I
VAN VEURNE
Ft
I
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
ft
Zaterdag JiO •Btani
Men schrijll in bij
Ie
en.
in,
£»S>° Jsiïii*.
et
et
)il
en
en
cli
s-
:cn
cr
Harlelooze beulen Valsche en ondank
bare larlufen die zoo onredelijk en wreed
don
a ir-
15
17
37
:uet
DUINKERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
bg-
Jen‘
ten
tw-
Igo-
1K
J)
ar
'g
dl
e-
3084 slem in
Voorbeen bestond de eensgezindheid
en de eendracht onder de officicele onder
wijzers, zij waren als onder een kleur;
voor de wel waren zij onder de blauwe
kleur afgeschilderd, thans heeft hetjesuile
palet drie kleuren om ze op hel staals-
lafercel aftcmalen.
De onderbet blauwe kleur afgebeelde
zijn deze die, als voorheen, hunne voorige
plaats behouden, in die gemeenten waar
hel bestuur niet gebukt gaal onder den
stalen arm van het priester- en adelijk
beheer; waar de geestelijkheid oorlog
zuchtig blijft; daar zijn de onderwijzers
nog het voorwerp der klerikale tormenten,
daar blijven ze blauw en Geus! En hunne
school verdoemd en vol.,., ijdele banken.
Ziedaar ccnigc daden die hel klerikaal
ministerie in den loop van hel jaar heeft
volbracht; wij denken niet dal de kiezers,
behalve de geestelijken en fanatickcn,
daarover ie vreden kunnen wezen, en wij
zijn zeker, indien het heden nog te herbe
ginnen ware, de uitslag geheel anders zou
zijn, zooals de gedeeltelijke provinciale
kiezingen het ons bewezen hebben.
Maar wij zijn nog aan hel einde niet;
Op het tafereel vindt men de in hel
roode afgeschetst, deze zijn in die ge
meenten waarde raad vrede verlangt en
de pastoor, uil plichtbesef, uil berouw
of door dwang toegevende geworden is;
waar het gemeente bestuur, de belangen
zijner bestuurden in het algemeen en
deze des onderwijzers in hei bijzonder
niet wilt slachtofferen voor ’s pastoors
eigenzinnigheid en stijfhoofdigheid. Daar
is de onderwijzervoor heen slecht,
thans goed voor heen geus, thans catho-
liekzijne school voorheen ijdel, nu
eivol!
den weldoener en beschaver uwer ge
meente in zijne zedelijke en stoffelijke
belangen krenkt! hem en zijn huisgezin
hel zure brood beneemt terwijl gij, zoo
dwaas, den oorlogzuchtige pastoor ge
dwee de hand mildig toereikt; uwe beurs
ledigt om hem in wellusten en weelde te
houden! Gij, die zoo dwazelijk, naar
’s pastoors raad en dwang uwe gemeente
school sluit en die leerlingen uwe
kinders in onwetendheid en dweeperij
laat opleiden bij domme koeiwachter-on-
derwijzers; door jongens, pas de school
banken zonder groote kennissen! ver
laten of met eene bekwaamheid van
twee.... gradenwarmte? en met eene
bisschoppelijke diploma van D. O. M. voor
uithangbord Ja, gij, die op dwaze inge
vingen en booze aanhitsingen der geeste
lijken, de wet van 1879 tegeiikantel en
ongehoorzaamdel en deze van 1884 met
hen helpt.... aanbiddenindien gij nog
menschelijke gevoelens in uw harte
hebt, roept dal de bergen uwe valscheid
en ondankbaarheid dekken Hebt gij nog
consciëntie! vreest’s hemelfeche straffen
voor uwe wraakroepende zonden
hel gedoemd ministerie heeft ons meerdan
eene verrassing weggelegd en wij zullen
dal in den toekomenden zittijd wel gewaar
worden. Men mag zich aan schreeuwende
reaktionnaire kies-en andere wellen ver
wachten, mol hel doel de liberalen alles
te ontnemen wal maar mogelijk is.
