VAN VEURNE
i
I
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
Ad®
b
as
0
medeafgevaardigden. lo
op
Jüiïï*.
Wat zou de man nu zeggen, zoo hij
moest zien hoe het ultramontanisme over
al de kroon spant; hoe de jesuielen zich
van alles meester hébben gemaakt, te
beginnen van de stoffelijke goederen, het
SEiiterilng Februari S&iSCS. R-'
Dat men niet verre zoekt om zich van
dit alles ie overtuigen; dal men in ons
gelukkig land 1maar opspore wat de
kloosters allemaal inpalmen, hoe ze zich
uitbreiden als olievlekken, hoe ze handel
en nijverheid krenken en den kleinen man
lol niet brengen
Da gevolgen der clericale schoolwet,
L'Avenir, bel bekende onderwijsblad,
vestigt er de aandacht op, dal de door
den minister Thonissen aan de Kamer
overgelegde stukken, zooals de inhoud
daarvan bij uitvoerige uittreksels in de
bladen openbaar is gemaakt, wel de waar»
En zoo is liet geschied. Het volk heeft
zich laten bedriegen door dien zachtmoe-
digen Thonissen, en dien rechtvaardigen
Beernaert. En de eene maatregel na den
anderen is gekomen, en de eene benoe
ming na de andere, en hel eene besluit na
hel andere, en de eene wel na de andere,
en om dat alles zoo stil is geschied, zoo
voorzichtig, zoo traag, heeft het volk ge
zwegen.
En waar zijn wij nu
Ons onderwijs, de machtigste factor in
de beschaving van een volk, is geheel ver
nietigd en in de handen der geestelijkheid
overgeleverd, terwijl ons onderwijzers-
korps in ellende en armoede ondervindt
hoe duur hel kost zijnen eed te houden
en eerlijk te blijven. Zullen twintig jaren
liberaal bestuur voldoende zijn om al die
puinen weer op te richten
Onze geestelijkheid is straland van
vreugde en geluk; met beide handen
scharrelt zij in de Staats- en Stadskas om
hare scholen te bezoldigen, zich zelve te
begiftigen, hare kerken te versieren,
zonder er ecus op te letten dat geheel hel
land zinkt, lager en lager zinkt. En terwijl
zij van hare predikstoelen de woorden
des Evangelies, woorden van liefde en
vergeving uitspreekt, droomt ze van haat
en vervolging, van heerschzucht en macht;
droomt reeds van den goeden ouden lijd
te zien terugkomen, toen zij alleen mees
ter was en alles haar gehoorzaamde.
En onze gemeenten zwijgen, al worden
hare belastingen immer zwaarder, omdat
de wil des meesters moet uilgevoerd
worden. En landbouwers en werklieden
strijden legen die onverbiddelijke crisis,
terwijl de rijke, clericale edelen hel
middel zoeken om vleesch en brood
duurder te maken en alzoo hunne pachten
te kunnen verhöogen.
En inlusschen gaan kerkfabrieken, se
minaries, kloosters, enz. enz. maar immer
hunnen gang en palmen binnen en bouwen
en koopen en worden schal rijk met hel
zweel en het bloed van hen die werken.
En het volk zwijgt, omdat dit alles zeer
voorzichtig gebeurt.
Maar zal hel volk dan blijven zwijgen
Zal dit nog lang duren Thonissen, sla
loch ecus hard toe, bloedig, nog meer,
dal men onlwake 1
Brugsche Beiaard.
De vloed.
Over 60 jaren zegde de heer baron de
Gerlache, een der beroemste schrijvers
over welke de klerikalen zich beroemen,
dal hel ultramontanisme dood was, dal,
zoo de Paus heden het wilde wagen
wetten te stellen aan koningen en vol
keren, hij zoo belachelijk zou zijn als de
eene of andere graaf die zou beweren den
oorlog tegen den koning te voeren, omdat
zijne voorouders dit recht hadden.
Ik wil, zegde die beroemde katholieke
in zitting der stalen-generaal in 1823,
niet onderzoeken tol hoeverre de beschul
digingen legen de Jesuieten geuil, ge
grond zijn, maar ik denk dal wij wel deden
ze te bannen mits hunnen naani alleen
voldoende is om oneenitjheden te verwekken.
De doode hand strekt zich overal uit;
waar die plaag neervalt verdwijnt wel
vaart en voorspoed; pas is een klooster
ergens opgerezen of in de buurte is een
ongelukkige man die moet zijn goedje
verkoopen en ’t klooster wacht met het
geld in de hand, waar ze T halen weet de
duivel goed.
En dit is nog het ergste niet.
Dal de kloostermannen onder aller
hande voorwensels het geld uil de handen
der bijgeloovigen weet te futselen; dal ze
aan de bedsponde van de rijke stervende
met hel en vagevuur spelen om den lijden
de door schrik te bevangen en zijn duiten
doen af te geven lot lafenis zijner ziel,
zeker is dit diep te betreuren en T is
spijtig dal men dit moet zien gebeuren
ondanks de wel het verbiedt.
