VAN VEURNE
Dood van den licizer
van Builsclilaiid
a
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
ird,
B
u
A
w -
1
es
IV 638.
jaar.
'(jischc
a
lieven.
I>
walen
tdcen r
e laten
eden in
duinkerk»
OIIYVELDU
VF.URN1
GUNT
BRUSSEL
<-oe
SI
7-rt
»-34
It-»»
Eene depeche uit Berlijn van giste
ren luidt
Keizer Willem is lieden morgend,
oin half negen uur, overleden.
Do neerslachtigheid onder de be
volking van burtsChland is algemeen.
Dc uitslag der verkiezingen voor
do Tweede Kamer der Statcn-Genc-
raal in Nederland, krachtens de ge
wijzigde Grondwet, schenkt 100 ver
tegenwoord igors aan het land in
plaats van 86. De uitslag zal eerst
binnen 14 dagen volledig wezen, maar
tot. heden toe heeft de liberale partij
zich niet te belooven over de uit
breiding van het stemrecht. Zijn ge
kozen bij eerste stemming 22 libe
ralen, 20 katholieken, 16 orthodoxen.
Er is herstemming voor 18 liberalen,
12 katholieken, 10 ortodoxen, 2 con
servatieven en een radikaal, Domela
Nieuwcnhuyzc van Amsterdam. Zoo-
als hieruit blijkt is de uitslag alles
behalve gunstig voor dc liberalen.
wij gelukken reeds in de grootc sleden.
Geen man, geen cent, geen kanon meer!
La Defense nationale meldt dat, ten
behoeve van de Maas-versteikingen eerst
daags de volgende kredieten door de
regecring zullen worden aangevraagd
Fr. 1,650,000 voor den aankoop van de
helft van het vereischle veldgeschut;
Fr. 300,000 voorde proefnemingen met
hel gieten van stalen geschut door de
binncnlandsclie nijverheid;
Fr. 2.000,000 voor dc voortzetting der
in uitvoering zijnde werken, als: vervaar
diging van bommen, affuiten, pantser-
plalen, proefnemingen met ktuitsoorlen,
enz., en uitbreiding der inrichting te
Brasschaei, waar de schietproeven niet
geschut plaats hebben, zoodal er in hel
vervolg zonder gevaar tot op afstanden
van 9500 meters gescholen zal kunnen
worden.
Kiezers, houdt uwe beurs gereed
Dc minister van oorlog bij het
kabinet Fagasta heeft aan de Cortes
meegedeeld dat Spanje eenc strenge
onzijdigheid moet in acht nemen, bij
de politieke verwikkelingen in Euro
pa. Om die onzijdigheid te handhaven
hoeft Spanje versterking van zijn
leger noodig. Wij bezitten, zegde de
minister, 500,000 geweren nieuw
model, <lc kust is verdedigd door een
groot getal kanons, maar voor cone
afdoende verdediging moet het leger
van 300,000 man gebracht worden op
500,000, met eene reserve van 180,000
man.
Zou men niet zeggen, dal ze in Doornik
en Charleroi allemaal liberalen zijn, ter
wijl wij in Geut en Antwerpen allemaal
clericalen zijn, omdat zij ginder in ge
wonen lijd met een paar honderd stem
men zegevieren, terwijl wij hier met een
zelfde getal stemmen worden geklopt?
En Namen dan En Borgworm En
Bastenaken, Marche, Nijvel, Neufchaleau,
Philippeville, ja zelfs Verviers?
Over T algemeen zijn de landbouwdis
tricten van hel Walenland clcricaal, even
als de Vlaamsche gewesten. T Zit hem dus
niet in hel Vlaamsch ze spreken
Frunsch in T Luxemburgsch en T Na-
mensch zoo goed en zoo kwaad als in de
clericale departementen van Frankrijk.
T Zit hem in den maatschappelijke!! toe
stand der bevolking.
De Vlaamsche gewesten, bij dc. Waal-
sche vergeleken, zijn arm, doodarm. Zij
leven groolcndeels van den akkerbouw.
