VAN VEURNE
B
fa
i
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
«I
.e
M
4>O° jaar.
En die zwarte mannen schijnen vei‘"
I
De lice on Neujean, Buis
van
x£ntei*d<t^ tè'3' November B886.
Zou hel ook zoo zijn met de uitgcbro-
ken kasseisteenen die op de door ons
aangewezen plaatsen blijven liggen?
Dat wijl de Veurnaar bij voortduring
aan de tegenstrevers der richting van den
stoomtram langs de Oostsiraat, ofschoon
wij reeds meermaals en nogmaals her
halen zulks uilsluilelijk aan onze meesters
moet geweien worden, die loegelaten
hebben dal de tramriggels in de Noord-
Over den onlangs aangelegde vuilnisput
op hel oude Gaaiplein, in de nabijheid
van stadswandeling, zal men welhaast
aan de gezondheids-kommissie verslag
vragen; deze kan van gevoelen zijn, dat
zulks geen bezwaar opleverl.
Bij die mededeelmg kan de Veurnaar
nogmaals zoo wal prettig de kwestie der
broekensnee herhalen en zoo blijft daar
voor den naasten zomer dien stinkput,
want zegt de Veurnaar Veurne zal
daarbij niet vergaan.
wonden! dat er aan hunne dwingelandij
nog tegenstand geboden wordt, dal a^e
vrijzinnige burgers de priesterheerschap
pij verfoeien, dal onze voorzalen de
Klauwaarts uitriepen:
Liever Turksch dan Paapsch!
De Turken werden toen als helden
aanzien die, op Jzekeren lijd, bedreigden
gansch Europa te veroveren en er den
Mahometaanscben ecredienstin le voeren.
Van dal alles is er geen gewag meer;
wij schrijven en strijden slechts voor
gematigde liberale stelsels, voor zulke
vrijheden en rechten als de grondwet en
’s lands wetten waarborgen en voor
schrijven; onze spreuk, diegene van alle
vrijzinnigge kampers zij:
Aliuie zijn recht vervolgt is niet te laken
Opslag van ’t vleesch.
Nu de klerikalcn over eene zoo grooie
meerderheid beschikken, zullen zij onge
twijfeld de wel stemmen, die rechten op
het vee legt, welke natuurlijk lol gevolg
zal hebben dal het vleesch zal opslaan.
Dat wetsontwerp, door M. Dumont,
afgevaardigde van Nijvelt, voorgesteld,
is op de dagorde der Kamer gebracht.
De klerikale meerderheid zal zich moe
ten haasten om dat wetsontwerp te stem
men; de winter staal voor de deur, het
werk zal voor vele lieden verminderen,
er zal meer armoede zijn, bijgevolg is
hel oogenblik goed gekozen om T vleesch
te doen opslagen
Maar de klerikalen zouden ongelijk
hebben, op zulketi goeden weg stil te
blijven. Hel vleesch opslagen is niet vol
doende voor de grooie 'grondeigenaars,
er moet ook een opslag op het brood
komen; men moet invoerrechten op hot
graan leggen; op die wijze zal men twee
vliegen in oenen slag slaan. Wal geeft
dal aan de partij der geestelijken, hunne
zaken gaan toch altijd goéd en hoe meer
armoede, hoe meer onwetendheid, hoe
gemakkelijker zij de meesters over hel
volk kunnen spelen.
Allerlei.
Door ons kerkmeesters bestuur zou
beslist zijn, dal aangezien do nadeelige
gevolgen van den parapluie door ons
vorig liberaal bestuur op Sl Niklaas toren
geplaatst, die torenkuip en spits moeten
herbouwd worden, ook hel uurwerk her
steld worden, die werken later en le
gelijken tijde kunnen uilgevoerd worden.
En dewijl er een doorlopend vier en
twintig uren stelsel aangekondigd is, de
uurplaten op S‘ Niklaas toren volgens dat
stelsel zullen verveerdigd worden, met
uitlating van den zwarten grond waarop
de kraaien en spreeuwen zoo oneerbiedig
hun drek uilwerpen, de vergulde kooperen
uurcijfers zullen dan tusschen twee derge
lijke ringen prijken, zoo als 't Antwerpen
op den O. L. V. toren cn nog elders.
