I
I
I
VAN VEURNE
fi
I
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
i/.eo
tal
Ml.
,le>
jaar.
IV 4Ü1.
..A3
de eer onzer partij en voor de redding
van hel vaderland zijn opgelegd.
len.
5^3
Xatei*<l;k£f B<5 BBei
a
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: (5 fi'. ’s laars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drakregel. Be groolc letters volgens plaatsruimte. Reklamcn ?iö cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De innoncen voor flelgie, ter uitsondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen door Hen Officr np. Publjcitè, Magdalenaslraat, Brussel.
Men schrijft in bij i— VAIVOWIV KEKCiilflOVE, Drukker-Uitgever, Oostslraat, 0, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
il
Vermindering van krijgslasten.
Wij hebben dien kreet duizenden malen
gehoord in alle clericale vergaderingen,
gelezen in alle clericale dagbladen en
plakbrieven voor de kiezingen van ver
leden jaar.
Zij gingen er op los gelijk of er geen
cent meer voor het leger en de vestingen
zou gestemd worden, wanneer ecus de
clericalen aan T roer zouden zitten.
Zij zitten er nu aan en verre van de
r
Na cenige ondervragingen van bestuur
lijken aard beantwoord te hebben, heeft
de minister van binnénlandsche zaken
maandag in de Kamer aangekondigd dat
hij eerlang eindelijk! hel verslag
over hel onderzoek belrekkelijk den 7
september zal neerleggen.
Na cene redevoering van M. Dumont,
de voorsteller der graan belasting, heeft
M. Sabatier zich krachtdadig verklaard
ten gunste van de afschaffing der tolrech
ten op de vaarten.
M. Rolin-Jaequemyns heelt daarna
gansch hel kaartenhuisje, door minister
de Moreau opgericht, omvergeworpen en
bewezen hoe hemelsbreed de bewijs
redenen van het clericalisme aan liet be
wind afwijken van de beloften welke hel
in de oppositie doet.
Vroeger klonk het dal de clericalen
alles verwachten van de vrijheid. Nu
verwachten zij alles van den Slaat....
alles, behalve het onderwijs van hel volk,
dat zij aan de Kerk voorbehouden, die er
een handje van heelt om hel volksonder
wijs te vervalschen.
De comedie van Brugge.
Men weet dal de brugsche gemeente
raad bij den bisschop bad aangedrongen
op de intrekking van zijne beslissing,
volgens welke de geestelijkheid de gods
dienstles in de stadsscholen niet mocht
geven. Men deed hem te recht opmerken
dat dit de terugkeer was tol het stelsel
van 1879, waarvoor de geestelijkheid
nochtans den schooloorlog had gevoerd.
Welnu, de bisschop blijft weigeren, en
dwingt dus dal de catechismus door de
ouderwijzers aangeleerd worde, iets dat
bij vroeger als iets gruwelijks had ver
maledijd
Er is uit dit eenvoudig feil zoo machtig
veel te leeren, dal wij er niet genoeg de
aandacht kunnen op inroepen.
De bisschop van Brugge rukt hierdoor
het schijnheilig masker af, waarachter de
geestelijkheid zich in de schoolkwestie
had verscholen. Zij heeft hel land bijna
in eenen burgeroorlog gewikkeld bij ge
legenheid der schoolwel van 1879, bewe
rende dal de school ongodsdienstig was
en de priester er dus geen voel kon
zetten. Onze bisschoppen bulderden zoo
geweldig tegen de schoolwel, dat een
deel van het kiezerskorps er geloof aan
hechtte en in 1884 het liberaal bestuur
omverre wierp.
En nu komt een bisschop openlijk,
onbeschaamd hel bewijs leveren dal de
kruistocht van wege de clericalen legen
hel officieel onderwijs maar cene eerlooze
comedie, eene schandalige foppei ij was;
ja, de bisschop van Brugge weigert
gebruikt te maken van de voordcelen die
de nieuwe schoolwel hem aanbiedt, om
den catechismus door piiesters in de
stadsscholen te laten onderwijzen
En die nieuwe wel is door de bisschop
pen zei ven, door de keus hunner sleep
dragers gemaakt en gestemd geworden!