Maar terwijl hel gemiddelde dagloon van
den veldarbeid*!- in Vlaanderen volgens
di* laatste statistieke opgaven fr. 1.50 lot
fr. 162 bedraagt, is hetzelfde loon voor
de vier Waalsche provintiën van fr. 2.41
lot 2.67 Ook leert ons hel jongste
Stalicke Jaarboek van België, dat er in de
Vlaamsche provintiën slechts 2867 hmd-
bouw-machienen zijn dorschmachiencn,
stoomtuigen, maai- en zaaimachienen etc)
legen 7443 in de Waalsche streken Zoo
dal de Vlaamsche veldarbeider voor half
geld een dobbelen arbeid verricht 1
Sedert 1831 tol 1884 is de Belgische
bevolking vermeerderd met 52.81 per
cent. Maar niet in gelijke maal over alle
provintiën. In de 4 Waalsche streken is
die aangroei 60, in de 4 Vlaamsche slechts
38 percentEu de verhouding zou nog
bedroevender wezen, indien de provinlie
Antwerpen, met hare grootc handelstad,
hel laatste cijfer niet kwam stijven. Op
sommige plaatsen, te Thiell en (c Oude
naarde, is de bevolking achteruit gegaan.
Ziedaar dan het tastbaar bewijs van onze
verachterde toestanden. Nergens in Euro
pa kwijnt een ras dat zoo slecht gevoed
wordt en zoo slalëlijk arbeidt als de
Vlaamsche landboawer.
Stellig, er is ook veel ellende in de
Walen, s«derl de laatste aijverheidscrisis,
maar minder dan ten onzent. Men wordt
hel ginder meer gewaar, omdal de indus-
trieeie bevolking samengehoopt is op
enkele punten, omdat de klachle» daar
stijgen iol een machtig koOi’,“t)thdal zij
uiting vinden in en door dc dagbladen,
maatschappijen en vergaderingen, al din
gen die op het platte land onmogelijk
zijn. De Vlaamsche boer drijft zijne ploeg
door de voor in eenzaamheid. Niemand
hoort hem zuchten en hij eindigt met niet
meer te zuchten. Al die dorpjes, wijd in
omvang, weinig bevolkt, zijn hel geze
gend oord waar M. Pastoor gelatenheid
predikt. Niet meer klagen, niet meer
klagen kunnen of mogen, is hel begin van
geesteaverstomping en verdierlijking.
Stellig er zijn oorden schier uitsluitend
door landbouwers bewoond, en toch goed
liberaal. Niets is volstrekt waar, zegt
Multatuli, en de oorzaak van hel clerica
lism in den akkertcelt alleen zoeken, ware
al te absoluut. In Frankrijk, Nederland,
Denemarken, Engeland, zijn lieele streken
door libeialc boeien bevolkt. Maar dc
cultuur heeft er een ander karakter. Men
boert er in't groot, men oogst er wijn,
men wint er meekrap of andere industri-
cele producten, voor dewelke geenc
Amerikaansche concurrentie te vreczen
is. Of ook nog men maakt er boter en
kaas, zoo als in Noord-Holland en Fries
land, die bolwerken van hel liberalism
onzer Noorderbroeders.
Maar dc grootc oorzaak van dc vrije
gezindheid dier liberale boerengewesten,
is nog steeds ja, lezer, gij hebt het
geraden is nog steeds bet onderwijs.
En op dit punt zijn wij deerlijk ten achter.
Naar de laatste volksoplelling zijn er in
Luxemburg, Namen en Luik gemiddeld
meer dan 68 percent geletterden, in Ant
werpen 59 percent, in Hegegouwen 54
percent, in Limburg, Oost- en Weslvlaan-
deren gemiddeld slechts 53 percent 1
In 1880 waren er op 100 percent lole-
lingen 90 percent geletterden voor de
Waalsche, slechts 80 percent voor de
Vlaamsche gewesten.
Toen onze meesters in 1884 aan het
roer kwamen, telden de 4 Vlaamsche
streken, ondanks de pogingen van het
liberaal ministerie, slechts 2.78 gemeen
tescholen voor 100 inwoners, de 4 Waal
sche provintiën 7.7
Met de scholen voor volwassenen, die
het l.igcr onderwijs bekronen, was het
niet beter gesteld. Op 1000 inwoners
volgden 97,8 Walen de adullcnschool en
slechts 30.5 Vlamingen 1
En toen hel op scholen afschaffen
aankwam, werden wij alweer gepaloeterd.