Intusschen waren alle onderhouds
werken aan dien torenkuip nutteloos; en
wat de roerlooze uurwijzer betreft hij
mag er ook intusschen op half zes blijven
hangen; immers bij hangt daar in nie-
matids weg.
Wij hebben de zittingen van den ge
meenteraad niet bijgewoond waarin de
disch rekening van 1884 cn diegene lus-
schen den vorigen en nieuwen ontvanger
besproken werden; ons schrijven dies-
aangaandc was in antwoord op T verslag
in den Veurnaar verschenen. Wij herin
neren dat vroeger, toen de Veurnaar en
zijne mannen, do behoeftigen legen het
armbestuur aanhitsten en opruiden, wij
hen verwittigd hebben dal zulke handel
wijs in tegenwoordigheid der pachtvcr-
minderingen.eene jaarlijksche toelaag van
7 tol 800Ó franks zou veroorzaken; wij
ontwaren dal zulks reeds T geval is, en
gene verbetering maar wel verergering
is in T verschiet.
De dische goederen werden voor 9
jaren met eene vermindering van 7,000
francs ’s jaars verpacht en toekomende
jaar verminderd hel kroos der staats-
De hee en Neujean, Buis en Magis
hebben bet wetsontwerp bestreden, dal
dat geen ander doel heelt dan de beguns
tiging van het paapsch onderwijs ten
nadeele van het openbaar onderwijs.
De hoeren Woeste en Thonissen hebben
natuurlijk geantwoord dal men de zoo
zuivere inzichten der regeering lasterde I
Inderdaad, is liet geeim deugenielerij
van die lieve clericalen in staal le wanen
het openbaar onderwijs een hooitje of
een strooilje in den weg te leggen?
Dit wetsontwerp laat reeds oordeelen
wal hel aangekondigde wetsontwerp op
hel hooger onderwijs zal wezen. De
hoogeschool van Leuven zal zonder
twijfel gelijk, mei of boven die van den
Staat worden gesteld. Als de bisschoppen
het zoo willen, wat kan papa Thonissen
er toch aan doen
straat voorbij de Panneslraat nutteloos
en zonder voorafgaande toestemming
bevoegde overheid gelegd werden.
Clericale vrijheid en verdraagzaamheid.
De clericalen zijn grooie voorstanders
van vrijheid, wel verstaande voor hun
eigen en voor hunnen boel, ook voor
hunne stelsels, maar volstrekt niet voor
hunne tegenstrevers noch dezer stelsels,
evenmin voor alle onderzoek of tegen
spraak bij hunne aanhangers.
Sla.ifsche onderwerping, volkomen ann-
veerding van alles wat. volgens schrift,
uitleg of bijvoeging wordt voorgehouden
en vooral gecue hoegenaamde tegen
spraak; alwie zulke priesterheerschappij
zulke geestverslompendeu dwang niet bij
treedt, zijn slechten.
Zij die als burgers, als ambtenaren, de
grondwet en 's lands wetten willen na
komen, zoo persoonlijk als bij de uitvoe
ring van hun ambt, zijn .slechten.
De grondwellelijke vrijheden, de vrij
heid van verkondiging, van vergadering,
van onderwijs en van drukpers zijn ge
doemd en verboden door Paus, Bisschop
pen en priesters, dooli niet wanneer de
clericalen die vrijheden uitvoeren noch
aanroepen; wel integendeel zij worden
daartoe uiigenoodigd en aangemoedigd als
medewerkend voor hel goede.
Doch wee aan wie ook hunner tegen
strevers vermetel genoeg om die vrijheden
te benuttigen ofte handhaven, zij worden
aanstonds verweten voor slechten.
Bij alle kiezingen voor senators, volks-
verlegenwoordigcis, provincie of ge
meente raadsleden, zij die zich tegen
over clericale kandidaten stellen, of
waren zij uillredende leden, zijn slechten.
Alle kiezers die voor de clericale kan
didaten niet stemmen zijn slechten.
Alle dagbladen, tijdschriften, boeken,
vlugschriften in welken vorm of van
welken aard die de clericale kandidaten
durven bestrijden, zijn slecht.
