VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
4
r
Men schrijft in bij
’en.
ialcn
en in
jzen
r er<
Dal zou ten minste moedig en minder
walgelijk zijn.
Beier in eens dood, dan stilaan ver
moord le worden.
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
KaSerdag f2 Mei
jaas'.
liet
hel
Dit
■ren
en
loch
pis-
hlc
i
Het kerkgouvernement.
Sedert Dinsdag staan in den Moniteur
gcene besluiten van schoolverwoesling.
Daarentegen behelsle hij Donderdag
een besluit, waarbij eene kerk in de
provincie. Namen ingcrichl wordt lol
parochie, en een andere besluit waarbij
vier nieuwe plaatsen van onderpastoor
worden ingesteld le Yperen, Rouse,
Aubel en Si Loup.
Die hoeren zullen Ie beginnen van
lieden elk een jaarwedde van 600 fr.
trekken.
Ziedaar de priesterregeering.
■g
men met 124 stemmen tegen 1 (51. Neu
jean) en 1 onthouding (M. Houzcau).
Vervolgens werd de discussie voort
gezet over het budjet van landbouw,
nijverheid, Schöonc Kunsten, openbare
werken enz.
ing
te
aar
lii'g
aalf
ge-
B>c Kamer.
Een talrijk publiek woonde Dinsdag
de zitting der Kamer bij, ter gelegenheid
der discussie over hel wetsontwerp welk
den Koning machtigt den titel aan te
nemen van vorst van Congoland.
Zooals men weet moesten voor deze
discussie twee derden der leden van de
Kamer aanwezig zijn, dus 83. Dit cijfer
is ver overtroffen er waren er 113.
M. Neujean nam de eerste het woord
hij verklaarde er zich legen. Hij erkent
de grootschheid van het werk door den
Koning ondernomen en hij brengt hem
daarvoor hulde. Echter is hij niet zonder
vrees voor de toekomst; hij is beducht
dat België, zonder hel te willen, nood
lottig zal medegerukt worden in de
moeielijkheden en de verwikkelingen der
koloniale politiek.
Langs den anderen kant vindt hij, dal
hel Gouvernement in deze zaak geene
rondborstige en rechtzinnige houding
neemt. Hel verschuilt zich achter eene
koninklijke mcdedeeling en schudt aldus
alle verantwoordelijkheid van zijnen rug.
Ook geelt het in zijne verklaringen
niet de minste inlichtingen over de hulp
en verdedigingsmidden van den nieuwen
slaat, over de voordoden die hij kan
afwerpen, over zijne inrichting enz.
Al die kwesties laat men in de duister
nis en daarom zal bij tegen het ontwerp
stemmen.
Antwoordende aan M. Neujean heeft
minister Beernaert de handelingen van
het kabinet verdedigd. De ministers had
den beraadslaagd over de koninklijke
mcdedeeling en daar zij deze nuttig von
den hebben zij er zich bij aangesloten;
met haar aan de Kamer voor te leggen,
hebben zij er gansch de verantwoorde
lijkheid \an aangenomen en op zich
geladen.
Uil de stukken der confercncie van
Berlijn blijkt, dal al de mogendheden,
die er aanwezig waren, Koning Leopold
II hebben aangeduid als de toekomstige
vorst van Congoland, en met Z. M.
daartoe de machtiging te weigeren, zou
men eenigermate de onderneming van
den Congo verlaten.
Wat de inlichtingen aangaat, waarvan
51. Neujean gesproken heeft, daarover
heelt hei gouvernement zich moeien te
vreden stellen met de verzekeringen die
het van alle kanten heelt ontvangen.
Zal ons land bij de zaak voordeel vin
den vraagt men. Dat zal afhangen van
onze landgcnooten zelvenvan hunne
bedrijvigheid, van hunnen ondernemings
geest.
Kanunnik de Ilaerne heeft zich vurig
voor hel voorgesiehl wetsontwerp ver
klaard, waarna M. Bara bet woord nam
om zijne stemming te rechtvaardigen.
Er valt niet meer achteruit le gaan,
zegde hij: nu de zaken zoo ver gekomen
zijn, zijn wij verplicht het ontwerp goed
te keuren. Het gouvernement neemt er
do verantwoordelijkheid van op zich, en
bel doel dit na rijp overwogen le hebben.
