II
I
r i'
r I
00
L.i
I
I
i
"O
o
p
1
i
.1]
r
de
lingen te kunnen bewerken.
A
83,374 62
I
in
L
besproken wordenden voordeeligslcn
invloed op liet welvaren der geheele natie
zou uitoefenen. Ten andere de kennis der
moedertaal is in de school zelf onont-
L.
o>
o
37,064-75
21.324-30
23,251-24
11,202-50
<5,650-00
29,246-78
13,790-33
12,362-18
om die nieuwe krijgslasten aftedragen.
En wij liberalen willen dal met als
vooruitgang aanveerden
Onze meesters gaan goed
Zij gingen de lasten verminderen en
voor de kiezing las men niet anders in
de klerikale gazetten en op de muren,
als: «Weg met de belastingen! en ook:
Geen man, geen kanon meer?»
En wal ziel men nu, na nog geen twee
jaren regeermg van de vertegenwoordi
gers der bisschoppen
De seminaristen zijn vrijgesteld van
den soldalendientten nadeele van de
volkskinderen
F 2
Te zamen honderd drij-en-
zeslig duizend acht honderd
twec-cn-negcnlig franks acht
centiemen fr. 163,892 08
Dit maakt met de subsidie
van vrijdag laatst
De reserve slaat aan de dagorde;
Het budget van oorlog vermeerdert
De rechten op den sterken drank zijn
verhoogd
Een recht op hel vee zal worden inge
voerd; wal lol gevolg zal hebben dat hel
vleesch en bijgevolg hel brood en
aardappelen zullen opslaan;
Godsdienstver volging.
In den Moniteur van vrijdag kwamen
een aantal besluiten voor, waarbij aan
verscheidene kerkfabrieken subsidien
werden verleend tol beloop van 83 dui
zend 374 franks 62 cenlimen.
Dat was hel kerstgeschenk van onze
meesters aan de geestelijkheid.
Nu volgt de nieuwjaarsgift.
Donderdag lest meldt de Moniteur dal
er toelagen worden verleend aan de
geestelijkheid der provincie
Antwerpen
Brabant
West-Vlaanderen
Oosl-Vlaanderen
Luik
Limburg
Luxemburg
Namen
Te zamen twee honderd
zeven-en-veertig duizend twee
honderd zes-en-zeslig franks
70 centiemen fr. 247,266-70
Begrijpt gij nu, lezers, waarom hel
gouvernement de toelagen aan de scholen
vermindert, de onderwijzers doel uil
hongeren en eene belasting op brood en
vleesch wil doen leggen
Het tnoel toch op de eene of andere
wijze gold slaan om den gouddorst der
geestelijkheid te bevredigen.
Dit maal zullen wij ons een oogenblik
met hel onderwijs dèr moedertaal bezig
houden.
De vraag stellen of hel noodzakelijk is
de moedertaal in de lagere scholen aan te
leeren, is ze oplossen. Zoo lang de spraak
hel edelste vermogen van den meusch zul
blijven; zoolang hij de taal zal moeten ge
bruiken, om eene trouwe weerspiegeling
te geven van hetgeen er in zijn hart en in
zijnen geest omgaat; en zoolang de taal
lol denken zal aansporen', en diensvolgens
al de vermogens van den meusch lol
werkzaamheid en omwikkeling aanprik
kelen, zóólang zal hel onderwijs der moe
dertaal, in al de lagere scholen der gan-
sche wereld, aan hel hoofd der andere
leervakken moeten prijken.
De taal is de ziel van allen vooruitgang.
Men heelt hel reeds houder maai gezegd
en geschreven ontneemt den mensch hel
onschatbaar voorrecht waarmêede Schep
per hem hoven alle schepselen bedeeld
heeft; ontneemt hem hel woord, en de
maatschappij zal onvermijdelijk uil de
duizelingwekkende hoogte, waartoe zij
zich in den loop der eeuwen verheven
heelt, tol het lage peil der dierlijkheid
afdalen.
