VEURNE
VAN
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
r-1
I
S
ra
6-to
Lezers, overweegt en oordeelt. En wij
<5Hr jsior.
ir-oo t-oi
^iktei*4l4»^ «Suni ISSy.
Wit! heeft de afschaffing der bewaar
school geeischl
He geestelijken. En onze siadhnislichten
hebben gelijk slrooiati mannen gehoor
zaamd.
Wilden onze gemeenteraadsleden, zoo
als hel hunne plicht was, onpartijdig zijn,
wilden zij als ware burgervaders han
delen, zouden zij deze school, die aan
eene volstrekte noodwendigheid beam-
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: fr. ’s ja ars; met de post 7 Ir. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgew plaatsruimte. Reklafcen SO cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annmtren voor Relgte. ter uitzondering der heide I laanderen, alsmede dte voor het Ituileulond worden ontvangen door den Ovtkf. ut Phrlkité, Mugdalenastraat, Brussel.
Men schrijn in bij vani»en Ki.RCKi!O\ E, Drukkcr-Uilgever, Ooatstraat, i, te Teurne, e« in de Postkantoren des Rijks.
Wij zullen dil vandaag, terloops, door
een koppel feiten bewijzen, ons voorbe
houdende er op terug ie keeren en nieuwe
feilen van den zelfden aard aan te halen,
want veel van die zonden hebben onze
katholieke raadsheeren. zij die zoo chris
telijk, zoo waarlijk menschlicvend en on
partijdig willen schijnen, op hunne cons
ciëntie.
Tegenover deze verklaringen is het
nuttig de stemming, dezer dagen door de
Kamer iiilgebrachl, te ontleden.
De Kamer heeft gestemd
Vertrekuren van <len ijzeren weg vim Duiiikerke, Veurne, Ge«t imai- tlrimnel en Dixmude na«r iVlenpoi-t.
woordde, die aan zoo vele Veurnesche
ingezetenen voldoening gaf, die zoo voor
beeldig onder opzicht van personeel, van
materieel en lokaal was ingericht, niet
hebben laten bestaan
Maar neen, de groote meesters hadden
bevolen, en de kleine sladhuismeesters
hebben zich verhaast met de grootste
onderwerping die bevelen uil te voeren.
Ileefi men zich ten minste ten opzichte
der oudi’i sder kinderen der bewaarschool,
ten opzichte der onderwijzeressen dezer
school op eene betamclijke wijze ge
dragen l
Nogmaals neen. Over de ouders be
kreunde men zich niet, en de onderwij
zeressen weiden brutaal weggezonden,
de eene met een verschuldigd hulpgeld,
de andere- zonder hoegemiamde vergoe
ding; men zondl ze weg zonder een woord
bedanking, bijna als plichligen, evenals
men e>m oneerlijke dienstmeid wegjaagl.
Geene verhooging van militairs lasten.
Integendeel, vermindering!
Zeg wel aan uwe kiezers dal hel kat
holiek ministerie het bewind slechts ont
vangen heelt op voorwaarde der intrek
king van het ontwerp op de reserve van
het leger. Er zul hoegenaamd geene ver
hooging van krijgslasten meer voorgesteld
worden.
In plaats van de militaire lasten Ie
verhoogen, zullen wij trachiet) er den
last van te verminderen.
Geen man, geen paard, geen kanon
meer
Tkllerlci.
Voor de bewapeningen van hrfi ver-
schaiisie kamp fr. 1,300,000 Of)
Lijn der Maas fr. 8,000,1)00 Uil
Bewapening der infanterie ">,000,000 00
Veldartillerie 316,000 0,0
Verbet ring der kazernering 2,000,000 0’0
De clericale volksvertegenwoordigers
in strijd met bovengemelde beloften
welke zij aan hun kiezerskorps hadden
gedaan hebben deze nieuwe militaire
uitgaven gestemd.
Waarvan akte
Eene premie aan de verraders.
Terwijl de clericale partij in honder
den huisgezinnen de wanhoop gebracht
heeft met aan de onderwijzers, die ge
trouw gebleven waren aan de wet, hunne
plaats le ontnemen en hunne toekomst te
breken, zet zij de kroon op haar harteloos
werk door bij hel gouvernement aan le
dringen om de clericale onderwijzers, die
in 1879 hel voorbeeld van hel verzet
legen de wet gaven en hunnen eed ver
braken, hel zij hun recht op een staats
pensioen, hetzij de teruggave hunner in
de pensioenkas gestorte gelden te doen
bekomen.
De heer Fière-Orban heeft zich vrijdag
in de Kamer verzet tegen hel toekennen
dezer premie aan de verraders.
De heer Guillety, op zijne beurt, brand
merkte in krachtige bewoordingen hel
schaamteloos plan der clericalen.
