VAN VEURNE
i
s
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
H
Illi
<5O" jïïar.
hun
van het
laatsten prijskamp
Aan den
r.-o-i
DiXMUDK
Van hunnen kunt zonden dc aangeno-
mcne scholen 1712 leerlingen tuarden
prijskamp; slechts 153 gelukten; dus 9.
per cent
De privaatscholen zonden er 845; 264
behaalden de helft der punten; dus 31,2
per cent.
Al de klerikale scholen te zamen had
den bijgevolg in den concours een con
tinent van 2557 leerlingen; en bekwa
men 419 getuigschriften; dus 16,4 per
Celll,
Slechts 490 leerlingen met God durf
den liet examen doen in de drij hooger
vermelde vakken, 28 behaalden de helft
in hel laatste vak; slechts 1 leerling der
aangcnomcnc, en 4 der privaatscholen
gelukten in de drij vakken samen.
Wij herhalen het; al deze cijfeis wor
den ons door M. Thonissen zei ven opge
geven.
Onder do wet van 187.9 spraken do
clei icalen gedurig van geldvei kwisling;
er waren Zr rrr/, vee! te veel scholen.
877 .•ilgesclialïe scholen zijn ver
vangen door 1471 bisschoppelijke scho
len; dus zijn er 594 scholen meer aange-
nnmen dan er algcschalt zijn
O uier die a.uigenoinen scholen zijn er
827 wereldlijke scholen en 638 klooster
scholen.
Van de wereldlijke scholen zijn
voor jongens; IJ
gemengde.
Van de 638 kloosterscholen zijn
voor jongens, 534 voor meisjes
gemengde.
De wet van 1879 verpletterde letterlijk
de gemeenten onder de dwaze, overdre-
vene schooluitgaven, zegde men
De wel van 1884 was als de redplank,
die door het clericaal ministerie aan al
die gemeenten loegesioken werd, om ze
van hel bankroet te verlossen.
De vetgemeste oilicieele onderwijzers
werden mei honderden afgesteld; de
clericale schoolmeesters, en de paters en
nonnen kwamen in hunne plaats wer
ken aan factuurprijsscholen werden
gesloten, kindertuinen en adul|enscholcn
afgeschafl, eene verwoesting op grooie
schaal.
En... niettegenstaande al dal vernieti
gen afzellen en zoogezegd goedkoop
werken, zijn de budjelten van onderwijs
zoowel van de provincies als van de
meeste gemeenten veel hooger dan in
1885.
Al de gemeenten van Belgie te zamen
betalen in 1885 zoo wal 1 millioen 857
duizend 491 [rank MEER dan in 1883;
de provincies te zamen 247 duizend 491
frank MEER.
En ziedaar de uitwerksels der sublieme,
admirabcle wel van 1884, alleen voor-
deeligvoor de kassen van kerken en
kloosters!
Waarlijk, onze zoogezegde minister van
onderwijs mag fier zijn over het proper
werk dal hij sinds 1884 heeft gedaan.
Met de medewerking van M.r Jacobs
heelt M. Thonissen op dertien maanden
iels voortgebrachl, dal hem hel oordeel
der geschiedenis niet moet doen vreezen.»
Het gouvernement heeft daardoor groote
besparingen gedaan misschien
Laat ons zienIn 1883 bedroegen de uit
gaven voor de adulienscholon 1.568,501
Ir. 72 cent; in 1885 1,070.312 fr.
Om dus eene bezuiniging van 498,189 fr.
te doen, heeft men in 832 gemeenten 1079
scholen doen verdwijnen, en gelijk wij
hooger zegden, 21,773 grooie leerlingen
aan de deur gezel
In hetzelfde tijdverloop zijn afgeschaft
228 kimieriuiiien en bewaarscholen, die
door 7898 leerlingen bijgewoond werden.
In de plaats dezer wel ingerichte scho
len, waarin de leerstelsels van 1‘Tocbcl
op eene uitmuntende manier loegepasl
werden, heelt men aangenomen 212
bewaarscholen voor nonnen, waar de kin
deren enkel bewaard maar niet geleerd
worden.
