VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
%'H
IK Mei 1SSO.
nu K43.
jaar.
-l(||| VV|
Daarop volgen dan andere cijfers
J
Zij
u ten
meer, T is volop eene quaestie van centen. Wij vragen liet u i.. feimu-ue, gij ne-
Daarop volgen dan andere cijfers, om den van den builen, wat hee ft het Meri
te bewijzen dal de gelden nu aan hel kaal gouvernement, wal hebben de kleri-
onderwijs besleed, betrekkelijk geringer kale kasieelheeren, die uwe stemmen zijn
zijn dan onder liet vorig school beheer, komen afbedelen, voor u gedaan
doordien de scholen nu meer leerlingen Hebben uwe edele en godvreezondo
tellen
Wij vragen het u in gcmo 'de, gij He
en gij
klerikalen eens de krisis, welke nijver
heid en handel teistert, doen ophouden.
herleven Vooral de Landbouw moest
worden opgebeurd en de boerkens moes
ten meer geld van hunne vporlbrengse-
‘/.'Al
De Veumaar is met een kleintje kontent.
In ons nummer van 1" mei laatst,
stelden wij verscheidene vragen aan onzen
konfrater vóór, met bede deze te beant
woorden, niet door scheldwoorden, maar
door beweegredened.
.Dit antwoord was nochtans niet moeie-
De kiezing van Brussel.
De liberale denkwijze heelt alle reden,
om over den uitslag der kiezing, die dins
dag te Brussel lieefl plaats gehad, ver
heugd en gelukkig le zijn.
Zij heelt bewezen dal, als de liberalen
in de hoofdstad eensgezind zijn en hand
aan hand willen ten strijde logen tegen
den geniecnschappelijken vijand, het cle-
licalism, achter welk mom ol'masker het
zich ook verschuilt, er voor dit clerica
lism geene hoop hoegenaamd bestaat.
Wanneer liberalen en radicalen dit
eens zullen begrijpen willen, zullen zij te
Brussel hel weer zoo ver brengen dal er
<Je clericalen niel meer zullen aiti durven
denken in hel strijdperk te komtn.
Langs den anderen kant ligt in den
uitslag van dinsdag voor de radicalen
een wenk, en wij hopen wel dat zij hem
zullen in aanmerking nemen.
De uitslag moet hun zeggen, ontegen-
sprekelijk zeggen, dat hunne iqachi nog
niet groot genoeg is om reeds op eigene
wieken le vliegen en met verachting op
de liberalen kortaf of, zooals zij dat
lieeten, de doctrinairs neer le zien en dal
liet bun grootste belang is met dezen een
drachtig samen te gaan, één léger uil te
maken, om hel hoofd le biedeii aan liet
clericalism, de eeltigede wezenlijke
vijand dien wij le zamen le bevechten 1
Wal dinsdag le Brussel gebeurd is, scliooHokalen en bekwame onderwijzers;
grooische ondernetneng te doen dijen
aan de schoolwel den oorlog verklaarden,
om alles le doen mislukken, en onze
jeugd weer aan meesters over te leveren
die voor zending hebben hel licht en de
waarheid achter hei floers van hel bijge-
Ooststraal, 6, ie Veurne,
naar Urusuel
liet cijfer dooi hunnen kandidaat behaald,
moet hun doen zien hebben, als zij niet
moedwillig blind zijn, dal zelfs in de
lioofdstad. het middeiipun vair het radi
calism, hunne princiepen nog niet door
de niecrderhied gedeeld wordert.
Hui; tijd is nog niel gekomen en wij
durven hopen dat zij zchen bet zullen
bescllen, geduld hebben en wpchten lot
bun lijd gekomen zij.
Keulen cn Aken zijn niet op één dag
gebouwd en men verandert delgevoeletis I
rn denkwijze van een volk niet op een
enkelen dag.
lu den uitslag van dinsdag' ligt dus I
eene goede les en mei genoegen hebben I
wij dan ook gezien, dal M. Janson, zoo- I
dra hij dien uitslag vernam al zijne I
vrienden dringend heeft aangespoord om I
aanstaanden dijnsdag le gaan stemmen I
voor den heer Buis.
Dal is eene daad, die overal in het land I
zal worden loegejuichl cn leiden kan I
lot eene verzoening cn toenadering der I
twee fracties van het liberalism, die I
malkaar den voorrang betwisten.
