in de lucht loste. O zoele navolger en vertegenwoordiger van Christus op aarde 1 Hterff^evnl. Zaterdag, 7 november, had de begra fenis plaats van hel oudste zoontje van den heer Aug. Houtsacger-Merlevede, dat ten gevolge eener pijnlijke en onverbidde lijke ziekte overleden is. Eene groole menigte inwoners onzer stad, alsook de leeraars en de leerlingen der middelbare schold, die aan de zoo beproefde ouders hunne deelneming wilden betuigen in het ongeluk dat hen heeft getroffen, woonden de begrafenis bij en vergezelden hel lijk lot op liet kerkhof. Bij liet geopende graf hield B. Bnbbrechl, leerling der middel bare school, de volgende toespraak, dio inenigen traan deed vloeien. De pastoor eener gemeente bij Tongeren had zooveel plezier over het verleek van den gemeenteonderwijzer; dat hij met zijn geweer buitenkwam en vier schoten De jioxttecr meldt dal de benoeming floor koning, wij willen zeggen aarts bisschop Goossens van zekeren priester lot aalmoezenier bij Staal veeartsenij school, is goedgekeurd. Men verwacht nu eerlang in den Moniteur de koninklijke besluiten van Z..M. Goossens, waarbij hij de aalmoezeniers bij de regimenten aan stek. Zondag laatst beeft dal schoon en echt vlaainsch feest plaats gehad. Wij zeggen schoon en echt vlaainsch feest, dal was het vooral, doch tevens mei vrijzinnige geest en leidingen gepaard. Zoo zijn de ware strekkingen der maat schappij T Willems-fonds; zoo zijn de edelmoedige neigingen, hel moedig ka rakter van den waarden voorzitter der afdceling Nieupotl, de heer Pieter Dc- swartc, op wiens eigen kosten dat prach tig gebouw van ’l Willems-fondsaldeë- ling Nieuporl, geslicht werd. In vlaainschen bouwtrant, door oenen taalminnenden vlaanisclien bouwmeester, den lieer Hendrik Bogaerl, een Nieuporl- naar des Voorzitters neef werd dal sierlijk lokaal ontworpen, aangelegd en opgebouwd. De zaal is ruim en laten eenige bijzon derheden te wenschen, de klankleiding (acouslique) is er uitmuntend, en dat is wel een voorname hoedanigheid voor looneelkiindige en muzickale oefeningen en voordrachten. Hel eigenlijke feest begon mol hel ver slag der stichting. werkingen en iqestaiid der afdeeling Nieuporl; dal verslag, meesterlijk gedacht, werd door de ver dienstelijke schrijver, de heer Seuntjes gegeven. Wondere omstandigheden werden daar aangehaald nopens de herhaalde gegeven leesten en voordrachten, de merkwaardige boekerij met eene bijgevoegde boekerij te Bamscappellede talrijke lezers; maar hoogst verrassend hel getal leden dal 154 bereikt. Ook de heer Van Driesscbe voerde hel woord en sprak met veel uitdrukking en gezag over den oorsprong en de nood wendigheden der afdeeling Willems-fonds te Nieuporl; hij bewees hare huidige macht, hare aangroeiende kracht, hare zekere toekomst, de overwinning van den vrijzinnigen geest op de vermolmde denk wijze zijner tegenstrevers. Weluitgevoerdc liarmonij oefeningen door de Sl° Cecilia maatschappij van Nieuporl; zoelluidende soli voor fluit, saxophoon en piston, kundige zangsluk- geen officieel onderwijs meer bestaal, te om toornig en bitsig er op te antwoorden welen Antwerpen '30 op 152; Oost- ™ii «vón imtm.ix.itik Vlaanderen 40 op 297; Wesl-Vlaanderen 43 op 250 en Limburg 68 op 200. Is hel niet om van walg en veront waardiging op te bonzen, als men zoo iets leest cn ziel dat ons land op hel punt is verkwezeld en verpaapscht te worden tol in merg en been ---- De retterve. Hel is bijna zeker dal geen enkel wets ontwerp van