Is de taal dan in vroegere lijden zoo
een machtig middel tot beschaving ge
weest, dal zij den mensch op den troon
geplaatst heeft, vanwaar hij nu, als koning
al hel geschapene beheerscht; niet minder
machtig is zij nog heden, niet minder
bekwaam, om door onderlinge samenwer
king en verbinding van gedachten den
zedelijkengeestelijken en stoHelijken
rijkdom des menschen te verhoogen. Dit
is eene van die waarheden, welke men
niet loochenen kan en die iedereen, zelfs
de gemeene volksman, als een ingeboren
iels, bewust is, bij zooverre dat men, in
vele gevallen, de taal met dien rijkdom
zelf verwart. Schat men B. V. de inner
lijke waarde van iemand niet naar den
graad van taakvaardigheid, die men bij
hem waarneemt! Met hoemeer gemak,
nauwkeurigheid ontmaak hij zich uitdrukt,
Stede nieuws.
Aan hel dagorde van den gemeenteraad
bijeengeroepen op zaterdag laatst, was,
onder ander, opgebrachtde benaming
van een lid bij hel bestuur der Godshuizen
alwaar hel vijfjarig mandaat van den heer
11. Joye met laatsten december eindigde.
En de benaming van een lid bij hel
Weldadigheids bestuur, alwaar hel vijf
jarig mandaat van den heer 11. Desmel,
ook met gelijke date eindigde.
Beide hoeren aftredende leden waren
door de wederzijdsche besturen als eerste
kandidaten voor herbenaming aangewe
zen.
En geen wonder, want niet alleenelijk
tellen die heeren onder onze aanzienlijk-
sle ingezetenen, maar daarenboven hadden
zij die hun loeverlrouwde bedieningen I
zorgvuldig waargenomen.
De heer Joye, voornaam advokaal bij
de Veurnsche balie, had durende vijf
jaar met grondige zakenkennis, kracht- I
dadigheid en ijver zich van zijn mandaat
gekweten; als beheerder van het wees- I
meisjesgeslicht had hij in de herinrich
ting van dat gesticht, eene netelige en
moeielijke taak, bijzondere zorgen aan
gelegd en gepaste maatregelen gehand
haafd, en zijne verdienstelijke pogingen
werden met den besten uitslag bekroond. I
Sedert vijf en twintig jaren, het I
I vierde eencr eeuw maakte den heer I
Desmel deel van het weldadigheids be- I
stuur, en sedert twaalf jaren was hem I
het voorzitterschap van dat bestuur toe- I
vertrouwd.
Geen moeielijker taak bij een openbaar
bestuur dan diegene van dischmeesler,
doch bovenal deze van voorzitter of zoo-
genomen opperdischmecslcr; hij is den
ergsten toevlucht aller klachten, aller
noodwendigheden, aller listen, en men
weet of deze talrijk, lastig en vervelend
I z>j'>-
Bij de eerste jaren zijner deelneming
aan den dischraad, genoot dal bestuur
eene jaarlijksche en aanzienlijke loelaag
uil de gemeentekas.
Op voorstel van den heer Desmel werd,
om zoo te zeggen, eene herinrichting van
den dienst aangelegd, helwelk voor ge
volg had dal hel weldudigheidsbestuur
met eigen middelen zijne lasten bestreed
en dal de gemeentekas geene loelaag
langer moest uitkeeren.
I Welnu lezers en medeburgers, gij meent
dal hiervan aan die heeren, kieschheids-
halve, hiervan door onze nieuwe meesters
eenige erkentenis, rekening of welwil
lendheid zou betoond worden
In T geheel niet.
Bij zes stemmen legen vijf, werd de
I hoer Leopold Despot benoemd als be-
I stuurlid der Godshuizen in vervanging
van den heer II. Joye, en, insgelijks met
I zes stemmen tegen vijl, werd de heer
Heliodoor Despot, bestuurlid van den
disch benoemd, in vervanging van den
heer 11. Desmel
Onnoodig hier anntewijz.cn dat het de
zes kerkmeesters zijn, welke in den raad
met eene stem de meerderheid uitmaken,
I die dezen loer gespeeld hebben, en on-
I noodig er andere beweegreden of gevolg
trekkingen hijtevoegen, onze medeburgers
zullen oordeelen
Rechterlijke kronijk. De korrek-
lionele Rechtbank onzer stad, heeft dc
volgende veroordeelingen uitgesproken.