Onder de wet van 1879, was hel eene
misdaad, waardig van de galg, dal een
wereldlijke ouderwijzer de catechismus
lei gaf; en, zou men bel gelooven? nu
verkiest de bisschop van Bmgge, mits
zijne geestelijkheid er geenen lust toe
voelt, dat de wereldlijke onderwijzers de
godsdienstlessen voort zouden blijven
geven
Wat hutsepot! wal hutsepot! De bis
schop vermaledijdde gisteren den onder
wijzer voor die les, en heden wordt deze
door den zelfden bisschop voor de zelfde
les bijna geprezen!
Maar met die onmeetbare fopperij
hebben do bisschoppen verleden jaar toch
hun doelwit bereikt. Zij hebben het be
stuur van ons land in hunne onheil-
zaaiende handen gekregen en de macht
der Kerk boven die der burgerij gesteld.
Laat ons hopen dal de comedie van
Brugge aan vele kiezers de oogen zal
openen. Hel ware al te vernederend voor
Belgie dal de macht in handen bleve van
de geestelijkheid, die, bittere spotternij,
nu niet aarzelt openlijk te bekennen dal
zij maar meester geworden is door leugen
en bedrog.
7 i
F
E<oekool< een zang en alles
zwart.
Daar is de leus van bel uitsluitend en
aanstootelijk stelsel der klerikalen, dat
de plaatselijke in den Veurnaar zou willen
doen doorgaan als tot hel ideaal leidende.
Om zijnen winkel of partij aanlebevelen
vindt hij geradig zijnen tegenstrever, de
vrijheidsgezindheid of libcralismus, een
voudig als staatspartij of politieke partij
te ontkennen en afleschaften, onder voor
wendsel dat de liberalen even als de
klerikalen ook koningsgezind zijn, en bij
gevolg niet in twist zijnde op den regee-
rings vormslechts cene goddelooze
partij- of sekte, zoo zekere heer pastoor
in zijn sermoen verkondigde, tegen
den godsdienst aangelegd, uitmaakt en
voor eeuig doel heeft.
Die aangehaalde bewijsrede ongegrond
zijnde, is de daarvan afgelegde gevolg
trekking. ook ongegrond.
De vrijheidsgezindheid of libcralismus
is eene echte staatspartij of politieke
partij, dal hebben wij reeds menigmaal
herhaald en zij bolst niet tegen den Gods
dienst maar alleenlijk tegen hare tegen
strevers de klerikalen die zich onder den
dekmantel van godsdienst schuilen en
zich zeer behendig als schild daarvan
bedienen.
Zoo dan heer plaatselijke uitvinder, de
heeren Lebeau, Leclercq, Devaux, Forgcur,
DeFacqx, Lehon, Gendebien.Van Meenen,
Rogier, Pirmez, Frère-Orban, Tesch en
zoo menige anderen, waren noch zijn
geen vrijheidsgezinde!! of liberalen, maar
slechts goddeloozen en godsdienstvervol
gers
In 1830 hebben de katholieken, waar
onder een echte republieken) den abt De
Ilaerne, aan die toen beslaande voor
noemde heeren, als kopstukken der libe
rale staateparlij niet de hand gereikt?
In Engeland zijn Whig on Tory niet
even koningsgezind, maar als praktische
mannen hebben zij de benaming van
liberalen en bewarenden aangenomen en,
zoo men weel is Engeland hel voorbeeld
van een grondwettelijke regeeringsvorm.
In Holland zijn de liberalen, protestan
ten en katholieken niet even konings
gezind
Man lief gij wilt uwe lezers rond den
tuin leiden als naar gewoonte; hel is
noch in Engeland, noch in Holland en
veel min in Belgien dat de regeeringsvorm
in spel is, maar enkelijk hel l egecrings-
stelsel.
Maar daar is uw sclmtwoord, geen
klerikaal dus goddeloos en Geus; dal is
onredelijk, dom en aanslootelijk en met
zulk stelsel volgende is de spirilualische
wijsbegeerte der duilsche school van
Krause, hier aangeleerd door Tibcrghien
)le
Clericnle propaganda.
Op het clericaal congres, dal onlangs te
Doornijk werd gehouden, heerschte een
toon van vijandschap tegen hel liberalisme
of liever legen de moderne gedachten, die
in T geheel niet meer gelijkt op de zeem
zoete betuigingen van verdraagzaamheid,
verzoening en vredeliefde onder alle
Belgen die wij verleden jaar zoo mild
te hoorei) kregen, en bij welker middel
onze tegenstrevers den sleutel van het
huis hebben in handen gekregen.