reserve in dezen wetge vender! zittijd zal worden aangeboden, zegt de Etoile. Er moeten toekomende jaar wetge vende kiezingen te Gent plaats hebben, en hel gouvernement houdt hel ontwerp van reserve nog wat achteruit, opdat de clericalen in de hoofdstad van Oost- Vlaanderen daar een krachtig middel zouden in vinden, waarmee zij hopen de liberale representanten omver te werpen. Langs den anderen kant is hel ook zoo goed als stellig, dal generaal Pontus zich wel zal wachten zijn ontslag daarom te geven; hij klampt zich radeloos aan zijne minislerportefoelié vast en om hel leger poeier in de oogen te werpen, strooit men uil dal M. Pontus zijne demissie niet geeft, omdat men hem in hel ministerie zou vervangen door een pékin, door een burgerlijk minister. Zoo vertreedt die man zijn woord dal hij zijn ontslag zou geven, indien hij geene meerderheid vond om zijne reserve ie stemmen, die er, zoo hel scheen, zoo noodig was als brood en zonder welke ons land niet voldoende verdedigd was. Uitgesteld is echter niet verloren. Gelukken de klerikalen erin de liberalen in juni 1886 te Gent omver le werpen, dan zal hij toch zijne reserve krijgen. Dat maakt men hem ten minste wijs en generaal Pontus is goed in.. God; hij gelooft er aan. En zoo worden de grootste belangen des lauds op bel spel gezel, ten voor dooie der klerikale belangen, ten bate der paperij. Kruïskexs. Hel nieuw ingcstcld kruis voor 25 jaren dienst, zal loekoinen aan omtrent 2uü bedienden van T minis terie van financiën; acht honderd aan hel personeel der openbare werken. Het is een groole slap vooruit tiaar hel zeo weiiscbelijk ideaal, van alle Belgen le decoreeren. liet Beknopt Vertalng. Zooals men weet heeft hel huidig Minis terie den prijs van hel lieknopl Verslag der zittingen van de Wetgevende Kamers ver dubbeld en van 1 op 2 fr. gebracht. Hel gevolg daarvan is. dat hel getal der 27,000 vlaamsche abomienlen van vroeger gevallen is op 4,000, en dit der 24,000 l'ransche op 7,000, dus 40,000 minder op de twee uitgaven. In de stad Antwerpen is hel getal der fransche abomienlen gevallen van 500 tol 343 en dit der vlaamsche van 1277op 912, wal een verschil maakt van 522 minder. En zoo zal hel clericaal Ministerie zachtjes aan het doel bereiken, welke het beoogtde afschaffing van het Beknopt Verslag, welke de kleine burgerij en de buitenlieden de gelegenheid verschafte om le weten wal er in de Kamers gezegd werd en omging. Een ander gevolg van deze afschaffing is, dal weer een groot getal arbeiders zonder werk vallen zullen. Ja, onze clericale Ministers gaan heel goed... voor de geestelijkheid. ---- Aan den nieuwen Plaatselijke uit den Veurnaar. Wij lachten om uwe lichtzinnigheid zoo ras Le velde trekken en lansen tegen zulke schrikbare windmolens als Cullegbem en Maneghem le vellen, en nu schijnt gij verwonderd dal wij over uw schrijven niet gram en opgetogen waren, doch namen wij zulke kwinkslagen voor ernstig De wetgevende zittijd werd dinsdag - geopend, zonder troonrede. Petrus heeft in die leemte voorzien, cn in de Gazette de troonrede afgekondigd, natuurlijk uit zijiièti koker, liet is eene geestige I navolging van die machinen welke doorgaans en vooral onder een clericaal I ministerie, niets anders dan hollen en dubbelzinnige!) rammel bevallen. Hier en daar krijgen onze clericale meesters fijne I steken Hel Londeiisch worlelkraatn van I ridder de Moreau; de stortregen van krutskens, en meer dingen meer, doch I vooral de gevloekte