Algeineenu tijdingen*
Sedert ecuigcn lijd werden toegang*
kaarten verkocht om in dc statiën te
mogen gaan. De .Moniteur beval nu een
koninklijk besluit, waarvan dc verschil
lende artikelen als volgt luiden
Art. 1. De bedoelde toegangskaarten
treden buiten werking op 1 januari 1886
en in hare plaats worden afgegeven
bewijzen; legen den prijs van 10 centie
men, die, ieder éénmaal, recht van toe
gang verleenen in eene bepaalde statie.
Art. 2. Dc toegang der statiën is bepaald
lot de plaatsen van op- en afstijging der
reizigers en tol den lijd begrepen lusschon
hel vertrek van den eersten trein lol de
aankomst van den laatsten trein van den
dag.
Art. 3. De toegangsbewijzen zijn maar
geldig tol het verloop van hel uur vol
gende op dal, waarin de afgifte heeft
plaats gehad.
Art. 4. De afgifte der toegangsbewijzen
wordt lijdelijk geslaakt, telkens wanneer
buitengewone omstandigheden eischen
dal de algemcenc toegang binnen de
statiën verboden wordt.
Art. 5. De toegangsbewijzen komen in
werking op 1 januari 1886 in de statiën
die toegangskaarten hebben’,verkocht voor
hel jaar 1885; hel gebruik daarvan zal
later achtervolgens lot de andere statiën
van staatsspoorwegen worden uilgebreid.
Een treilend plotseling sterfgeval
heeft zich woensdag der vcrledene week
te Dixmude voorgedaan. Een gehuwd
handelsreiger van Brussel bevond zich op
den trein in zulken ergen onpassclijken
toestand, dal de heer statieoverste
weigerde hem verder te laten reizen, en
de ongelukkige gaf inderdaad den geest
eene half uur laler gezeten op den sofa
van een hotel. Hel lijk is den vrijdag
morgend naar Brussel overgevoerd ge
worden,
Men meldt uit Oostende: Hel nieuwe
avisoschip onlangs op de zaal Cockcrill,
te Hoboken Antwerpen) van stapel gc-
loopen, heeft zijnen post tol bescherming
van onzer visschers ingenomen, onder
hel bevel van commandant Ecrevisse, die
eene bemanning van aspiranl-olliciercn
aan boord heeft. Deze hebben meestal
hunne studiën in de militaire school
geëindigd.
Men meldt uil Kortrijk, 27 deccm-
I ber: Vcrledene week reed de genaamde
Parrel, voerman in dienst van de heeren
Devos en Vande Venne, naar Ingelmuns-
ler, toen hij, op hel grondgebeid van
I Hulste gekomen zekeren Van Steenkiste
I ontmoette. Deze noodigde hem uit, om
I mede een glas ie drinken, muur nnuwe-
I lijks was Parrel van zijne kar gestegen of
I deandere zocht twist en bracht den voer-
I man een zoo heugen schop toe, dat hij
I ineen zakte, om niet meer op te staan.
I liet was een der meesters van Parrel dio
I hel lijk langs den weg vond liggen. Do
I moordenaar is aangehouden. Het slachl-
I offer laat eene weduwe met twee kin-
I deren na.
Nieuwe postzegels. Te rekenen
I van 1 januari zullen er nieuwe postzegels
I in omloop gebracht worden, te weten
I van 20 centiemen (kleur reseda), van 50
I centiemen (geelbruin) en van 2 frank
I violet
Volgens opgave van hel bureel Véiitas
zijn in de maand november verongelukt
I 107 zeilschepen, als: van Duitschlaud ff),
I Amerika 2. Engeland 47, Oostenrijk 2,
I Spanje 1, Eraukrijk 6, Denemarken 9,
I Italië 10. Noorwegen 15, Rusland 2,
I Zweden 3. Onder dit getal zijn 4 vermis-
I ten, door stranding verongelukt 67. door
I aanvaring 10, door brand 2, gezonken 6,
I 9 werden verlaten en 9 afgekcurd. In
I dezelfde maand verongelukten 23 stoom-
I schepen, als: van Duitschlaud 2, Enge-
I land 18, Erankrijk 1Spanje 2. Door
stranding verongelukten 14sloomschepeii,
I door aanvaring 3, gezonken zijn 5 en een
I werd afgekeurd.
