VAN VEURNE
I
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
3
EZ
K
DH April
e
ti_
alleenlijk do
en
ei
ten
!t
Jt
it
41
n
I»
5-
r
If
Graan- cn veebelasting.
De Middensectie, die gelast is met hel
onderzoek van hel voorstel der represen
tanten van Nijvel, strekkende om inkom-
rechien te heffen op vreemde granen en
vee, heelt zich deze week vereenigd. Ai
de leden waren aanwezig.
Na kennis te hebben genomen van de
antwoorden des gonvernements op tal
rijke vragen, hebben de heeren Noihomb
en Malou voorgesleld een parlementaire
onderzoek te doen over den toestand van
den landbouw en de nijverheid in België.
Deze heeren denken dal dit onderzoek
noodig is en de studie van het wetsvoor
stel moet voorafgaan. Voor hen zijn de
maatregelen, voorgesleld door MM. Du
mont en consoorlen, hersenschimmig en
gevaarlijk.
Daarin ligt, volgens hen, hel redmiddel
niet voor den landbou w.
Dit onderzoek, welk zal loelalen te zien
welke de uitslagen zullen zijn van de
wellen in Frankrijk en in Duilschland
gestemd, zal door al de leden kosteloos
moeten gedaan eu binnen het jaar geëin
digd zijn.
Hevig werd dit voorstel bestreden dooi
de heeren de Liedekerke en Dumont, wat
niet belet dat het werd aangenomen met
4 stemmen legen 2, zoodal het aan de
Kamer zal worden onderworpen.
De Courtier de Bruxelles, het orgaan
der groote clericalc grondeigenaars, be
treurt deze beslissing en hoopt dat ze
door de Kamer zal verworpen worden.
vF I
j
De nieuwe bewaarschool.
Toen onze klerikale dwepers in den
gemeenteraad de afschaffing van onze
zoo bloeiende gemeente bewaarschool
voorslclden en stemden, zegden zij dat
deze school gansch onnuttig was aan
stad, cn dat er geene redens bestonden
om ze te behouden, alhoewel 62 huisva
ders, die allen kinderen hebben welke
deze school bijwoonen eene petitie inge
diend hadden om tegen de gevraagde af
schaffing te protesteeren.
Al de klerikale koppen hebben den spot
gedreven met de zoo billijke vraag der
burgers van Veurne; M. Degravc, die
de petitie noch gezien noch gelezen had,
legde ze maar slillekens van kant; cn
M. de burgmeester, ingevolge den hem
gegeven raad van den Veurnaar, verklaarde
dat, indien de liberalen van Veurne eene
school voor hunne kleine kinderen wilden
hebben, zij er maar eene konden inrichten,
en die onderhouden met hun eigen geld.
De afschaffing wierd gestemd.
T schijnt dal de liberalen den raad
willen volgen hun door hunne tegen
strevers zelf gegeven.
Zij zullen de afgeschafle school be
houden, en dit ten hunnen koste, vermits
het stadsbestuur, welk de belangen van
alle de Veurnaars zou moeten ter hart
nemen, deze verwaarloost, de liberalen
als vuiligheid aanziet, cn alleenlijk de
intresten van nonnen cn pastors wil be
gunstigen en voorslaan.
De liberalen, dees maal, hebben dus
gedaan wal zij moesten doen, volgens
verklaring van hunne tegenstrevers zelf.
Dit moest geschieden, vermits de
nonnenbewaarschool opgepropt is, en
geene nieuwe leerlingen meer kan aan
vaarden, zooals liet herkend is geweest
door eenen geestelijken onzer stad, die de
liberalen volkomentlijk gelijk gegeven
heeft van de school herin te richten.
Gij zoudt dus gelooven, lezer, dat de
Veurnaar nu zal te vreden zijn
Eli welgij zijl mis
Doet dan wal gij kunt om dien man te
voldoen I
De school bestond, zij was allerbest
ingericht, de ouders waren uiterst te
vreden over hel gegeven onderwijs.
Maar de klerikalcn zijn aan hoofd
M. de deken heeft gesprokenen de school
moest afgeschafl worden
De ouders zetten zich daar legen! Zij
vragen het behoud der schooi
Men antwoordt hungij kunt maar
zelf eene school inrichten, en ze betalen
met eigen geld
De liberalen volgen den raadde
school zal behouden worden.
’T is nog slechter: de Veurnaar is
nog kwaader dan ooit, en ineen artikel
in hetwelk hij vruchteloos de woede
tracht te verbergen welke hem bezielt,
valt hij de liberalen aan omdat zij zijnen
raad gevolgd hebben
’T en is toch niet moeielijk iets te
doen dal hem zou kunnen bevredigen,
niet waar
Nu, ’t is zoo, en de man is nog van
zijne razernij niet genezen.
