VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
e.
:n
IV /2G-5.
ja ar.
E.
l.
ek,
alen
Zaterdag S oveinhe'* ASS'S.
rge-
mdcr
van>
f ge-
gebracht aan de verfo.eielijksle wet die
ooit heeft beslaan, en die steek wordt
gegeven door een clericaal minister.
Deze eerste wonde is ecliler niet vol
doende. Hel is niet genoeg aan deze wel
eenige verzachtingen ie brengen heel de
wet moet verdwijnen, afgeschaft worden.
Alles of niets? Ziedaar de leus der libe
ralen, maar men mag er van verzekerd
zijn in'hel clericaal kamp: zij zullen alles'
bekomen, en niet rusten of duren, zoo
lang zij dit doel niet hebben bereikt.
In afwachting is deze eerste toegeving,
die weldra door anderen zal moeten
worden gevolgd, eene bekentenis, gedaan
door een clericaal minister, dat deze wet
niet deugt en van de eerste tot de laatste
letter hatelijk, wreed, barbaarsch is en
onwaardig van een beschaafd land.
De Schoolwet veroordeeld
Sedert weken doen de liberale dagbla
den de verschrikkelijke gevolgen der
nieuwe schoolwet kennen. De vernieti
ging van het officiéél onderwijs, de ver
jaging der onderwijzers, de vernederin
gen welke men hun doet onderslaan, de
ellende waaraan zij prijs gegeven worden,
de schandelijke begunstiging der broer-
kens- en nonnekensscholen, dit alles
heeft het land diep geschokt, de alge-
meene verontwaardiging opgewekt.
En de clericale dagbladen dorsten alles
loochenen. Zij stelden de nieuwe wet
voor als schadeloos, billijk en onpartijdig.
Een katholieke minister van onderwijs
heeft het op zich genomen deze jezuïeten
taai te logenstraffen en terzelfder lijd aan
den vader der schoolwet, den weggejaag-
den minister Jacobs, ccnc klinkende oor
veeg te geven.
Hij heeft in den Moniteur oenen omzend
brief laten verschijnen, verzachtende be
palingen aan de schoolwet brengende en
aldus onrechtstreeks erkennende dal
deze te wreed was en dat de grieven,
welke ’s lands bevolking legen haar doen
gelden, geenc ingebeelde zijn.
Ziehier die omzendbrief
k in
•el ijk
eden
ekte,
ekter
iveu.
ziel) te gaan verzetten teg^n de aan
matigingen van de Boers in den
Transvaal. Zij zal onder hel bevel
staan van sir Charles Warren.
- Ll----
Niets is veranderd, zoolang de gedoem
de onderwijswet blijft bestaan.
Dat is een feil, waarop de liberalen van
alle linten eens zijn.
De betoogingender liberalen te Brussel,
te Gent en in andere steden, hebben niet
plaats gehad, alleenlijk om Jacobs en
Woeste aan de deur te doen zetten, maar
voornamcnllijk legen de gedoemde onder
wijswet.
De gemeenlekiezingen van 19 oclobcr,
waren niet alleen gericht legen de opstel
lers en uitvoerders der onderwijswet,
maar geheel en al tegen de wel, wier af
schaffing men vroeg.
Als de klei ikalen nu denken dal hel
voldoende is twee der plagen, voorBelgie,
buiten te steken en ze door twee andere
besmeitelijke klei ikalen te vervangen, dan
bedriegen zij zich.
Neen, de gruoie strijd, den 19 October
gestreden, die de onderwijswet zoo kracht
dadig heeft veroordeeld en met haar de
mannen die haar toepassen, moet andere
uitslagen hebben dan de vervanging van
drij ministers, die door het land gehaat
en verfoeid wierden.
Het is zelfs niet voldoende dal men het
wachtgeld vermccrderc en de voorwaarde
stelle dat de onderwijzers der aangeno-
mene scholen Belgen zijn. Daarmede blijft
de wet voor ons even slecht.
Want, zij zal de klerikale gemeentebe
sturen niet beletten, altijd volgens die
wel, al de meisjesscholen, de bewaar
scholen en de scholen van volwassenen
af te schaffen, en verder, behalve eene
enkele jongensschool, al de overigen, die
in de gemeenten zijn af te schaffen. In een
woord, de klerikale gemeentebesturen,
die allen door de pastoor worden be
heerd, blijven vrij hel onderwijs geheel
en al te vernietigen en er dompersscholen
van te maken.
Nu, het is daarom niet dal hel land,
den 19 October, de liberalen eene zoo
groole overwinning heeft gegeven, maar
wel om de gedoemde wel af te schaffen
on de oflicicele onderwijzers in hunne
vorige betrekkingen te herstellen.
