VAN VEURNE
fl!
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
X' ma.
u.
kfr-
v
Daarenboven worden de toelagen voor
zou
len.
n
r
B===aat=»==«^
<5fi° juar.
Zaterdag September 1881'.
r'n
L»,
«n
'U
1
liet gedrag onzer sladhuisbazen hebben
wij beknibbeld.
Hunne doenwijze hebben wij bestreden.
Hunne onbeschaamde partijdigheid heb
ben wij gelaakt.
Hunne nutlelooz.e geld verkwistingen
hebben wij geschandvlekt.
En de Veurnaar, de lofluiler onzer
herllappcn, de verdediger onzer klerikale
meesters, de Veurnaar zwijgt
Hij zal dat potje nog wal gedekt laten,
zegt hij
Eh wel’, neen'.
Dal potje mag en kan niet gedekt ge
laten worden-
Nogtans is de Veurnaar de klerikale
gazel van Veurne en van T arrondissement.
Nogtans zijn zijne bazen en meesters
de koppen van hel klerikalismus.
Nogtans heeft onze konfrater, over drie
jaren, mei handen en voelen gewerkt om
ze op le hemelen, om ze voor Ie dragen
als wonderen van versland, van vernuft,
van onpartijdigheid en van bevalligheid.
Die mannen zijn in hunne pogingen ge
lukt; zij zetelen op hel stadhuis.
En nu, binnen cone maand, vijf andere
mannen, vrienden van de eerste, bezield
met de zelfde gevoelens, hebbende de
zelfde strekkingen, en hetzelfde doel
betrachtende, zullen zich aan hel kiezers
korps van Veurne aanbieden.
Zij zullen aan de kiezers vragen om hel
stadhuis binnen te treden om er le doen
juist zooals onze tegewoordige klerikale
raadsheeren, ja zelfs om nog meer en
meer de reeds ingeslagene baan van on
verdraagzaamheid en partijdigheid door
te trappen.
De kiezing is op handen.
De kiezers worden geroepen om hun
nen keus le doen lusschen de klerikalen
en de liberalen.
De klerikalen hebben wij beschuldigd!
Wij beschuldigen ze nog.
En wij zullen ze in hel toekomende nog
beschuldigen.
Dal zij antwoorden, dat de Veurnaar ze
verdedige, dal hij aan de kiezers toone
wat er van is, wie er gelijk of ongelijk
heeft, wie moet betrouwd en geloofd
worden
reeds dit doel bereikt hebben.
Zij vergeten dal de wet, de verfoeie-
lijke klerikale wel van 1879 bestaal, en
dal er nog gemeentescholen zijn die door
de gemeenten ingericht en onderhouden
moeten worden.
Daarom spreken zij gestadig van deze
scholes, alsof hel liberale scholen waren,
aan de liberalen toebehoorende en voor
welke de liberalen jaarlijks hulpgelden
van stad ontvangen.
Als men de Veurnaar leest ziel men
bijna wekelijks dit valsch gedacht in zijne
artikelen zich veropenbaren.
Maar onze confrater wordt alleenlijk
door zijnen haat misleid.
Eens voor goed zullen wij hem zijnen
misslag toonen.
En hem zeggen dat, indien hij le kla
gen heeft van de gemeentescholen, hij
zijne klachten moet toesturen niet aan de
liberalen, maar aan het klerikaal mini
sterie die ons thans zoo gelukkig maakt.
De Veurnaar moet invloed genoeg heb
ben bij ons gouvernement om de klerikale
wet te doen veranderen naar zijne wen-
schen.
Indien hij eens den mond open deed,
zouden onze ministers ongetwijfeld zich
de beenen van hel achterste loopen om al
te doen wal hij vraagt.
Hij is toch zoo influent
- -
Geheel het Advertentie-blad van zondag
is anders niets dan een kiesblad
T is al kiezing wal er in staat.
Zoo spreekt de Veurnaar, en hij voegt
er hijwij zullen dal potje nog wal ge
dekt laten
En de Veurnaar zwijgt.
