VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
“I
s
u
S'
B
■Q
3:9
ÈR
sa
-> April S8S6.
aan
Göf jiitsr.
DUJNKERKK
ghyvelde
VEURNE
GENT
BRUSSEL
De Veurnaar bespreekt nog eens deze
gebeurtenissen en houdt zijne dwaze en
omichsireeksche beschuldigingen legen
de liberalen slaan.
Volgens hem, zijn de liberalen alleen
de schuld en de oorzaak der gepleegde
wanorders.
’T zijn de liberalen die de goddeloosheid
leeren en aanprediken; ’tzijn zij die, door
hun voorbeeld en hunne aanmaningen, de
werkende klas in opschudding brengen,
de drillen van hel volk aankittelen, en ze
lol hel vrije genieten, lol de geweldige
verwerving der rijkdommen, lol hel socia-
lismus aansporen.
Waren de kool- en mijnwerkers god
vruchtig en godsdienstig, ware de katho
lieke religie algemeen uilgeoefend en na-
gelèefd, dan zou alles gerust gebleven
zijn, dan zouden er noch onlusten noch
waubedrijgen gepleegd geweest zijn
De wanorders in Belgie en de Veurnaar.
Op hel oogenblik zelf dal ons laatste
nummer verscheen, en sedert dien nog,
namen de wanorders in hevigheid aan.
Zware onlusten, woeste vernielingen,
ontrustende woelingen, verschrikkelijke
plunderingen en afschuwelijke brand
stichtingen, ziedaar het treurig bilan van
M. Frère-Orban zegt dal hel oogenblik
niet geschikt is om de betreureuswaar
dige feilen, in de Waalsche provinciën
voorgevallen, le bespreken. Hel is «eter
dal op sommige plaatsen de hulp te laat
gekomen is. Hel zal te onderzoeken zijn
of het effectief der troepen volledig ge
noeg is en of de regcering al hel vooruit
zicht heeft aan den dag gelegd welk de
bevolkingen er mochten van verwachten.
Spreker denkt dat M. Beernaert zijne
uitleggingen zal moeten volledigen en
neemt ze slechts onder alle voorbehou-
ding aan.
Na een kort antwoord van M. Beer
naert, wordt het incident gesloten.
De Kamer bekrachl de kiezing van M.
Van Naemen als volksvertegenwoordiger
te Sl-Nïkolaas en stemt verscheidene ar
tikels der begiooting van binneulandsche
zaken.
Hetgeen eenieder met ons zal en moet
bekennen is dal de religie en de gods
dienstige gevoelens hier in deze zaak
niets ai te leggen hebben.
De religie is noch de oorzaak noch het
voorwendsel der werkstakingen en der
gepleegde buitensporigheden.
De muiters handelen geenszins door
haal legen de klerikalen, de kloosters en
de priesters.
Hel beste bewijs daarvan is dat al de
plunderingen en brandstichtingen geschie
den ten nadeele der nijveraars die ten
meesten deele liberalen zijn. De muiters
hebben hel gemunt op de fabrieken, de
koolmijnen, de glasblazerijen, de kastee-
len en, in hunne verdwaaldheid, vallen zij
alleenlijk de nijverheidsgeslichlen aan.
Wij hebben noch gehoord noch gelezen
dat een enkel priester zou aangerand zijn
geweest, een enkel klooster vernield, eene
enkele kerk verbrand of geplunderd
De oproer in het land.
Onze lezers welen reeds dal er zeer
erge feilen gebeurd zijn le Charleroi en
in de omstreken. Er is gebrand, geplun
derd en er is bloed gestort. Verscheide
personen hebben hunnen tegenstand aan
de gewapende macht mei den dood ge
kocht.
Zulke feilen zijn zeer te betreuren;
degenen die de opstokers zijn van de
werklieden, om lot zulke gruwelijkhe
den en niet le rechtvaardige daden over
te gaan, moeten dit heden, als zij hel
eeuigzins wel meenen met den werkman,
betreuren.
