VAN VEURNE
i
s
fc|
3
8
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
O
J
‘23 Mei
X;*tcr<3:*g
Ie
leer der onbeschaamde en
IV ^S9».
89' jaar.
aei
nel
dit
to
lli
IÉ-
O
Js-
■<U
hik
%O-
lo
>in~
iur
DUINKERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
m=—
F
I -
en
A-.
rooken; om iedere regeering die hen niet
past le helpen verdoemen; waren het
personen, om op elke wenk op elke zucht,
deze die in hunnen weg loopen, maar on
genadig in de schaduw le helpen diingcn
en met lust zijns gelijken te krenken, ja
waren hel levende werktuigen die voor
hen den rug buigen en zich dieper krom
men dan een eerlijke mensch betaamt;
wilden zij zich maarslaalschonderwerpen
aan de grillen en booze inzichten van
deze die voor hunne eigene faulen blind
zijn, die allen en alles willekeurig zoeken
le overheerschen; ja, wien zij ook wezen
mochten, ongetwijfeld zou men ze in
den zevenden pastoors hemel verhe
ven zien en reeds op aarde de zalige kroon
van glorie op het hoofd zien dragen 1
Maar neen! De liberalen van zuiver
bloed! laten hun geweien in geene
banden leggen, al waren die van goud
Eene siaatsche onderwerping aan cens
anders gedachten past geenen edelmoe
diger! mensch en dal willen de «liberalen»
niet.
Oordeelen en lasteren, wal men zelf
niet kent of meent valsch te zijn, is on
deugend en dit verdedigen, is boosheid
en onverstand en zoo zijn de fanatieken.
Als dwingelanden regeereu; als hell
en heerschzuchtigen de hoofdrol spelen;
als fanatieke overheden hunne eigene
grootheid beoogen en het algeincene wel
zijn verachten; dan zijn twist en twee
dracht, onheilen en armoede droevige
gevolgen voor volk en land.
In den loop der verleden weck heelt
de Monileur geen enkel besluit medege
deeld, belrekkelijk hel afschalfen van
gemeentescholen.
Wij waren reeds gelukkig, denkende
dal hel clericaal schandaal, waarvan M.
Thonissen zich zoo lichtzinnig schuldig
maakt, eene einde had genomen.
Helaas! Wij bedrogen ons. M. Thonis
sen, die zoetsappige, is de man niet om
weerstand te dui ven bieden aan hen, die
van achter de gordijn hem bevelen zijnen
naam le schandvlekken met bel openbaar
ouderwijs uil le roeien.
God, zegt de zoogenaamde II. Schrift,
werkte zes dagen en ruste den zevende.
M. Thonissen doet hel omgekeerde
hij heeft zes dagen gerust en den zeven
den geaarbeid, maar dan ook flink en
dapper.
De Monileur deelt dan, zondag, niet
minder dan 11 (en waarom niet 12)
besluiten mede, waarbij M. Thonissen
weeral aan item zooveel gemeenten de
permissie geeft, om hare eenige openbare
school af te schaden en te vervangen
door eene papen- of broerkenschool.
Daarenboven wordt le Horion-Hoze-
mont Luik aan de vrije meisjesschool
toelating gegeven, om een gedeelte der
gemeenteschool in le nemen, niettegen
staande de Bestendige Deputatie van Luik
zich daar heeft legen verzet.
Zooals men ziet heeft M. Thonissen
zijnen tijd niet werkeloos doorgebracht,
al heeft hij eene ganschc week niet laten
van zich hooren.
Terwijl scholen worden afgeschaft en
onderwijzers weggezonden en gebrood-
rooft, worden langs den anderen kant
jaarwedden van 600 fr. verleend aan
onderpastoors, kapellen in succursale
kerken veranderd, legaten aan kerken
goedgekeurd, kerken gemachtigd geschil
derde glasramen le plaatsen en fondsen
le verkoopen om de kerk le vergrooten.
En toch klagen de clericalen dat hij
niet krachtdadig genoeg handelt!
De redders van den landbouw.
De laatste discussion in de Kamers
hebben eens le meer bewezen welke
huichelaars onze clericale bazen zijn.
Voor de kiezing hoorde men niets dan
van verbeteringen in koophandel, nijver
heid en landbouw spreken.