Hij zwijgt dal hij zweet, en de ellende
ling vindt geen enkel woord om zijne
meesters en bazen le verdedigen, om ze
te verschoonen, om iels te zeggen ten
hunnen voordeelc.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 8 fr. jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. - Reklamcn ÖO cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor Belgie, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede dte voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Pubuisté, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij I— VA.IVOMTV KERCKIIOVE, Di nkker-Uiigever, Ooststraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Iedereen spreekt er van, ieder burger
geefl zijne meening le kennen, nu wij den
kiestijd beleven en dal er dient binnen
korte weken de stembus te naderen.
De Veurnaar alléén zwijgt, cn zou
willen blijven zwijgen. Sermoenen zou
hij willen ons blijven opdischen.
Kan hij misschien zijne hertlappen niet
wit wassollen?
Zij hadden beloofd, vóór de kiezing,
van onpartijdig te zijn in alles.
Zij hadden tot de kiezers gezegd do
stadskas zullen wij tot het welzijn
van allen doen dienen, geene uitzonde
ringen, geene uitsluitendheid meer.
Daar is de belofte.
Hoe was de daad?
Vraag bel aan alle neeringdoeners, aan
alle ambachtslieden, aan alle werklieden,
builen de halve dozijn begunslelingen van
den Pijpekop
En al de mannen die de burgerij van
Veurne uilmaken, die hel kiezerskorps
satnenslellen, die allen zullen u antwoor
den, Veurnaar
Alles voor de lievelingen.
Op zondag 2" October, zal de Gouver
neur der provincie zijn officieel bezoek
in Veurne doen.
Onder de lusterrijke feesten die te
dezer gelegenheid zullen gegeven worden,
bemerken wij, dal er den heer Ruzelle,
bij inschrijving, een banket zal aange
boden worden.
Een banket zal menigeen zeggen
maar zal men dan onder hel klerikaal be
stuur niet ophouden van banketten te
geven?
Neen, geachte lezers, want zulke fees
ten verschaffen profijt aan de lievelingen,
cn kosten weinig of niet aan de gilet-
bcurz.e onzer meesters.
Maar, waarom volgen onze stadhuis
lichten hel voorbeeld niet van liberale
voorzaten, die, tijdens het bezoek van
den Gouverneur, in hun huis en op eigen
kosten dezen Imogen ambtenaar een ban
ket aanboden, op hel welk ook de leden
van den gemeenteraad uilgenoodigd
waren?
Ja maar,
Onze milde meesters komen van Bleven,
Zij hebben liever te krijgen dan te geven.
en zij vinden, dal om feesten te geven,
hel veel gemakkelijker is te putten in de,
sladskassc eu in de zakken der burgers
dan iels op eigene kosten le doen.
DU1NKERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
Clericale onverdraagzaamheid.
Met goede rede begaafd, hebben wij
recht en plicht die gaaf, die goede rede
aanteleggen en le gebruiken om ons te
onderwijzen, te verbeteren, le verheffen
en te veredelen.
De bijzonderste werkingen dier edele
begaafdheid, de goede rede, moeten
strekken zoo wel tol onze iichaamlijke
vrijheid als tot onze geestes en gewetens
vrijheid, wal ons, Belgische burgers, op
weltelijk gebied, door de grondwet, bij
<le vrijheid van vergadering, van druk
pers, van geweten en van denkwijze
gewaarborgd wordt.
Hier zij herinnerd wal wij vroeger bij
de grondstelling der vrijzinnigheid of
liberalisme nr van 16 Juli laatst
hebben aangehaald.
Rechtveerdigheid. zedelijkheid cn
plichtbesef zijn algemcene wellen welke
overal on door alle staatspartijen aan-
genomen cn verdedigd worden.
Onrechtveerdigheid, zedeloosheid en
losbandigheid zijn legcnslrijdigaan ware
vrijheid, mits daarbij ccne aanmatiging
op dc individueclc rechten van anderen
en wel op de maatschappelijke rechten
ontstaat.
Onder die voorbehouding mogen en
moeien wij vrij en vrank onze rechten en
plichten nasporen, onderzoeken, hand
haven cn uitvoeren.
