VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
c
I
L
^aterda^ BCD April USS4».
en be-
crisis
de
in
om
ineer-
voor
ver-
€>Oe J;sai'.
Hier, in Belgie, was en is nog de toe
stand als in andere landen. De nijver
heid kwijnt, de landbouw loopt gevaar,
de handel klaagt, en de werkende klas
sen in hel algemeen zijn de eerste en
ergste slachtoilers van dezen slaat van
zaken.
Wal heelt de klerikale partij gedaan
om deze moeijelijkheden te vermijden,
om de armoede te verminderen, de wei k-
lieden ter hulp te komen, de orde te
handhaven, de muiterij vóór ie komen,
en de wetten te doen eerbiedigen
Dit deel onzer politieke geschiedenis is
I) langrijk, en zal onze klerikale partij en
ons klerikaal gouvernement voor eeuwig
ten schande strekken.
Zij wierden in hunne hoopte leurgesteld.
De belastingen wierden gestemd, niet
tegenstaande al hunne pogingen en deze
hunner bondgenoten.
En nu vingen zij eenen wanhoopigen
strijd aan, tijdens de kiezingen voor liet
vernieuwen der kamers in 1878.
Niets wierd verwaarloosd.
De liberalen wierden uitgemaakt voor
geldverkwisters! Zij waren de schuld, de
eenige schuld van de heerschende crisis
liet deficit bestond niet! de belastingen
waren ei niet noodig!
Indien de klerikalen de meerderheid
bekwamen, zouden zij alles veranderen,
verbeteren, en ons land zou een luilekers-
land worden
De nieuwe belastingen zouden zij af
schaffen
De oude verminderen
De landbouw doen herleven
De handel bevoordeeiigen
Sedert jaren was de crisis begonnen,
on hare gevolgen waren treurig, zoo wel
voor wat de personen en de individuali
teiten der burgers beliefte, als voor wat
het staatsbestuur en de wijze waarop
’s lands intresten moeten beheersebt
worden aangaat.
Wij leefden onder het liberaal minis
terie dal, in 1881, plaats rniek voor het
huidig ministerie van den groooten en
nooit genoeg volprezen minister Becr-
nacrl.
De landbouw verkeerde in oenen be-
denkelijken toestand; de granen en andere
nuttige voortbrengselen der aarde daalden
tol belachelijke prijzen; de landbouwers
waren in eenen neteliger! toestand; de
waarde der eigendommen verminderde
van een vierde, een derde of nog meer,
en ’t gevolg daarvan was dat de snccessie-
en verwisselingsrechten in opbrengst
veel min opleverden, en dat de staatskas
deerlijke misrekeningen te onderstaan
had.
Van eenen anderen kant, hadde handels-
cn nijverheidscrists ook voor gevolg van,
de staatsinkomsten te doen verminderen;
de reizen wierden schaarscher, vervoer
van koopwaren vertraagde, vele markten
in vreemde landen wierden aan onze
nijvorheidsgestichten gesloten, hunne
produklen verminderden in waarde, en de
siaatsijzerenwegen leverden merkelijk
minder opbrengsten op.
Tevens moesten de gedekreteerde open
bare werken uitgevoerd worden, nieuwe
moesten aanbevolen worden om, zoo veel
mogelijk, de werkende klassen ter hulp
te komen. En deze hulp geschiedde niet
alleenlijk voor wat de sloft-lijke belangen
aangaat, maar ook, op hel zedelijk gebied,
meende hel ministerie dal men geene
onkosten moest versparen, om de volks
klassen ie verlichten en le beschaven,
hunne geestvermogens te ontwikkelen en
le vèrgrooten, en ze, zoo veel mogelijk,
het waar besef te geven van hunne
plichten jegens huuzelveii, jegens hunne
medeburgers, en jegens de maatschappij
en hel staatsbestuur.