Wij zullen bij de gegronde bewijsrede
nen. door de hoeren Fiére-Orban en
Guillery ingebracht, slechls eene be
merking voegen, zegt hel Morgenblad. dil
punt behandelende. Indien de clericalen
zoo sterk aandiingen om door d< n Staal
een pensioen aan de overgeloopen onder
wijzers le doen verleenen, is dit vooral
om reden dat er tusschcn hen en de
clcricale schoolmeesters zekere geldelijke
vei binlenissen bestaan, welke de clcricale
kopstukken moe zijn van te betalen.
Daarom zouden die slimmeiikkcii dien
last gaarne op den rug van hel gouver
nement leggen. Zij willen hunne persoon
lijke beurs sluiten om hel geld uit de
algcinecne kas, de kasdet belastingschul
digen te kunnen nemen.
Zal hel ministerie dit schandaal in de
band werken 1
Bemerkingen.
Wij zijn in de gelegenheid geweest te
vernemen wal eenige onzer stadhuisman
nen weten te zeggen over onze bemerkin
gen van verladene week.
Zij gelHitcn er mede le lachen, doch
hel is maar gebaren, want zij zijn m hel
geheel met te vreden: onze bemerkingen
bijlen hen als mostaard in den neus.
Al wal wij hun ten laste leggen, be
weren zij, best tal nieten is enkel verdicht
sel.
Neen, zeggen zij, wij zijn geene werk
tuigen der geestelijken, wij zijn onafhan
kelijk.
Van eenen anderen kant verzekeren zij,
dat zij het wereldlijk onderwijs niet tegen
werken, en zij zweren, bij God en al zijne
heiligen, dat zij geene vervolgers van de
liberalen zijn. «0! wel integendeel:
hunne handelwijze in bestuurlijke zaken.
is ten vuile onpartijdig; zij kennen noch'
katholieken noch liberalen, zij kennen'
enkel burgers.
Indien onze stadhuisinannen geene
huichelaars, geene jezuïeten zijn, dan be
driegen zij zich gelijk oni.oozelaars.
«Ol.
IL l is voor niemand oen geheim, dal
eenige onzer klerikalen wij zouden er
twee voorname kunnen noemen slechts
eenen gr ringen eerbied voor de bruine
nonnenscb >oi laten blijken.
In bijzondere gesprekken, inderdaad,
hebben zij dikwijls over die school menige
klachten laten liooren. Dil kan bewezen
worden.
Wat meer is, die zelfde klerikalen ont
kennen niet, dal de wereldlijke meisjes
school alleszins als eene goede school mag
aanzien worden en dal de kinderen er
een grondig onderwijs ontvangen.
Nochtans, nauwelijks zaten er van die
mannen op de sledelijke stadhuiszetels;
of zij legden zich toe om den ondergang
dezer school te bewerken.
Wal was, in deze omstandigheid, de
drijfveer, de reden van dusdanig gedrag?
Slaafsche onderwerping aan de zwarte
meesters.
Mei. de wereldlijke meisjesschool gingen
onze verkeerde gelukkigmakers even grof
en partijdig le werk als niet de afge-
schafle bewaarschool.
Men weel hoe opperbest deze school in
1884 was ingericht, en hoe de ware Vvur-
naars er met recht móchten tier op zijn:
vier alleischoonste welbezelle klassen in
acht section verdeeld, met een zeer vol
ledig schoolmaterieel, en vier bekwame
onderwijzeressen, die, met hel beste ge
volg, zich van hunne moeielijkc laak
wisten le kwijlen.
Dit onderwijsgesticht mocht zoo niet
blijven bestaan: de zwartjes oordeelden
dal hel te goed was.
En wal deden onze onafhankelijke en
onpartijdige bui genaders
Zij dankten eene onderwijzeres af en
deden al de schoolbanken en al de leer
lingen, die zich nauwelijks in vier klassen
konden bevinden, in drie klassen plaatsen.
Boe de liberalen in den gemeenteraad
zich ook toelegden om de hatelijkheid van
dien maatregel te doen uitschijnen, hoe
zij ook poogden de gewichtige bezwaren
van dusdanige verandering voor oogen le
leggen, en ofschoon de afgedankie onder
wijzeres liet voorstellen, dal zij hel aan
deel der stad in hare jaarwedde zou terug
geven, zoodanig dal zij, in bediening
blijvende, geen duit aan de stad kosten
zou, niets kon haten: de groote meesters
hadden gesproken, de kleine meesters
moesten gedwee gehoorzamen.