Alleenlijk moeien zijne woorden be-
treurd worden, vaar hij revanche roept I
logen de provinciale kiezingen. Zij klinken I
alseene uitdaging en vernietigen grooten- I
zleels den goeden intlruk van zijne eerstel
verklaring. I
Laat ons echter hopen, dat. cons de 1
hartstochtelijkheid van den oogenblik
voorbij, dc kalmte de goede en gezonde
rede weer terug zal doen komen, en
men, in beide kampen, die geene vijanden
maar enkel oogcublikkelijk gescheidcne
vrienden zijn, in bel algemeen zal tol de
overtuiging komen, dat het heil van hel
liberalism enkel ligt in sainen-gaan en
goede verstandhouding.
alles te verliezen.
- ia>3Meae*^c~ -
Wie is er do schuld van
Een geliefkoosd thema bij de cleri-
calen, is van de vernietiging der openbare
scholen te willen verrechtvaardigen door
de bewering, dat die scholen weinig of Zij kenden het middel om alleste doen
dikwijls geene leerlingen hadden. En dan herleven Vooral de Landbouw moest
gaan zij aan hel cijferen om te vinden worden opgebeurd en de boerkens moes-
hoeveel elke scholier aan de gemeente ten meer geld van hunne voorlbrengse-
jioslte. 't Is nu geene quaestie van God len trekken,.
voor het Buitenland worden ontvangen door den
jl. vanden iKKltClKIlOVH. Drukker-üilgever,
den Ijzerenweg vnn Duinkerk^, Veurne,
BRUSSEL
Buitenlieden, zijt gij te vreden
Volgens de klerikale dagbladen zijn de
buitenlieden tegenwoordig zoo gelukkig
Daar alleen is bij te winnen; bij dc rest I ja zoo gelukkig! dat zij hun versland
zouden moeten kwijt zijn, om voor de
klerikalen niel te stemmen, die nu aan
het gouvernement zijn, en de boerkens
met weldaden hebben overladen. ucuuen
Voorde kiezing van 1884 gingen de ’t oorlogsministerie
‘iribalnh ddiic Hn Vricic - I
Onze streekbelangen miskent.
M.r Leo Visarl kent onze slrcckbelan-
gen niet, want bij zijne redevoering heeft
hij geen woord gerept
Noch van bel bedelven van bel gedeelte
der Duinkerkevaart lusschen onze stad en
de Fraosclie grens, waar voor door’t vorig
liberaal Ministerie reeds fr. 250,000 ge
stemd werd, om dal tusschenbelelsel te
weeren, bestaande op die lange vaarlüjn
tusschen Antwerpen-Genl-Brugge-Nieu-
porl-Veurne en Duinkerke; een eindje
van 7 kilometers dal zoo veel kosten aan
overladen cn vracht in lichterschepen
veroorzaakt.
Noch van de buitengewoon dringende
werken om dien kaaimuur te Nieuporl
aftebreken, welken overhellenden kaai
muur dreigt in de havengeul le storten,
helgene groole ongelukken kan veroor
zaken en daarenboven alsdan, mei dubbele
kosten, loch zal moeten hersteld worden.
Die werken, volgens ons zeer aanbe
langend en reeds meermaals aangewezen,
van die werken moei de heer Leo Visarl
geen gedacht noch kennis hebben, of bij
zijne redevoering heelï hij ze vergelen
Op honderd miljoen niets bekomen dan
voor twee jaren verzonden Hebt dan kle
rikale vrienden.
Wij zeggen niets bekomen, want die
zoogezegde fr. 60,000 voor de haven van
Nieuporl, dal is begoocheling en fopperij,
terwijl fr. 40,000 voor de gewone onder
houdswerken bestemd zijn, cn dal de
overige fr. 20,000 om bij middel van
zekeren steenweg die ons dunkens
reeds bestaal de Nieuporl spoorbaan-
stalie met de zee te verbinden, zulks mei
de havenwerken geene betrekking heeft.
Óp den builen hebben zij
overal petitiën doen teekenen, om te
vragen dal er een recht op bet vee en de
granen bij den invoer zou worden ge
vraagd, wel wetende dat hel wetsont
werp NIET zou aanvaard worden, dal
minister Becrnaert en drie andere minis
ters er legen zijn. De klerikalen hebben
de boeren doen gelooven dal hun vee en
graan veel in prijs zou verboogen en zij
wisten noglans wel dal dit ontwerp dooi
de klerikale meerderheid niel zou aan
vaard worden.
En wal doen die zelfde mannen in de
sleden, waar men voor een opslag van
brood en vleesch bevreesd is Zij zeggen
legen de stedelingen, dal hel gouverne
ment nooil dal reclil zal willen aannemen,
en alzoo spelen zij dubbel spel en be
driegen boer en stedeling.
