VAN VEURNE
1
Ii
sw
IIS
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
t
<ï3" jiiiii-.
ZutieïMlu;; Atigtisli 1881'.
<T$ï
I,
•u
t
1
en
it
ver
eelte
»1
ii
ut
H
11
A".
Si
4B
I
t^l
Dal de Veurnaar ons bestrijdt als poli
tieke tegenstrevers dat aanveerden wij.
maar dat hij als kampioen van den Gods
dienst optreedt, daartoe heeft hij geene
zending en op zulk gebied zullen wij hem
niet volgen.
In zulke rol door den Veurnaar aange
nomen is er arglist, valsclteid en bedrog.
Kon hij ons lol twist brengen op gods
dienstig gebied, hij zou het getnakkelijk
hebben om, hoewel zonder zending, ons
de eene of andere ketterij te wijlen; dal
is arglist.
Op zijn stuk voortgaande, schrijft the
kerel dal niet alleen de vroeger gerefor
meerden of Protestanten, Jansenisten* en
Philusophenmaar ook al communis-
nitts, socialismus, radicalismus, progies-
sismus of doctrinarisnius, dal alles een en
'l zelfde en in T liberalismus verbeeldt en
beval I
Onnoodig aan dien verwaande ol val-
scite schrijver te doen bemerken, dal
indien hij hel alzoo meent, er iels of wal
in zijne hersenpan verward is.
Wij liberalen, hier ler slede in onze
maatschappij, hebben onlangs geweigerd
hel progressisten congres hij le treden.
Is ons geheugen goed, liet dunkt ons
dal loen de clericalen onlangs de minder
heid in de wetgevende Kamers uitmaak
ten, zij menigmaal, zooals ie Luik en le
Vettiets, mei ft!. Coomans aan ’l hoofd,
aan socialisten meetings deel namen on
men hoorde daar wel eens die geestige
hr. Coomans uitscheppen van trommels
met capucijnen-vel bespannen!
En in de wetgevende Kamers, hoe
menigmaal hebben de clericale volksver
tegenwoordigers en senators met de pro
gressisten samengespannen en gestemd
legen de liberalen.
En vroeger in de eerste tijden van hel
kristendom, die loen aangeleerde en ge
pleegde verloochening en afstand aan en
van alle aardsche goederen, moest toch,
bij algemeene navolging, aanleiding geven
tol de algemeene goederen gemeenschap
of communismus.
Heer Sermonist of Predikant, dal alles
alzoo aan uwe tegenstrevers opleggen is
valscheid en bedrog.
.Maar wij verslaan u maar al le wd,
onder voorwendsel dal wij uwe Priesters
als onze politieke tegenstrevers bestrij
den, wijst gij ons als vijanden van den
Godsdienst.
Dal is inderdaad niet anders dan voor
ben Priesters een voorrecht willen daar-
slellctt, dal zij zich op het politiek gebied
wagende, er niet mogen bestreden wor
den
Zulk voorstel is aanstootelijk, doch wel
T natuurlijk gevolg van uw gebied stelsel;
maar wij zullen hel noch lijden noch ge
dogen, want wij willen noch dulden
geene Priesterheerschappij; integendeel
onze politieke en grondwcllelijke rechten
en plichten, als liberalen, zullen wij hand
haven en uilvoeren.
- -
Vervolg van de Tramliistorie.
In ons laatste nummer hebben wij ge
zegd dal de burgemeester in den gemeen
teraad bekend maakte, dal de ingeschre
vene kapitalen voor den tram Vcurne-
Yper een te kort opleverden van 48,000
fr. er bijvoegendc als eene zaak van
klein belang dal men wenschle dal de
stad deze som zou gevoegd hebben bij
hare vroegere inschrijving van 58.000 fr.
Men wenschle dus dal de stad zou
ingeschreven hebben voor 106,000 Ir. of
voor daaromtrent het dubbel der som
bepaald bij het eerste accoord.
De burgervader die niets zoo zeer ter
harte nöeml als de belangen der lasten-
bclaler? en «geene moeite spaart
Vertrekuren vtin deu ijr-ereuweg
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; tiet de post 7 Ir. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen S0 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
lie Innoncen voor Relgie, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor hel Buitenland worden ontvangen door den Or fier, in-: Pixt.ionf:, ïïagdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij ■-<. VAKIÜEM KEIICK11OVE, Drukker-L’it ge ver, Ooslstraat, 6, le Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
MBBT B-Z- 8.". J- ■1*300= I I 1 I-1 J-4-—l1 11 JJJ.'UCTAL-'. -LJ" p,
de jaarwedden mag vermeerderen of ver
minderen.
