VAN VEURNE I I I NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT ÉS JatiS'. IV /SS3>S. Zaterdag •EtaHs SS8^>. )blc P stemmen lieven. S- laten jden ii het het Dit eren lr en noch mis- irijz.cn eer er <ing ilc laar jiiiiK aalt ge- 'kwalen. Dc vrede is geleekend!Dank de klerikale wetgevers van 1884. O! Schoone vrede! Ja, daar waar de gemeentebe stuurders hunne menschelijke gevoelens door de priesterlijke heerschappij niet laten verdooven; waar de burgemeester durft zeggen «Sta, Mijnheer depastoor!.. Slaak uwe wraakzuchtige vervolgingen Uwe onbelatnelijke scheldwoorden U en den onderwijzer heb ik in de hand om te wikken en te wegen! Om u, met eene christelijke Helde voor alle welzijn te doen Accijnsrechten op het bier. Neen, goede burgers, uwe meesters zouden u geenen cent nieuwe belastingen willen opleggen. Zij hebben hel beloofd, zij hebben liet gezworen, en ze zijn man nen van woord, dal is gekend. Als zij hel doen, dan is hel maar voor kleinigheden. Zoo zijn zij eenige millioenen meester geworden, door de fondsen van hel openbaar onderwijs binnen le palmen, die gij nu in de stadsbelastingen meer zal moeien betalen. Zij hebben rechten doen leggen op chocolaad en andere waren, en zij hebben vergelen de meerdere op brengst daarvan op uwe belastingen af le korten. Nu beraadslaagden de Kamers over dc accijnsrccbietï op hel bier. Onze ministers zeggen dal dil eenvoudig gebeurt om een ongelijken toestand tusschen de brouwers le doen ophouden, en zij in de versie verte niet aan eene vermeerdering van accijns-opbrengst denken. Zij stellen op dal pul zelfs hun domste gezicht en ge baren le meenen dat de nieuwe wel hoe genaamd geene baal aan de schatkist zal bezorgen. Nu, het schijnt zeker dat de nieuwe rechten eene veel grootere som aan den Slaat zullen opbrengen. De linkerzijde is de oolijkheid gewaar geworden. De heer Gallier stelde in dc Kamer zitting van vrijdag 11. voor om, wal dc rechten meerder dan hel geraamd cijfer van I I 1/2 millioen zouden opbrengen, aan Eene belangrijke discussie, die den clcricaleil onverteerbaar op de maag zal blijven liggen, had woensdag in de Kamer plaats. M. Ilanssens had hel Gouvernement uitleggingen gevraagd over de toepas sing der ge\lonkte schoolwet van 1884. In zijn rckwisiiorium heelt hij doen zien, dal er reeds meer dan DUIZEND openbare onderwijzers en onderwijze ressen in beschikbaarheid zijn gesteld door den zoetsappigslcn en weemoedig- sten aller verledeue en tegenwoordige ministers, M. Tonisseii. Ook haalde M. Ilanssens een aantal gevallen aan, waarin onderwijzers wer den afgedankl en gebroodroofd,alleen om aan de beschermelingen van de geeste lijkheid, meestendeels ongediplomeerde schoolmeesters, die nog minder geleerd heid hadden dan dc leerlingen der gemeentescholen, eene positie, eene jaar wedde te geven. Wal de achtbare representant van Luik vertelde over dat slachtofferen van openbare onderw ijzers, die niets gedaan hadden dan trouw aan de wel blijven en deftig hunnen plicht vervullen, is wezen lijs hartverscheurend. Met recht mogen wij dat noemen een nieuw massacre des innocents, de moorderij der onnoozclen. Wal dc scholen betreft, in de provincie Limburg alleen zijn er 17 afgesclialï en vervangen door papenscholen, waarvan slechts 3 onderwijzers een wellelijk diploma bezitten. Kan zulk een onderwijs iels beleekcnen of iels opleveren? Ook heeft M. Ilanssens bel afgekeurd, en met recht en reden, dal men de heeren Edmond en Robyns benoemd heeft lol schoolopzichters. Deze twee mannen zijn iu 1879 ovcrgeloopcn van het officieel naar hel clericaal onderwijs, en hel is om hen daarvoor le beloonen, dal