Alwie hel staats of gemeente onder
wijs, ja zelfs onder 't beheer der klerikale
onderwijswet van 1884, verdedigd of
ondersteund, of hel congreganisch onder
wijs verlaat, misprijst uf tegenkant, zijn
slechten.
Alwie deel maakt van vrijzinnige genoot
schappen of maatschappijen of derzelver
vergaderingen bijwoont zijn slechten.
Alwie tusschen de-plichten van den
Godsdienst en de daagelijks bijgevoegde
oefleningen van den eerediensl cenig
verschil maakt zijn slechten.
Alwie onder hunne mannen zich ver
oorloofd de eene of andere clericale
dwingende maatregel of afpersing at te
keuren of tegen le spreken, wordt onmid-
delijk de onderwerping en stilzwijgenheid
aanbevolen met bedreiging aangaande
zijne belangen en neering.
In een woord alwie den papcnboel niet
geheel cn gansch bijtreed en zich er
niet volkomenlijk aan ondcrgccft, zijn
slechten.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met de post 7 Ir. Een afzonderlijk
Illllllincr'Ki cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De grooie letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor llelgie, ter uitzondering der beide I laandcren, alsmede die voor het IhtHenland worden ontvangen, door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij a.. VANDE» KEHCKWOVE, Driikker-L’itgever, Ooststraal, 6, le Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.'
Vertrekuren vtui den ijzerenweg van DumUike, 2
M. d'Onliremoni heeft dinsdag, in de
Kamer, zijn wetsvoorstel over den per
soonlijken dienstplicht ontwikkeld.
Na de ontwikkelingen van graaf d’Oul-
tremont heeft generaal Ponlus, minister
van oorlog, het woord genomen, om te
verklaren dal hij voorstander is van den
persoonlijken dienstplicht; zelfs liet hij
halvelings hoorei), dat gansch hel Minis
terie in zijn gevoelen deelde. Doch hij
kan zich niet gansch aansluiten bij liet
ontwerp van M. d’Otillremont, welk,
moest het aangenomen worden, stellig
verzwaring van lasten na zich zou slepen.
Hij hoopte echter, dal hel remplacement
zal worden afgeschaft, dank zij de vader
landsliefde van allen.
Die woorden zijn lol de rechterzijde
gericht, doch zullen er in de woestijn
klinken, want dadelijk stond M. Delcour
recht, om in naain der rechterzijde te
verklaren, dal zij de in aanmerking van
het wetsvoorstel zou stemmen, zonder
daarmede te bedoelen dal zij er zich bij
aansluit.
.Met algemeene stemmen werd hel
ontwerp dan ook in aanmerking genomen
cn naar de secties verzonden, waar hel
door de rechterzijde zal versmoord wor
den.
Vervolgens werd hel overige der zitting
ingeiioineu door de discussie over hel
w ihoek van rechtspleging.
Vooraleer de zitting te heffen gaf de
lm t voorzitter lezing van hel antwoord
des Konings op het adres der Kamer.
De overgroots clcricalc meerderheid
der Kamer geeft een schandelijk schouw
spel aan hel land. Woensdag was de
Kamer niet in getal, loen hel er op aan
kwam le stemmen en donderdag namid
dag was hel T zelfde. Toen hij den aan
vang der zitting, de naamnproeping voor
de stemming op arl. 14 voor bet gewij
zigde strafwetboek plaats had, werd ue
opioeping slechts door 59 leden beant
woord.
De linkerzijde was nagrnoeg voltallig.
Al de pluimstekers waren bijna clericalen.
Is dit niet schandalig, op hel oogenblik
dal hel land met ongeduld en onrust
wacht op de stemming der sociale wetten
welke door liet volk worden geeischt,
in hel belang der rust van T land
Wal betreft dat achtergebouw in de
Nicuwslraat, wij erkennen dat hel be
nedendeel anders moest gesticht zijn;
niettemin er bestaal daar eene inrijpoort
en op de eerste verdieping valt niets te
zeggen, de vensterramen zijn voldoende
en regelmatig, insgelijks een gewoon
pannnendak met kroonlijst.
