VAN VEURNE
O
I-
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
e
8,
♦Jooris-
raal,
>rugge.
in
<53“ jaar.
Zaterdag Siï .^Gci li&èJ'y.
olledig
van
van iedccnr
van 10 1/2
biuih.i-:.
ir VEI’RXE.
u do PaNNE-
nde kwalen.
Helgische
uil,
‘lecrd bij
iheelbunde,
-•n Kerstdagen
hitten, zonder
n.
heerschie de prieslerpartij op T stadhuis.
1
i goed
et adres:
Allerlei.
-axjwS3e»<&<e~-i-
Eene 0 in 't cijfer.
Nooit hebben wij. in welk land ter
wereld en in welken lijd ook, een minis
terie gezien, dal tegenover zijne mecr-
Cloricalo onverdraagzaamheid.
Onder bel opschrift van lleinerkini/eit,
zijn in onze twee lamst voorgaande num
mers, eene reeks feilen aangehaald, na
melijk wegens de getneenleran I zitting
van 30 April II, welke nauwkeurig en
gepast voorkomen en den Veurnaar des le
meer misnoegen en hoogst gram maken.
Een ernstige schrijver zou die bemer
kingen tegenspreken en derz.elver onge
grondheid bewijzen, maar de Veurnaar
kan dal niet noch dat zal hij niet.
Zijn lamste schrill plaalselijk. is eene
spijtige aaneenschakeling van valsche per
soonlijkheden, waarin de schrijver, even
als den blinde die naar hel ei slaat, deer
lijk mist.
Onverschillig of die plaatselijke schrijver
een lang ol kortgebroekle is, of hij een
ronde hoed of eene dricluil draagt, zeker
is hel dm de man zich waant of hij zijne
uitgaaf nog drukte met permissie en pri
vilegie en of hij bijgevolg hier alleen hel
voorrecht hebben zou zijn blad uillegevcn
en de Veurnaars benevens de Veinne»
ambachlers intclichtcn en zijne prosa
mede le deden.
Hij tijd en stond zich voorstander der
vrijheid en verdediger der grondwet uil-
ro>pen, ja bij gelegenheid in op-nbare
stoeten de grondwcltelijke vrijheden doen
verbeelden en vertonnen, doch wezenlijk
die vrijheden ten zijnen behoeve alleen
toepassen en diezelfde vrijheden zoo ophel
gebied van drukpers, als van onderwijs
en gewetensvrijheid aan zijne tegenstre
vers betwisten en beletten, bijzonderlijk
die vermelden welke er van zouden ge
bruik maken, beschimpen, vervolgen, be-
nadeeligen en trachten hatelijk le maken,
dat is clericale onverdraagzaamheid
De arrondissementscommissarissen.
M. Thonissen herlï zijne belofte vol
bracht, want dc goede man kan tltClS
weigeren aan... zijne vrienden, die
tegenwoordig zijne meesters zijn.
Die vrienden eischten van hem de
alschalli ig der arrondissementscommis
sarissen, doch de gepatenteerde afschaf
fer durfde daar niet plotseling toe over
gaan. 't Zou te brutaal zijn geweest.
Hij beloofde dan ook eene commissie
te benoemen, die zou te onderzoeken
hebben wal er te doen is en of de arron
dissementscommissarissen geen deel van
hunne macht kan ontnomen worden.
Deze belofte is volbracht.
De Moniteur bevat nu een koninklijk
besluit van 14 mei, waarbij eene com
missie wordt benoemd, welke «al de
kwesties zal moeien bcsludeeren die in
verband slaan met de instelling der
arrondissementscommissarissen en met
hunne attributies en hervormingen voor
stellen, waarvoor die instelling vat
baar is.
Wal zal dal uitbroeien?
Bemerkingen.
