VAN VEURNE
I
i
I
te
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
tl
I U^-
le sc’
Ma
Zatevcl;»g /L /Iprïll
2iO" jaar.
a
48S.
DU1NKERKE
GHYVELDK
VEURNE
GENT
Men hoeft gedurende de beraadslagin
gen van woensdag kunnen opmerken, hoe
haatdragend legen het onderwijzend per
soneel zekere klerikale raadsleden zijn en
hoe weinig zij hun voornemen verduiken
de liberalen in hunne belangen te schaden.
Voor zulke mannen moet het officieel
onderwijs in den grond geboord worden;
'l van
”*<l.
ll>t
’«•<1 en
walen.
m^en
De vijf bovengemelde punten der dag
orde waren niet door hel schepenkollege
voorgestel»!, maar wel op hel schritlelijk
verzoek tan vier klerikale gemeenteraads
leden ler tafel gebracht. Of, om de
gansche waarheid te zeggen, deze vijf
punten waren door onze zwarte meesters
ler bespreking van den gemeenteraad
opgedrongen door de lusschenkomsl van
vier hunner zeer onderdanige en onder
worpene dienaren
In deze voorwaarden was er niemand
die twijfelde aangaande den uitslag der
beslissingen van den gemeenteraad over
de punten in kwestie.
Hel baatte niet dal de liberale leden
van den raad door de overtuigendste
beweegredenen deden üitschijnen dat de
gemeente-bewaarschool in onze slad aan
eene ware noodzakelijkheid beantwoordde
en hunne gezegdens .steunden op een ver
zoekschrift door G2 huisvaders onder-
teekend strekkende om gezegde school in
stand te houden; hel baatte niet dat zij
hel duidelijk bewijs leverden dat er in de
lagere school 4 onderwijzeressen onmis
baar zijn, aangezien er vier klassen be
slaan ieder volledig m< l leerlingen bezet;
het haatte niet dat zij verzoenen Ie voor
stellen deden betrekke!ijk tic vermindering
der jaarwedden; hel baatte niet dal zij
de voordeelige zijde van hel kosteloos
onderwijs voor oogen stelden, en dat zij
daarenboven deden blijken dal het aan
nemen van eene nieuwe lagere school
een gevaarlijke maatregel was, waaruit
zware onkosten dreigden te spruiten
Neen, niets kon baten, alles was vruch
teloos, en de zes klerikale leden stemden
als een man al de voorstellen.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: fi fr. ’a jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groole letters volgens plaatsruimte. Reklamcn 80 cent. Hechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor Belgie, ter uitzondering der beide I Inanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Ones na
Men schrijft in bij IL. VANDHN KElKJSilEOVi;, Drukker-Uitgever, Ooslslraat, 6, te Veurne, en
luit
Pk ook
Juten,
wachten was, de klerikale haat heeft
bijzonderlijk de wereldlijke onderwijze
ressen willen treffen.
Verleden woensdag was onze gemeente
raad bijeen geroepen om te beslissen over
de volgende punten aangaande hel onder
wijs in de stadsmeisjesschool
I" Afschaffing der bewaarschool;
2" Vermindering van hel onderwijzend
personeel der lagere school van vier op
drie;
3" Vermindering der jaarwedde der
hoofdonderwijzeres op fr. 1,400.
4" Afschaffing van hel kosteloos onder
wijs en vaststelling van hel schoolgeld
op fr. 1-50 in de maand.
De bovengemelde voorstellen, ofschoon
ouder voorwendsel van gespaarzaamheid
voorgedragen, hadden klaarblijkelijk voor
doelwit, vooreerst, de onderwijzeressen
te krenken in hunne middelen van be
slaan; vervolgens, de liberale ouders in
eenen moeielijken toestand te brengen,
en, ten derde, het wereldlijk onderwijs
te benadeeligen.
Vergelen wij niet te zeggen, dal de
dagorde des geineenteraads nog een 5d'
punt aangaande hel ouderwijs vervatte
namelijk de aanneming door de stad der
lagere meisjesschool der bruine nonnen.
ilel wereldlijk onderwijs afschaffen en
ondermijnen, en het kloosleronderwijs
geldelijk bevoordceligen gaat immers in
de klerikale wereld altijd te zamen.
I»
‘fl luien
n e"il
'’'ijzen
,rPr er
b
ssi
king
ate
cv
haar
n
Openbare zitting van den gemeente
raad van 1'" April.
De dagorde der zitting was samenge
steld uil 6 punten 5 over het onderwijs,
reeds in een bovenstaande artikel bespro
ken, en eene ondervraging door M r De
Hoon over werken uitgevoerd in hel
stadhuis.