Met een zeertje goeden wil gingen de
gebradenc kiekens ons in den mond
vallen; de handel en de nijverheid gingen
hernemen, de tarwe ging twee aren per
stengel dragen en de koeien uil twee
uiers melk geven.
De algemeene voorspoed is zoo groot
dal men dit jaar ruim genoeg plaatsver
vangers zal vinden voor degenen welke
men soldaat willen spelen en geld genoeg
hebben.
Dit bewijst genoeg dal er werk ont
breekt, mits er zooveleongelukkige
jongens zijn die zich verkoopen om le
kunnen eten.
De groole nijveraars stelden aan Van
den Peereboom (Bouinvoorliet mate
rieel le laten vervaardigen niets dan voor
hel oud ijzer dal in de magazijnen van
den Staal slaapt.
Den Peereboom heeft geweigerd. Daar
is immers te veel werk!
Voor den landbouw heeft men iels beter
gevonden.
De clericalen hebben te Leuven met
honderde landbouw-ingenieuis gevormd,
T is le zeggen ingenieurs die zich niet
bekwaam gevoelden om behoorlijk in de
scholen van Luik, Gent of Gembloers
een diploma te bekomen. Die honderde
ventjes, die volgens het programma zelve
der school bestemd zijn om de clericale
denkwijze overal le verspreiden, moeten
nu geplaatst worden en goede trakte
menten genieten.
Zij moeten den landbouw redden!!!!!
Waarlijk had zulks in de Kamers niet
gezegd geweest, dan zou men moeten
geloovcn dal de eene of andere grappen-
makei zulks uitgevonden heeft om een
kluchtspel te timmeren.
Maar neen, zijn die kleine bengels
die nog geenen os uil 'nen ezel kennen en
de koe langs den staart zouden melken,
die aan onze landbouwers hunnen stiel
moeten leeren
Kon men iets kluchtige)* uitdenken
Die heertjes zullen gemakkelijke vel-
belaalde postjes bedienen, daar zal een
paap meer in de parochie wonen, die de
kiesmakelaar zal spelen en ten slotte ge
lijk hel oud liedje zegt
De boer zal 't al betalen.
Verheugt u boerkens! de goede tijd is
daar, de landbouw is gered en zoo ge nu
niet zeer klaarziende zijl om le oordeelen
langs welke politieke zijde uwe belangen
zijn, getroost u, binnen weinige jaren zijl
ge stekeblinden danis de landbouw
gansch gered.
Vertrekuren van tien Ijzerenweg van
l*c Kamer.
Eindelijk is de discussie over hel budjt t
van landbouw, nijverheid en openbare
werken, dinsdag afgeloopen. M. de
Moreau scheen zijn geluk niet le kunnen
verbergen.
Herhaaldelijk wordt gezegd, dal wij
onder de prieslerregeering leven. De
clericale pers beproeft hel le loochenen
en wil bijna doen gelooven dal de kerk
mi de priester nog altijd verdrukt en ver
volgd worden, maar de feiten zijn daar
en eiken dag komen er nieuwe daden bij,
die hel ons al langer zoo meer doen ge
voelen en zien.
Zoo werd dinsdag, met 59 stemmen
tegen 28, hel crediel gestemd dat uoodig
is voor de inrichting van het korps der
landbouwingenieurs, die wel niets van
den landbouw zullen moeten kennen,
maar op den builen in naam van M.
pastoor propaganda voor den clericalen
winkel maken. Die ingenieurs zullen niets
anders zijn dan door den Slaat betaalde
kiesdravers van hel bisdom.
En dat. was nog niet genoeg.
Niet zoodra was dal gestemd, of M.
Woeste stelde aan art. 17 veeartsenij
school van Gurcghcm) vooreen crediel
in le schrijven voor 2,200 fr. als jaar
wedden voor den door het liberaal gou
vernement afgeschaften aalmoesenier
dezer school
Wal mag of kan een aalmoesenier toch
te verrichten hebben in eene veeartsenij
school
Niemand weel hel en niemand klaagt
er over dal dit postje was afgeschaft.