In onze vroegere bemerkingen heb
ben wij gezeid, dat men menigmaals in
Veurne onder de lastenbelalers, zoo wel
klerikalen als liberalen, de vraag hoort
stellen, of onze siadhuismmmcn wel
waarlijk de algemeene belangen ter harte
nemen En of die belangen niet zeer
dikwijls aan hel voordeel en aan de vol
doening van een klem getal worden opge-
ülferd
Zulke vragen worden niet altijd onhe-'
antwoord gelaten en menige beslissing
van den gemeenteraad, die van baatzucht
en overdrevene partijdigheid getuigt,
wordt aangehaald.
Maken wij melding van eene dezer be
slissingen.
Vóór den schoolstrijd van 1879 hadden
dc Veurnesche geestelijken geene uitgaven
te doen voor hel lager onderwijsde
katholii.-ke knechijesscliool bestond niet,
cn de meisjesschool der zoogezegde bruine
nonnen was de school der hospicen, onder
hel toezicht van hel sledelijk bestuur
geplaatst.
De schooloorlog werd verklaard, en,
op comman lo onzer strijdzuchtige pries
ters. ontvluchte God de gemeente scholen.
Schromelijke dingen Scholen zonder
God Veurne ging vergaan
Ook verhaastten zich onze geestelijken
twee nieuwe scholen met God in le
richten.
Doch dat koste geld. Er was wel geld,
veel geld, in de bisschoppelijke kas,
maarhebben is hebben, en krijgen is de
kunst. Zoo spreken de zwartjes.
En in Veurne nam men toevlucht tol
de kunst, en de twee katholieke scholen
werden ingerichl en onderhouden, meer
uil dwang dan uil genegenheid, door een
i klein getal rijke en welhebbende prieslcr-
vieezeude menschen.
Dit duurde van 1880 lot 1885.
Met hel begin van dit laatste jaar
Wij zeggen heerschte en niet bestuurde,
want de voorname bekommering dezer
partij was geenszins hel algemeen belang,
maar igen voordeel, eigene voldoening.
Dit bleek zonneklaar van den beginne
af.
En welhaast stemden de zes klerikale
gemeenteraadsleden, als op bevel, daar
omtrent 5000 Ir. jaarlijks hulpgeld voor
de twee katholieke lagere scholen.
W’e! gewichtige en ongehoorde beslis
sing Ja. 5000 fr. jaarlijks genomen uit
dc gemeentekas, ten genoegen en profijte
van nonnen en priesters en ter ontlasting
van een klein getal rijke cn welhebbende
inwoners
Kiezers, wat zegt gij van die beslissing?
Zijt gij nu niet overtuigd dal hel algemeen
belang aan eigenbaat wordt opgeoflerd
Want, men bemerke hel wel, ofschoon de
katholieke scholen jaarlijks daaromtrent
5000 fr. trekken, niets is er veranderd
de ouders die er vroeger voor hunne kin
deren betaalden betalen er nu nog, het
schoolgeld is er altijd even hoog, de
school behoeften even duur, zoodanig dal
er geene lastenbelalers ter uitzondering
van eenigen, uil de gestemde 5000 fr.
voordeel trekken.
Gelukkiglijk, men begint over de ge
meente belangen meer en meer te spreken,
en klerikalen en liberalen zeggen onbe-
I witnpeld dat onze stadbuismanuen, onze
gelukkigmakers, wal al te plat onderdanig
zijn aan de zwarte oppermeesters, dal zij
wat ai te lichtzinnig over de penningen
der lastenbelalers beschikken en dat hel
hoogtijd wordt zulke partijdige en schade
lijke bestuurders krachtdadig tegen le
kanten.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Insehrij’.ir|spriji, voorop belattlbsnr: 6 fr. 's iatrrs; nel <e post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 50 centiemen den drukregel. De gruole letters volgeu* pfaatsitittle. Reklamen *0 ccal. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor Relgte, ter uitzondering der beide I itanderen, alsmede ilse wor het worden onltmnijea doür den Om»: in: Pcsi.iiail., Afugdtilenastraal, Hrussel.
Men schrijft in bij Ditkker-Cttgevur, •oslslraal, tf, te Vetirne, es ia de Postkantoren des Rijks.