schoolwel worden I daarin aangeraakt. I Over de schuolqumslie worden den I schijn-koniug in die schijn-lrooiirede de I volgende fijne zinsneden in den mond I gelegd Hel doel mij goed le zien dal de I groole steden des lands, wier weérzin tegen deze vergoelijkende wel zich, in den beginne, had veropenbaard door eene onwelvoegelijke betooging bij mijnen koninklijken persoon, de weldaden dier wel beginnen le waardeeren en recht laten wedervaren aan de gevoelens van tien, die ze hebben voorgesteld. Pijner kan men wel de clericale partij niet scheren, dan Petrus hel doet. Wil men welen hoe veel gemeenten sedert 1 januari 1883 machtiging hebben bekomen, om hunne belastingen le ver- hoogen of de opcentiemen le vermeerde ren Niet minder dan 272, zegge twee hon derd en iwce-en zevenlig. liet zonderlinge van de zaak is. dat de meeste dezer gemeenten clcricaie buiten gemeenten zijn, waar hel officieel onder wijs geheel of gedeeltelijk is afgeschalï. En noglans hebben de clericale minis ters beweerd, toen de nieuwe schoolwet moest worden gestemd, dal die wet de gemeenten in staal zou stellen hunne uitgaven te verminderen cn hunne belas tingen aldus af te slaan. Thans ondervinden zij hoe zij door deze verklaringen in de doeken werden gedaan, maar de boeren, die liet alles moeten betalen mogen niet klagen; M. pastoor zou hel kwalijk nemen, want alles wal zij meer betalen is voor hunne zaligheid en voor die van de ziel hunner kinderen. Maar intusschen varen de kloosters er het beste bij. Sclierreweg! zeggen zij. Daarna was het de beurt eener afveer- diging van den Werkmanski ing, door den lieer Deswarte gesticht, en thans samen gesteld uil 84 leden. Deze brave lieden boden bij gelegenheid van dit feest, hunne hulde en dankbetui gingen aan hunnen geacblen hoofdman de heer Deswarte cn boden hem tevens oenen prachtigen bloemtuil. Diep getroffen, de held van het feest, de beer Deswarte nam nu ook hel woord. Hij meende die grootsche belonging van life talrijke aanwezigen en van allo kanten loegekomen vrienden en afgeveer- digdeu niet le verdienen; aanzag de door hem aangewende pogingen, werkingen en opofferingen als plichtbesef, doch be dankte haitelijk alle degenen welke hem eerbetuigingen en hulde bijbraclilen cn namelijk die afgeveerdigdt-n van den Werkmansktïng welke hem deden herin neren dal hij ook weleer werkman was, en ofschoon door werkzaamheid cn wils kracht zijnen buidigen stand bewerkt bad, zulks hem niet te min zijne demokratische eit volksminnende plichten deed beselfen. Hel ware le lang om meer bijzonder heden aan te halen. De ruime zaal was proppens vol, als aanmoediging, zoo hel een spreker deed bemerken, waren veel dames aanwezig. Eu bij zingen van T lied van Willems- I fonds, aan welkers refereinen deaanwe- I zigeu ook deel namen, werd dal luisleilijk I vlaamsche feest hier geheven, doch hel I aandenken zal voortdurend bij de menig- I vuldige leeslgenouteii in T geheugen blij- I ven. Eindelijk, in ’t nieuw lokaal slechts ge- I heven, tuigde hier op, in andere zalen, I een vreugdevol gastmaal, waaraan omtrent I 120 vlaamsche vrienden cn vriendinnen I met de held van T leest, de heer Deswarte I aan T hoofd, gulhartig deel namen. I Den inhoud van menig glasje vvet'dl I gêiiut, inenigen beker vvcrdl er geledigd I mi verscheide omslamliglieids heilwen- I sclien en redevoeringen uitgesproken. Onder de beste verstandhouding on I warme toejuichingen, duurde dit wel in- I gerichte gastmaal lol laat