, die
ook menig stukje voor kinderen hebben ge
schreven f Of zoo dit te moeilijk is, wat ik niet,
w il aannemon.na de zoo goede uitvoering die wij
te Hoogstaedo toejuichten dat men dan kiezir
in onze vlaamsche zestiendeeuwsche liederen;
langszamerhand geraken deze zoo. beteekenis-
vollo melodiën geheel vegeton; ze zouden in do
ooien van ons volk klinken als eene herinnering
aan die vervlogen tijden van roem en macht, v in
strijd en xegcnpraal, en ongetwijfeld niet de
luidruchtigste toejuichingen begriM't worden.
Wat meer is, het volk, dat zo nog niet geheel
vergeten heeft, omdat ze deel maken van zijnen
anrd en zijne zeden, zou ze spoedig op nieuw
geleerd hebben en binnen weinige jaren zouden
ze weer in core hersteld worden, wat ieder ware
vlaming met daukbaftrlmid zou vernemen. Ik
durf verzekeren dat zoo de heer Lobhedey, hij
is juist de man daarvoor hot waagde het
Wilhelmusliedhet dar/het ia dra Oosten, het
naar Oostlaad, de heer hoaint/s hiadrrea of zoo
iets te beproeven, een weergalooze bijval hem
ruimschoots om zijne moeite zou beloonen.
Alvorens te eindigen moet ik nog vermelden
dat de heer Reyuaert, bij het overhandigen der
eere-medalljes aan Honoró Eacs en Elodie Bil-
liauw in korte, maar treilende woorden zijne
hooge tevredenheid over do school van Hoog-
staede heeft uitgedrukt. Hij wenschte ook den
heer Lobhedey en zijnen hulp-onderwijzer ge
luk voor hunnen ijver in het vervullen hunner
moeilijke taak en drukte de hoop uit, dat toe
komende jaar do school nog in bloei en voor
spoed moge toegenomen hebben.
Die vrome wensch verwekte een daverend
handgeklap dat voor den heer Lobhedey als eene
verzekering kan gelden dat zijn overmoeibaar
streven hem do algemeene achting heeft ver
worven.
Aanvaard, waarde Heer Opsteller, de
kering mijner gevoelens van
Een rriead ran
