VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
<ïOc jam*.
December 1880.
Ziiterdng 18
van den
van
Maar T en is daarmede noch uil, noch
effen.
Blijft den tegenstand door de Luiksche
Maatschappij der smalle ijzere wegen,
welke de beweging en vervoerdienst aan
genomen heeft; en wordt dien tegenstand
door geldmiddelen geheven nieuwe
kosten in spel dan blijft er noch te
vereffenen.... de uitvoering.
V<m-1 rekuren
DU INKERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
Liberaal en klerikaal 'onderwijs.
Zoolang hel kind aan 12 j iar, of
En hoe zal de verdere richting strekken
bij de verlenging op Yper*
Zal die richting genomen worden langs
Sladswandeldreef voorbij de Kaai
waar eenc voordeelige ladingen lossings-
plaats voor vervoer met vaartuigen be
staal en verder lot aan den hoek der
Zuidslraat waar eene halte of stil-
slandplaals van groot nut zou zijn om
langs slaatsslccnweg over de Yperbrug
te vei volgen.
01 zal die richting uil de spoorweg-
slalie langs hel smal sleenwegsken, over
de Kalkovenbrug, naar slaatsslccnweg
genomen worden
’T is toch blijkbaar dat de richting
langs sladswandeldreef lol aan de Zuid-
straal, alleszins voordeeliger ware.
Bij het aankomen der tramtreins van
Yper, zouden de reizigers aan de Zuidslraat
konticn afstappen en alzoo zou den door-
Allerlei.
Dal de richting van den Stoomtramweg
langs de groole Ooslslraal toegestaan is,
verwonderd ons geenszins. Wal onbe
zonnen beslist is, moei toch maar uitge
voerd worden.
De richting langs de wandeldreef scheen
ons korter, gemakkelijker, min kostelijk
en min gevaarlijk; bij het wettig onder
zoek werden daartegen geen opspraken
gemaakt en T oude gaaiplein, stadseigen-
dom daar zoo wel gelegen voor slatie-
plaals, kon aan voordeelige prijs verkocht
worden.
Daarenboven hadde in die min of meer
verlaten stadswijk lusschen hel oude
gevang en de Roosendalesiraat, meer
beweging ontslaan en aldaar meer ge
bouwd geweest.
Als bezwaren tegen de richting langs
de Noordslraal en groole Ooslslraal,
hebben wij aangewezen
Omweg, zware en nultelooze kosten,
erge gevaren en moeieiijkheden bij den
rechthoekige keerdraai aan ’d Ooslslraal,
hel bestaan der oude moerriool aldaar,
de engte der straal op M 5,50 lusschen
de kanlsleenen der smalle voordammen;
verleggen van Gaasbuizennel, de
schade voor afspanningen en andere nee-
ringen aldaar door T gemis aan dool tocht
der bespannen rijtuigen die elders zullen
intrekken cn wel namelijk de gevaren in
die smalle Ooslslraal, de rechlslreeksclie
verbinding lusschen de spoorwegstalie
en de markt, bijzonderlijk te vreczcn op
markt en feestdagen.
Zulke beweegredens zijn loutere grillen
welke, op enkele oogcnschouw van eenen
of andere daartoe afgevaardigde, als onge
gronde bezwaren afgewezen worden en
daarmede uil.
Klerikale mensc'ili-evendheid.
Te Middelkerke is er een briefdrager en
een hulp briefdrager. Sinds eene maand
rijdt er een tram door die plaats en daar
door is het werk van den hulp-briefdrager
veel verminderd. Hij moet maar eens per
dag meer de depechen dragen naar bel
bureel van den tram.
Deontvanger van den post van Oostende
stelde voor dien bediende voor dal werk
uitstel, en uiigesleld is niet verloren.
Da parsoonlilke dienstplicht.
De 3" afdeeling der Kamer, waarvan M.
Woeste verslaggever is, en die verleden
week geene stemming had uilgebrachl,
heeft zich weer vergaderd. Zij heeft hel
princiep van den persoonlijken dienst
plicht verworpen met 8 slemmen tegen 5
en 1 onthouding, en d’Oultremonl’s voor
stel mei 9 stemmen legen 2 en 3 onthou
dingen.