Maar hij die eene erfenis verliest kan
toch nog werken, hij kan zijne baan in de
wereld door handel, kunst of nijverheid
vervorderen; maar de ongelukkige am
bachtsman, de rampzalige moeder die al
doet wal mogelijk is om het hare bij te
brengen en alzoo een talrijk huisgezin te
kunnen groot brengen, die komen op
eiken pas den klooslervloed legen. Ja de
kloosterman is niet alleenlijk een aftrog-
gelaar van allcmans goed, een erfenis-
roover, maar nu drijft hij handel, en doet
de concurrentie lot aan de kleinste nerin
gen.
In verscheidene kloosters wordt ge-
wasschen, gestreken, gebreën, genaaid
en dal voor een loon, welk volstrekt
ontoereikend is. Waarmede een stiel-
doende vrouw over eenige jaren haar
brood kon verdienen, geelt haar nu geen
bestaanmiddel meer.
En men noemt den klooslervloed eene
weldaad 1
Ja voor den klerikalen, maar voor de
maatschappij is hei een verderf, eene
ramp wier verwoestingen aan geene
andere kunnen vergeleken worden.
Den dag waarop liet volk zal begrijpen
dal die klooslcrplaag onzen ondergang le
weeg brengt, den dag waarop men met
de woorden van den grooten calholieken
baron de Gerlache zullen herinneren,
dien dag zal Belgie herleven; dan zal de
voorspoed van voorheen weder opdagen
en dat men het niet vergele, dan zal de
godsdienst opnieuw den eerbied terug
vinden welke hij verloor door de dweep-
en geldzucht der ullramonlaansche jezuie-
len en hunne aanhangers,
willende
lusschen blijft voor de partij der
Home Rules de eenige man om de
kwestie der wetgevende onafhanke
lijkheid van Ierland op te lossen,
M. Gladstone. Dit verklaarde luid
le Dublyn, M. Sexton, de eerste
luitenant van M. Parnell, in eene
openbare vergadering van liguislen.
De Caiilïsien en de kiezingen.
De spaansche carlislische dag
bladen kondigen eene verklaring
af van den vertegenwoordiger van
Ion Carlos le Madrid, luidende dal
<l<? hertog van Madrid, na de voor
naamste mannen zijner partij ge
raadpleegd le hebben, hesloten
heeft dat zijne vrienden geen deel
aan de kiezingen mo ’ten nemen.
Don Carlos geeft echter aan eenige
kandidaten de machtiging om zich
afzonderlijk voor le stellen, doch
geheel voor eig’n rekening en
zonderde vorming van kiescómi-
onvoorzichtigheid van Jacobs en Woeste
le doen vergelen. Daarna zou liet spel
letje weer hernomen worden, altijd met
hetzelfde doel in hel oog.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: S fr. ’s jaars; met de post 7 Ir. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den dinkregel. Be groole letters volgens plaatsi uimte. Reklamen 56 cent. Rechterlijke eerherstellingen i fr.
De Annonren voor lleli/te, ter uitzondering der beide I laonderen, tlsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Orrca es Renuart, ISugdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij E.. VARfOKW BdlCl&CldlIOVH, l)i nkker-L'ilgever, Ooststraal, 6, te Veurne, e» in de Postkantoren des Rijks.
Verlrekiifen vttn den Ijzerenweg van Duiulzei-kto» Veurne, Gent nanr ESi-ussel en DIxinude nanIVienport.
DUIN KERKE
giiyvei.de
VEURNE
GENT
BRUSSEL
teilen toe le laten.
Onze meesters.
Gedurende den schoolstrijd van 1879
lot 1884 heeft zich de geestelijkheid zoo
hatelijk gedragen, dal iedereen met af-
schrikken de mogelijkheid inzag van hel
aankomen de clericaien aan hel bewind.
Men sclirikke terug voor de waarschijn
lijke vraag eener nijdige en almachtige
geestelijkheid en menigeen voorspelde
eene omwenteling na zes maanden cleri-
caal bestuur.
En nochtans, nu zijn de clericaien reeds
anderhalf jaar onze meesters en dage
lijks doen ze ons gevoelen hoe zij het
verslaan on ze meesters lespelen. Zij
hebben gedurfd wal wij nooit dachten dat
ze zouden durven.... cn toch is de om
wenteling, de losbarsting der algetneene
misnoegdheid nog niet gekomen.
Onze meesters zijn te slim, te zeem
zoet, te behendig; zij kennen le goed de
kunst om zand in de oogen le strooien,
om ons in slaap le wiegen, en zonder dal
wij hel hard gevoelen wordt de bami,
dien men ons rond den hals legt, traag-
jesaan, heel traagjesaan toegesnoerd....
tol dal ze niemand meer zullen te vreezen
hebben en een luid Te Deuin Laudamus
zullen kunnen aanheffen.
Ware Woeste maar nog wat minister
gebleven Ware Jacobs maar daar ge
weest om zelf le besturen Die gingen er
ten minste op los, als echte wraakzuch
tige clericaien. Die wisten te stampen cn
te slaan, dal wij hel voelden, en hel was
te hopen dal wij hel eens genoeg zouden
gevoeld hebben om recht te springen
en.... Na de stemming der wel van 1884,
was hel bijna gedaan; die wel schudde
hel land wakker; de gemeenlekiezingen
waren eene luide bedreiging.