Vertrekuren vnn <le» weg vr»»i V«
dorheid zoo weinig le zeggen heeft, als I
hrtgene waarmèe ons urm Belgie thans
geplaagd is.
Het beteekenl zooveel als eene 0 in
T cijfer.
T Is niet hel Ministerie welk de meer
derheid leidt; neen, de meerderheid
speelt baas over hel Ministerie, Zij «loet
alles wat zij wil en telt de ministers maar
zooveel als eene schommelmeid, om het
vuil werk, door haar bevolen, uil te
voeren.
Gemakkelijk is dit le bewijzen, zegt dc
Koophandel.
Volgaarne zotr het ministerie den ver
plichten cn persoonlijken soldatendienst
invoeren. II>T heeft dit aangekondigd in
eene troonrede, verklarende dat hel eene
kwestie was van hel hoogste nationaal
belang, waarop al de pat tijen bel zouden
mortelt ecus zijn.
De liberalen verklaren zich gereed,
om dergdijke wet te stemmen; en wal
doet de cloricale meerderheid
Halte li roept zij uit. Als ge denkt,
heeren ministers, dal wij, ch-ricalen, U
op die baan zullen volgen, dan zijl ge
vermis. Wij willen van grrn verplich
ten en persoonlijken dienst ho jen of
weten, en al moest Belgie vergaan, wij
zullen er niet voor stemmen.
En het Ministerie, nederig als een kind,
durh niet vooruit; hel durft zich niet
man too ten.
Integendeel is een gedeelte van hel
Ministerie, met den eersten minister aan
liet hoofd, tegen het stellen van inkomen-
I de rechten op de voedingswaren, zooals
het yleesch bij voorbeeld.
al doet nu zijne meerderheid, wal
I doen zij, die men zijne vrienden, zijne
I steunpilaren noemt
Met grootc meerderheid stemmen zij
I die belastingen en laten levens hooien,
dal het dtiar niet zal bij blijven. Het
I vleesch belasten is nog niet genoeg; ook
I hel brood moet dit lol ondergaan.
En weer buigen die kl-ppers
I Ministers ootmoedig en gedwee T hoofd.
I \VatJannen wal Jannen
Is bijna of de meerderheid er ver
maak in vindt, haar Ministerie te
I embêleeren; te verwerpen wal hel gaarne
zou hebben en aan te nemen waar het
niet van weten wil.
Wij vragen ons af, waar nog ministers
I zouden te vinden zijn, die zoo weinig
I waardigheid bezitten, om al zulke ver-
I nederingen te verdragen
Dal is alleen inogelijk in België, als er
de paperij meester is.
De beste Les.
Die niet hooreti wil moet voelen
zegl hel spreekwoord en dit is eene over-
groole waarheid voor sommige kiezers,
’t Is voor hen de beste les welke zij nim- I
nier vergoten. Toen wij het kiezerskorps
in 1884 zeiden: wacht u wel van de
valsche beloften der klerikalen; T zijn
politieke leugenaars, die, komen zij aan
het bestuur juist hel legmovergesteldc
zullen doen van wal zij nu beloven, ge
loofde men ons niet. Nu door de onder- I
vinding geleerd en incl de roede der
valsche beloften duchtig gegeeseld, komen
al die bedrogene lieden lol ons terug. Nu 1
zeggen zij: nimmer, nooit had men kuit
nen denken dat de katholieken zulke val
sche volksbedriegers waren. In 1884
zegden wij brengt gij <le iklcrikalen aan I
het bewind, zij zullen hel staatsonderwijs I
ondermijnen en vernietigen. Een -*el is I
reeds gedaan en voor hel overgeblevene I
duurt hun vernietigingswerk voort.