Gaat maar voort, vernielers van het
volksonderwijs, valsche belovers, de
kiezers hebben hel oog op u en wat gij
ook doen mocht, uwe verslaafheid e.i
onderwerping aan de bisschoppen is zoo
zienlijk, dal de kiezers met de eerste
gelegenheid de beste een einde aan uw
priesterbestuur zullen stellen.
- ~-j—sHBsasQtg&e
Vooi’Ii<>ên en nu.
De jesuilcschoolwet heeft den vrede
hersteld. Valsche woorden dier ver-
IIoM/ers van tiet staatsonderwijs. Meer
dan dal heelt ze bijgebracht, die vree-
wreed zamc schoolwel! Zij ontreddert
hel volksonderwijs Zet den schooloorlog
voort!Doel de kinderen loldweepers
en dommekoppen opleiden? Brengt de
gemeenten in zwaarder belastingen! Stort
in vele draaiende hoofden en wankelbare
harten vrees, geveinsdheid, zelfs val
scheid Breek de eendrachtDompelt
vele huisgezinnen tot ellende, verdriet
en armoede! Verflauwt de voorige betrek
kingen en geeft verdeeldheid van gevoe
lens onder het onderwijzend personeel.!
O! Goed! Zeer goed! excellent issime is
die verfoeielijkc uithongeraars school
wet
Een derde kleur is duister en vaal. Dit
zijn de onderwijzers op wiens Woesle’s
bliksem: dat ze gaan zijne ge
vloekte uitwerksels doet. Wij vinden deze
in die gemeenten waar de raad verkan ld
is, zich slaafs onderwerpt aan den ópper
sten wil van hunnen pasloor-burgefnees-
ter of burgemeester-pastoor en voor
wiens bulderen, bedreigen zij beducht zijn
en helaas!... tol wraak eu schande van
hen; den verdienstelijken onderwijzer,
En gij, officicele onderwijzers, mengt
die kleuren van het jezuïtische schilder
palet, kwast hel vuile mengsel op de zoo
wreedzame schoolwel van nu; die u per
soonlijk ontreddert; uwe gemeenzaam
heid verdeelt; uwe loopbaan verbrijzelt;
uwe eendracht breekt! Bedekt het kna
gende geweien uwer dwaze gemeenle-
koppen en de booze inzichten hunner
heerschzuchlige zwarten! Blijft, als voor
heen, moedig en getrouw! Liefde
verwekt gemeenschap, broederlijkheid
baart moed en eendracht geeft vrede.
Bandl alle geveinsdheid en valscheid,
vrees en hoogmoed uil uw hart! Wees
eikaars troost en steun, moed en hoop en
vooral bij uwe ongelukkige ambtsbroe
ders, slachtoffers der zwarte beulen, der
gewetenloozc geestelijken, der priester
lijke wraak, der verslaafde en dwaze ge
meentebestuurders! Schuilt allen, als
voorheen, zonder vrees of menschelijk
opzicht onder den standaard van getrou-
wigheid, broederlijkheid, liefde en een
dracht.
Niet minder dan 114 gemeenten heb
ben, op lijd van 8 maanden, van M. Tho-
nissen de toelating bekomen om hunne
eenige school al te schaffen.
Deze gemeenten zijn als volgt verdeeld;
Provincie Brabant 1
Luxemburg 3
West-Vlaamlercn 15
Oosl-Vlaanderen 26
Namen
Antwerpen
Limburg
De beurten van Henegouwen en Luik
moeien nog komen.
Doch builen de 114 gemeenten, waar
thans gcene oflieieele school meer is,
zijn er honderden anderen waar alle jon
gens, meisjes, en bewaarscholen afge
schaft zijn, behalve ééne jongensschool,
zooals de wel voorschrijft.
Herinnering.
Hel was den 10 juni lest, de verjaardag,
dat de klerikalen, in de wetgevende kie
zingen voor de Kamer, in 1884, de meer
derheid bekwamen en het liberaal bestuur
moest aftreden.
Die uitslag werd bekomen, zooals ieder
een weet, ten gevolge der beloften, de
belastingen te verminderen; hel lot der
officicele en vrije onderwijzers (volgens
de Journal de Hruxelleseerder te ver
beteren dan te verslechten; handel en
nijverheid te doen herleven, en iedereen
zoo niet geheel rijk te maken, dan toch
een beter beslaan te verschaffen.