Zonder dat, is hel alsof er niets veran
derd ware, en als het nieuw bepleisterd
ministerie dat niet wil geloovcn of niet
gevoelt, zullen wij hel hem bewijzen,
zooals dit reeds eene eerste maal is ge
beurd en tot de afzetting van twee minis
ters heeft geleid.
Dus: afschaffing der wet van 1884, en
als natuurlijk gevolg eene ontbinding der
Kamer.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen SO cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor Belgie, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Omci: de PuiibicBÉ, Magdatenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij L. VANDEN KEUCKllOVE, Drukker-üitgever, Ooststraat, 6, te Veurne, en in do Postkantoren des Rijks.
Eerste stap.
Een eerste stap, eene eerste toegeving
is gedaan.
De nieuwe minister van binnenlandsche
zaken en openbaar onderwijs, de heer
Thonissen, heeft den Koning een besluit
voorgelegd, waarbij hel wachtgeld van
afgedankte onderwijzers verhoogd wordt
van 750 op 1000 fr.
Donderdag kwam dit koninklijk besluit
van 5 november voor in den Moniteur.
Dit besluit luidt als volgt
Dal is een begin, een eerste steek toe-
l>oliliek Overzicht.
De waarheid is nog niet geweien
rakende den toestand van generaal
Gordon in Soedan; ook verflauwt
liet geloof dal Khartoem veroverd
is. De hoop herleeft in Engeland
dat de bezetting dier laatste stad
nog te redden is, indien de engel-
sche expeditie, er heen gezonden,
niet spoed werkt. De gezant van
Engeland in de egyplischc hoofd
stad, sir Evelyn Baring, heeft aan
generaal Wolseley getelegrafeerd,
om hem inlichtingen te geven
lakende hel ger ucht der verover ing
van Khartoem. Ziehier het ant
woord van den engclschen bevel
hebber Sir Charles Wilson heeft
van majoor Ketchener, onder dag-
leekening van 2 november eene
depeche ontvangen, vaststel lende
dal, volgens lijdingen door de
boodschappers uit Shendy aange-
brachl, de Hadlii onlangs te Om-
durman, nabij Khartoem met een
groot getal troepen was aangeko
men en Gordon opgeëischl heeft
om zich over te geven. Gordon heeft
spottend geantwoord dal hij Khar-
lo m nog gedurende twaalf jaren
zal bezet houden. De Madhi is als
dan zonder strijden naar Erumck
afgetrokken (eene plaats op eene
dagreis zuidwaarts Khartoem en op
twaalf uren gaans van den Nijl).
Hij heeft te verslaan gegeven dal
hij maar zijne krijgsverrichtingen
legen Khar toem binnen twee maan-
dem zal beginnen. Veel zijner aan
hangers hebben hem verlaten, n
Is die lijding nu nader de waar
heid dan de vroeger medegedeelde?
Wij kunnen hel niet bevestigen.
Wal de laatste berichten over de
krijgsverrichtingen in China be
treft, zij stellen vast dal achttien
duizend man chineesche troepen
nabij Peking zijn samengetrokken;
15,000 man bezetten verschanste
kampen op de beide oevers van
den Pai-llo. Een ander leger van
15,000 man beschermt Woosung
en hel groot Kanaal.
In Nederland hebben de kiezin-
gen plaats gehad voor de vernieu
wing der eerste Kamer. Bijna al de
oude leden werden met eene groole
meerderheid herkozen, dus dal de
samenstelling dier veigaderingniet
veel zal gewijzigd zijn.
De fransche Senaat heelt dekies-
hervorming beraadslaagd. Hij heeft
met 145 stemmen legen 11" de
wijziging aangenomen van den heer
Lenoël, luidende dat de Senaat zal
beslaan uil 500 leden, waarvan 225
door de departementen en 75 door
den Senaat zullen benoemd wor
den, allen voor negen jaren. Ten
gevolge dier stemming is hel wets
ontwerp naar de commissie terug
gezonden.
Er wordt in Engeland eene expe
ditie van 5000 man gevormd om
•lljr
7-10
9-31
NIEUPORT
DIXMUDE
Ut
kook
ten,
'-‘ekon>
'heek
ierstO'
eener
zitten
'kt.
d dat
'men;
•ar to
1-23
5-06
7- 32
8- 30
5-35
8-06
8- 28
9- 02
3-02
6-07
8- 57
9- 18
5-50
7-35
9-51
10-15
10-19
5- 18
6- 26
7- 12
9-38
11-05
’or u„
eeno-
‘kkcn
‘eet u.s
DUINKERKE
GIIYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
I van
1.
rvollo-
II gc-
iu
liulx-
'1' do
eniak
ij bu-
■lieele-
t gun-
nuder
wor-
cnkot
•«dou
Zaden,
o tieix
eeneiii
••ren
en
1 men
>o als
her
at do
B ruet
lover,
k dat
ijsver-
allo
He gc-
DIXMUDE
NIEUPORT
kost
»id en
n allo
komt
lat hij
jaren
l'ij oi-
okten
3-08
3-47
12-15 4-24
3-23
5-35
6- 20
7- 16
10-11
10- 51
11- 22
horig.