De raad was volledig en het publiek
zeer talrijk.
De beraadslaging werd geopend door de
goedkeuring van twee proccssim-verbaal
die aanleiding gaven lol menigvuldige
bemerkingen.
De beslissingen van den raad over de
voorstellen rakende hel onderwijs, voor
stellen die de hoeren burgemeester en
schepene Despot door hunne klerikale
medeleden hebben laten doen, om zich
aldus te kunnen achteruit houden en
gematigd te schijnen zijn de volgende
De bewaarschool is afgeschaft en de
onderwijzeressen Maertens en Pinle ver
liezen hare plaats;
Juffer Z. Goloen is als onderwijzeres
der lagere school afgezet;
De jaarwedden der directrice, jufvrouw
S. Herreboudl, en der onderwijzeressen
M"'0 Doelens en jufv. Do Kelelaere zijn op
hel minimum gebracht;
Hel kosteloos onderwijs is afgeschaft
en liet schoolgeld is bepaald op fr. 1-50
in de maand;
De aanvraag der zusters Annunciator! op
dat hare school door de slad zou worden
aangenomen is gunstig aanvaard.
Allo deze beslissingen zijn genomen ge
weest mol zes stemmen tegen vijf.
M.' De Hoon maakt vervolgens den raad
opmerkzaam op liet hierna vermeld feil
De heer burgemeester laat een cabinet,
ten zijnen uitsluilelijke dienste, in hot
stadhuis inrichien en doel hiervoor wer
ken uilvoeren.
M.' De Hoon zegt dat er hierover geene
geschrevene beslissing van hel schepen
college beslaat en dat de gemeenteraad in
deze zaak niet geraadpleegd is. Hij drukt
de ineening uil, dal eene verandering van
bestemming der localen van hel stadhuis,
en dal werken, die geene onderhouds
werken zijn, aan de goedkeuring van den
gemeenteraad dienen onderworpen te
worden. Hij beweert daarenboven dal
niets belette de uitgevoerde en nog uil te
voeren werken openbaarlijk aan te be
steden. Spreker denkt ook dat de zaal
van hel schepen college ter zelfder tijd
voor cabinet van den burgemeester dienen
kon en aldus uitgaven konden vermeden
worden.
M.r De Hoon roept verder de aandacht
in van een ontwerp van herstelling in de
witte kamer en uit den wenscli dat
de gemeenteraad over deze herstelling
zal geraadpleegd worden.
M.' de burgemeester beweert in een
voor zulke mannen heefteen liberaal geene
rechten en moei hij maar benadeeligd
worden tol dal hij klerikaal wordt.
Het is ook niet onopgemerkt voorbij
gegaan dat, zelfs de burgemeester, met
de onderteekenaars van hel verzoekschrift
ten gunste der bewaarschool bitter den
spot heeft gedreven, iels wat weinig over
eenkomt, zooals een liberaal gemeente
raadslid liet hem zeer gepast heeft gezegd,
met zijne vroegere plechtige verklaring
dal ieder burger, wie hij ook wezen moogt,
in hem eenen verdediger zal vinden
Schoone verdediger, schoone burger
vader, voorwaar
Onze meesters zijn aan werk: wraak
nemingen en vervolgingen zijn begonnen,
en ons schoon en voordezen zoo gelukkig
Veurne, heden in de handen van vreem
delingen overgeleverd, mag treurige dagen
te gemoct zien.
lang pleidooi, dat hel schepen college,
zonder toestemming van den raad de
bestemming der zalen van het stadhuis
mag veranderen, doch vergeel de uit
voering der. werken in daghuren en
zonder daartoe een crediel te hebben be
komen te rechtvaardigen.
De zitting van lc" April heeft zeer lang
geduurd doch heeft geene voornan e bij
zonderheden opgeleverd, ten zij dat een
deel van hel publiek zich niet onthouden
heeft het slot der redevoering van den
heerschepen De Cae, tegen dc afschaffing
der bewaarschool, luidruchtig toe te
juichen.
Was het wel in het vooruitzicht van
beloogingen, dal de politic in de zaal
tegenwoordig was Er hebben echter
geene aanhoudingen plaats gehad.
I*e Onbovlekteii
N i de schandalen van House en Malte-
brugge, is er een nieuw gekomen, dal
andermaal een gevoel van walg onder de
bevolking heeft opgewektWij bedoelen
de gruwelen in de congregatie te Brugge,
waar de onzedelijkheid op zulke groole
schaal werd gepleegd, dal dit schuiloord
van devotie» er een echt kol moet zijn
geweest.