Daardoor zitten de gemeenten, zooals I
wij liet voorspelden in dubbel lasten, I
doch dit doel niet Ier zake. De eis -ben en I
belangen der geestelijkheid moeten ten
koste uwer beurs voldaan worden; wij
vooizegden: zij zullen in plaats van de
bek stingen al te schaden op den tabak cn
den geuever, ze behouden en er boven
dien nog nieuwe bijviagent Dit ook is al
leeds gebeurd. Nieuwe lasten op de
suiker, den alcool en hel vleesch zijn in
gevoerd; deze op den getiever verzwaard
en nieuwe staan er le wachten op liet
graan en met oenen op hel stukje brood
van den ongelukkigen kleinen burger cn
werkman. Langs om meer hebt gij en
zult te betalen hebben door uwe eigene
schuld. Dit ziet gij hel best aait uwe jaar-
lijksche Cotilribuliebiljt lleti.
Nu moet gij er tt niet over beklagen,
gij hebt hel zelfgewild. Voor u is dit de
beste les voor hel tegenwoordige en voor
bel toekomende. Dn zal u doen klaar zien
in den toestand.. Daardoor zult gij de
liberale partij gelooven ais zij u de waar
heid zegt en de klerikale belovers en be
driegers wandelen zenden in de aanslaan
dc kiezingen.
Toen wij de kiezers waarschuwden over
de vergrooling mi vetzwaring van ons
leger waren hel liberale uitvindsels. Een
reservt leger van 30,000 man is reeds
ingerichl cn eene leening gedaan van 50
inillioen voor het bouwen van nieuwe
casernen cn nullelooze forten op de Maas.
T Is immers goeden lijd en de boer zal
het al belaleti.
Als de klei ikalett bij hoog cn bij leeg
zwoeren en beloofden de lasten le ver
minderen, wij zegden dat liet slechts
politieke kiesmiddeis waren, men geloofde
ons niet. Nu ziel men weder langs waai
de waarheid was. In een woord al wat
dc domperspari ij ten nndeclc uwer beurs
en belangen gedaan heelt hebben wij u
op voorhand voorzegd. Nu zijl gij de
slachtoffers uwer eigene onnoozelheid.
Door de ondervinding geleerd, zult gij
u geene tweede maal meer laten foppen.
Voor de stembus zuil gij u inwendig zeg
gen ik geloof nu de liberalen cn mijne
politieke weerwraak ga ik u, klerikale
valsche belovers en leugenaars, op mijne
beun doen gevoelen. Vertrekt, politieke
volksbedriegers, aan al uwe vroegere be-
lollen zijt gij te kort gebleven. Gij hebt
ons schandelijk misleid en bedrogen.
Onze beurs hebt gij volkomen geledigd.
Val mei schande en oneer, uw rijk is uil
voor ons.
R 1
orgd voor h-t
ij-
15 als ie lover,
1. Gedenk da
t <1« spijsvur
Merken, »|lo
•u en een» ge-
6-0?
6-36
NtHUPORT
DIXMUDE
Eu nu nog eenigo aanhalingen wegens het
stolsel en de gevolgen dier inkomrechten, waar
tegen wij bekennen het rechtuit twee leden
der rechterzijde de hoofdiniuistcr Beernaert cn
den volksvertegenwoordiger heer Jacobs, zeer
gegronde redevoeringen hebben uitgesproken.
9-«7 11-17 2-01 4-1? 6-21 9-09
9-4? 12-41 2-25 4-51 6-45 9-29
Zalf als men
•even, zoo als
werking her-
volen, dat do
'en zulks iuul
9-34
11-04
BRl'SSEL
GE.xr
VH1.RXH
GUYVMLDE
Dt’INKERKE
7-01
7-36
6- 3J
7- 47
l»-9»
10- M
11- 11
DUINKERKE
GIIYVEI.DE
VEUR.NB
GE.XT
BRUSSEL
9-55 12-50 2-40 5-00 8-28 9-31
1 14 3-15 5-35 8-52 9-58
>49
$-04
8-?«
S-57
ijen
loort,
lieden uit
t oorzaak ook
(gesproten,
enz.