Op zulke vergaderingen, wij willen hel
wel bekennet), wordt ook wel eens gerept
over vrijheid, onafhankelijkheid en stoffe
lijke aangelegenheden; doch, wij welen
ten eerste wal beteeketiis zulke woorden
in den clericalen mond hebben, en ver
volgens, worden die enkel lol afronding
van de geweldig scherpe hoeken der
paapsche grondstclsels aangewend. Men
mag immers hel kiezerselement mossel
noch visch waarmede de stembus hier
te lande moet afrekenen, niet te zeer af
schrikken.
De sprekers trekken wel voor een
oogenblik de burgerlijke vermomming
aan, maar onder deze ontwaart men
dadelijk de priestersknechlen. Hui) eenig
streven is België geheel en al in den riem
te knevelen, die dooi- hel jachtwiel der
bisschoppen wordt in beweging gebracht.
Geen woord wordt er gesproken, of hel
is vooraf gewikt en gewogen in hel mini
sterie van Mechelen en hun opgelegd
door koning Goossens
Hel Doortiijksch congres toont ons
wal die beschikker over België’s lotsbe
stemmingen thans begeert. Hij gebiedt
den strijd, een nog hevigeren strijd dan
ooit, ter verbrijzeling van den tegenstand,
dien de liberale burgerij zijne hoogmoe
dige plannen nog in den weg stelt. Dal
congres is de aanvulling van de kies-
worsleling, die in juni 1886 haar beslag
zal krijgen.
Die strijd zal hevig en zijn uitslag van
groot belang zijn.
Groot is thans de parlementaire macht
der clericalen, en zij hebben er reeds ruim
gebruik en misbruik van gemaakt; maar
zij voelen dal zij nog op verre na niet toe
reikend is om straffeloos de alscbuwelijke
doeleinden te treffen, waarop zij zoo
begeeiig mikken. Mocht hel ongeluk
willen dat hunne meerderheid in de
Kamers nog vergrootte, dan eerst zou
hel land voor goed gewaar worden in
welken eerloozen afgrond hel is ver
zonken.
Waar zij ten spoedigste willen toe ko
men, is eene hervorming der kieswetten,
om de stemmen der steden volkomen
onder die der plallanders te vei smachten.
Do heethoofden zouden die dadelijk wil
len, en eene onder hen, zijn ongeduld
niet kunnende bedwingen, vroeg te Door
nijk dal men dit nog in dezen zittijd zou
doen. Doch, heer Woeste, die bij onder
vinding weet wal klacht de volkswoede
bezit, heeft hel geduld aangepredikt. De
geslepen vos oordeelt dat de druiven
nog te groen zijn.
Onderlusschen zal de clericale propa
ganda, tot hel bekomen van «goede»
kiezingen, dapper doorgezet worden. De
heer Leschevin vond dat de clericale
partij nog te slaperig optreedt; hij wil ze
stouter en ingrijpender doen handelen.
Hoewel bet land overstroomd is van
clericale schriften, vroeg hij dat de diuk-
pers nog meer zou zwoegen, en gestadig,
zelfs builen kiezingstijd, de ullramontaan-
sche gedachten zou verspreiden.
Men ziel hel, onze vijanden zullen geen
middel onbeproefd laten om in juni 1886
de overhand te behalen. Onze vrienden
zijn verwittigd, en ook zij zullen van nu
af aan de plichten vervullen, die hun voor
krijgslasten te verminderen, stellen zij
voor die merkelijk te vermeerderen.
Zoo wordt op het budget van buiten
gewone uitgaven voor het ministerie van
oorlog gevraagd 11,970,000 franks, wal
eene vermeerdering is van 70,000 fr. op
hel vorig budget.
Daaronder is er een eerste krediet van
300,000 fr. voor ’t begin der bewapening
<ler forten van Metxem, Zwijndrechl,
Gruybeke enz., en die bewapening zal in
het geheel omtrent een millioen kosten.
Verder wordt 750,000 franks gevraagd
voor het bouwen eener bomvrije kazern
op liet fort van Waeihem.