Maar is waar, die school moet ook al
geclericalisecrd en verkwezeld worden;
de geestelijkheid bekreunt er zich weinig
om, dal daar goede of slechte veeartsen
worden gekweekt, als de leerlingen, die
haar verlaten, maar aanhangers en voort-
planters worden van hel geloof, dal is
van hel clericalism op den builen.
Ondanks de protestalies van M. Rolin-
Jaequemyns werd hel crediel gestemd
met 54 legen 30 stemmen. Vier der onaf
hankelijker! van Brussel, de hecrcn Dele-
becque, Parmcnlier, Somzé en Van der
Smissen, stemden melde linkerzijde. Wie
nu nog niet gelooft aan hunne onafhanke
lijkheid en rechtzinnigheid is moedwillig.
Bij hel aanvangen der zitting van
woensdag heeft M. Thonissen eindelijk
het verslag des Gouvernements neerge-
legd óverhel bestuurlijk onderzoek, ge
daan door den Gouverneur van Braband,
over de wanordelijkheden van 7 septem
ber 1884 le Brussel.
Dil verslag zal gedrukt en hel dossier
van hel onderzoek op de gi iilie der Kamer
worden neergelegd.
Heel het overige der zitting werd toe
gewijd aan het crediel bestemd voor de
aardkundige kaart van Belgie.
Op voorhand was beslist, dal was
blijkbaar le zien, dal hel crediel ging van
de hand gewezen worden.
Geen wonder: hel maken der aardkun
dige kaart van België werd bevolen en
begonnen door het liberaal Ministerie.
Dal was voldoende om dil werk le doen
veroordeelen.
M. Woeste stelde voor de werken dier
kaart te schorsen, wal in deze omstan
digheid gelijk staat met slaken.
De heer de Moreau heeft hel noodige
crediel verdedigd op eene manier, die
wilde zeggen: verwerpt hel maar.
En hel is zoo gebeurd.
De aardkundige kaart heeft geleefd en
de 500 duizend fr. die er reeds zijn aan
uitgegeven, zijn nu geld in hel water
gesmeten.
Dat komt er bij hel clericaal Ministerie
van spaarzaamheid niet op aan.
De slotleer der politieke gezalfden en
hunnen onbeperkten zucht naar goud en
geld, naar eer- en heerschzucbt zitten
op den troon.
De mildheid voor kerk en klooster en
de uitwerksels der gevloekte schoolwel
loonen zonneklaar dat de klerikale Slaats-
Provincie en Gemeente besturen alles
voor één willen; allen moeten voor één
buigen en onderwijs, vrijheid en geweien
worden onder de voelen getreden.
Buigt allen voor den wil van éénen
onfaalbaren- almachligen- paus- koning!
Gehoorzaamt allen aan den wil van
oenen trotschen hoofd vaardigen bisschop-
ministerOnderwerp u gedwee aan den
wil van éénen meesterachtigen pastoor-
Dil Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: fr. ’s jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drakregel. De groole lellcrs volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De liuioncen voor llelyie. ter uitzondering der beide I laanderen, alsmede die voor het Huitenland worden ontvangen dooi- den Omen de Pi ihjcité, Magdalénastraat, llrussel.
Men schrijft in bij v,. VA.IVÖI5IV KEttCKiiOVK, Drukker-L’itgever, Oostslraal, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
burgemeester, kruipt allen voor dit één
alvermogende gezag!
Niemand, hoe hoog geplaatst ook, mag
hel wagen er zich tegen le verzeilen, wilt
hij niet dat hunne alleénheerschende
dominalie hem verplellere!
De zedelijkheid door onderdrukking
verzwakken; het hart verbasteren; de
ziel verlagen, de godsdienstige gevoelens
verslappen is thans de verbasterde slof-
i hartelooze
geestelijkheid, die noch lust tol verzoe
ning noch vergevingsgezindheid in hel
hart dragen.
In die gemeenten, waar de gemeente
bestuurders den dwingelanden de hand
leenen, waar verslaafde, bevreesde en
dwaze bestuurleden zich onder de pries
terlijke voogdij stellen en door vrees
of dwang geloof hechten aan hun stijve
beweeren dal zij alleen het recht en de
heerschappij aan hunne zijde hebben, in
die ongelukkige gemeenten ziel men erg
wraakroepende verwoestingen tegen het
openbaar onderwijs inrichten, verdien
stelijke onderwijzeressen en onderwijzers
ongenadig op straat werpen, ze overle
veren aan vernedering, spot, verachting
en armoede, terwijl de lieerschzuchlige
hartelooze zielenherder alleen lof, achting,
genoeglen en weelde voor zich wilt.