3-08
3- 48
4- 25
7-01
9-35
10- 47
11- 27
12- 15
3-11
5-22
5-04
7- 38
8- 48
uw, het kost
gezondheid en
del tegen allo
rloar, on komt
lekend dat hij
10 en 45 jaren
der dat hij er
buide sekten
r alles wat de
erricht wordt
.«achtige per-
t laat niets te
evoelloosheid;
•gelde tanden
enda tanden.
kiek
'reu of banden
en verwekken
en tot het ver-
s nieuw uitge-
.uusttandeii te
tukken die uit
le werken der
sur, noch door
van allo mis-
I. HUISMAN-
dc natuurlijke
1 smertveroor-
ken met goud
s. vidjens de
volkomen gc-
borgt voor het
7- 46
8- 10 10-34
buitensporig-
dezer Pillen*
jke oorzaken
n het zenuw-
onkelijke ge-
(verheid van
et bloed.
o woudervolle
worden ge
reid,zoowel ii>
derigsto huis-
icn als in do
1 vah gemak
telde. Zij he
li eene geheelo
ing van 't gan-
zestel, zonder
1 uurlijke wer-
va» een enkel
u te beschadeu
tijen de zaden
walen,die tien
>den tot eenen
:n dood breit-
geheel en
h uit.
V-
-o -
Welaan landbouwers die geloofd hebt dat, in
gevolge do beloften gedaan door de verdedigers
van 't wetsontwerp dor inkomrechten op t vee,
het bedrag daarvan zou gediend hebben om don
landbouwer te helpen ot te ontlasten, ’t is te
zoggen om de openbare lasten op de landerijen
te verminderen of als toelaag aan ’t gemeente
fonds te worden afgestaan, zijt gij nu over
tuigd dat de zwartjes u nogmaals bedrogen en
gefopt hebben 1
Nauwelijks is die wet in de Kamer van volks
vertegenwoordigers gestemd, en reeds hoeft
Minister Beernaert aangekondigd, dat, wordt
zo door ‘t Senaat gestemd het bedrag er van
zal bestemd wordenvoor het afschalTen dor
bruggengelden en voor werken aan de buurt
wegen I
Ilot afknopen der bruggengelden, zal zeker
lijk, waar zulks bestaat, de vrije doorgang ver
gemakkelijken en eene verbetering uit maken,
doch wat raakt dat de hulp of den onderstand
der algemeens landbouwbelangen t
Do hoeren de Bariet en anderen, stelden voor
het bedrag voordon afkoop dier bruggengelden
uit de buitengewoons credieton te stommen.
Ja maar dat paste ouzo Ministers niet; die
buitengowooue credieten hadden eene audero
bestemming, on al gauw keerdo Minister Beer
naert dat voorstel af en wendde hot op don
opbrengst dor inkomrechten op 't voo, wat door
do cloricale volksvertegenwoordigers hartelijk
werd toegejuicht
Landbouwers verstaat dit wel en onthoudt hot
nog beter: ten is, wel is waar, nog niet gestemd
maar ‘t is door den hoofdminister Beernaert
reeds aangekondigd en door de clericale volks
vertegenwoordigers met geestdrift onthaald.
Wat de aangekondigde werken aan beurt-
wegeu betreft, 't overschot zal daarvoor dienen;
daarbij zal misschien eene ontlasting bestaan
voor die gemeenten waar zulke werken zullen
1 uitgevoerd worden, wegens hun aandeel in die
werken. Nochtans moot men eerst nazien hoe
I 't zal aangelegd worden.
Doch voorzeker wint daarbij nogmaals de
Staat zijn gewoon aandeel toelaag in bedoelde
werken.
Fijn gesponnen, glad cn kort geschoren
DIXMI.'DE
N1EUPORT
ii wTT—iT—fi ~~T. -- ij'--"'1 t i ii •~T^‘r~~i~~~~~~'r"rTnr-TT iivwomrwTiwnnir n rit ■■itaai t iniitiiiiiiiBii {■TiawBw.LrrwLniimMmiMrqMriwimrwwas
S-<)7
>-<(
ti-1»
9-li
10-38
m»hi- Dixiuuflo iittnr IVIenpoi-t
»-34 S-58
12-09 «-01 7-34
2- « {-«• 9-53
3- 40 10-19
4- »7 10-50