En alzoo bracht men eene allerschade
lijkste sloornis te weeg aan een onzer
beste on lerwijsgesliclilen en wierp men
onmecdoogcnd eene onderwijzeres op
straat, zonder middelen van beslaan, een
kind van Veurne, die alle achting verdient.
ohm
i
DIXMUDE
NIEUPORT
NIEURORT
DIXMUDE
•-•7 11-17 ?-0I -1-1» 6-21 9-09
9-lt 11-41 t-25 4-51 6-45 9-29
•-34
2- 5t «-&•
3- 40
4#7
DUINKERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
6-02
6- 36
7- 14
9-34
11-04
•-55 lt-50 S-10 5-00 8-28 9-31
1 14 3-15 5-85 8-52 9-58
7-01
7-3*
5-04
7- 38
8- 48
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKE
5-40
8-04
8-26
8-57
10- 47
11- 27
12- 15
3-13
5-22
3-08
3- 48
4- 25
7-01
9-35
-J=»=
l»-00
10- 51
11- 1»
A
Alwio eenigzins met den landbouw bekend is
en naziet wat er Inerte lande zoo al omgaat,
moet het aanzienlijk groot getal frausch rund
vee bemerkt hebben dat jaarlijks voor liet bel -g
onzer weiden wordt aangekocht.
Men kan dus reeds de hevige klachten voor
zien welke, met het toekomende jaargetijde
ouder onze landbouwers zullen opstijgen wegen»
de betaling dier zware inkomrechteu op dat vee
welk velen onder hen rechtstreeks in Frankrijk
aankoopen of dat voor hen aldaar wordt aange
kocht.
Dat zal eeno bittere teleurstelling zijn.
Wilde 't Ministerie den landbouw hulp bieden,
het moest de grondlasten verminderen, want
met <le landbouw voortbrengsten en met de
pachten staan die grondlasten thans in veel te
hooge verhouding.
Maar ja wel, in plaats van vermindering der
grondlasten doet 't Ministerie 10 millioen nieuwe
lasten stemmen, welke meest door den land
bouw zullen betaald worden, en dan is 't gemak
kelijk eenige onbeduidende verminderingen toe
te staan op sterken drank, kotlij, zegelrecht
der verzekeringen, en op de registratie rechten
der pachten en landelijke luiliugen; allemaal
prullen die weinig of niet d n landbouw kounen
baten, echte oog verblinding.
in tegendeel en voornamelijk met inzicht op
‘t zedelijk, verstandelijk en lichaamlijk gebied,
moesten de rechten op sterken drank merkelijk
verhoogd worden; daar kon men zware rechten
heffen eu gewichtige geldmiddelen vinden om
van anderen kant den landbouw te bovoordeo-
ligen eu de grondlasten merkelijk te vermin
deren.
Ouze libvrale staatsbesturen waren krachtig
vastberaden en vooruitstrevend.
Men heriuuero zich do ellende der Vlaanderen
toen 't Ministerie Rogier aan 't bewind kwam.
Eene veel ergere crisis dan de tegenwoordige
bestond onder landbouw, naudol en uyveihoid.
Aanstonds werden nochtans do noodige maat
regelen ingespannen en uitgevoerd.
In de Vlaanderen werden werkhuizen aange
legd on openbare werken uitgevoord.
Opvolgcnlijk werden de rechten op 't zout en
de octrooien of stedelijko tolrechten afgeschaft,
't gemeentefonds ingericht en de tolrechten op
de Schelde afgekocht, wat do scheepvaart op
den Scheldestroom vrij maakte en van toen af
den ongelootlijkc aaugroei van den handel on
der daarmede verbonden nijverheid verzekerde.
Eindelijk nooit werd voor 't volksonderwijs
meer gewerkt en verbetering toegebracht dan
wel door do liberalen; zonder de heftige tegen
werking der clericalen moest, na eenigo jareu,
dat alzoo verbeterd» en uitgebreide volksonder-
wijs aan onze werklieden in 't algemeen, zoo
landelijke als stedelijke, buiteugewoouo kunde
eu bekwaamheid verschaffen, wat hen thans
ontbreekt om tegen don vreemde te kunnen
wedijveren.
Clericale plakbrief te Gent voor de
seuatoriale kieziug van 1884
5-07
5- 43
6- 19
9-15
10-38
5-58
7-35
9-53
10-19
10-50
Verklaring van M. Beernnert aan M. do
Cartier, clericalen kandidaat te Char
leroi voor de aenatoriale kieziug van
Juli 1884
Redevoering van M. Uasier De Ilemp-
tinne in de clericale associatie van
Gent voor de senatorial» kiezingen
van Juni 1884
7- 46
8- 10 10-34
■■cnMMrawMwii in iti ii m in TT»
betrouwen ten volle dal gij ons niet zult
tegenspreken als wij herhalen dat onze
stadhuisbazen als vijanden der ware be
langen van Veurne en als hatelijke partij
mannen Ie werke gaan.