Men kent dus tot nu toe de denkwijze
van 120 leden der Kamer aangaande de
militaire quaeslie: 58 zijn voor de afschaf
fing der plaatsvervanging, 50 zijn er
legen, 12 hebben zich onthouden, 18 leden
hebben hun gedacht nog niel doen kennen.
IV 51^4.
De Ontbinding.
Bij het enkel beweeren der Etoile, dal
de Koning, ingeval de persoonlijke diensl
door de Kamer met eene geringe meer-
dei heid zou verworpen worden, wel eens
lot eene ontbinding van het Parlement
zou kunnen overgaan om het land te
raadplegen, krijgt de clericale pers en
hare partij reeds den doodschrik.
D i Kamers ontbinden Maar dat zou
een Staalaanslag wezen, en de Koning zou
daardoor wel eens hel grootste gevaar
kunnen loopen
Wij begrijpen dien angst.
De clericale partij weel, dal hare hui
dige kolossale meerderheid maar toe
vallig, voor lijd en lerwijlenl is, en dal zij
bestem 1 is om bij eerste de beste alge-
meene en regelmatige zitting te vergaan
en te smelten als sneeuw voor de zon.
Brussel is van heden af reeds zedelijk
verloren. Op Gent, waar hel er slechts
op een zeer gering getal slemmen op aan
kwam, zoowel als op Nijvel hebben zij
voor de toekomst niel veel ot liever bijna
geene hoop meer.
Met die drij arrondissementen alleen
zou de meerderheid reeds met 27 leden
verminderen, wat eene verplaatsing zou
maken van 5i slemmen, en moest’er dan
in de Kamer eene nieuwe stemming ge
schieden over den persoonlijken dienst,
er valt niel aan te twijfelen, dal de her
vorming er dan mei alle gemak zou door
komen.
Van daar de schrik der clericalen’voor
eene ontbinding en hun dreigen lol den
Koning. En dal enkel en alleen uil vrees
dal alle jareu een 30 of 40lal seminaristen
niet meer ri ij zonden wezen van; den
soldaten.liens; cu onder dit opzicht gelijk
zouden gesteld zijn met de andere ,bur-
gerskiudui en.
Ziedaar hoe onze tegenstrevers dejvader-
latidsliefde en de gelijkheid verstaan
Wal ons betreft, wij gelooven niet aan
eene onlliin ling, welke ook de uiislag zij
der stemming over hel princiep van den
persoonlijken diensl.
De Koning zal niel lol dien zeldzamen
maatregel overgaan, voor eene kwestie
die, als zij thans niel wordt opgeiosl,
locii niel lang meer zal moeten wachten
op hare onlknooping. Men kon die op
lossing nog een lijd tegenhouden, maar
haar belenen niet meer.
De verwerping ervan is slechts een
50 centiemen daags te betalen, haast zoo
veel als men ie Oostende aan den eersten
den besten commissionnaris geeft.
Nu, die kleine som was nog te groot
voor den minister, en er werd in hel op-
per-bureel beslist, dal men dien bediende,
die zes jaren diensl telt cn vrouw en kin
deren heeft, veertig centiemen zou betalen.
Wat spaarzaamheid, lien centiemen
daags op de jaarwedde van een kleinen
bediende.
i volgens plaatsruimte. Reklamcn.50 cent. Rechterlijke eerherstellingen i fr.
hel fiwttnlind worden ontvangen door den Office de Piblicité, Magdalenastraat, Brussel.
KHRCK11OVH, Drukker-l’itgever, Ooslslraal, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Duinkerke, Veurne,
Zoo er iels uil de getuigenissen vóór
de Werkcommissie te rapen is, denken
wij te mogen wijzen op de noodzakelijk
heid van het lager onderwijs te verster
ken cn uit te breiden. De klerikalen mee-
uen lid zoo niel en vernietigen ons dege
lijk ouderwijs om hel door een bloot
s. hoolliou.len te vervangen, onder
directie van nonnekens, broerkens of ge
buisde n irmalislen uil de bisschoppelijke
normaalscholen.
Onze tegenstrevers zeggen dus dat er
te veel geleerd wordt, dal de menschel)
te veel weten; daarin zien zij, och arme!
zelfs eene reden van de snelle uitbreiding
der misdaden.