*illen>
zaken
5nuw-
o g0.
BRUSSEL, 5 November 1881.
Mijnheer de Gouverneur,
De wet van 20 september 1884 heeft den
werkkring der gemeenten in zake van onderwijs
merkelijk uitgebreid: maar liet. Gouvernement
moet kunnen rekenen op de volledige en eer
lijke uitvoering van al de bepalingen die er in
voorkomen.
Reeds heeft mijn achtbare voorganger, door
zijn omzendbrief van 11 October 11. ganscli uwe
aandacht ingeroepen op dit onderwerp, en ik
denk er te moeten op terugkomen.
- De wet eischt dat, behalve ontlasting te ver-
leenen door do koninklijke overheid, elke ge
meente ten minste eene gemeenteschool hebbe.
Do tekst stolt noch‘de plaats, noch de groot
te noch het personeel dor school vast; maar de
gemeente moet deze verschilllgo punten regelen
met rekening te houden van de noodwendig
heden waarin zij verplicht is te voorzien, en alle
willekeurige of onvoldoende beslissing zou den
geest der wet miskennen.
- Do natuurlijke plaats der school is het meest
bewoonde middenpunt dor gemeente. Indien
van verschelde bestaande scholen eene enkele
moet worden behouden, moet men natuurlijk
degene kiezen die de meeste leerlingen telt. Het
zou onaannemelijk zijn dat eene gemeente de
weinig bezochte school van een gehucht hand
haafde om degene afteschatlbn die zich in hot
middenpunt bevindt en, diensvolgens, in de
nabijheid van een grootcr getal huisvaders.
- Do afmetingen der gemeenteschool moeten
zoodanig zijn, dat zij de kinderen kunnen opne
men waarvoor het openbaar onderwijs wordt
gevraagd, en langs den anderen kant moet het
onderwijspersoneel natuurlijk in evenredigheid
zijn met de bevolking der school. Ongetwij
feld is er geene enkele gemeente waarvan de
schoolinstallaties op oen gegeven stond niet
ontoereikend zouden kunnen zijn, maar deze
toestand zal nooit dan ©ogenblikkelijk mogen
wezen.
Als eene enkele school ontoereikend is o:n
het onderwijs te geven aan al de kinderen die
i; 7 den
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GIIYVELDE
DUINKERKE
IMietis is* vei*an<lei*<l
- -i ii i m iw,i,Mwa’rarwriuu'i-..-=.-.v'i' r.;, r.. -
naai* Shnissel en 2>ixinti«3e naai* IVicnport.
7-03 9-05 12-02 2-05 4-04 6-10
7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35
7- 48 9-50 12-48 2-40 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
- Art. 1. Bij wijziging aan art. 3, eindpara-
graaf, van ons besluit van 21 September 1884.
kan liet wachtgeld der gemeenteonderwijzers, in
o-eval van in beschikbaarheid stelling om reden
van afschaffing dor plaats, niet beneden de 1000
frank per jaar zijn. -
Vertrekuren vs»n <1<*i> Ijzereiiwog van Duinkcrke, 'Veurne
10- 15 3-08 5-07
11- 25 3-47 5-41
6-21
9-15
10-44
geest del wet miskennen, als zij geene andere
scholen opende.
De bestaan reden dor toelagen, vergund door
den Staat aan de gemeenten voor don dienst van
het lager ouderwijs, ligt in de verplichting der
gemeenten om het openbaar onderwijs te ver
schaffen aan al do kinderen waarvoor het ge
vraagd wordt en hoofdzakelijk voor du arme
kinderen. Zij zouden geen hoegenaamd recht op
die toelagen hebben, iudien zij hunne verplich
tingen niet naleefden, 't zij met de school te
verwijderen van de bevolkingen die haar vragen,
't zij met ten onrechte de afmeoting of het perso
neel der school in te krimpen.
- Ik verzoek u te waken dat zulke feiten niet
gebeuren in uwe provincie, en gij zult wol de
gemeenten willen verwittigen dat, ingeval zij
onder dit opzicht do onderrichtingen van het
gouvernement miskenden, alle toelage hun zou
worden geweigerd.