In 1883 besteedde hel gouvernement
aan zijne kindèiïuiiien 2,298,592 fr, 75 c.
In 1885 kostten de bewaarscholen
1,887,053 fr.
En voor zulk armzalig verschil moest
men zooveel goede gestichten afschellen.
Het overgroot gedeelte dezer som gaat
thans alweder naar de kloosters.
t er 338
88 voor meisjes, en 401
er 21
en 83
Sinds October 1884 tol November 1885,
dus pp I3 maanden, zijn er algeschaft
877 gemeentescholen mei te zamen 15323
leerlingen.
Tusschen die 877 scholen waren er 104
joiigcii'scliolen; 369 meisjesscholen en
»i>4 gemengde scholen voor jongens en
meisjes.
1056 gemeenten hebben alzoo
ollicivel ouderwijs te niet gedaan.
Niet minder dan 1079 adullen scholen,
die samen 21,773 leerlingen van 13 lol 18
jaren lelden, zijn algeschafl.
De clericalen kunnen opwerpen dat de
leerlingen der vroegere oilicieele dag
scholen naar de aaogenomene zijn kunnen
overgaan, even als de kinderen der
Erorbelsclioleii naar de noiiiienbewaar-
scholen.
Voor de adullen kan die opwerping
niet gelden
In plaats van de 1079 schalen heeft
men slechts 62 katholieke avondscholen,
welke subsidie vragen en natuurlijk dub
bel cn dik zullen betaald worden.
Zoodat men die 21,773 aankomende
jongelingen bijna allen moedwillig van
opvoeding en onderwijs berooft I
WA(inaa.ir in Suntleiieot. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: fr. ’s jaars; mei de posl 7 fr. Een afzonderlijk
Dil Blad verschijnt den den drukregel. De grooie letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
nummer 10 cent. u »»<>r het Buitenland worden ontvangen door den Omes ni Pulicti», Magdalenaslraat. Brussel.
De Ui nom en voor Belgie. ter uitzondering dw'beidt I laandwen, amume ---
- uMirKlIOVU, Drukker-Eilgever, Ooslslraat, 6, ie Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Men schrijll in bij
on Ulxnimle nanr IVIcitpoi*t.
De landbouw beschermers
Bij de redevoering, in de liberale alge-
meene kiesvergedering te Aalh, uitge
sproken door den uittredende volksver
tegenwoordiger heer O. de Kerchove,
heeft hij de clericale kluchtspelers welke
sedert twp.e jaren de bescherming van
den landbouw uilhangen, ongenadig
gezweept.
Wij herhalen hier de volgende doelen
dier redevoering
Onze tegenstrevers geven zich heden
uil als, mei alle belangen bekommerd.
Ach ileéren, T is wel te zien dat hel
tijdstip der kieziiigen nakend is.
Alsdan zijn zij veelbelovend en rijk aan
ontwerpen., maar wal hebben zij uitge
voerd om aan de stoffelijke belangen van
ons land voldoening te verschaften
Toestand van liet Onderwijs.
Men staal als verslagen, wanneer men
nagaat wal verwoesting de wet van 1884
in liet ollicieel onderwijs heeft aange-
i ichl.
De cijfers, die wij hier mcdedeelen,
zijn allen getrokken uil de snikken die,
gedurende den zittijd, door M. Thonissen,
den zoogezegden minister van onderwijs,
aan de Kamer werden voorgelegd, cn in
dien desaaiigaande twijfel kan ontslaan,
dan zal hel alleen wezen, dal die cijfers
beneden de waarheid blijven.omdat de
Clericalen bang zijn den echten toestand
in gansch zijne naaktheid te doen kennen.
10-54-I
Er lijn in de plaats der vroegere ge-
meeiileoiiderwijzers gekomen 1456
wereldlijke doch clericale) ouderwijzers
en onderwijzeressen en 1116 paters en
noneen, die thans allen betaald worden
ml de ojienbare schatkist van Staal,
Provincie en Gemeente.