Te onzent werden 514 scholen gesloten
en slechts 328 in Wallonië. Sedert, want
deze cijfers zijn getrokken uit het jaarboek
voor 1886, is de wanverhouding nog aan
gegroeid.
Is hel een wonder dal de kloosters bier
florecren Lees nog deze cijfers, vriend
lezerzij zijn eentonig, niet waar?
en gij hebt in eens de proef op de som.
Op hel einde van 1880 lelde België
meer dan 25000 kloosterlingen. Dit getal
is sedert aanzienlijk gestegen, maar
houden wij ons aan de laaslbekende
ollicieele cijfers. Welnu, zij verdeden
zich als volgt. Voor de 4 Waalsche
provinciën 7007, voor de Vlaamsche
14313 paters en nonnen, meer dan hel
dubbel I
Die dingen zijn niet algemeen geweien
en worden niet genoeg herhaald door
hen die ze wel weten. Wij zijn clcricaal,
niet omdat we Vlamingen zijn, maar
omdat onze maatschappelijke toestand,
ons akkerleven, hel clericalism .leeds uit
zijn aard bevordert; omdal het clericalism
hier vóór eeuwen met geweld werd inge
plant en omdat door hooger hand schier
niets gedaan werd om op te wegen legen
die noodlottige verschijnselen.
Gebrek aan welstand voor geest en
lichaam, een kranke geest in kranke
•j-;j!' verbreken in Vlaanderen en in ’t
Walenland hél gezonde evenwicht. Hier
heerschl hel clericauSm> 5‘nds bel socia
lism.
Wij meenen den vinger op de wóiiu
gelegd te hebben. De vraag blijft nog
open hoe zullen wij haar helen
Kleine Gazel
Behendig is hij die dc waarheid
kan ontdekken in al het geschrijf
rakende den duitschen kroonprins,
zijnen zoon en zijnen vader. Duidelijk
hierin alleen is het ofliciecl bericht
geteekend Lauer en Leuthold, die
onbewimpeld verklaren dat het alles
behalve goed gesteld is met hunne
OO jarigen patient.
Prins Ferdinand heeft zijne reispas
ontvangen van sultan Abdul Hamid.
AI. Stambouloff, de eerste minister
van den gewezan prins van Bnlgarie
heeft geantwoord op dit keizerlijk
irade, aan den sultan mee te deelen
dat hij enkel verlangt zich te houden
aan de traktaten, waarbij hij echter
voegt dat hij niet geloofd die te heb
ben geschonden. De toestand wordt
te Solia als donker ingezien.
Intusschen luiden dè berichten Uit
Warschau dat Rusland alles heeft
voorbereid tot onafgebroken vervoer
van manschappen en behoeften op
ontzaglijke schaal, tegen den 1 dezer,
volgens grieksche tydrekeniag, het
welk nagenoeg overeenkomt met half
maart.
Welke wending zullen de zaken
nemen in Bulgaria De oplossing
dier vraag is weggclcgd voor de
toekomst. Zal prins Ferdinand vrij
willig vertrekken, of met geweld
worden ter zijde geschoven, zullen
de Bulgaren vrede hebben met den
genoemden russischen kandidaatprins
von Lichtenstein of zal tot revolutie
komen zooals reeds het gerucht liep
op de Beurs te Wcenen Welke
maatregels zullen de europeesche
mogendheden nemen en in hoever
zijn daar de laatste oplossing der
kwestie van Bnlgarie, de kansen van
vrede of oorlog in Europa verminderd
of vermeerderd Op al die vragen
Wijven zelfs dc beste kenners van den
toestand het antwoord schuldig, zij
wachten van tijd en omstandigheden
.af, wat er uit dien warboel zal worden
geboren.
Waarom is Vlaandaren clericaal
Voor al de Vlaamsche gewesten, zit cr
uo; écu enkel vertegenwoordiger in hel
parlementde achtbare heer dc Sieurs,
van Oostende. Als een zeldzaam speci
men, als de cenige die gered werd iu dc
schipbreuk. Als een plant die men ia liet
zaad laat komen, na de verwoesting van
gansch hel bloemperk, zei Pii incz.