De wel op ’i lager onderwijs was gestemd
geweest. Wij moeten deze hier noch be
spreken noch verdedigen. Wij welen op
wal wijze zij door gansch de prieslerpartij
bevochten wierd hel zij ons genoeg le
zeggen dat zij de straalkrans is van liet
ministerie van 1878, en dal dit ministerie
een nuttig en vaderlandsch werk uil-
■niaim zouueu neimen, muien ue orue I oefende toen hel deze weldeed Stemmen,
de rust zouden kunnen behouden zijn, Nieuwe scholen wierden gebouwd, hel
onderwijs verbeterd, en dit alles veroor
zaakte uitgaven en onkosten die zwaar
op de staatskas weégden.
De wanorders in Belgie en de Veurnaar.
Zoo wij hel in ons laatste nummer reeds
zegden, is de tegenwoordige crisis die
plotselings in woelingen en muiterij uit
barste, ons land niel eigen, en hel is in
Belgie niel alléén dat woeste tonnesten
en schrikkelijke baldadigheden gepleègd
zijn geweest.
Zij is het gevolg van eenen maalschap-
pelijken en staathuishoudkundigen toe
stand die, om zoo te zeggen, op den
ganschcn wereld weegt, en waarvan vyij,
sedert eenigen lijd, de veropêübaringj in
verscheidene landen gade geslagen heb
ben.
In Engeland, te Londen, en te Manches
ter, in Ierland, geheel de streek door,in
Holland, te Amsterdam, in Frankrijk, te
Decazeville, hebben wij de volksklassen
zich zien tegen de wellen verzetten, de
eigendommen tuinranden, de orde stooren.
Plunderingen, brandstichtingen, moorde-
rijen hebben bijna overal hel treurig
gevolg daarvan geweest, en meenigéén
heelt zich moeten vragen, in deze laatste
lijden, indien de wel en de overheid de
overhand zouden hebben, indien de orde
en -■--- 11 -
indien onze maatschappij zich schadeloos
en ongeschonden uil dezen bcdenkelijkén
toesiand zou kunnen trekken, of indien
de muiterij en hel anarchisme niel zege
vierend op de puinhoopen onzer be
schaving zouden treden, om ons naar
vroegere lijden van woestheid en burger
oorlog te doen wederkeeren.
nnar- Ui-UHsel
Drukker-Uitgever. Oosts! raat,
vtm ijzereiiwog van Dubikerke, Veni-ne, Gent
voor gevolg
Daarmede was hel nog niel genoeg.
Om nog meer zijne genegenheid te
laten blijken jegens de volksklassen, om
ééns te meer le bewijzen welke trouw er
diende gehecht le worden aan de recht
zinnigheid der gedane beloften van voor
spoed en lasten vermindering, deed hel
klerikaal ministerie de schandalige reser-
vewet stemmen, door minister Pontus
voorgedragen, en door geheel de klerikale
partij gestemd, builen 2 of 3 leden,
(onder andere onze senator De Coniuck
die zich zouden geschaamd hebben bun
woord in te trekken, en zich als val-
schaards en leugenaars le laten aanzien.
Die fameuze reserve wet had voor ge
volg van nog drukker op de volksklassen
te wegen, op die klassen die lol heden
geheel alléén de zware krijgslasten moes
ten afdragen en hel schoonste deel huns
levens onder de wapens en in de kazerns
doorhrengen.
Tot heden waren zij tien jaar lang
gehouden, van hunne vrijheid beroofd.
Nu zijn zij nog voor vijl jaar meer inge-
hjfd, en gedurende 15 jaren moeien zij ten
dienste van hel vaderland staan om, in
lijden van oorlog of woelingen, onder
de wapens terug geroepen le worden.
Ten zélfden tijde vonden de klerikale
vertegenwoordigers geen beter middel om
hunne intresten te bevoordeeiigen, dan
belastingen en inkomslrechten vóór te
stellen op de vreemde granen, op hel
vreemd vee
Hel middel was uitmuntend om... de
prijzen van brood en vleesch te doen
verhoogen.
Waarlijk de werklieden hadden dit nog
noodig.