hel bisschoppelijk Ministerie, waarmede Bel gië thans geplaagd is, beu verheven heeft lot liet ambt van opzichter. Groot, ingrijpend was de indruk ver wekt door de redevoering van den Lui k- schon representant. De zoetsappige M. Thonissen heeft be proefd dien indruk le verzachten, maar is er niet in gelukt. Hij heeft wel willen bekennen, dat hij reeds aan 138 ge meenten toelating heeft gegeven, om alle openbare school af te schaffen en dat nog andere vragen van dien aard zijn gedaan, Zoo is liet niet overal. Ongelukkig lijk treft men nog plaatsen aan, in ons beschaafd en katholiek Belgie, waar het pasloorlijk kanon dreunt; waar de ver nielende oorlog tegen onderwijs en onderwijzer hevig woedt, zelfs in ge meenten, waar nog onlangs al de ingeze tenen, onder de hoede van eenen vreed- zamigen herder, gerust in hunne buurt den strijd aan den gang lieten; waar de onderw ijzer, sedert meer dan dertig jaren getrouwen dienst, alle achting en eerbied, alle vei trouwen en liefde genoot; waar de kerkelijke banvloek over de school niet geslingerd werd; daar is, na Woeste’s rede wreede verklaring, door eenen boeren meesterbaas, die zelve meester boven burgemeester speelt, den oorlog legen onderw ijs en onderwijzer, op eene wraakroepende wijze iiilgeborslen; de geestelijke milralieuze schiet er laster, verachting, vervolging tegen een onschul dig slachtoffer! Met hevige gramschap en onbelatnelijke uitlating wordt er gebul derd om de ruilen der kerk te breken! Vuur en vlam wordt er, als dooi- den mond eener draak uilgespogen op een eerlijk huisgezin om dil als bedelaars en bannelingen le doen rond zwerven on een onkundige lalijnwekker in diens plaats le kunnen stellen. WreedheidOnmenschclijkheid Wraak roepend roept de Hemel. Valscheid! On dankbaarheid! Boosaardigheid! denkt elk rechtschapen en godvrccz.ende mcnsch. I»e Kamer. Men weel dat eenige soldaten te Namen blootshoofd en met eene flambeeuw in de hand in dc processie hebben gegaan en daarvoor gestraft werden. Dit feil gaf dinsdag inde Kamer, aan leiding tot eene interpellatie, gedaan door M. den generaal Merjay. Generaal l’onlus, minister van oorlog, heelt de straf, die soldaten opgelegd, dui ven af keuren en heeft zelfs gezegd, dal mei: zeer goed gedaan heelt dengene le straffen die deze mannen had aange- spoord om iu de processie te gaan. In liet leger moet de gewetensvrijheid worden geëerbiedigd en dc regeltucht nageleefd. Er ontstond vervolgens eene lange discussie over de tegenwoordigheid van het leger bij de processies. MM. Thonissen en Ponlus hebben alle moeite van de wereld gedaan om dil le verdedigen, maar de lihn. Lippens en Bara hebben al hunne beweeringen in duigen geslagen. Op ’t einde, der zitting heeft de Kamer de gewijzigde artikels van hel ontwerp op de bieraccijnsen aangenomen. Ver volgens werd liet geheel des welsonl- werps goedgekeurd met 67 stemmen tegen 16 en 4 onthoudingen. Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met do post 7 Ir. Een afzonderlijk nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen SO cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. De Annoneen voor Belgie, ter uitzondering der beide I laanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Pi bi.iciïi:, MagdalenastraatBrussel. Men schrijft in bij C. VANDEN KERCKI1OVE, Drukker-Uilgever, Ooslstraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks. waarvan er zeker 70 zullen aangenomen I worden. I Tol hiertoe zegde de weemoediget zijn er 931 gemeentescholen afgeschaft, maar... zij zijn vervangen door 1,471 clericale scholen. De dienaardcr bisschoppen heeft slechts veriegene uitleggingen kunnen