Voorafgaandelijk van alle beslissing dos
Konings, zullen de bestendige deputaties hun
advies moeten geven over de verzoekschriften
dor gemeenten, die vragen ontslagen te worden
van de verplichting om eene gemeenteschool te
handhaven. Het is nauwelijks noodig u te herin
neren dat zulke ontslaging altijd afhangt van de
koninklijke overheid, en dat zij niet kan worden
toegestaan wanneer twintig huisvaders, kinde
ren hebbende die den ouderdom hebben om naar
de schooi te gaan, er zich togen verzetten en als
het advies der bestendige deputatie ongunstig is.
- Alhoewel het moeietijk isalgcmeeno regelen
voor te schrijven voor toestanden die allen afzon
derlijk moeten onderzocht worden, is het niet
nutteloos aan te duiden, ten minste in broede
trekken, welken weg hot gouvernement voorne
mens is te volgen
Het zal geene enkele ontslaging vorleencn
als het behoud dor goemeentoschool regelmatig
gevraagd wordt, als do geldolijke toestand der
gemeente don last kan dragen die er moot uit
voortvloeien.
- liet zal er ook geene verlecnen als het
onderwijzend, personeel der school of der door
de gemeente aangenomene scholen niet uit-
sluitelijk is samengesteld uit Belgen.
In do gemeenten waar eene gemeenteschool
bestaat, zal hot Gouvernement er insgelijks de
hand aan houden, dat hot personeel der aange
nomen» scholen, zooveel mogelijk, dezelfde voor
waarden vervulle en hier alweer zouden de
gemeenten, die zich niet gedragen volgens deze
onderrichtingen, zich bloot stollen aan do wei
gering of vermindering der toelagen.
- Het art. 76 der Gemeentewet onderwerpt
aan de goedkeuring des Konings de beraadslagin
gen der gemeenteraden betreffende de vervreem
ding van onroerende goederen, en deze gebie
dende bepaling is met des te meer reden toe te
passen op do schoolgebouwen, dewijl in al do
gevallen de openbare schatkist een groot ge
deelte heeft bijgedragen in de bouwkosten.
- De goedkeuring der bestendige Deputatie is
voldoende voor eene eenvoudige verandering in
de wijze van gebruik der gemeentegebouwcu
(art. 79); maar als schoollokalen werden gebruikt
voor eene andere bestemming dan het onder
wijs, zonder dat het Gouvernement werd geraad
pleegd, verzoek ik u or mij onmiddellijk kennis
van te geven, opdat ik zou kunnen handelen.
- Volgens art. 7 der wet zijn de grondslagen
van het wachtgeld der door afschaffing van plaats
in beschikbaarheid gestelde onderwijzers vast
gesteld bij koninklijk besluit, zonder dat men
kunne gaan beneden een drij dubbel minimum
vastgesteld door de wet. Die grondslagen zijn
bepaald door een koninklijk besluit van 21 sep
tember 11.
De Moniteur van heden bevat een koninklijk
besluit, welk het minimum van het wachtgeld
voor het personeel der lagere scholen verhoogt
tot 1000 fr. per jaar.
- De nieuwe last, die uit dezen maatregel zal
voortvloeien, voor de 2/5 op de rekening der
gemeenten vallende, is het noodig dat zij daar
onverwijld van verwittigd worden.
- Ik durf gelooven, mijnheer de Gouverneur,
dat, in de bovengemelde voorwaarden en mits in
acht neming der voorschriften reeds gedaan door
mijn achtbaren voorganger, de wet van 20 sep
tember 1884 de loyale uitvoering zal bekomen,
die alleen toelaat er de uitwerksels van te waar-
deeren.
- Do openbare machten hebben er zich altijd
op toegelegd om de verspreiding en den voort
gang van het onderwijs te verzekeren on nooit
zullen zij te kort blijven aan deze taak. De
nieuwe wet heeft daarenboven tot doel gehad,
de huisvaders zooveel mogelijk in staat te stellen
om voor hunne kinderen een onderwijs te kiezen
welk overeen komt met hunne godsdienstige of
wijsgeerige overtuigingen, met aldus eene
nieuwe bekrachtiging te geven aan du grooto
grondwettelijke princiepen der vrijheid van
geweten en der vrijheid van onderwijs.
Wij hopen dat, dank aan de loyale mede
werking dor gemeenten, dit doel zal worden
bereikt: maar werd die hoop teleur gestold, dan
zou het Gouvernement do noodige maatregelen
nemen of voorstellen om de misbruiken to be-
9
9-00
00-00 11-50
-2-59
-3-22
-4-11