De leden van den bestuurraad hebben
zeer veel te zeggen. Zij worden daaren
boven rijk betaald, liet zijn dus groote
jannen.
Van de vijf leden van den raad worden
er twee benoemd door de algemeene
vergadering der maatschappij en hun
mandaat moet alle drie jaar vernieuwd
worden.
In de algemeene vergadering bevinden
zich de vertegenwoordigers der provinciën
en der gemeenten die actiën hebben in de
buurtspoorwegen, maar iedere provincie,
iedere gemeente mag maar vertegen
woordigd zijn door eenen persoon, doch
die persoon beschikt in de algemeene
vergadering over zoo veel stemmen als
dc provincie ol de gemeente die hij ver
tegenwoordigt actiën bezit.
Een persoon, die in de algemeene
gaderingen der trammaatsclr ppij
gemeente vertegenwoordigt, ziet dus
zijnen invloed vergroolen naarmate die
gemeente voor een groolcr getal actiën
heeft ingeschreven.
Het ware nutteloos nog meet te zeggen.
Dal men oordeelc.
- -
Onze Meesters en de Gemeentescholen.
Eenieder weel met welke genegenheid
onze klerikale meesters de gemeente
scholen behandelen.
Aangesteld en belast door de wet om
deze scholen le beschermen en le bevoor-
deeligen, welen zij niet wal tiilvtnden om
ze integendeel, te trachten ten onder le
brengen en le bevechten.
Alle middelen zijn bun daartoe goed.
Rechlslreeksche en onrechlslreeksche,
T is hun al gelijk.
Voor wat de gemeente meisjeschool
betreft, welen de Veurnaars wat zij nut
de onderwijzeressen en met onze kinde
ren gedaan hebben en nog trachten le
doen.
Een nieuw middel hebben zij dees jaar
uitgevonden, en de klerikale slimooren
die zij in het bureel van Weldaad hebben
weten te benoemen, zijn onze stadhuis
bazen ler hulp gekomen om liet gcwensch-
le doel te bereiken.
Wij bedoelen de laatste prijsdocling,
en de prijzen welke aan de kinderen der
meisjesschool uitgedeeld worden.
Voortijds was er eene som van ars hon
derd franken voor hel aankoopen van
prijzen beschikt en jaarlijks betaald.
De klerikale koppen, zoo haast zij zich
van het stadhuis meester gemaakt hebben,
hebben deze som van een derde deel ver
minderd.
De -200 afgenotnenc franken zijn natuur
lijk aan de nonnen gegeven geweest.
De arme kinderen hebben voor 200 lis.
kleedingstukken min ontvangen.
Maar de masicurkcns hebben zulke
groote beurzen!
En iedereen weet dal zij nog al goeden
appetit hebben, cn dal onze meesters
alleenlijk bezorgd zijn om hunnen onver-
zadelijken eetlust naar geld le trachten le
voldoen.
Alles voor de nonnen, niets voor de
burgers: dit is hunne leus.
Nu, dees jaar, zijn er op nieuw 200
franken afgetrokken geweest, en er is al
leenlijk 200 franks beschikbaar gebleven
om prijzen le koopen voor de talrijke kin
deren die de school bijwonen.
En is hel bureel van Weldaad die nu
in 't spel gekomen is.
Door eenen echten jezuitentrek, zonder
de liberale leden te verwittigen, zonder
zelfs de zaak op het dagorde te brengen,
hebben de twee klerikale leden van \len
disch, de afwezigheid van twee liberalen
^OO.
noch voor geen moeilijkheden achter-
uitgaat om alles ten voordeeligsle moge-
lijk voor de burgers van stad le be-
komen keek ecus rond naar de
leden en scheen te zeggen als niemand
opmeikingen te maken heeft zullen wij
die vermeerdering van 48,000 fr. maar
stemmen.
Maar een lid, namelijk M. De Hoon,
deed opmerken, dat Veurne boven de
58,000 fr. geen duit schuldig was, dat de
vroegere genomen beslissingen moesten
geëerbiedigd worden, dal hel le kort
waarscbijnelijk gesproten was uit nieuwe
buitengewone werken te Alveringhem en
te Pollinchove, en dal deze konden be
talen die de onkosten hadden gesmeed.