En dal is al het werk der vertninderaars
van krijgslasten
Stond de galg op hel kiesbedrog, alleen
voor het geen zij welenswillens gelogen
hebben over de krijgszaken, hing de
grootste hoop der clericale politiekers er
reeds voor te zwieren.
-- ---
Die Kmnei*.
M. Paternoster heeft dinsdag, bij den
aanvang der zitting, hel wetsvoorstel
ontwikkeld, welk hij metMM.de Kerchovc
en anderen heeft neergelegd, belrekkelijk
de koopvernietigende gebreken.
De groote klepper, die aan het hoofd
staal van hel Ministerie van landbouw
en andere dingen, de heer de Moreau,
heeft zich verhaast te verklaren dat hij
eene commissie had benoemd omjMcze
kwestie te onderzoeken en dal zij juist
hare werkzaamheden ten einde had ge
bracht.
Vervolgens werd de algemeene discus
sie over hel bmljel van landbouw en
andere dingen te lang om te melden,
voorlgezel, met eene redevoering van
M. de Moreau, die uren geduurd en bijna
de hcele zitting ingenomen heeft, zonder
noglans iels van belang te zeggen.
De goede man heeft eens willen laten
zien, dal hij, als hij wil. lang kan bab
belen en pralen, zonder iets te zeggen!
Hel is niet mogelijk al de domheden
en ongerijmdheden aan te halen, die
door dal specie van Minister werden
uitgekraamd, maar er is er toch eene,
die wij niet onvermeld mogen laten, om
dat ze zoo pyramidaal... dom is.
M. de Moreau, die zich aanslell en
verwaand genoeg is om hel zelf te ge
looven als de Messias, de redder van
den landbouw, heeft naar Londen een
ingenieur van den ijzeren weg gezonden,
om er de markt te bestudccren onder hel
opzicht van den uilvoer van moeskrui
den of groenten. Naar hel schijnt is die
ingenieur leruggekomen met een onguns
tig verslag.
En M. de Moreau besluit daaruit, dat
de Engelschen onze grove groenten
niet lusten, die zij noglans vroeger zoo
gretig en in massa in ons land kwamen
opkoopen, zooals onze kooien, rapen enz.
Maar de slimme minister heeft een
middel gevonden om de Engelschen te
dwingen of over te halen tot hel nuttigen
van onze groenten; hij gelooft dal hel
voldoendo wezen zou te Londen een
exportaliehuis en een restaurant te ves
tigen, waar niet anders zou worden op
gediend dan onze grove belgische
groenten.
Doet nu de deur maar dichtde land
bouw is gered.
Of er gelachen werd, dat spreekt van
zelf, maar dal doel nielsop dien minisler-
don Quicholle.
1
J
tl
irm
n
Moflen»
iCle ei>
it
p van
zijd tv
men
als
hor-
t do
met
DUINKERKE
GIIY VELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
prig-
lllcu*
sken
ouw-
go-
4- 23
5- 06
7- 32
8- 50
5-50
7-35
9-51
10-15
10-49
r-s.M
1
U van
l'volle
g«-
■rel in
|iuin-
fl <lü
Iniak
bo-
ficelo
.g«n-
jnder
(Wer-
Jnke)
radon
ad en
tien
(enen
>ren-
in
toon:
ie de
i
41.
I
laten
Ill it
er
I
ven.
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKE
5-35
8-06
8- 28
9- 02
t
ook
;n,
3-08
3- 47
4- 24
7-10
9-31
ever,
dut
,»»or-
j allo
o go-
ko«t
ld on
I allo
fornt
It bij
bron
ij or
ikten
V
;ctar
|ng
jalf
ge
i/iel
l(het
hl)it
i -en
s en
(?ch
iis-
N1EUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
--------
6- 20 9-00
7- 46 00-00
10-11-
10- 51-
11- 22-
7-03 9-05 12-02 2-05 4-04 6-10
7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35
7- 48 9-50 12-48 2-10 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
3-02
11-50 6-07
2- 59 8-57
3- 22 9-18
4- 11
Verlrekfuren van <lcw ijzerontveg vmi Duinkerke, Veiii’iic, Geut nam* Brussel en SMxtnude nam* Ns’ienpoi-i.
5- 48 10-15 3-08 5-07
6- 26 11-25 3-47 5-41
7- 12 12-15 4-24 6-21
9-38 3-23 7-10 9-15
11-05 5-35 9-31 10-44