Doen wij hel niet, verzuimen wij onze
rechten, onze plichten, onze vrijheden te
onderzoeken, te handhaven en uillevoercn,
dan zijn wij rijp voor onderdrukking en
slaafsclie onderwerping, dan worden wij
door onze tegenstrevers de clericalen over
meesterd, dan werken wij mede lot hun
doei cn lol hun einde de priesterheer
schappij.
Onze politieke vrijheidsstelsels, bij he
ropen nummer aangehaald, weerlegd de
Veurnaar niet.
Op de talrijke aangewezen geschiedenis
feiten, op onze breedvoerige antwoorden
aan zijne vragen bij zijn nr van 31 augusti
ter loops gesteld, daarop weel de Veur
naar niets alïewijzcn noch le weerleggen
dan een nieuw sermoon of aanleg van
theologiekc ontleding der vrijheid die hij
op zijne wijze zou uitleggen, om nog
maals ten behoeve der zijnen cn ten na-
deele zijner tegenstrevers dc liberalen,
toclcpassen.
Wij weien het voorop bisschoppen
en priesters bezitten alleen verstand,
’t recht, de rede cn de waarheid; bij
gevolg zij moeien beheeren, beslieren en
bevelen, en al wie daartegen op komt, zelfs
in kieszaken cn kiesstrijd, zijn slechten.
Wij zijn in afwachting zulke thesis
welhaast op den predikstoel le liooren
verkondigen.
Doch onze medeburgers en dc kiezers
zullen zich herinneren waartoe zulke cle-
ricale streken hen over drie jaar geleid en
gebracht hebben.
Driejaar clericale meerderheid in onzen
gemeenteraad, hebben aan onze mede
burgers eene voorsmaak, eene onder
vinding gegeven van clericalc onverdraag
zaamheid.
Zonder achting voor langdurige be
wezen diensten, worden alle liberalen, bij
’t eindigen van hun mandaat, in openbare
besturen als Godshuizen, Weldadigheid,
Middelbare school, Teeken- en Nijver
heidsschool besturen, brutaal verstoeten
en door echt zuivere clericalen vervangen.
De meisjesgcmcemeschool wordt ver
minkt, verdienstige onderwijzeressen
worden weggezonden, en hunne loopbaan
vernietigd; de schoolkinderen worden in
overdreven getal in enge zalen gestapeld
cn «le kinder bewaarschool wordt afge-
scliaft.
schoolbehoeflen en prijsuitreikingen mer
kelijk verminderd en er wordt jacht
gemaakt op ouders cn kinderen om van
de bevolking der gemeenteschools» zoo
veel mogelijk aftelrekken en naar de
congreganische schooien over le brengen,
waar dc kinderen wonderwel gebedekens
leeren prevelen, de schoolbehoeflen me
nigvuldig en aan hooge prijzen ten
nadeele van siadneriugdoeners en palenl-
betalenden verkocht worden en daar
enboven opofferingen en giftjes onder alle
voorwendsels worden aanbevolen, dal
alles bekroond met misprijzen en aanhit
singen, tegen de kinderen de gemeente
scholen en ten laste der liberalen.
Alle liberale winkeliers en neringdoe-
ners worden, voor werken en leveringen
voor stadsbestuur en de openbare ge
stichten, verstoten en verlaten; aan
zwartjes, dibbaards, huichelaars, pilaar
bijters ett kazakdraaiers wordt dc voor
keur gegeven en dat zijn de lievelingen,
voor hen zijn alle gunsten.
Is 't genoeg, voor onze vrije burgerij,
zulke clericale onverdraagzaamheid reeds
driejaar lang geleden le iiebben, of moet
liet bij de aanstaande gcmeentekiezing
nog verergeren met vijf pekzwarte raads
leden er bij te voegen, aan onze clericalen
den vollen toom le geven om die clcricale
onverdraagzaamheid nog le vermeerderen
cn te versterken
Neen dat willen onze medeburgers niet,
dal willen de kiezers volstrekt niet.
Vijf liberale raadsleden zullen zij kiezen,
om in onzen gemeenteraad te zetelen, de
zaken van stadsbestuur natezien, te onder
zoeken en le bespreken en om alzoo de
clericale onverdraagzaamheidal hier tegen
le houden en le beteugelen.