Weinigen tijd nadien vernam men dal
de rijke en welhebbende lieden van stad
aanzocht waren actiën van 1000 fr. te
willen nemen voor den tram Veurne- Yper.
Men zegt dat deze actiën liefhebbers
vonden, en dat er gemakkelijk 48 actiën
hadden kunnen geplaatst zijn, ware er
maar genoegzaam lijd toe geweest, ware
de inschrijving op het stadhuis niet le
vroegtijdig gesloten geworden.
Welhaast werd de gemeenteraad bijeen
geroepen, cn ditmaal bevond zich de
vermeerdering van inschrijving voor den
tram Veurne-Yper op de dagorde
Alles was van te voren geregeld en
geschikt. De burgemeester zegde dal
bijzonderen van Veurne voor 26,000 Ir.
hadden ingeschreven, dal er dus van de
48,000 fr. maar 22,000 fr. meer over
bleven en dal de gemeenteraad we! zou
gedaan hebben deze vermeerdering te
stemmen en alzoo de inschrijving der
stad voor bovengemelden tram le brengen
op 80,000 Ir.
M. De Hoon verzette zich tegen liet
voorstel; maar men beweerde dal 80,000
fr. voor Veurne zeer weinig was in ver
gelijking der gestemde sommen door
Alveringhem, Loo en Pollinchovc, en in
een. twee, drie was de zaak geklonken.
’S anderdaags vernam de voorzitter der
trammaatschappij een zeer invloedrijk
man daar omtrent hel volgende nieuws:
Alles goed. Hel le kort van 48,000
fr. is gedekt26,000 fr. door Veurneschc
capiialislen en 22,000 Ir. door de stad.
Wal de richting aangaat, niets is
voorbehouden. Van eenheid tusschen
Oostcnde-Yper kan er geene kwestie
meer zijn. Men heeft geene moeite
gespaard, men is voor geene moeilijk-
lieden achteruitgegaan en langs bedekte
kronkelwegen is men tol hel gewensclite
doel gekomen. Al wel wal wel
eindigt.
Zoo is hel dat gij, Veurnesche laslen-
bctalcrs, eer.c verhooging van 22,000 fr.
in den train moogt betalen, hclgeen ge
voegd bij de reeds gestemde som van
58,000 fr., het ronde cijfer maakt van
80,000 fr. Leg ze me daar
En men ziet dan, langs een ander kant,
onze klerikale sladhuislichleii een arm
zalig soinmeken van 200 fr. aftrekken aan
de lagere meisjesschool, om prijzen le
koopen voor de arme schoolkinderen.
Veurne beeft nog nooit zoo wel be
stuurd geweest als tegenwoordig
Om te eindigen voegen wij hier nog
cenige inlichtingen bij tol opheldering
dezer tramhislorie.
De nationale maatschappij der buurt
spoorwegen is eene zeer machtige maat
schappij vertegenwoordigd door haren
bestuurraad.
Deze bestuurraad, samengesteld uit
vijf leden, neemt de gewichtigste beslis-
gen; onder andere hij doel benoemingen
van een groot getal bedienden waaronder
er zijn met zeer hooge jaarwedden; hij
heelï hel oppergezag over al die bedien
den die hij mag afzctlen en waai van hij
Do hongerwet.
Onze hoeren zullen binnen kort de
schrikkelijkste uitwerksels gevoelen van
de belaslin* op het vee. Door de lang
durige droogte, die er dezen zomei ge-
heerschl heelt, is er thans volslagen ge
brek aan becslenkost en hel gebrek zal
toekomenden winter nog grooier zijn: de
aardappelen zijn hall mislukt; toemaat,
klaver, wortels en beden ontbreken en
nergens vindt men eene partij looi of
rapen staan. De boeren zijn verplicht
hunne rundbeesten al te steken. Onze
merkten zijn thans overstroomd. De
sten zijn geen geld weerd en de
boeren weten niet van wal hout pijlen
maken.
Toekomende zomer zal elkeen verplicht
zijn zijnen stal le voorzien van jong vee.
maar waar zal men het halen, tenzij uit
Holland en andere landt'n Elkeen ziel
van hier, hoe duur de boer, - ten ge-
voke der belasting die op den invoer mui
In-l'vi eemd vee gestemd is, zijne jonge
beesten zal moeten betalen. Elkeen begint
ook klaarte zirtl.dat de vleescliwet. in
plaats van den landbouw te redden, hem
zal helpen den Uoodsleek geven.