Wij moeten hem nemen zooals hij is.
En hij mag te vreden of razend zijn,
zooals liet hem belieft, de bewaarschool
zal blijven beslaan lot spijl van wie het
benijdt.
De school zal behouden zijn in een
buis, dal ter deze beschikking beschikt
zal zijn, cn waar de kinderen hun onder
wijs zullen ontvangen in gezonde en wel
ingerichte lokalen, met eenen groolcn cn
uilgestreklen hof om tot speelplaats te
dienen.
De liberalen zullen geenszins moeten
een nieuw lokaal bouwen langs den ijze
renweg, zooals de Veurnaar liet beweert.
De schooloorlog veroordeeld door de
geestelijkheid zelf.
Te Brugge is zaterdag lest iels gebeurd,
welk de klinkendsle veroordeeling is, die.
men wenschen kan, van den oorlog ge
voerd door de geestelijkheid en het
clericalism tegen de liberale schoolwel
van 1 juli 1879.
De L'landre Libérale beval daarover
een zeer langen maar merkwaardige!)
brief uil Brugge, waaraan wij hel vol
gende ontleenen
Dit Bind verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer' 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 80 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De \niionren voor Belt/ie, ter uil tontier iug der beide Vlaanderen, alsmede die voor hel Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Majdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij l»« VAIWOKNÏ ISOVE, Drukker-L'ilgever, Ooslstraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Vertrekuren van <lcn ijzerenweg van Duinkerke, Veurne, Gent nam* Itrussel en I>ivniu<Ic naar Vienport.
De partij der valsche belovers.
Er bestaal voorzeker in geen land, eene
partij, die zooveel valsche beloften gedaan
heeft als de belgische klerikale partij.
Wal zij al beloofd heeft om aan hel
bewind te komen, daarover zouden wij
gehecle kolommen kunnen schrijven. Hel
is niet alleen liet volk, dal zij bedrogen
heeft, maar tol den Koning toe heeft zij
met valsche beloften gepaaid.
Het is algemeen gekend dat Z. M. de
klerikale ministers niet wilde nemen,
tenzij op voorwaarde dal zij de nationale
reserve in hun program brachten. De
minister van oorlog Ponlus, heeft het
reeds verscheidene malen verklaard dat
hij geen minister wil blijven als dal artikel
van hel program niet wordt uitgevoerd.
En toch doen zij bet niet en laten Koning
en minister van oorlog protesteren.
Zij hebben aan geheel hel land gezegd
als wij, klerikalcn, aan 't bewind komen,
zullen wij de lasten verminderen. De
rechten op den genever en op den tabak
zullen afslaan.
Noch de rechten op den genever, noch
die op den tabak zijn afgeschaft, inte
gendeel, zij zijn nog vermeerderd.
Let opschreven zij voor de kiezing
van juli in hunne dagbladen, en plakte het
op de straten aan Komen de liberalen
aan T hoofd, dan belasten zij het graan
om hunnen pul te vullen.
En wie zijn het nu die eene graanbe-
lasling voorstellen en ze verdedigen De
klerikale volksvertegenwoordigers en de
klerikale dagbladen.
Geen enkel, wij zeggen geen enkel
hunner beloften, tegenover de belasting
schuldigen genomen hebben zij gehouden.
Integendeel hebben zij rijkelijk voor
hunne kerken, kloosters en geestelijken
gezorgd; de seminai islen en hunne vrije
onderwijzers van den soldatendienst vrij
gemaakt; eenen nuntius naar Brussel
gebracht cn een gezant bij den paus ge
zonden, die aan het land meer dan
190,000 frank 's jaars kost.
En om de kroon op dit alles te zetten,
hebben zij hel officieel onderwijs vernie
tigd, waardoor zij zullen maken dat ons
land binnen cenige jaren het meest
veraclilerste land, onder betrek van on
derwijs, zal zijn, van geheel Europa.
Hoe hel volk dal blijft verdragen, kun
nen wij maar niet begrijpen.
Nieuwe Inkten
De tolk van hel ministerie, le Journal
de Bruxelles, meldt een zeer zonderling
nieuws dat degenen, die verleden jaar
voor de klerikalcn gestemd hebben uil
spaarzaamheid niet weinig aardig zal
doen opzien.
Er is niet meer noch min kwestie dan
van nieuwe lasten. Minister Ponlus zou
er aan denken eene krijgsbelasting te
doen betalen door al de lolelingen die,
om de eene of andere reden, aan de ver
plichtingen van den dienst ontsnappen.
La Belqiqne militaire heeft berekend
dat op deii voet van gemiddeld 29 fr. per
man, sedert acht jaren van den dienst
ontheven, deze belasting meer dan vier
millioen zou opbrengen.
