i
Onze meesters aan
’t werk.
Onze genadige stad-
huisheeren.
van
1884
erne
Hel bovenstaande was geschreven loon
nog hel volgend artikel ons toegezonden
werd.
27
24
16
6
154
9
875
880
294
921
2G1
168
36
31
44
66
24
288
15
494
478
216
389
132
154
22
Duilschhnid
Engeland
Frank rijk
Ooslem ijk
Rusland
Italië
Spanje.
Portugal
Z wed.-Noor w. 16
België
Holland
Denemarken
Griekenland
Turkije
Z\v ilserlar.d
Rechterlijke kro*ijk. l)w korrel.-
tionele Beeldbank onzer stad, heen de
volgende veroordeelingen uitgesproken.
wijzen van geleerdheid of zedelijkheid,
met hunne dikwijls vreemde en namelijk
Eransche paters en nonnen, terwijl de
onmisbare toelagen, honderden duizenden
franks in eens, ontroofd werden aan de
sleden die waarlijk hun plicht deden en
nog doen voor hel nationale volksonder
wijs.
lu zullen toestand kan er geen spraak
zijn een enkel oogenhlik den strijd tegen
In t clericalisme te slaken. Vlaamsch en
liberaal, onafscheidbaar willen zijn en
blijven.
In zijne laatste zitting heelt de gemeen
teraad nog eens geloond hoe hij hel
volksonderwijs genegen is, want in deze
zitting hebben onze burgervaders met
algemeene stemmen en zonder be
spreking jufvrouw De Kelclaere, tweede,
onderwijzeres der meisjeischool in be
schikbaarheid gesteld en de avondschool
afgeschaft.
Deze beslissingen, die door hel publiek
ferm beknibbeld worden, toonen eens te
meer dat de grrroole verstanden die op
bel stadhuis zetelen slechts de ne lerige
dienaars zijn der geestelijkheid die het
wereldlijk onderwijs geheel willen ten
onder brengen. Wij zullen deze maatregels
eens l
fingen doen kennen en alzoo aan de
Veurnsche burgerij toonen hoe hatelijk
de handelwijs onzer meesters is.
Niettegenstaande de drukking van gees
telijkheid, armbestuur en geheel den
klerikalen aanhang lelt de gemcenle-
meisjesschool nog 125 leerlingen. Alwie
een greintje gezond verstand bezit zal
moeten bekennen dat drie onderwijze
ressen niet te veel is voor een zoo groot
getal leerlingen, maar onze verlichte slad-
huisbollen die veel meer versland hebben
dan de andere stervelingen, denken er
De Sennnt.
De Senaat heeft dinsdag zijne- werk
zaamheden hernomen. De zitting is geheel
iugenomeli door den heer A. De Broucke-
re, die ren wetsvoorstel ontwikkelde,
over de keuze van nationaliteit en waarbij
artikel 9 van liet burgerlijk wetboek en
artikel 4 der wel op de naturalised ing
gewijzigd wordt.
Hel voorstel werd in aanmerking ge
nomen en naar de commission van bienen-
landscbe zaken en justicie verzonden.
De heer De Brouckere wijst vervolgens
op onregelmatigheden, die in verschillen
de wetgevende teksten beslaan. Hij drukt
den wensch uil, dal men meer zorg aan
het opmaken der wellen zou besteden en
maant de regeering aan om een toegc-
voegd ontwerp van gemeente- en provin-
cialewet voor te dragen.
kinderen verminderd en deze der nonnen
school vermeerderd.
Korts daarna staven die zelfde raads
leden hun voorstel van alschatling eener
onderwijster in de gemeenteschool, op de
vermindering van bel getal schoolkin
deren aldaar, welke vermindering on
geminderd andere werkingen en streken
zoo men ziel, rechtstreeks door hun eigen
voorstel en door hunne stemming iu een
ander bestuur, ontstaal en voortkomt.
Wal zullen wij zeggen van de afschaf
fing der avondschool, onder voorwendsel
dat in de avondschool voor volwassen, het
selfde onderwijs gegeven worrtl als in de
nijverheidschool.