De eersten vullet) alzoo dc kas van
menheer pastoor met eene som van 1
milloeu 126 duizend frank', de tweeden
die van hun klooster mei eene som van
omtrent 1 millioen frank.
Tusschen de 2992 katholieke onder
wijzers zijn ei' slebls 1241 gediplomeerd.
446 wereldlijken en 1071 piners en
nonnen, dus te zamen 1517 bezitten niel
hel minste diploma, ja bijna zelfs geene
geleerdheid.
En voor zulk uitschot, voor zulk gespuis
moesten onze bekwame gemeenteonder
wijzers aan de deur gezel worden
Het gouvernement heeft aan de ge
meenten 4 milloeu 500 duizend frank
subsidie ontnomen, namelijk
3.628.000 frank voor hel lager onder
wijs
745.000 frank voor de kindertuinen en
aldultenscliolen
150.000 frank voor de plaatsvervan
gers van zieke onderwijzers, die vroeger
door den Staal, en nu door de gemeenten
zelven moeien betaald worden.
En uieilegensiaande hel onrechtvaar
dig verminderen der subsidies, zijn de
bezuinigingen, door M. Thonissen ge
daan, niel groot
In 1883 kostte het lager onderwijs aan
het gouvernement 9,046,131 frank; in
1885 bedroeg die som 6,106,104 frank;
dus minder betaald 2,940,027 frank.
Wij zeggen minder betaald, en met
reden. Hel onderwijs kost inderdaad
veel meer dan vroeger; de bezuiniging,
door M. Thonissen op zijn budget ge
daan, heeft hij geschoven op den hals der
gemeenten en der provinciën.
Men heeft een overgroot total gediplo
meerde onderwijzers afgesteld en op
wachtgeld gezel, waarvoor jaarlijks de
som van 1,187,500 frank betaald wordt.
Men heelt daarenboven de jaarwedden
van 3316 gediplomeerde onderwijzers
verminderd; deze vermindering bedraagt
totaal 759, 320 fr.; omtrent 289 fr. per
hoofd.
Intusscheniijd bevoordecligt het cleri
caal Ministerie de kerken en kloosters;
verleent verhooging van solde aan pas
toors en geestelijken; laat hel trafiek der
missen toe boven inrietprijs. enz. enz.
natssilL
Gouvernement namen 6862 leerlingen
der gemeentescholen deel; 2508 bekwa
men een getuigschrift van bekwaamheid;
dus 36.5 per cent.
2171 leerlingen hebben daarenboven
hel examen ondergaan in de bijzondere
vakken van franscli, meetkunde en na
tuurwetenschappen; 490 bekwamen daar
van meer dan de helft der punten in hel
laatste dezer vakken; en 80 in de drij
vakken te gelijk.
Zou hel land thans voorspoediger, rijker
zijn dan in 1884
Welke hervormingen werden er onder
zocht ot voorgesleld? Welke maatregelen
heeft men ten voordeele der nijverheid cn
van den landbouw aangelegd
De daden bewijzen dal de clericalen
zieb slechts om hunne eigen belangen,
om clericale belangen bekommerd heb
ben.
Leden! zeven maanden hebben de volks
vertegenwoordigers van N ij vel hel voor
stel gedaan om op hel van den vreemde
ingevoerd vee iukomrechlcn le heften.
Beslredcn door den hooldminisler, dat
voorstel blijft rusten in de bureelen van
zekere commissie, onmogelijk kon men
hel lol bespreking krijgen!
Geen verslag werd aan de Kamer voor
gelegd en de kamerleden konden over
die, voor hel land zoo aanbelangende
zaak, niel stemmen.
Maar zonder dal onderzoek der inkom-
rechleu op vreemd vee, er waren ten
voordeele van den landbouw andere maat
regelen uil le voeren.