Wraak en hoogmoed zijn het kenleeken
eener lage en lafherlige zie), wier poli
tiek noodlottige gevolgen doet na zich
slepen.
Op wil en geweld van slimme, arglis
tige politieke priesters wordt geluk en
welzijn, rust en vrede onder de voeten
getrapt, deze oproermakers onder
drukken en vernietigen de geregelde
ontwikkeling der godsdienstige en weten
schappelijke gevoelens en denkbeelden,
om den mensch te beletten zich tol zelfs-
kennis en gevoel van eigenwaarde le ont
wikkelen, om hem te beletten zijne vrij
heid van geweten te verwerven en later
de gezonde vruchten ervan le kunnen
genieten.
Zoo kan een woelgeest veel onrust
baren en onschuldigen in ellenden bren
gen! Zoo wordt de achteloosheid dier
dweepers, door hun boos karakter een
onoverkomelijke struikelblok voor alle
wezenlijke verbeteringen! Zoo zucht
Belgie thans onder den druk en hel ge
weld vanéén allcenheerschend kerkelijk-
staatsbesluur!
En die er legen strijdt, die hel recht
en hel billijke wilt, die met christelijke
en nationale gevoelens bezield is, die hel
onrecht, den leugen en den laster dier
fanatieken durft tegenkanten en bevech
ten, o het zijngeuzen! Geweten
loos en lafhertig is mond en pen die zulk
wraakroepend woord aan christenen durft
geven Ja, zijnliberalen, een ander
spoliend woord mei verachting en mis
prijzen uilgebraakl jegens mannen die
hel hart op de rechte plaats dragen;
jegens lieden die voor recht en vrede
werken; jegens onverslaafde burgers van
vrijheid, omdat zij geene losbandigheid
noch priesterlijke willekeur beoogen
Jegens personen, die het ware licht des
volks begeeren en hel door doelmatige
ontwikkeling en nationale opvoeding ge
schikt willen maken om hel eene waar
dige plaats in de maatschappelijke standen
te doen verwerven en hel tevens zoekt te
vrijvaren van tijrannen die hun geweten
in banden willen leggen
Waren deze deftige burgers, integen
deel draaiers, lichlverdoovers, dweepers,
schijnheiheiligen Waren het mannen
zonder schaamte en eergevoel lieden
met eene muisachtige vrees in T hart en
gereed om op alle oogenblikken de
woorden en daden der geestelijke mees
ters en hunne Godheid! (sic) le bewie-
tl
i<
^«4-34*$=-
I-
’•i-i
k
f
o-
-,TT^Zi23^rS42ETS^-7£.srJ:S.W4
sn
,ls
io
et
ju
3-08
3- 47
4- 24
7-10
9-31
4- 23
5- 0(5
7- 32
8- 50
1st
ten
P®
■n
pr
te»
I
5- 48
6- 26
7- 12
9-38
11-05
5-07
5- 41
6- 21
9-15
10-44
91 g
Br
;llg
II
e-»
I
an
|lle
Tc“
1 ii>.
Ul
fpn
jen
Id»
ten
L-
Jr,
ilat
ter
tio
»o-
5-35
8-06
8- 28
9- 02
en
lil
:ii..
I
NIEUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
”-V
|T
7-03 9-05 12-02 2-05 4-01 6-10
7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35
7- 48 9-50 12-48 2-40 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
Ai
niet aan liet einde.
10- 15
11- 25
12- 15
3-23
5-35
tl
ifTen
itiu
D
Tran
Sidte-
jen?
j 11 e
6- 20 9-00
7- 46 00-00
10-11-
10- 51-
11- 22-
A-IIcm voor óén.
Duinkerke, "Veui'iie, Gent cinm* HSi-utsucl en Hilxmutle nnsii* IVicupoi't.
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVE1.DE
DUINKERKE
3-02
11-50 6-07
2- 59 8-57
3- 22 9-18
4- 11
5-50
7-35
9-51
10-15
10-49