Woensdag 10 juni was er een jaar voor
bij dat de klerikale helden aan het werk
zijn en wal hebben zij gedaan
Hebben zij een enkel hunner beloften
gehouden aan de kiezers gedaan? Neen!
Hun stokpaardje was de belastingen te
verminderen, daarop zijn bijna overal de
kiezingen gedaan. Ehwel, heeft iemand
een cent minder moeten betalen, neen,
integendeel.
Zij hebben de subsidiên der steden, die
hunne volksscholen willen behouden, op
eene wijze verminderd, dat vele zullen
verplicht zijn nieuwe belastingen te leggen
of liet uilvoeren van werken en andere
nuttige uitgaven te slaken.
Wie zal er daarbij verliezen de burger
en de werkman; de eene zal meer moeten
betalen en de andere zal min te werken
hebben.
Honderde officicele scholen zijn afge
schaft en duizende onderwijzers zijn afge
steld, maar de gemeente zelven, die in
plaats van gediplomeerde onderwijzers,
onbekwame meesters hebben genomen,
moeten nu meer betalen dan vroeger.
Hel ministerie heeft het budget van
openbaar onderwijs met 8 lol 10 miljoen
verminderd, maar hel zijn de gemeenten
die deze afgeschafto miljoenen moeten
betalen; waar is dan die fameuze spaar
zaamheid
Wal hebben zij gedaan om nijverheid,
handel en landbouw te doen herleven,
zooals zij beloofd hadden
Nog nooit gingen de zaken zoo slecht;
iedereen klaagt en hel ministerie doet er
NIETS voor; 't is waar, zij hebben een
ministerie van landbow geslicht, maar de
bekwame man. die aan bet hoofd is van
hel ministerie heeft niets anders kunnen
vinden om den landbouw te redden, dan
de aalmoezenier te herstellen in de Land
bouwschool en een restaurant van belgi-
sche groensels te Londen in te richten
En wat weldaden heeft dal kwezelaars
ministerie ons nog aangebrachl
Hel heeft den nuntius van den paus
werderom naar Brussel doen komen en
een bclgische gezant bij den paus ge
zonden, wal wederom jaarlijks meer dan
100,000 Ir. aan liet land kosl.
Hel heeft ook toegelaleu dal de soldaten
wederom in de processie gaan, iels
waartegen de grondwet zich verzet.
Hel heeft ook een groot getal nieuwe
plaatsen van onderpastoors ingerichl;
kapellen in parochiekerken veranderd;
honderd duizenden franken subsidiên aan
kerken, pastorijen, enz. gegeven en toe
latingen vergund om bezitten te aanvaar
den, waardoor de goederen der doode
hand worden vermeerderd.
De toestand, zooals men ziet, is aller
ellendigst
Voeg daarbij de massa onderwijzers
en onderwijzeressen brutaal afgedankt
en op hel zoogenaamd wachtgeld gezet.
Wachtgeld dal is zeker ia het gedacht
van M. Thonissen, geld waar men naar
wacht en blijft wachten.
Wij kennen onderwijzers, die na meer
dan 30 jaren dienst, sinds liet begin van
October 1884 op wachtgeld zijn gezet,
en die gedurende de acht verloopene
maanden, nog geenen centiem ontvangen
hebben.
En nogtans is cr geschreven aan ge
meentebestuur, gouverneur en aan den
zoogezegden minister van openbaar on
derwijs
’I Is eene echte schande voor Belgie
En Jeremias-Thonissendie de hand
leent aan zulk lafhartig stelsel van uit
hongering, zal toch in volle Kamer staan
houden dal hij van niets weel.
En dan heelt het klerikaal gouverne
ment nog de air in de tentoonstelling te
paradceren met hel officieel onderwijs
van ons land
Dan zal Jcrcmias misschien den Ro
lling nog vergezellenom hem al de
merkwaardigheden van dit vak in hel
belgisch compartiment te looncn.
Koophandel
I>c iiiezing te Brussel.
Aan de kiezing voor den provincialen
raad, die zondag te Brussel plaats greep,
namen deel 7766 kiezers; bel getal inge
schreven kiezers is 12,479; dus 4600
onthoudingen.