De vernieling is groot geweest en wal
hel meest le bejammeren is, dal is de
verwoesting van de fabrieken, van de
werktuigenwaarmede de werklieden
den kost moeten winnen. Wal zal er nu
gebeuren, daar waar duizeede werklie
den zullen belet zijn te arbeiden, mits
hunne fabrieken afgebrand eu de ge
reedschappen verbrijzeld zijn
De werklieden zullen elders moeten
arbeid zoeken en de koopwaren, die
hier niet zullen kunnen gemaakt en ge
leverd woi den, zullen nu mogélijks uil
deu vreemde moeten komen.
Hel is belreurcnswaardig, dat zoo iets
is voorgevallen en wij hebben niemand
gehoord, werklieden even als burgers,
ol zij keuren die verwoesting hevig af.
Ja, degenen die meenen daarmede de
zaak des volks le dienen, bedriegen zich
en zij zullen het spoedig gewaar worden;
wam degene, die de cischen der werk
lieden ondersteunden moeten nu inzien,
dat hel noch het algemeen stemrecht,
noch eene vermeerdering van loon, noch
eene vermindering van werkuren is dal
zij beoogen, maar wel de vernieling van
den eigendom en den ondergang van
geheel de burgerij.
Wat wij ook moeten betreuren, is dat
hel gouvernement zich zoo onverschillig
heeft getoond aan alles wat gebeurde.
Niet de minste voorzorgsmaatregelen zijn
genomen geweest, om het vernielings
werk le beletten. Het ministerie is nog-
lans genoeg verwittigd geworden en
moest welen wat er op handen was.
.Maar uitde inlichtingen die bekomen zijn,
werd beslatigi dal hel even als de karabi-
uiers van Offenbach, altijd le laat kwam.
Indien het uoodig ware dal het kallio-
lijk bestuur een bewijs te meer gaf van
zijne onbekwaamheid dan zouden wij
maar te wijzen hebben op zijn gedrag,
bij dezen oproer, waarvan wij getuigen
zijn.
Indien die mannen dan nog den moed
hadden zulks le bekennen en hun man
daat iicérlegden, dan zouden zij tooneii
dal zij den toestand begrijpen en zouden
hel laud van nog grooiere ongelukken
bewaren.
-■.rr,-a>6>eee*qc~Tr --
.Mei ongeduld wachtte de openbare
opinie op uilleggingen van het Gouver
nement over de onlusten die het Waalscli
gedeelte van ons land geteisterd hebben.
De groote minister, M. Beernaert,
heelt niet gewacht tol men hem inter
pelleerde. Bij de opening der zitting van
Dinsdag is hij terstond opgestaan, om in
naam van hel Ministerie lezing te geven
van eene geschrevene verklaring.
Verstaan wij die verklaring goed iels
waarvan men bij clericalen nooit zeker
is, want zij spreken altijd met dubbel
zinnige woorden dan heeft men de
gebeurtenissen, voorgevallen in hel land
van Charleroi, fel overdreven en is de
toestand, die daar uit voortvloeit, niet
.zoo erg als men wel denkt.
deze week, waarvan alle dagbladeren ver
vuld waren en die geheel het land in
opschudding brachten.
De wel wierd overtreden, de overheid
miskend, hare vertegenwoordigers be-
leedigd en aangerand.
lie wet moest geëerbiedigd worden, de
goede burgers beschermd, de eigendom
men verdedigd, en de muiterij uitgedoofd
bij alle welkdanige middels.
Dit is maar kunnen geschieden ten koste
van beklagenswaardige verdedigingsmid
delen bloedige looneelen hebben een deel
van ons land in rouw gedompeld; menige
slachtoffers zijn onder de kogels van hel
leger gevallen, en een aantal muiters heb
ben met het leven hunne woeste en bal
dadige daden moeten bekoopen.
Dat onze politieke priesters zulks ver
tellen uil den preekstoel, met het be
doeld oogwit de liberalen, volgens hunne
meiischlievende gewoonte, hatelijk te
maken, dal kunnen wij verstaan.
Daar hebben zij toch voor aanhoorders
een aantal oude dibben die hunne woorden
als evangelie aannemen, en hel leeken
des kruis zullen maken telken male zij
eeu'en dier afgrijselijke liberalen zullen
ontmoeten.