Ziedaar boerkens het werk der kleri
kalen op den builen en in de sleden.
Alles wal zij doen, alles wal zij beloven
is mét een kiesdoel. Zij hebben niets
voor den landbouw gedaan en zullen
niets doen. Zij zullen u nog wel paaien
met beloften en u willen doen gelooven
dal het de schuld is der liberalen als hel
recht op hel vee en hel graan niel is ge
stemd; maar dat is eene grove leugen.
Hel klerikaal gouvernement bezit iu de
Kamer en den Senaat eene meerderheid,
die nog nooit zoo grool is geweest en hel
hangt enkel van hel ministerie en de
meerderheid af de vee- en graanbelasling
le doen stemmen.
Als zij hel niel doen, dan is hel dal
u schandelijk bedriegen, zooals zij
allen tijden bedrogen hebben.
Denkt daar eens goed over nu
zuil zien dal wij gelijk hebben.
Vrekkige spaarzaamheid.
Niettegenstaande de krijgsuilgaven ge
stadig vermeerderen, bemerkt men bij
zekere uitgaven van hel oorlogsministerie
uitgaande, vrekkige gespaarzaamheden.
Onlangs werd door een leeraar der
Leuvensche hoogeschool bewezen, dal de
groole aanbestedingen van vreemd graan,
door den Oorlogsminister sterk aange-
prezen als hoogst voordeelig om goed
brood te verbakken, integendeel loelielen
dal door hel bijvoegen van zulk vreemd
graan, veel meer water bij T verbakken
vereischte en dal hel brood alleenlijk uil
inlandsche tarwe verbakken veel voed
zamer was.
Thans hebben de centenzifsters van
j nen anderen vrekkige
trek uilgemeten.
De manschappen der militie klas van
4882 welke onlangs ingeroepen worden
om de opstanden in 't Walenland le be
strijden, die mannen, meest allen van de
lagere volksklas, welke zoo ras zijn opge
komen, him huishouden cn hunne brood-
Gent
ïo-m --
Mell .schrijft iu bij i- VA1VWKW BKKiteiKlioVE. Drukker-üilgever, Ooststraat, 6, te Veurne, es in de Postkantoren des Rijks.
Vertrekuren vnn dea lizer«Miw«w •- en Dixmude nnar RHeuport.
NIBUPORT 7-01 9-07 12-JS 2-01 4-11 6-21
DIXMUDE 7-3Ö 9-42 12-42 2-i« 4-46 6-45
DIXMUDE 7-48 9-55 12-59 2-40 4.55 8-26
NIEUPORT 8-12 10-39 1 14 3-15 5-30 8-50
winning verlaten hebben om hunnen
plicht te volbrengen, die mannen zijn
terruggezonden. doch moesten met eigen
geld hunne reiskosten op den ijzerenweg
betalen
En nochtans worden die mannen binnen
de maand nogmaals ingcropen om aan de
wapenoefening in T kamp deel le nemen
Is het geloollijk dal soldaten die voor
s landsdienst ingeroepen, bij hunne terug
komst de onvergelde reis op slaais ijze
renweg geweigerd worden
pal bestempelen wij vrekkige ja ver-
foeielijke spaarzaamheden
Het vlaamsch in Frankrijks Noorden
departement.
De heer Lodewijk Legrand, heeft in den
Algemceuen Raad van ’t Noorden Depar
tement, een ontwerp voorgedragen om dat
Departement in twee deeleu te scheiden.
Dal Departement, zoo het thans beslaat,
beval een en half miljoen inwoners, en
is tevens het grootste van Frankrijk- de
heer Legrand beweert dal de helft dier
bevolking gansch Vlaamsch is, de weder
helft Waalsch.
Hel voorstel van d’heer Legrand strekt
om een afzonderlijk Departement, datgene
der Schelde, voor de Vlamingen inle-
ricliten om hun alzoo eenige taalrechten
loeiestaan welke zij thans niet konnen
bekomen.
De Algemeene Raad schijnt dal voor
stel genegen.
De Vlaamsche beweging zou dus in
Frankrijk aanwiunen.
lellen.
Wij zullen niet betwisten dat de scholen
op den builen, vooral de aangenomene,
meer bezocht worden. Dit komt alleen
hieruit voort dal de pastoor liet zoo wil.
