B
VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
H
s
3
c
5:
r i
r
I
055' jaai*.
X’ (>64.
i
borg: voor den toekomsligen zegepraal
vrij zijn hunne kinderen al of niet de
der liberale grondbeginselen.
niet durven hervormen zon-
SS
25ater<lag H September 1SSS.
»n
er
eu
iy>
en
11»
>r.
da
lg-
ni‘
on
w
.ft,-
nieuport
DIXMUDE
De afschaffing der Normaalscholen.
Zooals er reeds werd gemeld de is
afschaffing der meisjesnormaalschool
van Gent eene besliste zaak, evenals de
jongensnormaalschool te Brugge. De kle
rikale volksvertegenwoordigers van Cent,
die de afschaffing gevraagd ‘nebben in
de Kamer, bekomen dus voldoening en
waarlijk wij wenschen er hun geen geluk
over. De meisjes normaalschool van Gent
telde een groot gelat leerlingen, vele
kinderen des volks bekwamen er eenc
goede opvoeding en onderwijs, en de
school leverde goede onderwijzeressen
aan de stadsscholen en aan die van
andere gemeenten.
Maar de school was een officieel ge
sticht on dal is in de oogen van die
vertegenwoordigers van hel volk cene
misdaad; de normaalscholen moeten allen
kloosterscholen worden en de leerlingen
die er uilkomen moeten kwezels en kwe
zelaars zijn.
01'ze bekwaam zijn of niet dat doel er
niets aan, als ze maar den schijnheilige
kunnen spelen en de kinderen zooveel
mogelijk ianalisercn.
Klerikale eerlijkheid.
Twee of drie beambten van het bureel
van weldadigheid te Antwerpen, hebben
zich aan oneerlijke handelingen in de uit
oefening hunner bediening plichtig ge
maakt.
De klerikale pers tracht deze zaak on
der politiek oogpunt te exploileeren en
wijdt er ellenlange hoofdartikels aan.
Onderlusschcn zwijgt zij de zaak van
Saissons dood.
Als twee of drie beambten, afhangende
van een liberaal bestuur, iets oneerlijks
begaan, huilen al de pasloorsbladen dat
de liberale partij een hoop met dieven en
schavuiten is.
Maar als vijftien a twintig broerkens
meer dan honderd kinderen bezoedelen
en voor gansch hun leven ongelukkig
maken, dan zwijgende tolken van bis
schoppen en kanunniken. Soms gaan zij
verder.
Denkende dal stout gesproken half
gevochten is, roepen zij in koor, wan
neer ecu der hunnen geknipt wordt, dal
hij onplichtig en ’t slachtoffer der snoode
beschuldigingen is.
Zoo gingen ze te werk met de vuile
broerkens van T kuldershuis en T Guis-
laitisgeslichl van Gent, Mallebrugge,
House, Soissons, enz. enz.
Klerikale zedelijkheid
De iersche naak.
De heer Gladstone is weer op reis.
Te Wexham in Wales hield de leider
der engelsche liberalen eene rede
voering, welke hoofdzakelijk aan de
iersche zaak was gewijd.
In deze rede prees de heer Gladstone
de oostenrijksche regeering, daar zij
aan Polen cene ruime mate van zelf-
regeering had toegestaan. Gladstone
voegde er bij dat hij niet altijd met
zooveel lof over Oostenrijk^ staat
kunde had kunnen spreken. Hier
mede werd gedoeld op het bekende
- Handen thuis, - hetwelk Gladstone
als eerste minister aan do oostenrijk
sche regeering toeriep, toen deze
hare staatkunde op het Balkan-
schiereiland richtte.
Over eenige dagen werd aangekon-
digd, dat de oostenrijksche policie in
de stad Rcichenberg Bohemeneenc
groote hoeveelheid socialitische en
anarchistische geschriften heeft aan
geslagen. Die aangeslagen papieren
hebben aanleiding gegeven tot de aan
houding van twee duitschc socialisten,
die verdacht worden uitzendelingon
der socialisten van Leipzig en Berlijn
te zijn.
Dc socialitische propaganda maakt
onder de tchekkische werklieden veel
vooruitgang. De laatste huiszoekingen
hebben doen ontdekken dat er betrek
kingen bestaan tusschen de oosten
rij kschc democraten met dc tchekki
sche werkmans-maatschappijen van
Dresden en Leipzig, alwaar de policie
insgelijks socialitische geschriften
heeft aangeslagen.
godsdienstlessen te doen volgen, maar
dal de gemeenten hel recht hebben on
zijdige, ja zelfs atheïstische, schalen te
ondersteunen. Zij hebben de wel van
1879 omvergevvoi pen; liet beginsel door
deze wel gehuldigd hebben zij niet publiek
dui ven afbreken.
Hel is eene liberale overwinning die
voorde toekomst aangeworven blijlt.