geven over de kwestie der jaarwedden. Het Gouver nement heeft daarin niets te gebieden aan de Gemeentebesturen. Als een onder wijzer denkt recht tot klagen te hebben, moet bij zich maar wenden lot de recht banken. Na eenige woorden van M. Houzcau heeft M. Bara eene krachtdadige rede voering uitgesproken, waarin hij hel ge drag van den zoelsappigen Minister van oiiderwijsafscbafling verdiend heelt afge zweept en gebrandmerkt. Zijne woorden brachten de rechter zijde in razernij. T Spreekt van zelf dal M. Jacobs het noodig heeft geacht den lof te maken der schoolwel, van zijn eigen kind, welk hij met de hulp der jesuielen heeft ter wereld gebracht, en dat hij moeite heeft gedaan om M. Thonissen le verdedigen. Maar dal pakte niet: T is niet mogelijk een moor wil te wasschen, zelfs niet met zeep der fabriek van M. Jacobs. Vrede en Oorlog Vóór de geestelijkheid aan liet, onder wijs den oorlog verklaarde, waren, zoo bij geestelijk als bij burgerlijk, al de ge meente onderwijzers hel voorwerp van liefde en achting; zij genoten het volste I vertrouwen en werden voor deftige en ebrislelijkepersonenaanzien. Hun waardig ambt was naar verdiensten geacht en ge prezen. Met den sqhooloorlog van 1879, zijn al die brave oudei wijzers in ecus op den laagstelt nap der maatschappij gebracht en dal voor hunne deugden en verdien stenVan katholijk werden ze geus! en slecht ras! OngeioovigenZielen moor denaars! En wal weel, ik nog al! Onbe schofte vcrwijtsels door laflierlige zielen leiders uil een wraakzuchtig hart ge spogen; woorden, door duivcischc inge vingen uitgebraakt. Lage en booze dweepers, dwaas en bevreesd. leenen eene wreekende hand en mond aan de heersclizuchtige partij om den oorlog in zijn volle vuur te helpen stellen; om die goetle onderwij zers op de onredelijkste en schandelijkste manier le helpen lasteren, bespotten, vervolgen; om ze bij allen hatelijk en ver achtelijk le maken. Ongehoorde en omnenschelijke baldadigheden weiden legen die onschuldige slachtoffers der priesterlijke wraak gepleegd. Het schoolonderzoek op waarheid, eed en recht gesteund geeft er dc klaarste be wijzen van, en die van verontwaardiging nog de haren ten berge doel rijzen en hel bloed in de aderen doet stijven En dal alles geschied op bevel van.... Katho lieke priesters die alle dagen, zonder verzoening met hunne vijanden, zeggen pax voids. Vertrekuren van den ijzeren weg de brouwers terug te betalen. Dal klonk in de ooren niet van onze lasten-ver- minderaars De minister van financiën, die geen lust heeft om eene duit af te staan noch van de oude noch van de nieuwe belastingen, bestreed krachtdadig het voorstel van den heer Gallier. Niet beter lukte de heer Bara. die vroeg dal. dil meerdere dan zou besteed worden, T zij voor liet onderwijs, T zij voor de buurtwegen. Die zoo billijke voorstellen werden ver worpen door de heele klerikale meerder heid tegen de gansche linkerzijde. En zoo zijn de belastingen, door de vermeerdering der accijnsrccht.cn op liet bier, weer averechts verminderd. Doch, klagen wij niet. Zal dit geld niet dienen voor onderwijs of openbare werken, dan hebben wij den troost dal het goed zal le pas komen om de galen le sloppen, die dagelijks (alrijker iu hel budjel komen door toelagen aan kerken, jaarwedden aan nullclooze aalmoezeniers, onderpastoors en andere knagers. - 'l'cMtmneiitvei'k.iioeici's. Waar de clericalen hunne handen aan slaan verknoeien zij: Bij testament van 17 augusti 1881 heeft wijlen de heer Maurils Merghelynck, eige naar le Yperen, aan het Weldadigheids- bestuur van Renynghe een stuk grond nagelaten, waarvan de opbrengst dienen moet, zegt