Zonder ons de moeite .te geven laatst
genoemde dwaasheid te weerleggen mei
teilen en cijfers, willen we toch wel aan
nemen dal men in deze laatste lijihm de
.schoolprogrammas heeft trachten leover-
1 isien. In sommige punten was er meer
woorde.ipra.il, ijdelheid en pedantism,
<1 in gezonde reden vo irhauden. Al de
sclio >lpi ogramma* in België zijn te zwaar,
te breedxoei ig, overlast; en liet kwaad
is te erger als hel op hel volksondei richt
aankomt.
Alleenlijk, degenen die een weinig met
den zakengang bekend slaan, welen dat
«Jie belachelijke programmes ad pompom
el osteulationem niel letterlijk konden
uil gevoel d worden en hel niel geweest I
z:jn. De schoolvaderlijke vermamngen of I
hekneuteringen der ojizieuers konden er
niets aan veranderen.
Maar dal men zich niet inbedde dal de
programmes alleen deoot zaak des kwaads
zijn en dat zij uilgebreide- hervormingen
ei langen. Daar iuligi de reden niel dat hel
lager onderwijs geene verwachte vruch
ten afwerpt: de kwaal is elders.
Hel tegenovergestelde is.onloclicnbaar.
De vrije scholen (m God) zijn doorgaans
.slecht, vooral die van West-Vlaanderen;
de leerlingen leercn er niets, volgens de
eigemnondige getuigenis hü.'iner ouders.
Nochtans hel programma, dal in wezen
lijkheid gevolgd wordt, is uiterst karig,
eenvoudig, schier armmoedig!
Als de kinderen, aan I2jaar, kunnen
lezen en schrijven, en hel niet meer
kunaen op lot< nslijd of op 25 jarigen
oud irdom. is hel mei omdal men te veel
gelend heeft, niairwel omdal men te
vitoEi; opgehouden heeft ze le onderwijzen,
om hel even wal
Ziellier een knaap van 12 jaar. Men
lieefi hem geleerd wat men een twaalf
jarig kind kan wijsmaken: lezen, schrij
ven cn een beetje rekenen. Daarna zendt
men hem ter fabriek, waar hij twaalf uren
min of meer aan een mekatiisch
werk bezig is, dat hem geene geesltit-
>p.inning vergt. Tijd en gelegenheid zullen
hem ontbreken, om een boek ter hand le
nemen. En men is verwonderd dal die
ongelukkige zoo gauw vergeel wat hij
wist, wal hij maar onvolmaaklelijk kende.
*1 Is scherts.
Hel kind verlaat de school te gauw;
hel werkt tc gauw. Zoohaast het werkt,
vergeel het wal hel kende! Ziedaar hel
kwaad. Waar is het redmiddel?
In de school voor volwassenen, die den
kimle loelaal zijne kennissen te verver-
schen, le ontwikkelen. De liberalen had
den zooveel adultenscholen gesticht, maai
de klerikalen vernietigen ze.
E ui iweede middel vinden wij in het
verplichtend onderwijs, dal de liberalen
voorstaan en dal de domporsparlij be
vecht.
Een derde hulpmiddel zien wij in de
regeling van hel werk der kinders in
mijneiUen fabrieken, maatregel dien de
heer Beernaert eindelijk zal verplicht zijn
te nemen.
Gent naar Uriisseï cn Dixnra<te unar IVleuport.
7-01 9-07 12-17 2-01
7-36 9-42 12-41 2-25
7- 46 9-55 12-50 2-40
8- 10 10-34 1 14 3-15
Zoolang hel kind aan I2jiar, of vroe
ger, de school verlaat, zal men nooit tol
voldoenden uiislag geraken, men gebruike
welkdanige programmes en methoden.
De uitslag, dien wij verlangen, kan
echter de klerikalen niel voldoen. Het is
hun g moeg dat de werkman zich kunne
uil den slag trekken dal hij bidde, zijnen
cathechismus ketme en den pastoor ge
hoorzamen. V.joi waar, een mooi deside
rata
De liberah-n. die verstokte zelfzuchli-
gei|, willen iels meer voor den werkman.