Maar dal de Veurnaar zulke ongerijmd
heden aan zijne lezers opdischl, en meene
dal zij die nog eenig goed eu gezond
versland bezitten zulks zullen aannemen,
dal is toch iels le veel.
De ellendige en armzalige schrijvelaar
die zulke kinderachtigheden uiibraakt
moet ofwel zijne lezers als domooien
aanzien ofwel is zelf met de huidige ge
beurtenissen en den waren toestand der
zaken geheel en gansch onbekend.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprij», voorop betaalbaar: fl ft', ’s jaars; met de pest 7 Ir. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den di ikregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamcn 30 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
be Annoncen voor ftelyie. ter uitsondering der beide Vlaanderen, alsmede iüe voor het Buitenland worden ontvangen door den Office or Prw.irm, Magdalenastraat, Brussel.
.Men schrijn in bij a.. VANDEN KERCKHOVE, Drukker-Uilgever, Ooslslraat, 4, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Ook schijnt er uit die verklaring te
blijken want we zijn weeral niet
zeker dat de werklieden niet te klagen
hadden in de mijndistricten en werden
zij zoodanig goed betaald, dat de action-
naires eu bestuurders van mijnen er aan
verloren.
Maar, enfin, de pap is gestort en er
moet naar middelen worden uitgezien,
om den toestand te verbeteren, en het
gouvernement heeft dan ook besloten om..
Terstond werken le laten uitvoeren*
Niet zoo gauw, als T u belieft.
Neen, om studies te doen voor hel
uitvberen van werken.
lu afwachting dat die studies gedaan
zijn, kunnen de arbeidlooze en niets win
nende werklieden zich den buik snoeren.
M. Beernaert en zijne collegas pogen
henjte paaien met beloften.
Die woorden zijn eene bekentenis dat
onze ministers geen vooruitzicht hadden
en niet op de hoogte van hunnen plicht
en van hunne taak waren.
Nu het te laat is, nu verschrikkelijke
onheilen gepleegd zijn en bloed vergoten
is, nu gaan zij naar redmiddelelen uitzien.
Is de geschiedenis van den put die
gevuld wordt ais kalf verdronken is.
Sprekende over het leger heelt M.
Beernaert zich weer met dubbelzinnig
heden willen wit wasschen.
Volgens hem waren er, op 10 maart
laatstleden, 44,732 man onder de wapens
en in soldij.
Jesu iet 1
Deukt M. Beernaert dan, dal ieder niet
weet dal de manschappen, die aange-
leekend slaan als in solde zijnde
daarom niet onder de wapens slaan. Al
de soldaten die voor minder dan twee
maanden in congé zijn, blijven aanzien
worden als in solde zijnde, al trekken zij
geene solde, en men beschouwt ze als
staande onder de wapens.
Welnu, men verwijt juist aan hel
Ministerie van oorlog, dal hel een over
dreven misbruik heeft gemaakt van zulke
congés, enkel om langs dien kant inspa-
ringen le doen, waarvan alleen de pries
ters eu papen profileeren.
Van daar de oorzaak dat de regimenten
ten hoogste maar duizend man en nog
minder wezenlijk onder de wapens heb
ben. zoodat hel cijfer, opgegeven door
M. Beernaert, zeker wel de helft kleiner
is dan hij zegt.
Wat wil dit zeggen en wal moet men
daaruit besluiten
Maar, zegt de Veurnaar, indien de wer
kende klas godsdienstige gevoelens had,
indien de mijnwerkers in plaats van naar
de herberg te gaan in de kerk zalen om
de vespers en de sermoenen bij le wonen
en af te luisteren, indien het kruisbeeld
overal in de workmans huizen prijkte, dan
zouden er geene werkstakingen plaats
gehad hebben, dan zouden de onzedige en
onweltelijke driften niet in opschudding
zijn gebracht, dan zouden er noch moor
den, noch dieften, noch brandstichtingen
le betreuren zijn 1
De katholieke religie alléén kan de
wetten doen eerbiedigen, de maatschappij
behouden, de orde handhaven 1 Zij is voor
alles goed, zij vermijdt alle kwaad, zij is
de Revalenla Arabica die al onze maat
schappelijke wonden en kwalen moet
genezen
En de Veurnaar toen hij dat beweert
vergeel wal er gebeurt en wal er omgaat.