Verscheidene dagen verliepen, eer de
tolken der partij van de openbare eer
lijkheid en zedelijkheid een woord
dorsten reppen over de ontdekte wan-
drochlelijklieden. Eindelijk raken zij nu
de zaak eens evenijes a:pi en b'loven dat
zij er wel op lijd en Stond zullen over
spreken juisi hei gekund achlerpoorlje
van M. Thonissen.
Hun eenige uitvlucht is dat er onder
dc liberalen ook misdhdigen gevonden
worden. Armzalige praal! Wie ooil heeft
geloochend dal in elke kudde geen schurfi
schaap kan Ie vinden zijn
Wij, wij nemen hel munsch lom zooals
Imi is, mei zijne deugden en zijne ge
breken. Maar dc katholieken denken heel
anders over hunnen aanhang; is voor
hen genoeg, dat men een langen rok
drage ofden clericaal uithang om een
brevet van onbevlektheid le bezillen.
Zij stellen nu, legen de vuiligheid van
Brugge, de treurige zaken van de llyck-
man en .Madame Moïsc. Onnoudig te zeg
gen dat dc liberale drukpers nooit ver-
schooningen zocht voor strafbare feiten,
door wie zij ook gepleegd werden, hierin
su rk afstekende op de clericale drukpers
ui z 'Ifs de gecslelijkiieid, die bijna telkens
de Schuldigen aan h inne straf trachten te
onttrekken en altijd huiuie wanbedrijven
zoeken dood le zwijgen, van zoodra de
misdadiger lot hunne Kerk behoort.
Die vergelijkingen hinderen of decren
ons niei in het minste. Indi .'ii wij ons de
moeite wilden geven om de jaarboeken
der Belgische juslicie uil de laatste lijden
open le slaan, om er elks aandeel in te
zoeken, welnu, dan zquden wij vinden
dal de schaal der zonden, door hel getal
en de afschuwelijkheid, geweldig ten
nadeele der clericalen overslaat.
Op dit gebied der eerlijkheid,
schandigere zaken zou men kunnen aan-
lialcn dan die van de bank Langrand-
Dumonceau, gevolgd door eene reeks
andere clericalc krachs, die zooveel lieden
tol den bedelzak hebben gebracht?
Op bet gebied der zedelijkheid, wal zou
men aanstoolelijkers kunnen noemen dan
de beesiachtige drillkoelingcn op onnoo-
zrle wezens, door de veroordeelden van
House, M.diebriigge en andere ommuurde
palei sveslingen gepleegd
En nu komen de feilen van Brugge op
nieuw tonnen hoe diep die broerkens-
kanker in T clericale lijf zit
Stelliger zijn treffelijke lieden onder
de clericalen. Maar wanneer zij het
inonopool der eerlijkheid en zedelijkheid
voor de algemeenheid huns aanhaligs
eischen en de niet kwezelende burgerij
telkens op dit-jut aanranden, dan mogen
wij het spreekwoord herinneren, dal men
maar van een zwarten pot wordt vuil ge
maakt,
De catechismus verspreidt geen ont
smettend karbolzuur in de zedelijke lucht,
wel integendeel; al te dikwijls is de justi
tie gedwongen in geheime hoeken te
dringen, waar zij alles vindt behalve
onbevlekten. Morgenblad
On^o mecMtefH »nu ’t wei’k.
De wraakneming en de vervolging tegen
de Veurnesche officieele scholen en tegen
de ouders, die er hunne kinderen zenden,
zijn begonnen. En, gelijk hot te ver-
De petitie der huisvaders.
Wij doelen hieronder hel verzoekschrift
mede, waarbij O» huisvaders onzer slad
aan hel gemeentebestuur gevraagd hebben
dal de bewaarschool aan de stadsmeisjes
school gehecht zou behouden worden.
Dit verzoekschrift, zoo als men hooger
gezien heeft, weid geenszins in acht ge
nomen en het gaf zelfs gelegenheid, van
wege de strooien mannen onzer mees
ters lot beschimpingen en bespottingen
mei de personen die het hebben gelee-
kend.
Wal iemand van onze nieuwe raads
leden gezegd heelt is wel de waarheid
er zijn er onder, zegde hij, die geleerd
heid hebben, maar de goede opvoeding
ontbreekt hun Zoo is hel. Die groole
hoeren, die met de burgers den spot
drijven, laten blijken dal zij zelven van
zeer laag komen.
Ziehier d m tekst van verzoekschrift
Deze petitie was bekleed, zoo als wij
bel hier boven melden, met 6*3 hand-
teckens.
het
liet
Dit
'$rcn
'T eii
Socli
;HInis-
III!
all
Pcni.ic.iTfi, Magdalenastraat, Brussel.
in de Postkantoren des Rijks.