Waar is de tijd dat de geestelijkheid
zich uitsluitelijk het recht van onderwijs
te geven voorbehield en alle schoolboe
ken hare goedkeuring moesten dragen’
Waar is de tijd dal de geestelijkheid als
eene officieels overheid lot alle scholen
toegang had Hij is nog zoover van ons
niet verwijderd en nochtans zullen de
clericalen er niet toe durven terugkeeren,
hoe vurig zij het ook verlangen. In de
dorpen zijn zij nog almachtig, maar in
de zieden zullen zij meer de goede oude
lijd zooals zij Item noemen zien
terugverschijnen.
Ander voorbeeld. Hoe lang hebben zij
niet tegen hel tooncel gedonderd, de
tooneelspelers als verachtelijke lieden
algescliilderd.
Thans vormen de tooneelafdeelingcn
de werkzaamste elementen der katholie
ke kringen en in de lioofdsteden zien wij
de kerk de artislen van het opera uitnoo-
digen om de godsdienstige plechtigheden
op te luisteren.
Een derde voorbeeld. Op den buiten
weel men neg het fanatisme der ver
kwezelde bevolking optewekken tegen de
personen die den moed hebben om op
hun stervensuur, volgens hunne over
tuiging, volgens hun geweten, de zoo
genaamde hulp der kerk te weigeren. In
de sleden heeft bet liberaal princiep der
gewetensvrijheid zich onuitroeibaar in
de maatschappelijke gebruiken geankerd,
hij zoover dal we onlangs te Gent katho
lieke volksvertegenwoordigers en katho
lieke hoogleeraren hebben deel zien ne
men aan de lijkplechligltèden van eenen
vrijdenker.
Dezer dagen hebben wij een ander
feil opgemerkt. De Kerk leert dal de ge-
loovigcn liet verkeer met de chismatie-
ken, de protestanten en andere keilers
moeten vluchten gelijk de pest.
En wat zien we’ Een katholieke kar
dinaal komt preéken voor de protestan
ten in Engeland, niet om ze te bekeeren,
maar om hunne medewerking voor
de bestrijding en de uitroeiing der sla
vernij in Afrika te bekomen. Dezelfde
kardinaal komt in de hooldkerk van Brus
sel dezelfde zending vervullen en men
noodigl de afgevaardigden der vrijden-
kerspers uit om hel sermoen te komen
bijwoten, men verleent hun voorbehou-
dene plaatsen in Gods tempel.
Een bewijs dal we verdraagzaam zijn,
zullen de clericalen uitroepen. Neen, een
bewijs dal ge tneê moet met den geest
des tijds, want anders zoudt ge alle
macht, allen invloed verliezen. Alles wal
ge vroeger veracht en vervloekt, moet ge
nu, we weten hel wel, tegen uwen
dank aannemen.
Den dag dal ge u daartegen zoudt ver
zetten. dal ge de oude overleveringen
der Kerk zoudt willen hernemen, dal
ge de zuivere leerstelsels van Encyc
lieken en Syllabussen in het werkelijk
leven zoudt willen toepassen, dien dag
zou hel doodsvonnis over de clericale
heerschappij uitgesproken worden. Soms
in eene opwelling van rechtzinnigheid
heeft de clericale pers deze waarheid
erkent. Dc Bien public noemt dezen toe
stand Le malheur des temps, liet ongeluk
der lijden. Wij noemen hel een bemoedi
gend verschijnsel voor de versterking der
burgerlijke onafhankelijkheid, cene waar-
Jesuietenstreek.
Hel nieuw reglement op de Atheneums,
door Minister De Volder uitgevaardigd en
welk hel godsdienstonderwijs aan liet
hoofd der verplichte vakken stelt, heelt
overal in hel land zulken slechten indruk
verwekt, dal M. De Volder hel voorzichtig
heeft geoordeeld daarvoor achteruit te
Hekken.
In een omzendbrief, aan de prefecten
der atheneums gericht, legt hij uil hoe
zij dit reglement moeten verslaan en toe
passen.
Ilct godsdienstonderricht is verplich
tend in hel reglement, maar eigenlijk niet
verplichtend in de toepassing.
Ziehier wat die omzendbrief, na ver-
begoa er eene politieke beraadsla
ging; er werden hevige woorden ge
wisseld en eindelijk begon men to
vechten. De troepen moesten tusschen-
kotnen om de orde te herstellen, doch
men kon slechts hier gelukken, nadat
er langs wederkanten gekwetsten
waren. Te Chorzow is de arbeiders
bevolking groot en men vind er veel
socialisten onder.
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. 's jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent.Bekendmakingen 20 centiemen dea drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamcn SO cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De \nnoncen voor Delate, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede dee voor het ünitcnlazid worden ontvangen door den Office de Publicitè, Magdalenastraat, Brussel.
Men schrijft in hij L. VAMBEN KERCHIIOVF. Drokker-Gitgever, •oststraat, 8, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Vertrekuren vnn den ijzerenwog vun
Lininkerko, Venrne, Sort nnnr* Rrnssel en Dlxmudc nnni- Riieupoi-S
BRUSSEL
GR NT
vrurne
GHYVELBR
DUINKERKE
Bemoedigend.