bij. om kleedercn te geven aan de behoeftige kinderen en bij voor keur aan degenen der gemeentescholen die bestuurd worden door wereldlijke onderwijzeressen en onderwijzers. Dal is duidelijk en klaar, niet waar Welnu, de Monileur decll een konink lijk besluit van 25 juni mede, ondertec- kond door M. De Volder, minister van justicie, welk deze legaat aannceml maar verklaart, dat de zinsnede, die een voor keur geeft aan dc leerlingen der wereldlijke scholen, nul en van gemier waarde is en moet aanzien worden als niet geschreven zijnde of niet beslaande M. De Volder brengt, in, dat de erfla ters geen voorkeur mogen hebben in hel veileenen van hulp aan kinderen van aangeduide scholen. Zoo zoo zoo Maar waar gebeurt er, als er giften worden gedaan in een testament, waarin eene roomsch katholieke kerk wordt aangeduid en hel verleencn van onder stand onderworpen wordt aan hel bij wonen van godsdiensten O dan is hel wel dan keuren onze clericale ministers die voorwant den en bepalingen goed Dan moeten de behoef tige!) die godsdienstige voorwaarden vervullenwillen zij iels van de hulp kunnen bekomen. Zij, die dal niet doen, worden ongenadig uitgesloten. Dc verplichting van eene school cn vooral eene wereldlijke school bij te wonen, is van gëcuen lel; zij wordt onder de voelen getreden. Hel bijwonen van godsdiensten is gel dig cn verplichtend. Zoo moet het zijn onder de rcgecring cn het beheer der priesters Men ver knoeit en verandert de testamenten naar willekeurig goeddunken cn palmt tezelf- derlijde liet geld binnen. Volgens den Echo du Parlement wordt hel bevestigd, dat liet gouvernement vast besloten is de conversie le doen van den 4 Belgische rente. Reeds sedert eenigen lijd zegt dal blad, doet de minister van financies dc markt bewerken cn laat hij alle soorten van bandelen!.... Om rust cn vrede in mijne gemeente te zien heerschen’ Ja, staak uwen hardnekkigen strijd. Verzoent u eerst met onzen onderwijzer uw on schuldig slachtoffer en met al uwe parochianen, voor aleer gij u met God kunt verzoenen! Ja, de vrede is geleekend, waar de geestelijkheid vredegezind is; waar alle verdwaalde en bedrogene medehelpers voor den bloei van hel onderwijs, op den weg van berouw, recht en verstand terug gekeerd zijn; waar ze zien dal de oorlog- wapens niel anders zijn dan haal, leugen, cn laster SEKS pstoHoo inire v ti le. net» van iu zijde* katoen: jnspnrig- r Pillen4 oorzaken t zenuw- -lijke ge- i 4- 23 5- 06 7- 32 8- 50 10- 15 11- 25 12- 15 3-23 11-50 2- 59 3- 22 4- 11 3-02 6-07 8- 57 9- 18 DUINKERKS GIIYVELDE VEURNE GENT BRUSSEL 5-35 8-06 8- 28 9- 02 do lover, leuk <Rt sp ijsver en. alle eene ge- n dio <le- oid van t>cd. idcrvolla pen go- l<iovr< 1 ii» ito liui.s- in de geniale Zij he- geliei-lo in ’tgnn- zonder jke wer en enkel 'schaden je zaden die tien Iht eenen lid hren- d en 'als men zoo als iing her- i, dat do jlks met I i i ti uit kaak ook protep, liet kost Lllteid en Igon ntlo en komt d dat bij •15 Jaren lat hij er lo sekten 3-08 3- 47 4- 24 7-10 5-35 9-31 NIEUPORT D1XMUDE DIXMUDE NIEUPORT IW van BRUSSEL GENT VEURNE GHYVE1.DE DUJNKERKE ---r»w- 5- 48 10-15 3-08 5-07 - 6- 26 11-25 3-47 5-41 - 7- 12 12-15 4-24 6-21 - 9-38 3-23 7-10 C-15- 11-05 5-35 9-31 10-44 - 7-03 9-05 12-02 2-05 4-04 6-10 7-36 9-30 12-35 2-30 4-37 6-35 7- 48 9-50 12-48 2-40 4-53 8-27 8- 13 10-23 1-13 3-13 5-26 8-51 - r..arr» ---- Conversie der ^2 OjO. Veurne, Cent num* en fiftixmsuie n:.:»i- êaicnpoj-t, 6- 20 9-00 3-02 5-50 7- 46 00-00 11-50 6-07 7-35 10-11 - 2-59 8-57 9-51 10- 51 - 3-22 9-18 10-15 11- 22-4-11 10-49 I

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1885 | | pagina 1