Opdat, ten gevolge van zulk onderzoek
en van zulke bespreking, alles in hel
doodboek niet gesloten worde en dal de
bestuurden zouden kennis hebben cn
weten hoe clericalen en liberalen de
gemeentezaken cn belangen, welke de
zaken cn belangen der ingezetenen zijn,
hoe zij clericalen en liberalen die zaken en
belangen willen behandelen en beslieren.
-a>a«
De gemeente scholen.
Onze tegenstrevers kunnen de gemeente
scholen niet iuzwelgen.
Deze liggen hun op hel hart en zij kun
nen niet verstaan dal zij eenig geld aan
de stad koslen.
Voor hun, en voor den Veurnaar in het
bijzonder, moesten deze scholen afge-
schafl zijn, cn gcenen centiem meer ont
vangen.
Alles voor de nonnenschool, dit is
hunne leus.
Zij zijn zoodanig verdraaid dooi' hunnen
haal dal zij schijnen te vergeten dat het
geen hier te Veurne geschiedt niets anders
is dan de uitvoering der wel; en dal
deze wel gemaakt is door ons huidig
fanatiek cn klerikaal ministerie.
De gemeente scholen bestaan dus inge
volge eene klerikale wet, door de kleri
kalen opgemaakl en uitgevoerd.
Kosten zij iels aan de gemeente, T is
ingevolge de beschikkingen eener kleri
kale cn hatelijke wel door fanatieke en
haatdragende klerikalen gestemd.
De klerikalen van Veurne zijn nog haat
dragender dan hunne ministers zelf, dan
al de Jacobs en Woestes te samen.
Voor hun, moeten er gene gemeente
scholen meer beslaan.
Niels anders dan brocdet kctis- of non
nenscholen.
Dit ware het waar geluk!
Zulks is het doel waar zij naar toe
streven.
En in hunnen liaal inecne.it zij dat zij
Wij beschuldigen ze van aan hunne
gedane beloften le kort gebleven te zijn;
Wij beschuldigen ze van hun gegeven
woord niet te hebben gehouden;
Wij beschuldigen ze van nullelooze
verkwistingen, onverdraagzame partij
schap, belachelijke kleingeestigheid
Wij hebben daden en zaken aangehaald.
Wij zullen er blijven aanhalen.
Dai de Veurnaar ons wederlegge, dal
hij ons anlwoorde!
Maar zwijgen kan hij niet.
Er zijn nu potjes die niet gedekt kunnen
blijven
I
l
i.
i
^577
I
3
u«Bmc¥=i»CT.c=s===s=xaa5nK3==s=xm^^
»n
Mn
id«
I
r
6- 20
7- 17
10-09
10- 51
11- 18
5-01
7- 36
8- 16
10- 17
11- 27
12- 15
3-13
5-22
6-02
6- 36
7- 11
9-31
11-01
;ost
1 en
Ulo
>tnt
bij
fon
er
■ton
t
ook
5-58
7-35
9-53
10-19
10-50
9-88
11-02
1-03
■He
Re-
Ho
Uk.
-lo
i*k
l>e-
ele
an.
der
er-
kei
Ion
Jon
ien
ion
en.
en;
5-07
5- 13
6- 19
9-15
10-11
7-11
9-26
10-11
2-03
1-03
5-22
5-10
8-01
8-26
8-57
3-08
3-18
1-25
7- 03
8- 23
tien
als
nor.
1 <l0
toet
NlKUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUFORT
'er,
dat
'er-
’Ho
go-
rig,
le„‘
ken
Utv.
ge.
Dulakerke, VeUric, fleat anar Urutsmel en IMxnnide iinm* Xleuport.
7-06 9-06 12-06 1-51 -1-22 7-01 8-58
7-35 9-35 12-35 2-20 4-51 7-30 9-25
7- 45 9-15 12-45 2-30 5-52 8-28 9-35
8- 14 10-14 1 14 2-59 6-21 8-57 10-04
3-00
12-00 4-09 6-01
2- 53 6-15 8-50
3- 40
4- 07
Vertrekuren vnn den ijzeren weg
WTTWVMni 1111
VERVOLG.
van
BRUSSEL
GENT
VEUflNE
GHYVELDE
DUINKERKS