Een knap gebouw in vergelijking van
die houten barak mei zwarte geleerde
planken daking aan de Hanssenslaan.
De uitvinders der richting van den
tramweg langs de grooie Oostsiraat
mochten wel voorenhouden dat de rich
ting langs de Wandeldreef geen genoeg
zaam schoon uitzicht leverde; mocht den
bliksem, zonder menschen gevaar, dat
zwarte peslekol vernielen, T ware eene
weldaad.
Hel spijl den Veurnaar dat een achtbaar
en rijk man, doch een onzer politieke
vriendeu, hier eene prachtige woonst liet
bouwen en dal, sedert zijn sterfgeval,
zijn huisgezin hier gebleven is. Mochten
er veel duidelijke huisgezinnen le Veurne
zich vestigen, onze neeringdoeners ook
onze behoeftigen zouden zich hoogst ver
heugen.
Welnu ja tijdens dien beer die sierlijke
gebouwen in de breede Noordstraal deed
bouwen, moest hij aldaar de afbraak cn
de bouwstoffen leggen.
Bij de herstellingswerken aan ’t oud
gevang was het daar nog veel erger cn
heeft het nog langer aangcsleept.
Maar de Veurnaar verzwijgt dat daar
de Noordstraal loen nog niet doorge-
trokken was, en bij gevolg daar geen of
weinig doorgang bestond, terwijl wij van
dal gedeelte voorbij de Panneslraat han
delen en dal daarenboven de Noordstraal
thans aan den nieuwen steenweg op
Coxyde verbonden, levens doorloclil aan
de reizigers van den tramweg levert.
Do Gematigden.
Toen de clericalen aan 't roer kwamen,
riepen zij dat zij elkeen zouden verbaasd
stellen door de gematigdheid hunner
politiek; zij wilden gecue overtuigingen
meer krenken; de politiek van geweld
behoorde alleen aan de liberale partij.
Wij hebben gezien hoe zij de gematigd
heid vi'rstaan en oefenen, op averechtsche
wijze. Geweldiger partijwel dan die op
bel onderwijs is wel niet te bedenken.
Doch hun haat legen het staatsonder
wijs is verre van gekoeld. Hel wetsont
werp op bet middelbaar onderwijs, dezer
dagen in de Kamer ter sprake gekomen,
leven ons het bewijs dal zijniet zullen
i iis'en voor dat de paapsche onderwijs
gestichten van eiken graad boven die van
den staat zullen slaan.
Volgens bedoeld wetsontwerp zouden
voorlaat) de leeraren, in vrije scholen
gevormd, en de docloors in wijsbegeerte
gelijk gesteld worden niet de leeraren,
uil Staats tiorma.ilscholen gekomen. Om
lot lecra.ir a.angestcld te worden in eene
Staatsinrichting, moest men tot heden
een dijdoma bezitten, bewijzende dat
jnen m-t vrucht die normaal-lecrgaiigen
had gevolgd; nu zal, om T even van waar
hij komt, elkeen lol Jecraar kunnen bc-
w ndeti.
1
«wsjcnrrxrxsMl |IMrT- nin
DUINKERK E
OHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
BRUSSEL
GENT
VEURNE
OHYVELDE
DUINKERKE
NIEUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
5-40
8-04
8-26
8-57
C>-02
0-3(1
7-1 I
9-33
11-04
5-07
5- 44
6- 19
9-15
10-47
6-21
6-45
8-28
8-52
5-04
7- 36
8- 48
3- 48
4- 26
7-03
9-33
4-13
4- 52
5- 00
5-35
1
6- 18
7- 46
1(1-00
10- 51
11- 18
10- 15 3-08
11- 28
12- 15
3-13
5-27
-r„- -7->. --
-C»-
----BM.inkoi-ke, 'Veurne, Gent nnar 18s-u«seï cn Diximule nnar Vieuport.
7-36 9-42 12-41 2-25
7- 46 9-55 12-50 2-!0
8- 10 10-34 1 14 3-15
I*o IKnmci*.
9-34 5-58
12-00 6-01 7-35
2- 53 8-50 9-53
3- 40 10-19
4- 07 10-50
H i