Hel werk der Afrikaanschc Maat
schappij is een werk van vrede en be
schaving. Den lande strekt bet tol eer.
Lof moet worden gebracht aan Hem die
hel werk heeft opgevat en tot goed einde
gebracht; maar zal het voordcelige uit
slagen oplevcrenNiemand zou dit kun
nen zeggen; dal is hel geheim der toe
komst. Maar wal er ook gcbcuro, Belgie
zal, als natie, vreemd blijven aan den
nieuwen Staat en in geen geval zal de
verantwoordelijkheid van ons land kun
nen te pand gesteld worden.
Mol deze redevoering liep hot debat
.ten einde en hol ontwerp werd aangeno-
M. Beernaert, minister van financies,
heeft woensdag in de Kamer een wetsont
werp ncergelegd, welk de rechten op de
vreemde suikers verhoogt en een ander
waarbij rechten gesteld worden op de
chocolade.
Het gouvernement stelt in twee andere
ontwerpen voor deze rechten terstond
en voorloopig te doen invorderen, tol
dal eene bepaalde oplossing zal daarge-
steld zijn.
Ook hel liberaal Ministerie heeft in
1883, toen het zijne belastingwetten
voorslelde, dit middel in het werk ge
steld, om de speculaties te beletten en
aldus de belangen der schatkist te ver
dedigen.
En wal deed toen de rechter zijde
Zij viel dezen maatregel op de brutaalste
en hevigste wijze aan.
De personen, die nu op de minister
bank zitten, zoowel als hunne meesters
de hoeren Jacobs en Woeste, speelden in
die aanrandingen de hevigste rol. Hunne
vijandigheid was niet te vermurwen; zij
bleven hardnekkig. Volgens hen waren
de speculation tocgelalcnmen mocht
gcene maatregelen nemen om die te be
letten, al moest er de schatkist ook door
lijden.
Heden is de houding der liberalen
gansch omgekeerd. Zoodra M. Beernaert
zijne ontwerpen had neergelegd nam
M. Bara hel woord om hel vroeger ge
drag der rechter zijde wel verdiend le
schandvlekken, maar levens le verklaren
dal hij haar gedrag niet zou volgen en
zich enkel onthouden.
Sedert de clericalcn aan het roer zijn,
hebben zij aan de belastingwetten nog
niet geroerd, dan om ze te verhoogen en
le verzwaren.
Zij zijn begonnen met de sterke dran
ken; dan kwamen de opperlaksen op
den suiker, die thans weer vermeerderd
worden.
Waar zijn de beloften van afslag en
afschaffing der belastingen
Hel liberaal Ministerie is gevallen, maar
de belastingen, die, zegde men, onnoodig,
nutteloos, ja misdadig waren, zijn paal
vast blijven slaanthans vindt men dal
ze niet kunnen gemist worden en dat ze
nog niet genoeg oplevcren.
In 1883 wilden de liberale Minislei s een
laks stellen op de vreemde chocolade;
door de schuld der clericalcn werd die
taks verworpen on nu, nn halen die
zeilde clericalcn dit ontwerp weer uit
den hoek en doen hel stemmen.
Is dat eerlijke, deftige politiek?
De voorloopige rechten werden gestemd
met 81 stemmen en 11 onthoudingen.
- -- --
Met twee en drij te gelijk heeft hel
clericaal Ministerie, door hel orgaan van
den Allerzoetsappigsten 51. Thonissen,
aan meer dan honderd gewesten de toela
ting gegeven, om hare gemeentc-scbolcn
alïeschaffcn.
Zoo slil-aan geraakt men lot de totale
vernietiging van ons openbaar onderwijs,
ten minste in die gemeenten waar de
geestelijkheid meester is.
Er ligt iels lafs in die manier van han
delen. Hel clericaal Ministerie moest
moediger durven te werk gaan en eens
en voor goed een koninklijk besluit uit
vaardigen, aldus luidende
Aan onze Grondwet hebben 12 roomsch-
kalholieke priesters medegewerkt, dies
1 kanunnik en 12 abten.
Deze priesters waren congresleden voor
de volgende provinciën: Antwerpen 1,
Brabant 2, Ooslvlaandcrcn 4 en West-
vlaanderen a. Onder do afgevaardigden of
vertegenwoordigers der provinciën Hene
gouwen, Luik, Limburg, Luxemburg en
Namen waren geen priesters.