Vertrokurcn vnn «len ijzeren weg van KMiinkerke, 'Veurnej Gent naar Bnisscl eis ILbixmuclc naar Nieuport.
5- 48 10-15 3-08 5-07
6- 26 11-25 3-47 5-41
7- 12 12-15 4-24 6-21
9-38 3-23 7-10 9-15
11-05 5-35 9-31 10-44
wal
5-35
8-06
8- 28
9- 02
BRVSSBL
GENT
VEURNE
GHYVEI.DE
DU IN KERKE
5-50
7-35
9-51
10-15
10-49
11-50
2- 59
3- 22
4- 11
3-02
6-07
8- 57
9- 18
4- 23
5- 06
7- 32
8- 50
BRUSSEL
t
7-03 9-05 12-02 2-05 4 04 6-10
7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35
7- 48 9-50 12-48 2-10 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
NIKUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
3-08
3- 47
4- 24
7-10
9-31
5r>rvo||„
bin p*.
(V(X’W< Ihi
.vd hui».
I'd, ill
ri^inak
i ?-'j !mj-
vat'Oicelo
'Ie. 't g»n-
•cll7Oiu|ei.
i® wer-
n c' enkel
i
i
s Mio tien
:n fienen
let hi'en-
>nen
d<i
In,
lit.
‘OVQp
GJ'. a]lf>
h)-“ego.
en
co
‘•’»llo
"“f'eint
I «'Al Dij
’q Jtroii
ci’bij or
■n takte»
u
M
[porig-
1‘illen*
jrzaken
jjenuw-
go-
s men
k>« als
lig lier-
JJat do
Is met
are en
Mfe.
aclen van
laiii zijde
ec
eiiatoeu;
oil <1 ie de
ld. der l'l"hulponderwijzeresopfr. 1,200.
ld. der 2de id. op fr. 1,000.
"'DeiL
ping
6- 20 9-00
7- 46 00-00
10-11-
10- 51 -
11- 22 -
---T»— --
Aan de heeren Burgmeester, Schepen en
Gemeente Raadsleden der stad Veurne.
Mijnheerkn.
Do ondergoteekende huisvaders to Veurne
inwoouende, kinder# hebbende welke de Be
waarschool bijgevoegd aan do meisjes gemeente
school, liijwoonen; of op het punt zijn bij te
woonen, vernomen hebbende dat in do vorige
•zitting des gemeenteraads het voorstel gedaan
is geweest om deze bowaarscliool aftt schalfen.
Wenden zich tot u, Mijnheeren, u verzoekende
die bewaarsch' ol wel te willen behouden, ver
mits zulks als hoogst voordeelig, nuttig, aanbe
langend en wenschelijk voorkomt.
Inderdaad is het onbetwistbaar dat door don
wedstrijd tusschcn twee plaatselijke mededin
gende scholen, de ijver voor goede inrichting,
onderwijs en toezicht wordt aangespoord en
opgewekt; hetgeen hoogst voordeelig voor het
ouderwijs zelf is.
Die bewaarschool volgons het stelsel van
Kriebel gehouden, en aangelegd om de kinderen
tot de leergangen der lager gemeente scholen
voor te bereiden, is ok hoogst nuttig.
Hot behoud dier school ware niet alleenelijk
voordeelig en nuttig voor liet onderwijs der
kinderen, dus voor alle huisvaders der stad
aanbelangend, maar ook zeer wenschelijk voor
een zeer aanzienelijk deel dier huisvaders, welke
begeeren hunne kinderen de leergangen der
gemeente scholen te laten volgen on bijwoonen.
Do ondergeteekendo koesteren do hoop,
Mijnheeren, dat gij hun tegenwoordig verzoek
schrift zult, willen in aandacht nemen on aan
hunne billijke vraag zult gelieven recht te doen.
Zulks doende, zult gij ook de onderwijzeressen
der bewaarschool hunne bediening blijven be
houden en haar in staat stellen van bij voort
during, met een talent en eono zelfsopoffering
welke het meesten deel der ondergeteekendo
heeft kunnen schatten en waardeuren, hunne
diensten te blijven bewijzen, en do geestver
mogens der haar toevertrouwdo kleintjes te
ontwikkelen en uit te breiden; op zulkdaniga
wijze, dat gemelde onderwijzeressen do erken
tenis en do bewondering dor ondergeteekendo
verworven hebban ten opzichte dor door haar
bekomen uitslagen, voor wat opvoeding en
onderwijs betreft.
Do ondergeteekendo verzoeken u. Mijnheeren.
do uitdrukking hunner gevoelens van hoogach
ting te willen aanveerdeu.
Veurne, 30 Maart 1885.
>lfle