Hel is hun niet voldoende hem in de hand
een gereedschap le duwen, waarvan hel
nut veranderlijk is. Zij vragen dat hij
iels meer weie, opdat bij kunne denken
om vrij te zijn, zij willen hem, in éën
woord, onderwijzen, om er eenen mensch
van te maken.
Hel ideaal verschilt bij de twee gezind
heden, cn de middelen om dal ideaal le
bereiken verschillen dan ook: getuige
laarvan de programmes der ofllciëeie en
der vrije schol -n! Wil men van de werk-
lielen huisdie en maken, men volge den
raad der klerikale gazellen en schaffe
maar goede scholen af: zoo weinig moge
lijk degelijk onderwijs en zooveel moge-
lijk calcchismusles.
Wil men, integendeel, van het werk
volk verstandige lieden maken, hebbende
eenen helderen geest en een recht gewe
ten. men doe de kin leren des volks zoo
veel mogelijk onderwijzen om ze in slaat
ie stellen luier door zich zelven le loeren.
Weekblad J.
De openbaie zitting van dinsdag is zeer
kort geweest. Tel» 2 ure, legde M. Beer-
naerl ecu wetsontwerp neer, krtehlens
hetwe’k voorloopige credieten loegekend
worden, credielcu te gelden op degenen
der buitengewone uitgaven voor hel
dienstjaar 1887, die legen hel einde des
jaars niel zullen gestemd zijn.
Dil ontwerp wordt, op vraag
minister, verzonden naar de midden-
afdeeling, gelast met hel onderzoek der
begroot mg van inkomsten en middelen.
De .Kamer ga H daarna over lol de be
spreking van de begroeting der dotation.
Zon Ier opmerkingen worden de Itoofd-
Slukkeu g tedgekeurd die betrekking heb
ben op de burgerlijke lijst, de jaarlijksche
begiftiging aan den graaf van Vlaanderen,
den Senaat en de Rekenkamer.
Daarna, ten half drij, zet de Kamer hare
zitting voort m-t geslblene deuren, ten
(‘inde zich bezig le hui len met. het
hoofdstuk waarin hare eigene begrooiing
wordt behandeld.
Na eene nieuwe zitting met geslolene
deuren die meer dan eene uur geduurd
heeft, werd hel budjel van dotalies woens
dag gestemd.
Vervolgens werd overgegaan tol de
discussie over het budjel van wegen en
middelen.
M. Anspach eischic eene nieuwe schat
ting cn verdeeling van de kadastrale
belasting, waarna M. Magis hel financieel
bestuur van het clericaal Ministerie op
flinke wijze aftakelde cn betoogde, dal de
geldelijke toestand van hel land niet zoo
brillont is als M. Beernaert hem wel heeft
afgeschilderd.
Na eenige aanmerkingen der heeren
Gillieaux en Nolelteirs heefi M Pir.noz
de belasting op de suikers veroordeeld
en het ontwerp der afgevaardigden van
Nijvel, strekkende lol het leggen van
inkomrechten op vee en vleesch, ge
schandvlekt, zeggende dal hel een middel
was om hel land, hel volk uil te hongeren,
M. de Kercliove ondersteunde de vra
gen van den heer Anspach.
Dil Blad verschijnt den Zaterdag, cn allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. 's iaars- mei 7 i.. v
nummer Hf cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groole letters 1 -'L. 1 :i^-ondei lijk
De .tnnoncen voor Belgie. ter uitzondering der beide I laanderen, alsmede die voor i
Men schrijft in bij VAAOlitV
van <len ijaEercnxvej;
NIEUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
6-21
6-15
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GIIYVELDE
DU1NKERKK
4-13
4-52
8-28
8-52
5-40
8-04
8-26
8-57
5-58
7-35
9-53
10-10
10-50
5-04
7- 36
8- 48
5-00
5-35
3-08
3- 48
4- 26
7-03
9 33
jin.
m i -
y.
6- 18
7- 46
I»-0»
10- 51
11- 13
9-34
12-00 6-01
2- 58 8-50
3- 40
4- »7
tea w
- i--»(8>r -
IKttmer.
6-02 10-15 3-08 5-07
6- 36 11-28 3-48 5-4 4
7- 14 12-15 4-26 6-19
9-33 3-13 7-03 9-15
11-04 5-27 9-33 10-47