Art. 18 onzer Grondwet luid zoo volgt:
De drukpers is vrij; de boekkeuring zal
nooit mogen’hersleld worden; geen borg
geld kan van schrijvers, uitgevers of
drukkers geeischt worden.
De katholieke priesters die onder de
congresleden zetelden en onder andoren
de abten Verduyn en De Foere, hebben
de vrijheid der drukpers niet alleenlijk
aangenomen, maar in de dringendste
woorden gevorderd.
Wij behoeven deze vrijheid te be
zitten sprak de abt De Foere geheel
en volkomen, en dit zonder uitsluiting.
zónder onderscheiding, zonder achter-
denken. Wij zullen en willen in alles cn
lot het laatste toe in deze beginselen vol-
houden. Om degenen gerust te stellen,
die den slechten invloed der drukpers
op de maatschappelijke orde vreezen
zouden, zal ik als eenên grondregel
vooruilzelten dat, indien wij voortgaan
met in onze Grondwet de rechten van
allen te erkennen, en hunne vrijheden
zonder uitzondering te waai borgen, gelijk
wij het tol hiertoe gedaan hebben, in
dit geval, de uitwerkselen der drukpers
bijna algemeen voor hel bestaan der
maatschappelijke orde bevorderlijk zijn
zullen. De reden daarvan springt in liet
oog; want iedereen zal een eigen belang
hebben in de handhaving cn bevestiging
van eenen slaat van zaken, waarin allen
den waarborg van hunne rechten en van
hunne vrijheden vinden. De kwaad-
willigheid zal geenen weerklank ont-
moeten; zij zal versmoren in de alge-
meene toejuiching van alle vrienden
onzer liberale instellingen.
Zoo klonk de redevoering van liet con
greslid abt De Foere, namens de katho
lieke partij, in zitting van 26 December
1830 uitgesproken.
Dezen die ons land niet kennen of
niet weten wat er omgaat en de geschie
denis van ons Congres of slechts onze
Grondwet lezen, moeten denken dat hier
de ware vrijheid heerscht en dat namelijk
de alzoo gestemde vrijheid der drukpers
wezenlijk bestaal en genoten wordt.
En toch zijn zij het diesweegs mis; de
klerikale politiek, de klerikale streken
hebben dat anders beslist. Volgens het-
geene, op hooger bevel, door onze pries
ters op de predikstoelen wordt afge-
kondigd en elders voorgehouden, ook
door de klerikale nieuwsbladeren wordt
verkondigd en beweerd, zijn alle liberale
nieuwsbladeren slechte gazetten cn allen
die als opstellers, drukkers of anderszins
er aan medewerken, hunne abonnenieii
en lezers zijn niet meer noch min da»
voor eeuwig verdoemd.
Eene kleinigheid, weinig verschillend
met do redevoering van den abt De Foere
in de congreszitting van 26 December
1830
Doch die ijdele banvloeken worden door
velen geacht naar waarde, ’t is le zeggen
met schokschouderen, immers worden
aanzien voor wat. ze wezenlijk zijn, kleri
kale politieke streken welke geen ander
doel hebben dan hunne zwarte nieuws
bladeren te bevoordeeligen cn aan hunne
klerikale sullen de gegronde aanhalingen,
bewijsredens en uilgebreidc grondslelsels
der liberalen te verduiken en de klerikalen
bij hunne lezers als onwedei legbarc rede
twisters, als onkwetsbare kampioenen te
doen doorgaan.
Dal is een Oplijk maar Hauw middel, dal
getuigt van vrees, sluwheid en bedrog.
De liberalen als moedige kampers raden
hunne vrienden aan de bewijsreden, dor
klerikalen te onderzoeken; weinig, bijna
geen, verstandige liberalen onthouden zie,h
klerikale nieuwsbladeren of schriften te
lezen, in andere woorden wij liberalen
handelen en strijden vrij cn vrank, en zijn
wij daardoor aan eenige vertraging in
den aangroei onzer partij blootgesteld,
des le kloeker zijn onze ovetblijvende
scharen en worden onze gelederen meer
uit keurleden zamengesield en aange
sloten.
Een klein staaltje van hel klerikaal
stelsel hadden wij in het laatste nummers
van den Veurnaar.