Een weerkind, een jongeling van
I omtrent 19 jaar, werkman, wiens pennin
gen in actiën der leening van Brussel,
1879, verwisseld waren, is zoo gelukkig
gcweesi in de taaiste trekking van ge
zegde leenig de premie van 25,000 frank
te winnen. Die jongeling woont in Kloef-
jespoorl, Oude Gcnlweg, te Brugge.
Zondag was Kloefjespoort feestelijk be-
vlagd en hield men feest lol laat in den
avond.
Hel hof van assisen van Oost- Vlaan
deren heeft den genaamde L. Druez, oud
19 jaren, beschuldigd van moord op
madame Lapierre, te Lcdeberg. ter dood
veroordeeld. Zijne moeder werd vrijge
sproken.
L. Druez heeft zijne voorziening
verbreking onderteekend.
De National zegt dat er ernstig
spraak is om eerlang een syndicaal te
vormen van fabrikanten van belgisehe
rails voor de ijzeren wegen in den Congo-
staal. Langs eenen anderen kant zou het
oogenblik aanslaande zijn waarop eene
maatschappij zou worden gevormd, met
een aanzienlijk kapitaal, mol hel doel te
hoe hooger hij klimt in onze achting en
omgekeerd, hoe lager hij daalt.
Dit ware wellicht reeds voldoende om
al het gew icht van de studie der moeder
taal te doen inzien; maar wij kunnen ons
niet onthouden hier in hel voorbijgaan er
op Ie wijzen dal de verspreiding van die
studie, in een land als hel onze, waar de
Een rechl op den invoer der granen I algemeene belangen van den Staal zoo
mag men ook verwachten, ten einde de dikwijls in openbare vergaderingen moeten
rijken hunne pachten zouden kunnen
verhoogen;
Dc weggeloopen onderwijzers en on
derwijzeressen krijgen een pensioen;
Ongeveer 700 gemeenten hebben hunne I heerlijk om de alzijdige vorming der leer-
belaslingen moeten verhoogen, len einde lingen te kunnen bewerken.
hun budget in evenwicht te brengen,door (Flandria.)
de schuld der afhouding van subsidie van
hel gouvernement voor het onderwijs,
in deficiel gebracht.
Handel, nijverheid en landbouw die zij
moesten redden, zijn om zoo te zeggen
ten onder gebracht onder hel klerikaal
bestuur
Wal zal hel einde daarvan zijn?
5
2 S 8ft a
Saï r
S £5
3 S X o
’S - w
r S
ij
S 8
s 31 g
8 g
g GO O 03
Zoo men ziel, met uitzondering van bet I
verkensras, overtreft dc invoer merkelijk
den uitvocr, klaar bewijs dat de vee
fokkerij in ons land aan de behoeften noch
aan hel verbruik niet kan voldoen, dus
dat ook dealgemeene belangen vereischen
dal bij den invoer geene belasting ge-
heven worde.
En dat is den eersten stap, de inleiding
van dal beschuttend stelsel. Na de be
lasting op hel vee, dus op vleesch, zal
volgen de belasting op het graan of op
het brood.
En waarom ook geen belasting op de
steenkolen, het gegoten ijzer, de katoen
en wollen waren, glas en gleiswerken,
sterke dranken en bier’
Bekennen wij hel rechtuit; onze kooien
en ijzer nijverheid verkeeren in deerlijken
toestand; Duilschen alcool en Duilsch
bier wordt ingevoerd in overvloed
Moedig aan clericalen, de vrijheids-
handel heelt ons machtig gemaakt, onze
nijverheden en onzen handel hebben zich
onder dat vrijheidsstelsel versterkt en
uitgebreid. Werpt dal alles nu maar over
hoop, en wees in alles uitsluitend, dal is
logiek; clericaal en roomsch kan toch
geen vrijheid stelsel dulden.