Van de g»edsullige lezers van den leur-
mi«r die zich in geen tegenstrijdig blad,
op straf van doodzonde, mogen inlichten,
zullen wij zeggen: O sancla simplicitas!
Doch inlusschhen zetten die booze hand-
lagers hun vernielingswerk voort, waar
over zij, vroeg of laat, zullen beloond
worden.
Die vervolging en verkrenking der ge
meentescholen door dezelfde genadige
stadbuisherren welke die sch den moeten
beheeren en ondersteunen, die schalke
streken, die valsche handelwijs zullen wij
in lijd en wijle herinneren.
anders over en zij hebben de plaats
tweede onderwijzeres afgrscball.
Misschien denken sommigen onzer lezers
dal onze meesleis bandelen uil spaar
zaamheid! In liet geheel niet, want juf
vrouw De Kelclaere die thans 1000 fr. als
jaarwedde ontvangt, zal ook 1000 fr. als
wachtgeld moeten ontvangen en de slad
zal dus aan deze afschaffing geenen cen
tiem profijt doen. Sparen is dus geenszins
bel doel onzer sladhuisbazeii, maar wel
het onderwijs der kinderen die deze
school volgen benadeeligen, en de school
langzamerhand ten onder brengen.
Wal nu de avondschool betreft, de af
schaffing dezer instelling is even hatelijk
als de vermindering van het personeel
<icr meisjesschool. En inderdaad, onder
al de scholen die in Vetirnc beslaan is dc
avondschool voorzeker eenc der nuttigste;
want zij verschaft aan dc jongelingen, die
vroegtijdig de lagere school hebben ver
laten, liet middel om hunne studiën voort
te zetten of datgene aan te loeren wal
hen in lateien leeftijd onontbeerlijk zal
zijn. 'Zoo denkt er de Veurnsche bui gerij
i over, want katholieken en liberalen zen
den er hunne kinders naartoe, en gedu
rende geheel den winter waren dagelijks
40 lol 50 leerlingen tegenwoordig om de
lessen der bekwame onderwijzers te aan-
hooren.
Waarom deze school dan algrschafl
Kost zij misschien te veel aan dc stad
Verre van daar, want het g< boel bu Ijel
der avondschool beloop: slechts tot Gt.'Olr.
en de tussehenkomsi der stad ïs nog geen
400 fr. Er is hier ook geen kwestie van
sparen, want in de zitting in de welke dc
avondschool werd atgeschalï werden de
hulpgelden der katholieke scholen met
300 fr. verhoogd.
Welke mag daa dr oorzaak wezen dezer
hatelijke beslissing Deze oorzaken zijn
twcederlci, cu wel vooreerst omdat de
avondschool de jongelingen kan bekwaam
maken om later liet examen van be-
kwaamlieidskiczer te doen, en ten tweede
om dsl onze fanatieke stadhuishalen aldus
lickcn gekozen met 1500 stemmen meer
derheid.
Eenc maand nadien, door de kiezingen
van hel Senaat zegepraalden er de libe
ralen met ongeveer duizend stemmen
meerderheid.
In vervanging van den beer Rcnson,
bekwam in de balloteering M. Buis, 2000
stemmen meerderheid op zijnen katho
lieken tegenstrever M. Jactnari.
Voor den zetel van Gustave Vander
Smissen, werd M. Guillery, liberaal, ge
kozen zonder strijd van wege dc partij
der independenlen.
Te Nyvel, passeerden de klerikalen met
50 stemmen meerderheid. In de senators-
kiezing waren hel de liberalen, die de
zege behaalden met dertig stemmen majo
riteit.
Op eene maand tijd, werd er de partij
der valsche belovers, eene wel verdiende
kaakslag, door hel verstandig kiezers
korps loegebrachl.
Dit zal hen sinds toen doen begrijpen
hebben, wat davering er hun met Juni
aanstaande, door de liberale eendracht
te verwachten staal.
