VEURNE
VAN
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
4ÖO.
Me
Voegen wij ei’ bij clnl het normaal
ecu.
tn.
’W*
Zaterdag 5$ SSei l&SS*.
ten
net
ihet
l|)it
leen
ren
sell
eis-
el
ar
Z’S?" Jaar.
worden. Daarna heelt M.
minister van landbouw cn
ifcn), hel woord genomen om
maken welke de middelen zijn
landbouwingenieurs be-
aldus weer zes clericale
kunnen plaatsen, die op
heelen hoop bedienden
onderwijs niet alleen voordeelig is onder
hel oogpunt der kosten op de huisgezin
nen drukkend, maar dal deze studiën
recht geven lol een diploma, den sleutel
van andere loopbanen leverende.
Eindelijk mogen de liberalen niet ver
gelen dat hel rijk der katholieken van
geeaen langen duur zal zijn, het land heeft
er reeds nu een walg van, en bij de
eerste algemcene kiezingen zullen die
onderwijsverkrachters met klank wegge
jaagd worden.
bat de liberale ouders dus niet aarzelen
hunne kinderen naar de normale scholen
te zenden, zoo niet met hel doel er onder
wijzers van le vormen, dan toch om hun
eene stevige, degelijke, op wetenschappe
lijke gronden berustende opvoeding le
geven. Zij zullen aldus medewerken om
hei officieel onderwijs te ontrukken aan
de ontreddering, welke de clericalen op
zulke jezuïelische wijze trachten le ver
wezenlijken.
E»e gevloekte wet.
Wal ons vooral afgescbrikl heeft bij de
openbaarmaking der nieuwe schoolwet,
dal zijn de heillooze gevolgen die zij in
de toekomst zou hebben. Erg, zeer erg
is hel lol dier honderden onderwijzers,
met hun huisgezin door de wel zonder
brood gezet; wraakroepend is de afschaf
fing van zoovele scholen cn de totale ver
nietiging van al officieel onderwijs in eene
menigte dorpen; hatelijk is de bevorde
ring van een aantal kinkels die door de
clericale besturen aan het hoofd hunner
scholen worden gesteld zonder eenige
waarborg van bekwaamheid op te leve
ren, doch het ergste van al is die jezuïe-
tieke handeling van hel katholiek ministe
rie, die niel alleen hel onderwijs treft in
zijne tegenwoordige belangen, maar het
in 'l grootste gevaar brengt voor de toe
komst.
De eerste noodzakelijkheid zegt het
.Morgenblad, om een degelijk onderwijs
te bezitten, is wel de vorming van een
bekwaam en onafhankelijk onderwijzers-
korps. Wij hebben er reeds op gewezen
dat de aanwerving van goede onderwijzers
zeer moeilijk zal worden.
i De laatste schoolomwenteling heeft dc
ouders schrik aangejaagd. Wie kan er
nog lust hebben zijn kind tol hel ambt
van schoolmeester op te leiden, wanneer
hij ziel dat trouwe ambtenaren, diegeene
andere misdaad begingen dan ’s lands
wetten le eerbiedigen, onmecdoogend
afgezet worden, dal de opofferingen welke
hij zich getroostte om zijn kind de nor
male scholen le laten volgen, miskend I
worden en geenc vruchten afwerpen?
Van den oenen kant, afschrik der ouders
om hunne kinderen bel onderwijzersbe-
roep le laten omhelzen, van den anderen
kant, loensche werking om de officiëele
normale scholen le dooden: ziedaar wel
eene der bedenkelijkste gevolgen van de
clericale schoolwel.
Hel onderwijzersblad L’Avenir ziel
zeer klaar den toestand in cn schrijft
daarover eenige bedenkingen, waarop niet
genoeg de aandacht kan geroepen wor
den.
Stellig zegt het blad zullen de
clci icalen de groote steden niel ver
overen, maar men zal haar omsluiten in
een kring van onwetendheid cn van
dweepzucht, een kring zoo sterk, dat hij
moeilijk anders dan met geweld zal kun
nen doorbroken worden. En hel is daar
dal minister .Jacobs de groote sleden
wacht.
De Staalsnormale scholen, beurtelings
zonder leerlingen komende, zouden wor
den gesloten en de bisschoppelijke zouden
alleen blijven beslaan voor den vorm.
Men weel wal die bisschoppelijke nor-
malescholen waard waren onder hel be
heer der wet 1842. Men vormde ei kosters
missendieners, maar geene kindcroplei-
ders.