En hel was ook omdat de pastoor hel zoo
wilde, en omdat hij onverbiddelijk dege
nen vervolgde en ruïneerde die zijnen
wil weerstreefden, dal de gemeente-
alzoo de kosten, door Slaat en gemeente heeren te plaatsen,
voor liet onderwijs gedaan, niet e;1 •-;1- 1
ten wat men er mocht van verwachten.
Hel liberaal g -
zijne macht in om door de weldaad
standen op te beuren, om het peil der
verstandelijkheid in ons L..._‘ A.
brengen. Het besteedde er. 't is
de vruchten niel achtergebleven zijn,
haren hoog-
en godvreezende
eigenaars uwe pachten verminderd? Neen.
Heeft het gouvernement uwe belastin
gen met één centiem verminderd, zooals
ze beloofd hadden Neen.
Hebben zij iets gedaan of zelfs gepoogd
iels le doen, om uwe waren aan betere
voorwaarden van de hand ledoen Niets.
Zij hebben wel landbouw-ingenieurs
I benoemd, die duizenden franken in T
scholen vroeger verlaten bleven, en dal jaar trekken, maar het was enkel om die
1. r...3:xü, en niet om den land-
opbrach- bouw le bevoordeeligon.
••f!!'.?!!. Wal hebben de klerikalen dan wel ge-
gouvernement spandeal daan voor den landbouw
zijne macht 111 om door de weldaad van Naar loflijke gewoonte hebben zij he-
goed onderwijs te trachten onze mindere lopen gedaan. Op den builen hehhnn
land booger te
J waar,
groote kapitalen aan; maar stellig zouden
de vruchten niet achtergebleven zijn,
zonder de strafbare tegenkanting der
geestelijkheid, die zich in haren hoog
moed gekrenkt voelde, omdat zij in zake
van onderwijs hel booge woord niet meer
mocht voeren.
Wij hadden overal ruime cn gezonde
de meeste uitgaven waren gedaan om de
grooische ondernetneng te doen dijen en
T is genoeg geweest dal onze bisschoppen
aan 1'" - 1-
om allt-s te doen mislukken,
- i
die voor zending hebben liet licht en de
waarheid achter het floers van hel bijge
loof verborgen te houden.
Ecu clericaal blad schrijfi Wal het
gouvernement heeft vernietigd, dal is de
schooloorlog en de gewetensdwang.
De schooloorlog, waarlijk, die is ver van
geëindigd te zijn De gewetensdwang,
daar durven zij van spreken, wanneer elk
weel welken wreedaardigen gewetens
dwang de geestelijkheid tegen de familien
in hel werk stelde, om ze van de gemeen
tescholen af te schrikken
Indien die scholen ontvlucht werden. 1
dan was hel niel omdat het olliciëcle
ouderwijs hel vertrouwen der ouders
niet bezat; het was alleen omdat het onze
landelijke bevolkingen aan zedelijke
kracht ontbrak om aan de vermaledijdin-
gen en de vervolgingen van den pastoor
liet hoofd te bieden.
Dal de clericalen ons dus niet ver
wijlen, zegt hel Morgenklad, dal onze
scholen geene leerlingen hadden. Indien
onze bevolkingen niel deelaehlig zijn
kunnen worden aan de weldaden, die
haar zoo rnim cn zoo mild werden toege-
reikt, dan is hel alleen omdat er hier een
partij bestaal, wier hoogmoed en eigen
belang vorderen dal hel volk arm en
onwetend blijve.
ADVER
DUJNK ERKE
OHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
5
7- 3(5
8- 48
5-35
8-96
8- 28
9- 02
5-56
7-36
9-45
10-15
10 40
6-02
6- 34
7- 15
9-38
11-07
5-07
5- 4 J
6- 21
9-16
10-54
- 3-Ö0
11-50 6-Ut
2-59 8-52
3 22
4-11
f
GENT
VEURNE
GHYVM.DE
DUINK1RRE
c. IJ
--...-tx-utxr-,
vtin
10- 15 3-08
11- 25 3-47
12- 15 4-24
3-21 7-05
5-20 9-32
6- 90 9-00
7- 48 10-17
10- 11 --
11- W-
Dil Blad verscbijnl den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprij», voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letter» volgens plaatsruimte. Reklamen 30 cent. Rechterlijke eerherstellingen I fr.
De Annoncen voor Relgte. ter uitzondering der beide I laandtren, aUmtde iüe voor het buitenland worden ontvangen door den Office dk Publicité, Nagdalenastraat, Brussel.
I --
I I
v -- - 4 ----- muur
- -r. -J---.
f