Indien liet grievend is voor dc libera
len van in hunnen strijd voor beschaving
en vooruitgang soms groote hinderpalen
te ontmoeten, ja soms achteruit gedre
ven te worden, toch blijft er hun een
troost over, die versterkend werkt in tij
den van nederlaag, en van lieverlede de
verlorene hoop doet herleven, den wan
kelenden moed heropbcurl. Dezen troost,
zegt hel Vaderland, pullen zij in het
bemoedigend vei schijnsel dat, ondanks
al de sluwheid en hel geweld der cleii-
calen, er altijd iels overblijft van de her
vormingen door de liberalen ingevoerd
namelijk hel princiep van verdraagzaam
heid, vnn geweteiisonafliankelijklieid en
van vrijheidszin.
Talrijke voorbeelden liggen voor de
hand.
De clericalen hebben in België de
schoolwet niet durven hervormen zon
der te erkennen, niet alleen dat dc ouders
STAATKUNDIG OVERZICHT.
De fransche republiek.
Ilct was dinsdag, 4 september, acht
tien jaren geleden dat ten gevolge
der ramp van Sedan het keizerrijk in
Frankrijk werd omvergeworpen en
de republiek werd uitgeroepen. Sedert
eene eeuw heeft geene enkele regee
ring het in Frankrijk langer dan 18
jaren uitgehouden en men vraagt zich
nu af of er aan de fransche republiek
een langer leven beschoren is. De
koningsgezinde en bonapartistische
dagbladen voorspellen g haren aan
staanden val, doch zij zouden wel cene
verkeerde rekening kunnen gemaakt
hebben. Dc republiekeinen schijnen
hunne onderlinge geschillen te willen
tot zwijgen brengen en er doet zich
eene beweging op om de eendracht
tusschen de verschillende groepen te
bewerken, ten einde krachtdadig het
geva<r to kunnen afweeren, dat dc
republiek bedreigt.
De octrooien in Frankrijk.
Men zou eindelijk in Frankrijk het
voorbeeld van Belgie willen volgen en
er de gemeente-octrooien afschaffen.
In het vooruitzicht der beraadslagin
gen, die daarover in dc fransche
Kamers zallen plaats grijpen, heeft
do minister van financiën de statis
tiek doen opmaken der bestaande
octrooien. Die rechten worden gehe
ven in 1516 gemeenten op dc 36,000,
die Frankrijk bezit. Dc ruwe op
brengst bedroeg in 1887 dc som van
282,712,380 frank. In dit cijfer komt
Parijs voor 136,601,755 fr., in grooten
deele geleverd door de verschillende
dranken, die 120 milliocn opbrengen.
De reizen van keizer Willem.
Ilct oillciaelo reisplan van keizer
"Willem van Duitschland is reeds vast
gesteld. Den 30 september vertrekt
de keizer naar Baden, reist van daar
naar Friedrichshafen om den koning
van Wurtcmbcrg en naar München
om den prins-regent van Beieren te
bezoeken. Van München gaat dc keizer
onniiddclijk naar Weenen, blijft dan
een paar dagen jagen in Stiermarken
en begeeft zich daarna naar Rome.
Voor 22 October, den verjaardag der
keizerin, is dc keizer in elk geval te
Berlijn terug.
Onlusten in Duitschland.
Zondag laatst hebben er bij gele
genheid der verjaring van den slag
van Sedan bloedige gevechten plaats
gehad tusschen de troepen en de man
werkers van Chorzow (Silezie). Zooals
alle jaren had de bestuurraad der
mijnen voor het vieren van het Sedan-
feest ter beschikking dor werklieden
cene zaal gesteld, aan de maatschappij
toebehoorende, en waarin een bal ge
geven werd. Volgens gebruik had de
maatschappij insgelijks tonnen appel
wijn ten beste gegeven. Wanneer men
door den drank verhit was gcwoi’den
1^1
I .s
i - -1 - I J aI a m nn n
ct
ito
Ier
1-7K?*
nry^'-
11.
ok
ilo
1-44
4-02
6-19
6-12
9 26
6-09
8-52
>sl
en
Ho
flt
5-09
7- 32
8- 46
6-02
6- 34
7- 13
9-34
11-00
9-39
11-64
1-21
ir
/i
5-37
3-97
8-26
8-57
lel
on
on
on
on
in-
6-16
19-11
10- 51
11- 18
5-58
7-35
19-02
10- 39
11- 08
I at
lie
:e-
3- 03
3 46
4- 24
7-03
9-33
iet
in
Is-
de
ak
lo
de
DIXMUDE
NIEUPORT
3
t
igo
ill
f>0>
tf
ta
wt
II
7-OG 9-07 12-06 1-57 4-22 7-06 9-13
7-35 9-4ö 12-35 2-23 4-51 7-32 9-38
7- 45 9-50 12-42 2-30 5-53 8-24 9-44
8- 16 10-19 1 06 2-59 6-19 8-53 10-13
Do socialisten In Oostenrijk.
9-33 8-00 8-00
12-00 4-09
2- 55 6-21
3- 49
4- 07
10- 47 3-03 5-07
11- 25 3-46 5-41
12- 15 1-44 4-24 6-21
3-13 4-02 7-63 9-18
5-22 6-19 9-33 19-41
DU INKERKE
(HIYVEI.DE
VEURNE
GENT
BRUSSEL