Met hel oog op hel gevaar dat de
officiëele normale scholen en de toekomst
van hel onderwijs badreigt, stellen wij
dc vraag waarom de liberalen hunne
kinderen niet zouden zenden naar die
scholen, welke door de groote liberale
gemeenten staande worden gehouden.
Men houde wel in hel oog dal hel nor
maal onderwijs niet alleen dient lot hel
vormen van onderwijzeressen cn onder
wijzers. Hel is een uitmuntend middelbaar
hooger onderwijs, onder zeer voordeelige
voorwaarden gegeven, zoo voordeelig
dal die in weinig private kostscholen
kunnen aangeboden worden.
Hel clericaal ministerie, wanneer hel
zich zal bevinden voor eene belangrijke
schoolbevolking, zal stellig eene normale
school, zoo goed bezocht, niet durven
afschellen.
Eene bisschoppelijke les.
De aartsbisschop van Bordeaux M.
Guilbert, heeft dezer dagen aan de leden
zijner geestelijkheid eenen herderlijken
brief gezonden, waarin hij in strenge
woorden de houding afkeurl der onver
draagzame katholieken die den godsdienst
aan de politieke partijen onderworpen
hebben.
In hunne driftvolle dagbladen zegt,
hij cn in hunne vergaderingen, heeft
men niel altijd rekening gehouden der zoo
wijze raadgevingen welke Leo XIII gaf
aan de katholieke kringen van Spanje,
om nooit de belangen van dc menschclijke
politiek le mengen in de heilige zaak van
den godsdienst. Te veel onvoorzichtig
heden werden onder dit opzicht begaan,
zelfs van wegc leden der geestelijkheid
die zich in dezen noodlolligen stroom
hebben laten medeslepen.
Hel was nochtans gemakkelijk er de I
gevolgen van le voorzien; deze vergade
ringen, samengesteld uil personen, zeer
eerbiedwaardig ongetwijfeld, maar ver
klaarde en erkende vijanden van onze
tegenwoordige instellingen, zouden onver
mijdelijk het wantrouwen van hel gouver
nement opwekken, voorwendselen leveren
tot den haal onzer tegenstrevers cn eene
betreurenswaardige wederwraak uitlok
ken waarvan de Kerk het eerste en on
schuldige slachtoffer is geworden.
Verder stelt de aartsbisschop deonver-
zoenlijkender katholieke partij opdezelfde
lijn als dc radicelen Ieder woord in dezen
herderlijken brief valt als een hamerslag
op hel hoofd der geestelijkheid van België
die, door hare onverdraagzaamheid, meer
zielen aan de Kerk heeft onttrokken,
dan om hel even ook wclkdanige anli-
1 godsdienstige propagande en die, hoe
onbeschaamde) en harleloozer zij haren
veldtocht tegen onze scholen voortzt l, al
meeren meer den haat onzer bevolkingen
op zich zal halen.
Redeneeren en redetwisten.
Wat dc Veurnaar over T algemeen in
zijn Plaatselijk voorhoudt, is, ten op
zichte zijner tegenstrevers, flauwe rede-
necring, doch ten aanzien zijner vrienden
of klerikalen, oolijkc redetwist, en dal is
hol noodzakelijk gevolg van zijn uitslui
tend stelsel.
Mijn stelsel alleen geheel en gansch,
Godsdienst en Eeredienst, maar vooral en
bovenal mijne politiek; en allen wien dit
volledig stelsel niel bijtreden, aanveerden
en belijden zijn geuzen en voor eeuwig
verdoemd.
Zijl verheven van karakter, voorbeeldig
van gedrag en rechtvaardig in handelwijs,
vei nufiig in uw vak, maar vrijgezind of
liberaal in staatkundig of politiek opzicht;
geen onderscheid, Geus en ’t gevolg.
Ónmogelijk bijna, tegen zulke dweep-
zuchligen le redeneeren. Gij zult ben niet
doen aanveerden dat zulks uil dc natuur
lijke wegen des mensebdoms volgtver-
schillige stelsels, verscheide en verschil-
ligc staatspartijen; dal zulks altijd heeft
bestaan en in verschillige houdingen zal
blijven bestaan.
Het ware misschien beter ons met dc
ongerijmdheden van den Veurnaar min
bezig te houden, onze baan zonder omzien
te vervolgen, onze vrijzinnige stelsels
zonder aarzeling te verspreiden en alzoo
min lijd en plaats aan redetwisten le
verspillen.