I En wekelijks zien wij in hot staatsblad
1 menigvuldige en lange rijen subsidien,
hulpgelden en toelagen toegestaan aan
onderpastors, kerkfabrieken, nonnen en
paters voor het vervaardigen van altaren,
biechtstoelen, prachtvenslers, orgels,
torens, kerken en wal weet ik nog al.
Daarvoor heeft hel gouvernement altoos
geld, daarvoor moet er nooit gespaard
worden en is er ook nooit gespaard
Maar voor de burgers, foeiZij hebben
niets, zij kunnen niets.
Sprekende lot eene afvaardiging van
werklieden die hem den bcdenkelijkén
staal kwamen veropenbaren in welken
de volksklassen verkeerden, had minister
Beernaarl, korlsna zijne intrede in het
huidig minisierie, de schaamteloosheid
van de volgende woorden uil le spreken
Het klerikaal ministerie zal, in zes
maanden, meer werken doen uilvoeren
dan hel vorig liberaal ministerie iu zes
jaren gedaan heeti.
En de werklieden ook wierden te
vreden, en geloofden aan de beloften van
den groeten minister.
En hoe wierden deze beloften ge
houden
Niets wierd verricht, geene nieuwe
werken aanbesleed, de door de liberalen
aaugekondigde en bevolene werken wier
den zelfs niel uitgevoerd, ouder voor
wendsel dal er geen geld was, dal de i
lijden slecht waren, dat er moest ge
spaard worden
Gespaard, hoort gij En zij behielden
nochtans de belastingen der liberalen die
j zij onnoodig verklaard hadden, waartegen
zij gestemd hadden, en die zij beloofd
hadden alïeschatïcn.
Gespaard en zij gingen alles doen
herleven, alles verbéteren.
Gespaard en zij zouden de krijgs- en
andere lasten verminderen.
Gespaard en zij moesten de'werkende
klassen Ier hulp komen, menigvuldige
werken doen uitvoeren, de ambachts
lieden, de handelaars, de nijveraars
bevoordeeiigen, de crisis doen slaken, en
ons in overvloed doen leven
Deze maatregels hadden
Dit waren de beloften.
De kiezers lieten zich foppen
drii gen.
De klerikalen geraakten aan hel be
wind.
Hoe hebben zij hunne beloften volbracht,
wal hebben zij gedaan en verricht?
Niets, hoegenaamd niets
De nieuwe belastingen, die niet noodig
waren, en waartegen zij gestemd hadden
toen zij minderheid waren, bleven |zij
behouden, in plaats ze afteschaffen
De millioenen die er van voortkwamen
hebben zij gehouden en in hunnen zak
gesteken, in plaats ze aan de laslenbe-
talers weder le geven.
De openbare lasten wierden nog ver
meerderd
Hei ouderwijs verminkt, en de onder
wijzers vervolgd en gemarteld
De boeren, weten hoe de landbouw
herleeft, hoe de waarde, van hel graan
vermeerderd, hoe de lasten verminderd
zijn.
De handelaars zien hoe de handcls-
zaken hernemen.
De nijveraars beslaligen lioe de
verdwenen is.
Al de burgers welen nu op welke
manier liet groot ministerie van den lieer
Beernaerl zijne beloften vervult
Het groot minisierie van den naliona-
len voorspoed bleet niel alléénlijk te kort
aan zijne beloften, ten opzichte der ver
mindering van lasten, maar hel schaamde
zich niet een groot deel zijner schulden
aan de gemeenten op le leggen, en deze
alzoo le verplichten zelf nieuwe lasten le
heften.
In 1885 alléén, zagen wij honderden en
honderden gemeenten, bij koninklijke
besluiten, bemachtigt om nieuwe opcen
tiemen te leggen op de lasieubetalers
Honderden en honderden ollicieele
I scholen wierden afgeschalï, de onder
wijzers op straal geworpen en uitge-
gehongerd, hel budjel van hel openbaar
onderwijs van 3 of 4 millioen franken
verminderd.