De kandidaten bekwamen
M. Demeur, radicaal,
M. Goblet d’Alviclla, liber. 2883
M. Jourdain, clericaal 1680
Nietige briefjes 118
Niemand heeft de meerderheid
morgen moet cr lusschen de hoeren
Demeur en Goblet herkozen worden.
Gcene der drie partijen heeft redenen
om over dien uitslag te vreden te zijn. De
clericalen, vooreerst, werden deerlijk
geklopt. De radicale Association, die zich
voorop eene meerderheid van minstens
1000 stemmen had loegerekend, blijft
verre onder hare berekening, en wat de
Ligue en de Union betreft, zij hebden
ondervonden dat helgemaligd liberalisme,
lusschen de clericale en radicale partijen
gepraamd, ijverig zal moeten werken om
den zegepraal te bekomen.
Wal sterk te betreuren valt, is dat de
afwezigen grootendeels lol de liberale
partij behooren. Waren zij opgekomen,
dan zegepraalden de IJgue en de Union
zeer stellig. Hel is te hopendat zij morgen
zullen gaan stemmen.
De clericalen van Doornik hebben be
sloten geen kandidaat te stellen voor de
Kamerkiezing, welke op 25 dezer te
Doornik moet plaats hebben tol vervan
ging van M. Rogier.
Zij vinden de druiven nog wat groen
---- -
Klerikalen of Roomsche Belgen.
Hetgene wij in onze twee vorige schrif
ten liberalen en klerikalen hebben aan
gehaald en bewezen, is niet wederlcgd, ja
is niet ontkend, om reden hel niet kon
wcdetlegd nog ontkend worden.
Alleenlijk de heer plaatselijke uit den
Veurnaar, heeft bedoelde werkje gelezen
maar datgene wat wij er in vonden heeft
hij, zijns dunkens, er niet in gevonden en
dat werkje ievers verloren.
Dal is de wederlegging op ons eerst
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor ftelgie, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicitè, Magdalenastraat, Brussel.
VA.PWDBIV KEllCKHOVE, Drukker-Gilgcver, Oostslraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
na dertig zelfs veertig jaar getrouwen
dienst, zonder hoegenaamde reden weg
jagen, als een banneling onschuldig ver
oordeeld vernederen, bespotten en mol
zijne familie in hel zwarte graf van ge
ween en ellende dompelen.
SI.
trail
FirtTijg».
»at>
tijd»
rffen
e en
oeu;
ede
tost
t en
till
Hllt
'bij
Ten
er
ten
3-08
3-47
-1-24
7-10
9-31
l
tok
J.
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKE
5-50
7-35
9-51
10-15
10-49
5-35
8-06
8- 28
9- 02
lei,
<als
fr-
du
-1-23
5-00
7- 32
8- 50
rer,
dat
rer-
hlle
Ige-
ollo
1 ge
ld in
iitis-
de
nak
i Ixi-
bnle
hui
lden
ver-
Ikel
Hen
den
I icii
tien
ren-
7-03 9-05 12-02 2-05 4-04 Ö-I0
7-30 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35
7- 48 9-50 12-48 2-40 4-53 8-27
8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51
NIEUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
CU
O Wat is die wet toch V W reedzaam 1
O Wat is die wet toch,,... goed
En zoo is 't al goed, wat do pastor doet,
Ai zet hij zelfs, op lijf en ziel, zijn' voet.
5%
s
Want do deugden zijn bet zout
Dat 't gezelschap te zamen houdt.
--
Onderwijs.
6- 20 9-00
7- 46 00-00 11-50
10-11
10- 51
11- 22
3-02
6-07
2- 59 8-57
3- 22 9-18
4- 11
c-t «..y-, ■-. t—. --
----
Kiezing le Doornik.
■Vertrekuren van den ijzerenweg van Buinkei-kc, Veurne, Gent naar Ilrutuüel en Dixnuule nanr TVienport.
5- 48 10-15 3-08 5-07
6- 26 11-25 3-47 5-41
7- 12 12-15 4-24 6-21
9-38 3-23 7-10 9-15
11-05 5-35 9-31 10-44
01 Wat is die wet toch slecht