Maar de lakliek dier hoeren was niet
voorzichtig genoeg. De Kerk is zoo haastig
niet, ze kan wachten, rails hare wraak
zooveel le vollediger zij. En daarom
werden de onvoorzichtige!! aan kant ge
zel; ten minste schijnbaar, want ze zouden
wei mogen vooi tbesturen, maar niet zoo
openlijk, alleen onder de namen van eenen
Thonissen en eenen Devolder.
Het volk mocht het eens ernstig mee
nen van eenen Thonissen zoo men niet
vervaard zijn. Hij, de bedaardheid, de
wijsheid, de toegevendheid in persoon
hij zou de gemoederen stillen en eenige
schijnbare toegevingen doen blijken om de
Politiek Overzicht.
Bij den Rijksdag is ingekomen
liet door graal Herbert Bismarck
<m baron de Courcel, gezant van
Frankrijk, onderleekende protocol
van 24 december laatst, betreffende
de duitsche en fransche bezittingen
in West-Afrika en in de Zuidzee. Rij
deze overeenkomst doel Duilsch
land, ten behoeve van Frankrijk,
in de Biafra-haai afstand van alle
rechten van soevereiniteit en van
beschermschap over het grondge
bied ten zui len van de rivier
Congo. Frankrijk ziel af van alle
aanspraken op hel bezit van grond
gebied noordwaarts van dezelfde
lijn. Op de Slavenkust erkent
Frankrijk Duitsch land’s bescherm
schap over het Congo-gcbied en
doet afstand van alle rechten op
hel gebied van lllrlo Seguro en
Klein-Popo. Eene gemengde com
missie zal de grenzen van beider-
zijlsch grondgebied vaststellen.
Wal de kust van Senegambie betreft
ziel Duilschland af van alle aan
spraken op het gebied lusschen
Rio Niinnez en Mollacarec, inzon-
deiheid dal van Koba Kabila. Met
betrekking tot de Zuidzee neemt
Duilschland de verplichting
zich, niets te doen wat Frankrijk
zon kunnen belemmeren in hei
bezeten van de Eilanden onder den
Wind (de Antillen zoowel als van
de Nieuwe llebriden.
De crisis in Engeland.
Koningin Victoria heeft de minis-
terieele lijst goedgekeurd welke
haar is voorgelegd door M. Glad
stone Hel liberaal kabinet bestaal
nu uit de volgende leden M.
Gladstone, eerste Minister en lord
van den Echiquier; lord kanselier,
M. Herschel!; voorzitter van den
ministerraad, lord Spencer; minis
ter van binnenlandsche zaken, M.
Childers; buitenlandschc zaken,
lord Rosebery; kolonies, lord
Gianville; minister voor de Indies,
lord Kimberley; minister van
financies, sir William Harcourt;
portefeuille van oorlog, N. G imp-
bell-Bannerinann; eerste lord der
admiraliteit, lord Ripon; local
gouvernement board. M. Chamber-
lain; minister van Schotland, M.
Trevelyan; minister van koophan
del, M. Munde'la; minister voor
Ierland, M. John Marley.
De samenstelling van lu’l kabinet
is voor velen eene verrassing, want
het radikaal element is er niet zoo
sterk in vertegenwoordigd als ver
moed, zelfs voorspeld was, ook
wordt de samenstelling aanzien
als een middel tot verzoening
lusschen de liberale partijen gezien
mogelijkheid dat de gematigde
liberalen partij zouden kunnen
kiezen legen hunne meer vooruit
onderwijs der jeugd, tot het bestuur van
’s lands zaken
Alles is in hunne handen gevallen; de
kloosters groeien en bloeien, terwijl
iedereen met groole moeite er door komt.
Het eene failliet volgt hel andere op, de
grootc nijverheden kwijnen, de werkman
loopt werkeloos op straal zoekende
ergens iets te verdienen. Eene zaak gaat
vooruit de kerkwinkel.
5-58
7-32
9-45
10-15
10-49
10- 15
11- 25
12- 15
3-21
6-02
6- 34
7- 15
9-38
11-07
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GIIYVELDE
DU1NKERKE
5-35
8-06
8- 28
9- 02
5-
7- 36
8- 48
6- 08
3- 47
4- 24
7- 05
5-^0 9-32
--■-i-
- - IM| ,1 II --w—
5-07 -
5- 41 -
6- 21 -
9-16 -
10-54 -
3-00
11-50 6-02
2-59 8-52
S-22
4-11
6- 20 9-00
7- 48 10-17
10-11-
10- 51-
11- 82 -
FrANSCII-DUITSCIIE OVEREENKOMST.
NIEUPORT 7-ei 9-07 12-18 2-01 4-11 6-21
DI X 51U DE 7-36 S-42 12-42 2-25 4-46 6-45
D1XMUDK 7-48 9-55 12-56 2-40 4-55 8-26
NIEUPORT 8-12 10-3# 1 14 3-15 5-30 8-50