in den nacht. Eindelijk werd den beer Deswarte on- I der herhaalde gelukvvciisclien de hand ge- I drukt, en afscheid genomen. Eer aan u lieer Deswarte, die door uwe I genegenheid voor uwe geboortestad I uwen ijver voor uwe moedertaal en uwe I z.ellsopolferingen voor uwe gezindheid, I tol dit inhuldigitigsfeesl hebt aanleiding I gegeven en de ei kenleuis uwer vrienden I en medestrevers verdiendel, Tot spijl van tine 't benijdt Maar ja wel, onze nieuwe meesters I komen op, en levens eene door hunne I vrienden opgestelde, voorgedragen en I gestemde wel op T onderwijs, en wat I doen onze nieuwe meesters Omtoodig hier te herhalen dal zij het I gemeente onderwijs willen vei Hauwen en I verminken, om de schooien le ontvolken I en volgens hun gekende deuntje, dat die 1 ontvolkte schooien T klaar bewijs opleve- I ren dal de huisvaders er geen vertrouwen I in hebben, die hoogst nuttige, noodigeen I verdienstelijke gemeente schooien zoo I maar allesciialfen en ze door aangenomen I congreganische schooien vervangenI vooral wal betreft dc gemeente meisjes- I school. De verdienstelijke onderwijzeres jufv. I Geloen afgedankl zijnde, werden durende I meer dan eene maand de leergangen in I de 2'1” en 3',r klassen, hoewel met 84 leer- I liegen en twee afgezonderde lokalen en I met 4 afdeelingen, die leergangen wierden I door eene onderwijzeres gegeven. Doch uu is daar op eene averechts ver- I keerde wijze in voorzien. Drie klassen met 2 afdeelingen ieder zijn gevormd Dal getal kan door de hcerschende kin derziekte thans een weinig verschillen, doch ongetwijfeld zal. als na gewoonte, met de aanslaande lente hel getal leer lingen vermeerderen en nagenoeg liet 200lal bereiken. Wal zegt gij nu. nieuwe plaatselijke, met uwSOtal per klas; bij wintertijd wan neer de leerlingen nog minder durende de speeluren in de open lucht kunnen verblijven, propt men de klassen op mol 65 leerlingen, ondanks cn tegenstrijdig aan de door u aangebaalde voorschriften; en dc volledige 8 aangelegde leergangen, om voor de kinderen van 6 tol 14 jaren alzoo regelmatig in 8 jaren te volgen, dal alles wordt over T hoofd gezien, om- vergeworpen en vernietigd, om de zoele voldoening le genieten eene wereldlijke onderwijzeres aftedankeft en dé' Cnfijes- gemeenleschool le benadeeligen en le verminken Wij herhalen dus dat door onze niéuwe meesters, legen recht en rede die onder wijzeres bij de gemeenteschool werd af gedankl en dat er onrecht zal beslaan ten opzichte onzer medeburgers en hunner kinderen leerlingen aldaar, zoo lang bij onze meisjes gemeenteschool geen 4,k onderwijzeres zal aangesteld worden, om de leergangen in 4 klassen te verdeelen en het getal leerlingen in die 4 klassen volgens hunne bekwaamheid en niet volgens zamengevoegde hoofdgelal le verdeelen. Het schijxt dat de liondenboeksclie burgemeesters kwijtschelding van hunne straf gaan bekomen. Baron Kervyn, die de koorts op het lijf had gekregen bij de gedachte dal hij achter den grendel moest, zal dan spoedig weer le been zijn, om le herb giiinen, gelijk hij gedreigd heelt. dan waren wij even belachelijk. Van waar die bezorgdheid, die inge nomenheid voor onze bewaarschool Welaan volgens hetgéne gij stellig aan- haahl mag eene onderwijzeres maar 50 leerlingen in hare klas of in haren leergang hebben. Dal is recht en goed voor hel lager onderwijs, om de reden die wij hierna zullen opgeven, maar toch niet voor eene bewaarschool, waar de kindcri'ii in eene klas verblijven, ruime