Wij zonderen Braband af. Braband is
half Waalsch, half Vlaamsch, en verkeert
daarenboven in een bi/zonderen toestand,
met de talrijke veelsoortige bevolking die
zich rond de hoofdstad schaart. Maar
builen Braband, waarom is heel Vlaan
deren clericaal en Wallonië grooleudeels
liberaal
Les /lamins c'cst lous des caijols is gauw
gezeid... eu den mond voorbij gesproken.
Onze voorouders, de gemeentenaren en
geuzen, waren <le eersle liberalen van
Europa. Zij hebben er om gebloed. Men
heeft Vlaanderen Ie vuur en te zwaard
gezet. Hel puik onzer bevolking in de 16‘
eeuw is naar ebleis uitgeweken. Sedert
sliep Vlaanderen een doodslaap, waaruit
hel kortstondig is ontwaakt onder Wil
lem I, waaruit wij, Vlaamsche liberalen,
hel thans opnieuw pogen te wekken. En
Dit Blad verschijnt tien Zaterdag, en allea Woensdag in Supplement. - Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 •eniiemen den drukregel. De jrooie letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoneen voor Delgte} ter uitzondering dtr beide I Izexderen, alsmede the veer het Ikulealtnd werden tnlvantjen door den Office nF. Pcblicitè, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in bij E«. VAIMrPKM KKX<7SmoW!H, Drakker-L’itfever, Ooetstraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
»-se »u lo-ss
»-««
7 14
S-44
nna|is
STAATKUNDIG OVERZICHT.
In Frankrijk gaat dc bespreking
van het budget zijnen gang, maar
eiken dag wordt het ineer zeker dat
dc Kamer nooit kan gereed geraken
met haar werk om te voorkomen dat
het gouvenement opnieuw zal moeten
toevlucht nemen tot voorloopige 12*
gedeelten. De drij toegestanc 12*
deelen zijn opgebruikt en vermoede
lijk zal ditmaal dc Kamer nogmaals
eenc gelijke hoeveelheid voorloopige
uitgaven moeten goedkeuren. Gevol-
genllijk zou het budget 1888 half
opgebruikt wezen, alvorens dc uit
gaven waren geregeld door de wet
geving. Wij weten niet of zulk geval
nog ooit is voorgekomen in gelijk
welk land.
•oor Let
t, -*51.
Nederland.
i miit.i «".Tfi'iUi i,t .mni.min iw—bBgCTta»—
ZnterdQg IO Maart 1888.
10 i/i
H’ijzen,
eer er-
BRUSSEL
GENT
VKURNR
GM WELDS
Dl.'INKBRKR
5-4»
:w
:-#4
1-17
S -0»
M
uit
•lak ook
roten,
M
LS-4»
ito lover,
enk <lnt
'pijsver-
en, nllo
oeno go-
1
lestolfon
imire en
lie.
men vnn
in r.ijilo
katnen;
tn die do
»1» men
zoo ah
ng her
dut de
Ike met
anr
5-58
7-«
»-he
1«-!J
l»-5!
1 44
4-24
«-N
7-4*
I»-H
14-41
11-14
4-»7
'banden
wekken
het v»r-
w uitgo
mden to
i dio uit
•ken iler
>ch door
dia mis
let kost
iheiri en
gen allo
en komt
I dat bjj
i’> ja ran
«t hij or
sekten
eld van
>ed.
ulervollo
den gr-
joowel in
ito huis-
Is in de
gemak
Zij bc-
geheelo
m gan-
zonder
>ka wer-
•u enkel
schaden
Ie zaden
die tien
ot oenen
><l bron-
1 en
nsporig-
Pillen*
orzaken
zenuw-
ijko g».
i wat do
t wordt
ge per-
uiets to
rosheid;
tanden
tanden.
Itriaassel en Dixmudc naar Nieuport.
NIEUPORT
DIXMUDK
DIXMUDK
NIEUPORT
Vél
Spanje.
7-06 9-07 12-9 1-47 -1-22 6-13
7-35 9-40 12-35 2-20 4-51 4-46
7- 45 9-4» 12-4» 2-30 5-05 8-28
8- 14 10-14 1 16 2-59 5-36 8-57
Dultschland.
Rusland cn Bulgaria.
II
v’aia <le® IJzei'rawrj vnn I>ninkei*k«, V'övivn», <ieut
10- IT S-»3 i-02
11- 25 1-44 5-41
12- 15 4-24 4-1»
1-14 7-04 »-l»
Frankrijk.