Te Namen bekwamen de beide lijsten
1522 sl.
1465
Cuvclier,
Tournny.
Le Main e, 1478
Hetzij ditmaal eenc verplaatsing voor
onze vrienden van een IOOtal stemmen,
om er te zegepralen.
Te Philippeville, behaalden de kleri
kalen MM. de Garaman 556 en De Baré
578 stemmen. De liberalen MM. De Mi
neur 539 en Hubert 530 stemmen.
Voor 1884. bekwam er de liberale lijst,
honderd stemmen meerderheid.
Tc Nculchüteau, vi 1 M. Bergh, liberaal
met 286 stemmen tegen 330, gegeven aan
M. de Baron d’Hnogvorsl, katholiek.
Een weinig propagande en daar is met
Juni de zege verzekerd van den liberalen
kandidaat.
Te Brugge, liet den beer Presteen zijn
mandaat niet meer hernieuwen on viel er
ile liberale lijst met 600 stemmen min
derheid.
Te Antwerpen, werd M. De Wad, uit
gaande liberaal lid, vervangen door M
Dc Winter, die 6749 stemmen behaalde
tegen 5500 gegeven aan M. De Wael.
Te Dinanl, was hel vei schil lusschen
beide lijsten ten voordode der klerikalen
van een IOOtal stemmen op 1200 kiezers.
Ditmaal mogen onze vrienden, dooi
hunne eensgezindheid en eendracht in
den strijd op de zege rekenen der kies-
disuiclen, die wij in 1884 door onze
tweedracht verloren.
Keuren die tol hel liberalisinus terug,
dan is hel rijk uil der domperspartij en
hebben wij met dc ontbinding der beide
Kamers de liberalen terug aan het be
wind.
Aan hel werk, vooruitstrevende vrien
den
Alle twist en tweedracht ter zijde
Moedig en eensgezind aan het werk en
zoo moet en zal ons Je zegepraal wezen.
Algemeene tijdingen.
Beurt spoorwegen. Dc ontvangsten der
nationale maatschappij van buurtspoor
wegen, gedurende de maand Januari, op
bespreken, tiet doel dier afschaf- de volgende lijnen beloopen lol
Ooslende-Nieuporl-Veurnefr. 4491-10
voorde reizigers en fr. 807-75 voor dc
koopwaren.
Oosiende-Blatikenbcrghe, fr. 1599-50
voor de reizigers en fr. 637-75 voor de
koopwaren.
Dc algemeode ontvangsten sedert 1‘1’*
Januari bedragen
Oostende-Nieupoi l-Veurne, fr. 5298-85;
Oostende-Blankenberglie, fr. 2237-25.
Bij ministerieel besluit van den 10
Maart zijn benoemd tol titel voerende en
plaatsvervangende leden dor jurys inge-
Wetsontwerpen.
Hel Journal de Bruxelles kou ligt hel
neerleggen van verscheidene wctsnul
werpen aan, waaronder eene wel op de
hulpwoonsl, eenc op de werkmanswo
ningen, op de voorwaardelijke omsla
ging der gevangenen, op de vredege
rechten, op de vereenvoudiging dei
pleegvormen voor verdeelingen cu ver
koopingen, op de vervalsching der le
vensmiddelen, enz.
Al deze wetsontwerpen zullen natuur
lijk na de kiezingen kom.n... gelijk de
vijgen na Paasehen.
Wat zij gedaan hebben.
Er zijn menschen of anders gezegd
onnoozele lieden, die zoo iu bewondering
staan voor alles wal het klerikaal gouver
nement doel, dal zij denken zich voor
een mirakel of geloofpnnl le vinden,
waaraan zij niet mogen twijfelen.