Hij ziel niet of bij wil niet verder zien
dan zijn neus lang is.
Wal geschiedt er dan in Ierland, heilige
babbelaar? Hebt gij vergeten dat, in deze
algemëene crisis die om zoo te zeggen de
wereld door en sedert verscheidene jaren
heërscht, hel in Ierland is dat de eerste
en de ergste gebeurtenissen plaats gehad
hebben
Nievers zijn er meer werkstakingen,
meer brandstichtingen, meer afschuwe-
lijkp moorden gepleegd dan door dc mis
leide en arme bevolking van dit onge
lukkig land
En gij weet toch wel dal deze lerland-
sclie bevolking geheel en gansch onder
het beheer is van hel calholicisme, dal zij
de ongeleerde en onwetende speelbal is
van katholieke bisschoppen eu priesters
aan wiens voeten zij kruipt, door wie zij
beheerscht wordt eu aan wie zij blinde
lings gehoorzaamt
Eu wal hebben die godvruchtige ler-
landers, die geloovige katholieken niet
gedaan toen zij legen ’s lands wetten op
kwamen, dc eigendommen aanvielen, de
vertegenwoordigers der overheden ver
moorden, en hun land met bloedige
slroomen en met verwoeste puiuhoopen
bedekten
Waren dal geene katholieken, Veurnaar,
gingen deze niet naar de kerk en hadden
zij geene kruisbeelden, zoo wel als revol
vers en dynamiet, in hunne woningen*
En kunt gij ons zeggen wal de priesters
aldaar verricht hebben om deze woeste
drillen le matigen, wal zij hebben kunnen
aativangen om deze baldadigheden te be
letten, welken invloed zij gehad hebben
op hunne verdwaalde schapen om deze
op den waren en wettigen weg weder te
brengen?
Wat heeft het calholicisme aldaar ge
daan, wal heeft hel verricht, wat heeft
hel belet, wat heeft hel voorgekomen*
Niels, niet waar, Veurnaar?
En wal moeten wij hieruit besluiten?
Dal gij mis zit, vriend, toen gij uwen
onnoozelen rimram herneemt, toen gij de
liberalen beschuldigt en hun tracht hate
lijk le maken.
Gij spreekt zonder rekening te houden
der ware gebeurtenissen, zoo als zij ge
beurt zijn 1
T zijn geenszins de liberalen die
onze wanorders schuld hebben.
Maar deze die zich moeten schamen,
deze die schuld hebben en die moeten
beschuldigd zijn, ’t zijn de klerikalen en
de klerikalen alleen 1
’T is de klerikale partij die door hare
valsche beloften, hare onbeschaamde fop
perijen, hare zinnelooze gepleegde on-
3-00
0-04
8-52
mamfu r
A” «31.
5-58
7-32
9-45
10-15
10-49
6-02
6- 34
7- 15
9-38
11-07
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUTNXERKE
5-
7- 36
8- 48
5-35
8-06
8- 28
9- 02
3-08
3- 47
4- 24
7-05
9-32
---.r—TT»»-»*»---
I>e Kiuner.
Verklaring van Minister Beernaert,
Verf rekuren van den ijzoren weg vsm Duinkerke, Veurne, Gent nnnr Brussel en IHxiiimlcnanr N'ienport.
10- 15 3-08 5-07
11- 25 3-47 5-41
12- 15 4-24 6-21
3-21 7-05 9-16
5-20 9-32 10-54
NIEUPORT 7-01 9-07 12-18 2-01 4-11 6-21
DIX.MUDE 7-36 9-42 12-42 2-25 4-46 6-45
DIXMUDE 7-48 9-55 12-56 2-10 4-55 8-26
NIEUPORT 84É-10-30 1 14 3-15 5-30 8-50
6- 30 9-00
7- 48 10-17 11-50
10-11-2-59
10- 51-3-22
11- 82-4-11