Doch als bewijs dier ongerijmdheden
zullen wij korlbondig de laatste aanha
lingen van den Veurnaar lei- loops onder
zoeken.
Vooreerst bel is niet bij gebaring maar
wel wezenlijk dat wij verontwaardigd
zijn, over dc afschaffing der bewaar
school, welke, zoo hel bewezen is, zeer
weinig aan de stad koste; de verdere
redens zijn in het schrift, dooi' de huis
vaders den gemeenteraad aangeboden,
breedvoerig aangewezen.
Daarenboven eene school die meer dan
honderd kinderen bevat, dient in geen
(gevallen afgeschalï te worden.
Dat dc Veurnaar ons Geus of Vuilblek
noemt dal is ons ook zeer onverschillig,
wij hebben liever hem den naam te geven
dien hij heeft aangenomen, maar levens
zijne aanhangers ook aanwijzen voor wat
zij zijn; klerikalen, daartegen is niets te
zeggen.
Dat nogmaals herhaalde schrijven van
Voltaire, kon wel zijn denkwijze zijn, wij
hebben het niet nagezien, echter was
zulks toen dien mans gedacht; maar het
is toch belachelijk dal gedacht als heden
daags door de vrijgezindheid ot libera-
lismus aangenomen, te willen opdisschcn.
Welhoc, is het hoofdstelsel der heden-
daagsche liberalen niet dc uitbreiding
van het onderwijs in alle graden. Ilooge-
scholcn, Middelbare scholen cn Gemeente
scholen?
Was dc liberale wel van 1879 op het
lager onderwijs niel in den breedsten zin
aangelegd voor dealgeineenc verspreiding
van hel onderwijs? Daarom was die
wel uw spook, uwe nachtmerrie. Ja uw
eigen werk, hel door u gebaarde kind,
uwe onderwijswet van 1884 wordt dooi'
ti in hare toepassingen op de gemeente
scholen veracht en vermaledijd! I
Bisschoppen, pastoors en alle uwe aan
hangers hebben dc gemeentescholen, zelfs
onder de toepassing hunner wel van
1881, in haat cn misprijzen.
Tol bewijs hel laatst gebuurde le
Brugge en elders waar congi eganisclie
scholen beslaan. Deze congreganischc
scholen alleen zijn goed, de gemeente
scholen, alhoewel onder de toepassing
der wel van 1884, zijn en blijven slecht.
Dringt M. De Hoon aan op hetgenc hij
beweert, te beslaan, of op wal hij voor
houdt in den gemeenteraad, het is een
zageman.
Maar wanneer wij uwe drie vragen
volgens onze denkwijze geantwoord heb
ben en slechts weigerden op theologische
betwistingen te antwoorden; wanneer wij
in verscheide cn uilgebreide artikels, de
handelwijs onzer armbestuurders be
wezen gegrond te zijn en dien redetwist
slechts eindigden om onze lezers door dc
zelfde meermaals herhaalde reden cn aan
halingen, niet te vervelen, ho dan hebben
wij het laten liggen I
En wat beduiden die geveinsde bedrei
gingen? Nu zijn die ook gericht legen do
llospicien. Nog wat geduld en recht zal
geschieden
Duinkerkc, Veurne, Geut nam*
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, cn allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: G fr. ’s jours; met de post 7 Ir. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drakregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Ilekkimen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annnncen voor Ilelgie, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den m- Itbi.k ru;, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in hij Ij. VARJOl’ft'W KEIICKUOVE, Drukker-L’ilgever, Oostslraal, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Vertrekuren van <Ien ijzerenweg van
Bij den aanvang der zitting van woens
dag heeft de heer voorzitter lezing gege
ven van een wetsvoorstel der hoeren
Paternoster, graaf de Kerckhove, Jos,
WarmuilDurieu baron de Macar en
Masquelier, die vragen om veranderin
gen ten voordeele van den landbouw te
brengen aan dc wel van 28 januari 18o0
belrekkclijk den waarborg der koopver
nietigende gebreken bij hel verkoopen en
uitwisselen van huisdieren.
Ansiaanden dinsdag zal M. Paternoster
dit voorstel ontwikkelen.
Dediscussiie over hel budjel van land
bouw nijverheid openbare werken en
een heelen hoop andere dingen werd
hernomen.
M. Gillieaux sprak ten voordeele der
afschaffing van dc binnenvaart rechten;
hij deed vooral uilschijnen dal die rech
ten reeds zijn afgeschaft in Duilschland,
Frankrijk en Holland zoodal België
onder dit opzicht achteruit is en de con
currentie niet kan volhouden, liet is
dringend noodig dal er aan de billijke
vragen der schipperij voldoening worde
gegeven.