.Moeien de granen en de andere op
brengsten van ons land, bij staats aan
bestedingen geen voorkeur genieten Is
zulks met billijk
Is zulks niel rechlvaardig en redelijk?
En werd hel alzoo uilgevoerd?
Zoo even sprak ik u over de onlangs
gehouden aanbesiediugen van granen voor
den krijgsdienst.
Den 7 November 1885 deed den Staal
eene aanbesteding van 1,500,000 kilos
graan, mei beding dal twee doelen van
drie of 2Z3 in vreemd graan moesten ge
leverd worden.
Den 14 November volgende was er
nogmaals eene aanbesteding van twee
millioen 500,ÜUO kilos tarwe, waarvan
een millioen 500,000 kilos moesten her
komstig zijn int Amerika of Californio.
Den 20 November sprak ik den beer
Minister aan en deed hem bemerken dal
de aanbesteding van 25,000 zakken in-
landsch graan in zuivere winsten zou op
gebracht hebben fr. 21,700 voor den Staal
en fr. 285,750 voor de landbouwers.
En wal anlwoorde M.‘ Tuuinssen na
mens den Staal? Gij herinnerd u nog
zeker hel spotlachen onzer landbouwers,
loen Minister Thonissen uitriep Wij zijn
verplicht lol de aanbesteding van vreemde
granen, om reden men uil zuivere in-
laudsche tarwe geen goed brood kan
verbakken
Een leeraar aan de Leuvensche hooge-
scliool moest het. tegenstrijden
En ik ben van gevoelen dal onze inge-
lijlde militianen zich beter zouden be
vinden met het brood dal zij verbruiken
indien hel zuiver uil iulamlsche tarwe,
zooals op onze hoeven, verbakken wierd.
Wegens den aankoop Can paarden voor
onzen krijgsdienst is een dergelijk stelsel
aangenomen.
Bij twee geschutbaltcrijeii worden de
inlandsche paarden door Irlandscbe paar
den vervangen, en die maatregel strekt
om bij verdere aankoopen te worden aan
genomen.
Zouden dan onze Ministers, de inland
sche paarden even als inlandsch graan
van slechte hoedanigheid achten
Maar er bestaat nog erger.
Bij de stemming van toelagen voor
stooinbooldieusien, welke le Antwerpen
op lage vrachtprijzen, dc granen van
Amerika en Australië aanbrengen, oefent
men avercchlsche bescherming
Inderdaad veel erger dan den vrijen
invoer, die toelagen bevoordeeligen den
invoer ten nadeele van onzen landbouw.
Die toelagen veroorzaken lage vracht
prijzen; alzoo zijn die lage vrachtprijzen
7;
ta
3-80
6-02
8-52
wxKKOtJiMHMTWBEaacKVwvvn&aiJ&siDffnnBwaMOMBSZini
ü£alci*<Ia£; Z» «luni 1S86.
7- 36
8- 4S
5-35
8-86
8- 28
9- 02
11-50
2- 59
3- 22
4- 11
<5-02
<1-34
7-15
9-38
11-07
5-58
7-32
9-45
10-15
10-49
3- 47
4- 24
7-05
V 88
DRINK ERKE
GHYVEI.DE
YEI'RNE
GENT
bri;«sei.
N1KÜPÖRT
dixmude
MEI'PORT 8-12 10-30
1»-15 8-08
11 «tó
12-U
8-21
5-SO
7-01 9-07 12-1S 2-01 4-11 6-21
7-36 9-4t 12-41 2-25 4-46 6-45
7-4* 9-55 12-5» 2-40 4-55 8-26
- ZJ 1 14 8-15 5-30 8-50
Verhekuren vuu M«vm Ijzerenweg vnn Uulnkerk«>, Vcurne, <2ont nnnr
5-07-
5- 41-
6- 21-i
9-16-- I
6- 20 9-00
7- 4U 10-17
10-11-
10- .5J-
11- 82 -
GkN'i’
Vkl.U.XE
GDYVKJ.DE
DI1XKKRKE