-...-a<g-»r- -
Bij de werktuigmakers te St Jans Molen
boek was eene werkstaking ontstaan; oumid le
lijk stelde zich de heer burgemeester Hollevoet
met do afgevaardigden dier werklieden in onder-
handeüng, om hunne grieven te aanhooren.
Zij klaagden namelijk over de handelwijs van
Staatsbestuur.
De werkcommissie waarvan, zegden zij, do
werklieden wezenlijke diensten verwachtten,
heeft haar verslag opgemaakt, en in plaats die
gewachte wezenlijke voijrdeeleu te stemmen,
hebben de kamers eene wet gestemd welke do
voorname voeding van ons werklieden belast.
Dat alleen is reeds eene aanleiding en oor
zaak onzer werkstaking.
De heer Burgemeester antwoorde aan do afge
vaardigden, dat, reeds vroeger, do gemeente
raad klachtbetooging tegen dat wetsontwerp
had ingediend, eu hij zich gelaste de Kouiug
met dezo nieuwe klachten bekend te maken.
Reeds des underdags was de werkstaking ten
einde.
Donderdag 16" werd de heer Burgemeester,
bij den Kouing in gehoor ontfangen.
Zijne Majesteit klaagde dat, sedert driejaren,
die werkstakingen zich alzoo op korten tus-
schentijd herhaalden, eu hoorde aandachtig
naar het vertoog der werkeregrieveu welke do
heer Hollevoet aanhaalde: de bijzondere klacht
wegens do inkomrochton of belasting op vee eu
vleosch, scheen op den Koning groote indruk te
maken.
Omtrent eene uur tijds heeft de zamonspraak
geduurd.
Ik veronderstel zegde hij dat magistraten
verklaren dat hun geweten zich tegen de toe
passing eener wet, hij voorbeeld, tegen de wet
op de echtscheiding, verzet zult gij hun daarna
een pensioen verlcencn t
Welnu, 't geval «Ier onderwijzers is hetzelfde
zij hebben 't officieel onderwijs verlaten. ï'.-yen-
spraak, rechts.Iiidieu men weigert rekening
met dien toestand te houden en hen op pen
sioen wil stellen, dan wil men iet» dat niet kan
gerecht vaardigd worden
Gij wilt dat de Regecring eene belooning geve
aan hen die wecrstuudcu aan eene wet 1 Tei/ea-
spraah, rechts.
Er bestaat geen land hoegenaamd waar do
o; onbare machten zo uit dien hoofde zouden
kunnen belonuen
Ik zal niet beweren dat er geene slechte wet
ten zijn, maar ik zeg dat uwe Regecring, die
gelast is de wetten te doen eerbiedigen, degenen
die zo schenden niet mag betoonen
Zulke thesis kan onmogelijk verdedigd wor
den; zij is hoogst gevaarlijk en voor de open
bare orde en voor de zedelijklieid. Ik vestig
daarop do ernstige aandacht mijner tegen
sprekers.
Men vindt dat liet wettig zou kunnen zijn
weerstand a»n de wetten te l>io ton. Dergelijoe
leerstelsels dienen niet verspreid te worden.
Ja, riep hij uit meu kan onrechtvaardige
wetten aantreffen dat is namelijk 't geval met
do wet van 1884 op 't lager onderwijs, die do
openbare Schatkist tou dienste stelt vin de
kloostervereenigingen f Ontkenning rechts); dat
is ook 't geval met de wet op de militie, die de
vrijheid van zekere burgers verlieurt, zonder hun
e ne billijke en voorafgaande scliadelooslelliug
te gevon.
Is dat mogelijk Volgens de rechterzijde zou
er eene overeenkomst bestaan hebben tussclien
d<- Regecring en do onderwijzers in zake de wet
van 1812, eu den dag waarop do Regeering van
meening veranderde, zouden do hoeren onder
wijzers liet recht hebben op eene nationale be-
looning! Gerucht, rechts).
Als men grondbeginselen van <)ion aard in de
Kamer van volksvertegenwoordigers hoort ver
dedigen door den heer Woeste, dan vraagt men
zich nf wat gij zult antwoorden op de eischen
der anarchisten I
Wat zult gij zoggen tot hen die, door honger
gedreven, zullen eischen wat zij als een recht
beschouwen I
Zult gij hun antwoorden dat zij ongclijk heb
ben omdat zij den bissehoppolijkon zogen niet
ontvangen hebbo i I
Het beginsel dat do achtbare heer Woeste
voorsta.it. zou tot regeringloosheid leiden,
indien do Kamer het ooit goedkeurde. Zeer
wel links.
|i i ■■■ii r'