Maar wal alles le boven gaal dal zij
onbeschaamd genoeg zijn le vragen wal
dc liberalen tegen het klerikaal bestuur
in le brengen hebben, ofschoon zij dage
lijks in al de liberale bladen van hel land
eene beschuldiginsakie vinden van hei
kwaad dat de. klerikalen aan het land
doen. Gnat in de stad, in hel land rond
en vraagt aan wien In t ook zij, hoe de
zaken gaan, zij zullen u allen antwoor
den slecht, archi-slechl... Natuurlijk,
behalve de pastoors en kanunniken, die
alles uitmuntend vinden.
Ziehier eene plaats uil de redevoering
van M. Julius Vuylsteke, op het volks-
banket-De Vigne, le Geul, uilgesproken
en dal kan dienen als een staaltje, wal
kwaad de klerikalen aan ’i land doen
Wij leven onder hel meest uliamon-
taansch gouvernement dal wij sedert 1830
gehad hebben. Sedert vier jaren wordt
hel openbaar onderwijs vernield. En zie
den toestand van heden I In 1857 was de
aankondiging eener kloosterwet onder
den dekmantel der liefdadigheid voeldende
om bijna eenen opland le verwekken, en
nu Nu dat wij ons voor geene poging
meer, maar voor een drukkend feit be
vinden, nu dat men eene kloosterwet
lieetl gemaakt onder den dekmantel van
vrijheid van onderwijs en der gemeente
lijke vrijheid nu blijven wij machteloos,
verdeeld
Staats- en gemeentekassen worden
geplunderd, ter vermenigvuldiging en
verrijking van kloosters met hunne onder
wijzers en k“
Wij bieden haar onze oprechte dankbe-
tuigingeii voor de «rooie dienslen die zij, i
aan eene m migte kinderen onzer stad,
met zooveel toegenegenheid, bewezen
heeft.
Hel lager onderwijs war ll beheerd
door de wel van 1884; deze wel werd
toch door een chmicaal ministerie voor
gedragen, door crue elericale meerder
heid gestemd en door <1.- liberalen bestre
den, en die zelfde gem •ente scholen wor
den daarenboven in onze slad door een
zuiver elericale gemeenteraad beheerd en
bestuurd. Op hel eerste zicht schijnt hel
dan onverslaanbaar, dat dien gemeente
raad wiens eerste plicht hel is die ge
meente scholen te bewaken, le bevoor-
decligen rn te ondersteunen, integendeel
die zelfde gemeente scholen bij alle ge
legenheden benadccligl, besn ijdt en on
dermijnt
Doch h<-t springt aanstonds in T oog
dal onze raa (sleden alzoo handelende,
slechts hoogrre en slaafsche hevelen uit
voeren. Want ziel den uitslag; wal zij aan
de gemeente scholen ontnemen en ont
trekken, geven n jonnen zij onmiddelijk
aan de nonnen of kongrejanische schoo
ien.
De Vcurnaar meldt dat het is uil oor
zaak van de groote vermindering onder
T getal der schoolkind-ren, d«>cli de
veinzer wijst geen gelall -n waaruil men
zou koimen nagaan of zulks wel eene
wezenlijke reden is.
Wij zullen dal verdei onderzoeken en
komen hier op terug,
Niemand zal zich er bij bedriegen,
want hel is openbaar gekeul dal hel een
lioel listen en lagen is.
Bij vooi beeld iwee grmcenleraadsledeii
maken d-el van 'i Hospicen besluur; daar
stellen zij voor de weesmeisjes uil de ge
meenteschool le trekken om ze naar de
nonnenschool le zenden.
In d’liospicen hebben de clericalen de
meerderheid en natuurlijk wordt dal
voorstel gestemd, ook al om seffens uil
ie voeren en zoo wordl, onder andere,
.le bevolking der gemeenteschool met vijf hel middel gevonden hebben om onze
brave onderwijzers te straffen door hun
een deel van hun inkomen le ontnemen.