En, iu 1885, moesten 1728 gemeenten
van het land meer betalen voor hel lager
onderwijs dan in 1883
En de sommen die daardoor aan de
hitsen betalers afgeperst waren, be
liepen tol meer dan twee millioen en
half franken
Zie daar de voorspoed, zie daar
vooruitgang.
Di'ze verschillige oorzaken hadden voor
gevolg dal de gewone geldmiddelen on
toereikend waren; een dificiet wierd be-
sialigd, en bet. ministerie vroeg aan de
wetgevende kamers om nieuwe lasten te
mogen heften, ten einde bel te kort le
dekken.
Wat deed de klerikale minderheid
de kamers?
Zij nam deze gelegenheid te baat
de liberalen Ie bevechten en hunne
dorheid omver le werpen.
Voor de klerikalen waren, ten allen
tijde, alle middels goed, en zij hebben
zich nooit geschaamd om alles te be
proeven. hoe oneerlijk, hoe schandelijk
ook, om liet beheer le behouden of te
verkrijgen.
Dees maal ging het ook zoo.
Eit wij zagen de klerikalen, minister
Beernaerl aan T hoofd, de gevraagde be
lastingen bevechten, hel te kort looche
nen, en aan hel ministerie de noodige
gelden weigeren.
Eu zij allen, zoo veel zij waren, schaam
den zich niet zich te vervoegen bij de
railikalen. bij de gods- en religie haters
om hel ministerie te doen vallen en zich
aan hel hoofd van hel land te kunnen
stellen.
Ja, zij spaarden voor éénieder,
niemand was er geld, er kon niets
richt, nog gedaan worden.
Voor ééniederuitgenomen voor
pastors, nonnen en broederkens. Gansch
het volk lijdt, alle maatschappelijke
standen treuren en klagen, voor niemand
is er iets gedaan, uitgenomen voor de
priesters, kanonikken en bisschoppen.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvini’sprijs, voorop betaalbaar: 9 fr. ’s jaars; met de post 7 Ir. Een afzonderlijk
Iiiuniner l<> reut. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen T fr.
De Aiuionreii roör Heli/ie. ter uitzondenntj der beide Idaiidtren, alswde die vtor het Buitenland worden ontvangen door den Omen de Pi dijcité, Mggdalenaxtraat, Hnissel.
51.11 schrijn in bij VA.rvi»i61v KERCKI1OVB, Drukker-Uitgever. Oosisti-nm g, le Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
en r»ixniii<le nnni* .Nvienpoi-t.
De nijverheid in oenen bloeienden stand
doen verkeeren
De krijgslasten verminderen
De vrede in geheel het land doen
heerschen
3-00
6-04
8-52
BRUSSEL
GENT
VEURNE
ghyvildk
duinkirke
5 -
7- 36
8- 48
6-02
6- 34
7- 15
9-38
11-07
5-35
8-06
8- 28
9- 02
3-ns
3- 47
4- 24
7-05
9-32
5-07
5- 41
6- 21
9-16
10-54
11-50
2- 59
3- 22
4- 11
10- 15
11- 25
12- 15
3-21
5-20
VEHVOI.G
5-58 I
7-32
9-45
10-15
10-40
6- 80 9-00
7- 48 10-17
10-11-
10- .'H-
11- 92 -
Veel rekiiren
DI.'INK ERKE
(HIYVELDE
VKL'RN'E
GENT
BRUSSEL
7-36 9-42 12-42 2-25
7-48 9-55 12-50 2-40
.2 10-30 1 14 3-15 5-30 8-50
I HI I, 1IMIIBWHI I-IHIM CTI n Iiim-WT--- «MHTH lil irw» „m i "iw mi„,|IWLi| j_---tj,^ L1L nLI|IX jn ir1r T1) n ||J||M,
NIRUPÓRT 7-01 9-07 12-18 2-01 4-11 6-21
DIXMUDE 7-36 9-12 12-42 2-25 4-46 6-45
DIXMUDE 7-48 9-55 12-50 2-1© 4-55 8-26
NIEUpQRT 8-12 -