Deze belasting zou natuurlijk de semi
naristen niet treffen.
De tolk van het ministerie is zoo goed
ons bekend te maken dat minister Ponlus
de zaak grondig onderzoekt.
Dus, nieuwe belastingen in 't verschiet.
De wel op de militie, die men terecht de
bloedwel noemt, zal voortaan als ken
spreuk mogen dragenUw kind of uw
geld
Wat zegt gij daarvan, goedsjeugdige
kiezers, die de klerikalcn op de kussens
hebt gebracht onder den kreetWeg
met de belastingen
iCIl..
E
»W«
van
Jeu;.
i de
van
>j do-
ITen
eu
9-00
00-00
DIXMUDE
NIEUPORT
NI EUPORT
DIXMUDE
i if
DU INKERKE
(HIYVEI.DE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DU INKERKE
5-50
7-35
9-51
10-15
10-49
5- 48
6- 2(5
7- 12
9-38
11-05
ever.
I dat
Hvur-
alle
ego-
6- 20
7- 46
10-11
10- 51
11- 22
5-35
8-06
8- 28
9- 02
FSraa^SCa^^RSJSiaSSZSK»
ï»9e jaar.
4- 23
5- 06
7- 32
8- 0
jr
ko»L
ld en
all
|<oint
K bij
er
sk Ion
folie
pe
el in.
luia-
1 de
mak
bo-
Roclo
ga li
nde 1-
wer-
nkel
Uilen
nden
tien
enen
>ren-
n
lleu‘
•ken
iuw.
go-
--^4.;;^-., --
zijn en meer bekomen dan zij ooit hebben durven
droomen, wat doen zij
- Juist alles wat de liberalen in 1879 deden. Zij,
de geestelijkheid, vindt nu alles om ter best wat
zij gisteren met de grootste hevigheid bestreed
cn vervloekte
Is liet mogelijk zich zelven erger eu open
lijker te vcroordeelen I
Dus bekennen do priesters, do geestelijken
zelven, dat hun zoogezegde - heilige gods
dienst, die in den schooloorlog zulke groote rol
speelde, niets anders was dan een verachtelijk
voorwendsel om oproer tegen de wetten des
lands te stoken en tweedracht cn twist te zaaien
in de huisgezinnen.
Dat is overigens ook do denkwijze van den
hr. advocaat Demonie, lid van den Brugschea
gemeenteraad, die zijn gevoelen niet onder stoe
len of banken steekt, cn in volle zitting deze
woorden sprak
- Ik betreur den uitslag waartoe men ge-
raakt is: die uitslag beteekent den priester
- buiten do school. Als wij dat aannemen, dan
stemmen wij in liberalen zin, eu keuren wij
ons eigen af. Steeds hebben wij krachtdadig
geprotesteerd tegen do credieten die het libc-
raai gouvernement op onze budjetten wilde
opdringen voor het godsdienstonderricht ge-
- geven door de otlicieele onderwijzers, en nu
- zouden wij van daag uit eigene beweging
- diezelfde onderwijzers gaan gelasten met het
- aanleeren van den catechismus 1... Wat mij
betreft, ik zal tegen zulke voorstellen stem-
men.
- En toon burgemeester Visart hem te ver
staan gaf dat er hier niet te stemmen viel, en
dat den Raad niets anders te doeu had dan het
hoofd te buigen voor de beslissingen der gees
telijke overheid, - toen antwoordde M. Demonie
heftig
Zoo I Welnu, dan keurt i'an daag de
geestelijkheid goed, wat zij gisteren afkeurde. -
Letterlijk.
Groote opschudding en protostatios verwek
ten deze woorden tusschen de andere leden van
den Raad, en M. Visart, burgemeester, stelde
aan dit netelachtig incident, welk eene felle
scheur gaf in de waardigheid der geestelijkheid,
een einde, met haastig te verklaren dat - de raad
acte nam van de beslissingen der hn. pastoors,
maar dat er aan de geestelijke overheid» kennis
zou worden gegeven van de gedane aanmer
kingen.
En wat zal nu de geestelijkheid doen l
Niets, of ja toch, ze zal voortgaan in hare
handelingen, om de gemeentescholen te kunnen
uitmaken voor holen van verderf en goddeloos
heid, - ten einde te geraken tot do totale uit
roeiing van het openbaar onderwijs.
Om dit doel te bereiken speelt de kork de
hatelijkste, de meest eerlooze rollen, veroordeelt
ze zelfs hare eigene handelingen, en overlaadt
ze hare eigene dienaars en slaven met verachting
eu walg.
’tnea
I’i. al*
“it 'la
mot
^len
ook
7-03 9-05 12-02 2-05 4-04 6-10
7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35
7- 48 9-50 12-48 2-40 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
3-02
11-50 6-07
2- 59 8-57
3- 22 9-18
4- 11
5-07
5- 41
6- 21
9-15
10-44
MUTwmc!