Ouzo deftige onderwijzers zijn immers
onder de wet van 1879 getrouw grblewn
aan hunnen plicht en daarom zull*n zij
hun levenlang vervolgd worden. Ouder
hel klerikaal besluur zoo wel als onder
dit der liberalen volbrerg-n zij hunne
plichten met de grootste nauwg- z.-tlirid;
maar zij willen zich niel verlagen, zoo ais
anderen hel doen, de sleppe>lragi-i* en
vleiers onzer nieuwe meesters le zijn, en
de liberalen le beschimpen en le belas
lasteren, en daarom moeien zij als ver-
sloolelingen behandeld worden.
Ja, zoo gaal hel thans in Veurne, de
draaiers en mouwvagers wordt n geti-rd;
ja, krijgen honderden fi anken verlmogiiig;
en deftige lieden die niets dan liumien
plicht doen, worden verac il en vervolgd.
Aan de masceurtjes, die in weelde leven,
wordl hel geld inel volle handen loege-
worpen; en aan brave huisvadris, die
vrouw en kinderen le onderhonden heb
ben, wordl hel brood uil den mond ge
nomen.
Zal dc Veurnsche burgerij de oogen
open doen!
Zal zij nog langer die dwingela idij
verdragen
Neen, maar mol dc eerste gelegenheid
dc beste zal zij geheel den klerikalen bovl
omver werpen.
bemahle men 4 miljarden 579 millioe:i,
dus eene vermeerdering van 2 miljarden
200 millioen.
De algemeene schuld is ook iniigegrorid
met eene som van ongeveer 56 milj-rden.
de tegenwoordige schuld van Europa be
loopt lol 111 miljarden
In zitting van 9,,*w dezer maand, heeft
onze zwarte gemeenteraad al wederom
eenc verdienstelijke onderwijster van
stadsgemeenleschool afgeschaft en'builen
dienst gesteld.
Daar die zaak in geheime zitting ge
konkelfoesd werd, kennen wij de juiste
omstandigheden niel.
Hel is overigens otmoodig die bijzon
derheden na le gaanterwijl de dage-
lijksche ondervinding ons bewijst dal bij
de clericalen nog altijd een onverstaan
bare haal legen alle gemeente en staats
onderwijs bestaal.
Zij hebben dan aan jufvrouw De Kele-
laere hare bediening van onderwijzeres
ontnomen bij beslissing van 9 Maart, om
met 31 van zeilde maand Maart te eindigen;
T is wel wal brutaal gehandeld, zoo wal
gelijk mei eene boerenmeid wien men
haren dienst opzejt, maar is toch zoo.
Nochtans is hel bier onbetwistbaar ge
kend, dal jufvrouw Da Kelelaere, onder
alle oogpunten eene hoogst bekwame,
ijverige en alleszins prijsbare onderwijster
onderwijzeressen zonder be- is.
Dohel, 4745 st.
Doucet, 1645
DeMoreau, 1717
De Bruges, 1815
De gewapende vrede.
Ziehier ('enige cijfers over de kosten
van den gewapendrn vrede, die tegen
woordig alle hinden in onkosten helpt; de
cijfers, die wij medcdeclen, zijn de btid-
ji'ilen van oorlog voorde jaren 1856 en
250 millioen 500 millioen.
Voor hel leger en du zeemacht werd in
1856 b'-laald. door urhccl Europa,
som van 2 miljarden 379 millioen; in 1884
04
Zitting van 4 Maart. Eaict Elorimoiul,
workman te Pervyne, 15 dagen gevang voor
slagen.
Vaneeckc Amolia, te Avecappollo, 5 maal
la dagen gevang, voor verhaling.
Calcoan Isidoor. vi.-e«clior en Ghewy Karol,
werkman, beide te I.ombartzijde, de 1’ 2<» fr.
boot, voor smaad, do 2* 2’5 fr. boel voor ver-
Dialing van afsluiting, en olk 1 fr. voor openbare
dronkenschap.
Vlaono David, viaaclier te Adinkerko, 100 fr.
boet, voor Jachtdelikt.
Vansteeger Emile, werkman te Lombartzydo,
200 fr. boet voor jachtdelikt.
Liberale lijst.
Valeriane, 1630 uctnugco, iviv
■—M-a i
Klerikale lijst.
1856 1884.