Clericalisms of Priesterheerschappij.
Ofschoon in verscheide politieke wer
ken vroeger ook door t Adveitentie-blad,
de grondstellingen van 't Liberalisme of
Vi ijzimtiglieid aangehaald en bewezen
werden, doelt daar onze tegenstrevers in
den Yetirnaar nietemin menigmaal her
haalden dal het Liberalisme geene giond-
steilingen had, hebben die Grondstellin
gen der vrijzinnigheid of Liberalisme
«in ons nr van 16 Juli II nogmaals kort-
bondig aangeltaald en bewezen geweest
als zijnde de vrijheid', de uitbreiding der
vrijheid, hare drijfveer cn liet streven
naar de volmaakte vrijheid haar doel.
In tegenstelling werd daaibij aange
haald en bewezen dal het clet iculisme
geene andere strekking, drijfveer noch
doel had dan de algemeene Ihiesterheer-
schappij.
Rechtstreeks heeft de Veurnaar dat niet
weerlegd noch beantwoord, maar in zijn
laatst voorgaande nr behelst de i'eurnaar
onder opschrill van, strijd tegen den
waren Godsdienst?» wel geen wederleg
ging maar eene onrechtsireeksche afket-
sing, dal niet als politiek artikel kan aan
genomen worden maar als een echt set -
moon voorkomt.
T is dc sluip welke die mannen ge
woonlijk intrekken, en T is zoo als in ons
aangelopen artikel gezegd is «dal de cle
ricalen gedurig den Godsdienst met poli-
liekeit strijd vermengen, gedurig den
Godsdienst aanroepen en zich er achter
verschuilen, cn vervolgens hunne poli
lieke tegenstrevers als slechten en als
ketters aanwijzen cn bevechten.
Wij liberalen of vrijgezinden en liet
Advertentie blad als tolk dier partij hier ler
slede en in T omliggende, vvij bewecren
aanhangers en voorstanders te zijn der
liberalen ol vrijzinnige politiek ol staats
partij.
Dat recht is ons door de grondwet ge
waarborgd cn mogen wij gerust, om hel
even lol welken Godsdienst behoorende,
als eene gewetcnsvo'le plicht uilvoeren;
immers lol die grondwet hebben menige
Roomschc kalltolijke priesters waar
onder de nog levende Eerw1" Abt. De
Haerne mede gewerkt en die grond
wet ook gestemd.
Mocht bedoeld artikel van den l'eurnaar
waarheid zijn, dan waren die priesters
welke aan onze Grondwet medewet kien
en ook stemden, dan waren die Priesters
huichelaars c:i daartegen leekeiien wij
protest.
v«n
GR NT
VEURNE
GBTVKLDE
DU INKERKK
B
h.t
I.
II.
'I*
LU
Io
i:»
>r
t
I
J
f/(p
III
IT-
Ill-
l/i
t
i
p
9-38
11-02
1-03
DUINKERK E
(III YVEl.DK
VEURNE
GENT
BRUSSEL
203
4-03
5 22
5-01
7- 36
8- 16
5-49
8-04
8-26
8-57
ler-
Ho
•id:
M»
’t>.
1<‘U
1<V/
ep.
fo
to
lit
w
or
k-
l«
ik
I#
5-07
5- 43
6- 19
9-15
10-41
12-00
2- 53
3- 10
4- 07
6- 20
7- 47
10-09
10- 51
11- 18
8-08
3- 48
4- 25
7- 03
8- 23
7-11
9-20
10-41
10- 47
11- 27
12- 15
3-13
5-22
5-58
7-35
9-53
10-19
10-50
3- 00
4- 09 6-01
6-15 S-50
6-02
6- 36
7- 11
9-34
11-04
Dulnkei'ko, Vetrue, Gent naar Iti-iiNMcl en Dixinude aanr NIeupoi't.
7-0« 9-06 12-96 1-51 1-22 7-01 8-‘8
7-35 9-35 12-35 2-20 4-51 7-30 9-25
7- 45 9-15 12-45 2-30 5-52 8-28 9-35
8- 14 10-14 1 14 2-59 6-21 8-57 10-04
nc—aaca«Fiwi»wli irana——
NI EUPORT
DIXMUDE
DIN Ml.'DE
N1EUPORT
BRUSSEL