D zitting, zaterdag door den Gemeenteraad
gehouden, heeft een bozonder belang aangeboden
onder het oogpunt dor schoolkwestie.
De zeer clericaie raad had onlangs besloten
het godsdienstonderwijs te plaatsen aan het
hoofd van onze lagere schoolprogramma». Het
college werd gelast er kennis van te geven aan
de geestelijke overheid en haar te verzoeken
dit ouderwijs in te richten.
Bij den aanvang der zitting van zaterdag
avond heeft de burgemeester, M. A. Visart de
Bocarmó, aan den raad de brieven medegedeeld
die over dit onderwijs werden gewisseld alsook
welke beslissing daarover werd genomen.
Deze mededeeling en de discussie, die daar
over ontstond, is allerleorzaamst.
Het College had «Monseigneur don bisschep»
verzocht, do noodige maatregelen te nemen voor
het heil der zielen van onzo kinderen en
voor het belang van Onze Moeder de II. Kerk.
Zijne Hoogheid - autwooiddo reeds :len vol
genden dag, dat die zorg Haar niet aanging, en
dat de Stad zich wenden moest tot de bevoegde
overheden dat wil zeggen tot de heeren pas
toors der verschillige parochies, waarin de ge
meentescholen gelegen zijn.
Die brief van Mgr. was heel k'>el en koud,
weinig bemoedigend voor zijne zeer nederige en
gehoorzame dienaars van het stadhuis. Mgr.
schudt zelfs het werk van zijnen hals, 't Is
aardig, maar laat ons voortgaan.
- Het College richtte zicli ahlan, afgescheept
door don bisschep, tot de pastoors cn smeekte
hen naar het Stadhuis te komen, om met het
College te beraadslagen. En, inderdaad, die eer
waarde heeren kwamen do zitting van het Col
lege bijw. nen; meer nog, zij namen de plaats in
der leden van het College, en de burgemeester
en schepenen lieden niets anders dan aanteekc-
ncn wat hunne meesters bevolen en be
slisten.
M. Visart, de burgemeester, bekende dat zelf
herhaalde malen in den Raad, want onder
andoren zegde hij
Mijnhooron, gelieft wel aan te merken,
dat ik u geen voorstel van het College voorleg;
ik deel u heel eenvoudig do beslissingen mede
van do geestelijke overheid.
De beslissingen, genomen door <le hhn. pas
toors en goedgekeurd door Zijne Hoogheid
verdienen de gansch bezondere aandacht te
trokken der liberalen. Inderdaad, daarin ligt de
meest volledige, doorslaande veroordeeling van
den hardnekkigon en hatelijken oorlog, door het
bisdom en heel do clericale partij geleverd tegen
de otlicieele scholen onder de wet van 1879.
Thans bekent de geestelijkheid zelf, bij
monde der parochiehoofden van Brugge, welken
schaudaligen veldtocht zij aangegaan heeft
tegen het openbaar onderwijs.
Leest, namelijk, wat die eerwaardige
geestelijken - hebben besloten en besluiten.
Het komt hierop neer:
- I» DE PRIESTER ZAL niet IN DE SCHOOL
KOMEN. De tekst van den catechismus en der
heilige geschiedenis tal aangeleerd worden
DÓÓR DE ONDERWIJZERS EN ONDER
WIJZERESSEN, die sick daarmede wel willen
gelasten.
- Zoo gebeurde het ook tijdens de liberale wet
van 1 juli 1879.
2° Dit onderwijs van den catechismus en
ran de heilige geschiedenis zal gegeten worden
VOOR of NA de andere lessen.
Dat stond ook in hot art. 4 der wet van 1879
on wat getier en gebulder deed dit artikel niet
oprijzen in het papenkamp
3° Het echt godsdienstonderwijs, dit wil
zeggen de uitlegging van de teksten, enz., zal
worden gegeven IN DE KERK, door den
priester, een maal per week.
Do onderwijzer in zijne school, do priester
in zijne kerk, is dat niet wat do liberalen altijd
hebben voorgesteld en gowenscht, eu wat do
geestelijkheid immers met razernij heeft veroor
deeld, als zijnde eene afgrijselijko ketterij, inge
blazen door Satan en zijn moer
Eu nu een gemeentebestuur, clericaal tot in
merg en been, heel nederig aan do geestelijk
heid zegt
Spreek en uwe minste wenschen zullen
voor ons bevelen zijn
- Nu de geestelijken heer en meester kunn m
10- 15 3-08
11- 25 3-47
12- 15 4-24
3-23 7-10
5-35 9-31
w-,--rnmi-Trnri.t -rozMrgTTSraraMJtPi
S54S
'j