Vroeger was dat nieuwsblad verplicht
lange en uilgebreidc terechtwijzingen
inlelijvcn, wegens de handelingen der
Annunciaten-nonnen in de destijds aan
genomen meisjesschool en in liét wces-
meisjesgcstichl alhier, en in ons vorig
nummer gaven wij daarvan oen kon
verhaal, klaarblijkelijk bewijzende dat die
Annunciaten-nonncn uil eigen beweging,
of op bevel barer geestelijke overlieden',
geweigerd hadden het onderwijs in die
aangenomen school voortiezellen. bij ge
volg dal zij, nochte door het stadsbe
stuur nochtc door het Godshuizcnbe-
stuur, als onderwijzeressen in die aan
genomen school niet hadden afgeschall
noch afgezet geweest, cn dat verwittigd
van in Juli, zij Annunciaten-nonnen, niet
tegenstaande hare ongegronde eischen,
aanrandingen en wederstand, toch in het
weesmeisjegeslichl tot hel einde van Octo
ber volgende gelaten werden.
Welnu en ofschoon zulks klaarblijklijk
en onbetwistbaar voorkomt, drukt de
Veurnaar, vier dagen later, maar stout
weg dal wij liberalen de Annuntiaten-
nonnen uit het klooster uit het wec-
zenhuis gejaagd hebben
Dal een groot gedeelte der goederen
van hel weesmeisjesgeslichi uil jonsten
voortkomt kan niet ontkend worden, dat
is den oorsprong van alle liefdadige ge
stichten, Godshuizen en Gasthuizen. Maar
die goederen alzoo aan gestichten van
openbaar nut gejond, cn met toestemming
van het staatsbestuur aanveerd. konnen
door de bestuurders niet willekeurig be
heerd worden maar wel volgens de be
staande wetten waaraan zij zich als
goede burgers moeten onderwerpen, ja
die zij, ingevolge hunne zending, moeten
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, cn allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 0 fr. ’s jaars; met do post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De grootc letters volgens plaatsruimte. Reklamen SO cent. Rechterlijke eerherstellingen '1 fr.
De Annoncen voor flelgie, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Pcblicité, Magdalenastraat, Brussel.
BiKfiïiiBiEao’vb<;, prukker-Uitgever, Oostslraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
WA
.J:U V';
•-ï s.
SVCII
I
itoflen'
ire ou
in »an
i zijde
«toen;
tl ie de
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKE
Tig'
lieu1-
ikon
IUW»
go-
waarvoor
zoo willen en bevolen, is in Belgio alle openhaar
lagor onderwijs afgeschaft. Al de gemeenten
zullen hunno openbare scholen sluiten en er zal
nog enkel onderricht mogen gegeven worden
door de broerkens en nonnekens.
ever.
i dab
«ver-
allo
0 go-
DUINKERKE
11- 25
12- 15
3-23
5-35
van
I.
rvollo
i ge
wei in
liuix-
n de
iniak
j bo
llede
gan-
mdor
wer-
inkel
iaden
iaden.
tien,
icnen
bren-
m
tnon
als
her-
do
met
5-50
7-35
9-51
10-15
10-49
ook
n,
4- 23
5- 06
7- 32
8- 50
5-35
8-06
8- 28
9- 02
kost
<1 en
alle-
;omt
t bij,
aren
j er
kten
10-15 3-08
3- 17
4- 24
7-10
9-31
7-03 9-05 12-02 2-05 4-04 6-10
7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35
7- 48 9-50 12-48 2-10 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
NIEUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
wij ootmoedig on slaafs bukken, het
De kwestie van den Congo.
De Sclioolvcrwoesting.
- Aangezien <le bisschoppen, onze meesters,
Do Grondwet cn de vrïjlicïd
«Ier driikpdn».
3-02
11-50 6-07
2- 59 8-57
3- 22 9-18
4- 11
■Vertrekuren van den ijxerenweg van K>uinkerke» Veurne, Gent naar Urussel cn ISixniudc naar rxicuporS.
5- 48 10-15 3-08 5-07
6- 26 11-25 3-47 5-41
7- 12 12-15 4-24 6-21
9-38 3-23 7-10 9-15
11-05 5-35 9-31 10-44
6- 20 9-00
7- 46 00-00
10-11-
10- 51-
11- 22-