Arm laud men is u aan T pluimen; een
reserveleger is reeds a ingekondigd, en
bij de laatste uilgangdagen in de krijgs
school, werden vijf vrijwilligers gevraagd
om zich als officieren voor den zeedienst
te oefenen; nog vijf vrijwilligers zullen
aan de zeevaartscholen gevraagd worden.
Dus daar hebben wij eene krijgsvloot in
’t verschiet.
Hel kan niet missen of onder voor
wendsel van beschulrechten, moeten er,
op alle invoeren, rechten geheven worden,
Zij clericalen, kwamen zij a i l be
wind, zouden de lasten vei mind ren
landbouw, handel en nijverheid aaumoe
digen en herstellen. Minister Bcernaeri
verzekerde daarenboven dal hij in zes
maanden meer openbare werken zou doen
uitvoeren dan de liberalen in zes jaren
verricht hadden.
Tol alsnu zijn niet alleenlijk geen open
bare lasten verminderdofschoon de I
vermindering der grondlasten hel rcchl-
streckschc middel was om den landbouw
te helpen, maar integendeel wordt onder
voorwendsel van landbouwbescherming,
een belasting op hel ingevoerde vee voor
gesteld.
Men weet dal in ons land geen genoeg
zaam vee voor den landbouw gefokt
wordt; dat aanzienlijk te kort aan mager
en jong vee wordt, voor wal onze streek
betreft, zoo wel door onze landbouwers
als door onze kooplieden, in Vrankrijk
aangekocht, zoo dal deze onze landbou
wers en kooplieden, met eigen geld die
belasting bij den invoer zullen moeten
betalen.
Is dat nu, ja of neen, T stelsel van be
driegt den boer, of den boer zal ’t al
betalen
Niemand kan ons tegenspreken vooi
wal onze Veurnambachtscbe streek be
treft; ook de streken rond Dixmude,
IJper, Meenen en Komrijk.
Wij laten hier volgen het verslag door
den staat opgegeveu betrekkelijk den in
en uitvoer van vee en vleesch, durende
de laatste 5 jaren, sedert 1880.
F 5 3 S
d s
8 S’» I
f
i
"J
o
03
<73
Cl
M
M
'Z
I
w
Do lagere school in betrek met de
Vlaamscho beweging.
Zitting van 17 Dccern. Covemakor Edmond,
werkman to J’ervyso, 50 fr. boet, voor bedriege-
Hjko ontvreemding.
Pieren» August, werkman te Nieuport, 2d fr.
boet, voor bodriegolijko ontvreemding.
Clnbeau August, werkman to Poporingtic,
acht dagen gevang en 2d fr. boot, voor eerroof.
Zitting van IS Docom. Ryssen Pieter,
herbergier te Alveringhom, 2G fr. boot, voor
slagen en wonden.
Plaetovoet Karet, visscher on Plaetevoct
Serallen, koeiwachter, beide to Coxyde, den
1“) 50 fr. boet of 15 dagen gevang, on den 2*
25 fr. boot of 3 dagen gevang, voor jacht met
stroppen.
Voroecke Karet, molenaar te Wournen, en
Polly Alois, diontknecht ie Merckem, elk 2G fr,
boet, voor vrijwillige slagen.
Missuwo Theodoor, werkman to Slype, 25 fr.
boet voor achterhouding van gevonden voor
werpen.
Delanghe Theodoor, dienstknecht te Oost-
Duinkerke, 200 fr. boet of een maand gevang,
voor jacht met stroppen, des nachts.
Tycquet Sophie, herbergierster te Houthem,
drij maanden gevang en 2G fr. boot, voor ver
valsching in geschriften.
S 5
M -
s
cx<
03
03
- I k—i—i
s s
's 'g
03 o
O
'O
bt o
2 Q Cl
-O cn
S3 cliï
oc
8 2.
bO I
o kK O 4*.
-O> I
CTj 03 O 03
zjt IO K) o»
4* O O
03
03 j bO
O 03 bO
r o
o» co ryo
03
kU «-< 63
lU o 4- kt-
p
*>u 60 k-k
*-• 00 O
jO 'O O - I
03 O« 00
-I 03 O O’
cr- co -i
O