en nieuwe school lokaal daar voor ingerichl, met 1 .chtig voorplein. Doch stel u gerust, van den beginne was daar eene hulpster loegevoegd om die lieve kleinen le bezorgen, en bekom mer u over onze bewaarschool niet, andere zorgers zijn er mede gelast. En nu over de meisjes gemeenteschool alwaar volgens ons eene onderwijzeres door den gemeenteraad tegen recht en rede werd afgedankl. Er bestaal hier geen meisjpsmiddelbarc school, dus moest de meisjes gemeente school voor’t lager ouderwijs, volledige leergangen geven, en zoo werd zij door T liberaal gemeente bestuur ook ingerichl, namelijk met vier klassen van twee af deelingen ieder, dus voor de kinderen die er van 6 lot 14 jaren de leergangen bij woonden, acht leergangen, zoo hel de leerstelsels voorhouden. I Die klassen in vier afzonderlijke lokalen bestonden in oktober laatst nog zoo volgt l’f» klas, onder beleid der lioofd-ondcrwijzeres met leerlingen 26. 2<io Duurbare Nestor, Aleer dc kille aarde uwe stoffelijke ovcr- blÜfnulK hellekke, kom ik u in naam dor middel bare ncbei'l eeu laatste Tlllirwc! zeggen. Lieve Nestor, over eonlge dagen speelden wij nog to zinnen en waart gij nog vol leven, vol gezondheid. Wie had dan kunnen denken dat wij u zoo vroegtijdig zouden verliezen i Al uwe medeleerlingen beminden u om uwe goedheid, uwe dienstwilligheid, om uw zacht karakter. Gij waart ons aller vriend. In de klas strektot gij tot voorbeeld. Gij waart oplettend, vlijtig, gehoorzaam; gij vcrschaftet uwen leeraars ge noegen en vreugde. Veel aanleg voor de studie bemerkten zij in u en zij waren hoopvol voor uwe toekomst. Maar die wreede kinderziekte, welke reeds zoovele st.-ichtotVers in ouzo stad heeft gemaakt, heeft u ook aan ouze genegen heid en aan de liefde uwer ouders ontrukt. Gij zijt uw broertje gaan vervoegen, dat sedert eenige maanden een engeltje Is in don hemel. De wonde in onze har en geslagen, is diep; het verlies voor onze middelbare school is groot: do smart uwer zoo beproefde ouders is onuitspro- Duurbare afgestorvene, uw aandenken zal ons immer bijblijven, uwe gedachtenis zal altijd in onze harten voortleven. Moge deze verbinte nis en de deelneming der ganschc bevolking een weinig de droefheid uwer ouders lenigen. In naam uwer leeraren, in naam uwer mede leerlingen, vaarwel Nestor, vaarwel. Allerlei. .wwioqc—w -- Inhuldiging van 't nieuw lokaal van 't Willems-fonds, afdeeling Nicuport. lint göc<l. inrnwraawMMiiri' i i ken werden daar gehoord; maar wal vooral eigenaardig hoogst schoon, ja ver rukkend werd uitgevoerd, was dat lieve kinderkoor, dat was feesljuweel; goede leiding, wonderbare houding, zuivere uit spraak. zamenhang, zwier en uitdrukking werd bij tie uitvoering van dat kinderkoor bewonderd; eer aan die lieve kleinen, eer aan den ijverigen heer Moerman hunnen geleider, eer aan den bouwmeester die door de uitmuntende klankleiding der door hem bewerkte zaal, lol de uitwer king, tol den indruk ruimschoots heeft bijgebracht en lof verdient. 40 I Doctens-Oeloeh 14 jufv. Doketelacre 54 Zamon leerlingen 104 I Zoo men ziel waren daar vier afge- I scheiden klussen hebbende ieder 2 af- I deelingen dus voor 8 jaren leertijd ook I 8 leergangen. In do 3,u klas heeft men gelaten leerlingen C5 tndoï'1'’ til. ook iil. c,r> En do I11* id. hoeft men geplaatst do overige 34 Zamcn 164 id. te voren onder beleid van jufvrouw Goloen 31" id. onderwijzeres M 4J,J id. id.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1885 | | pagina 2