De heeren Willequel cn Rolin-Jaeque-
myns hebben doen zien, dal de maat
regelen, die M. de Moreau van zin is le
nemen Ier opbeuring van den landbouw,
bespollelijk zijn.
Kmnci*.
In zitting van Dinsdag heeft M. Becrnaerl
in de Kamer lezing gegeven van een brief
des Konings, gericht aan hel Ministerie.
Die brief luidt als volgt
De lezing van dit koninklijk schrijven
werd warm tocgcjuicht.
Vervolgens heeft M. Becrnaerl een
wetsontwerp neergelegd, welk op zekere
punten de wet op de bum (tramwegen
verandert.
M. House heeft gevraagd dal dc
duinen van Heyst en Wenduine zouden
versterkt worden. Daarna heeft
Moreauminister van landbouw
andere dingen, hel woord genomen
lickend te i.11
waarmee hij den landbouw gaal redden.
Hij zal zes -na
noemen om
creaturen le
hunne beurt een heelen noop ueuieuucu
zullen noodig hebben, die natuurlijk al
weer clericalen zullen zijn.
Daarenboven zal hij eene modelmelk-
school slichten te Gembloers cn eene
boschschool in Luxemburg.
Dal alles zal veel, zeer veel gold kos
ten, maar... wal zal dal den landbouw
helpen
Er is in de Kamer om die zoogezegde
redmiddelen hartclijk gelachen gewor
den, cn met reden.
Maar de boeren, die in liem reeds hun
nen redder zagen, zullen die kunnen
lachen tegen die maatregelen?
Misschien, ja, maar dan zal het legen
draad zijn.
ll
•21-
iv an
ok
i
asyam n m i i ijxm -r
.oeu;
<e <le
tillen
Hi if-
ii er
4> flier»
rre en
il van
.zij de
l'll r.
1 dat
Ivor-
allo
I go.
ion
als
ar-
do
net
11-50
2- 59
3- 22
4- 11
indie
1 ge-
-rl in
tuis-
l (lo
rn a k
bc-
leele
iga ii-
ii dur
tver-
hkol
kdon
iden
Itien.
»nen
Iren-
ii
5-07
5- 41
6- 21
9-15
10-44
4- 23
5- 06
7- 32
8- 50
rig.
Ion1
ken
iw-
ge-
10- 15
11- 25
12- 15
3-23
5-35
DUINKERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
<11?
.01?
all’
{C-
5-35
8-06
8- 28
9- 02
ko,t
1 on
allo
i'iiit
tbjj
ran
or
ten
NIEUPORT
1)1 XM UDE
DIXMUDE
NIEUPORT
6- 20
7- 46
10-11
10-51
11 -22
7-03 9-05 12-02 2-05 4-01 6-10
7-36 9-30 12-35 2-30 -1-37 6-35
7- 18 9-50 12-48 2-40 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
BRUSSEL
GENT
VEURNE
G H Y VEI. DE
DUINKERKE
Eïi’tiösel en Rixmmie u.-uir %'ie:iport
5-50
7-35
9-51
10-15
10-49
kOCT—--
9-00 3-02
00-00 11-50 6-07
8- 57
9- 18
I ■l—ll II I I - - - 1 11' II II x
J_- - - I i I 1 F ---1 i n IMI «n ir—i i I .Mnalw—n^il'
5- 48 10-15 3-08
6- 26 11-25 3-47
7- 12 12-15 4-24
9-38 3-23 7-10
11-05 5-35 9-31
Mijnhecrcn,
Dc Kamer, door met bijna eenparige stem
men het besluit aan te nemen dat gij haar hebt
voorgesteld, heeft bewezen overtuigd te zijn dat
terwijl ik in 'talgemocn belanghet internationaal
afrikaansch werk voortzette ik tevens betrachtte
't land te dienen, mede te werken tot vermeer
dering van zijnen rijkdom en zijne faam in de
wereld te vorgrooten.
Ik kom u verzoeken de Kamers mijnen dank
te betuigen voor het blijk van groot vertrouwen
mij door haar gegeven.
- Ik verzoek u insgelijks voor u zelven de uit
drukking te aanvaarden mijner zeer oprechte
erkentelijkheid.
Gelooft mü, nijjiie heeren, uw zeer toegene
gen.
gkt. LEOPOLD.
Brussel, 1 mei 1885.