VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
In twee jaar tijds zijn er een aantal cle-
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met de post 7 fr
z.*> JA <wml flnboii/linnL’iilirni) Qfl Aikltt I AlYi AH 11A 1*1 /I rif L* i'Arr aI Fïa <vi*aaIm InflAPt i'Alrvaino tv 1 n I o •raiar» t z» ÏY^I.i v r»
De Annoncen voor Belgte, ter uitzondering der beide I laanderen, alsmede rise votr kef Rntlenland warden ontvangen door den Office
.Men schrijft in bij I>.
z£atei*<ln£f QU’ October 1888.
-
Jaa.tr.
inrichting als politieke
partij, wanneer men ze
diegene <ler clericalen
nnnr Sieuport
- --
Vrienden op de bres
Onze tegenstrevers, zegt de Hnigsche
Beiaard, slapen niet in op de lauweren
die zij sedert vier jaren geplukt hebben
in de verscheidene kiesstrijden. Zij laten
geenen dag meer voorbijgaan, of zij vol
ledigen en breiden de inrichting uil, die
zij sedert een twintigtal jaren ten hoog
ste. aan hunnen partij hebben gegeven.
Eu nochtans hoe stevig, hoe kloek, hoe
veelomvattend is die inrichting nu reeds!
Het schijnt hun toe dat zij even als
vroeger op ontoereikende en wankelende
grondslagen rust; ook met koortsachtigen
ijver werken zij onverpoosd voort om
nieuwe wapenen te scherpen en langs
alle zijden verschansingen op te werpen,
waaruit zij op hel beslissend oogenblik
storm zullen loopen legen ons en tegen
de staatkundige instellingen die ons zoo
nauw aan hel hart liggen.
Nevens den overgrooten invloed die ten
hunne bate wondt uitgeoefend eerst door
de twee duizend vijf honderd kloosters,
waarmêe België is bezaaid; dan door den
adeldom en de groots burgerij die boe
langer hoe meer naar hunne zijde over-
loopen, zijn ze thans bezig eene nieuwe
macht in hel leven te roepen uil den
school van hel volk zelve.
Hel volk was, wel is waar zoo goed
als gewonnen voor de clericalen door de
gemeenschap van godsdienst, maar hel
bleef afkeerig voor algeheele inlijving op
politiek gebied en het slijgerde nog,
wanneer er beproefd werd hel te doen
bukken onder het juk der priesters, een»
dat deze niet meer handelen als priesters,
maar wei en uilsluitelijk als de agenten
i van eene politieke partij; het was nog
maar half lam.
Van halve lamme volgelingen houdt de
kerk niet; zij heeft alleenlijk vrede met
wezens, die gansch en geheel, en door
hart en door geest en door karakter en
door natuurlijke neiging, aan haar zijn
verslaafd.
Is aan dal geheel lamkweeken dat zij
thans hare beste krachten, hare machtig
ste pogingen wijdt.
In twee jaren tijds zijn er door haar
toedoen in alle garuizoensteden, kringen
tot stand gekomen, waar de soldaten
worden ingelijfd om ter goeder eerc voor
de rechten der kerk le velde te trekken.
In Brugge is de Gilde der Ambachten
geslicht; in Brussel, la Maison des Ou-
vriers; in Luik, l’CEuvre des Flamands;
in Leuven heeft men over weinige dagen
la Maison des patrons et des ouvriers
ingewijd met een groot volksbanket, dal
vereerd werd met de tegenwoordigheid
van senators, vertegenwoordigers en
leeraren van de Univcrsiieil.
eene verandering van politiek, in dien
zin, dat na de mislukte pogingen met
Duitschland, de Paus zijne met goud
geketende handen uitsteekt naar
Frankrijk.
Ziehier hoe volgens de National
Zeilung, Paus Leo XIII werd afge-
scheepl door graaf Herbert von Bis
marck. De bijzonderheden tusschen
het gesprek van Keizer en Pan» zijn
reeds gekend, alsook de intrede van
prins Heinrich. Toen Leo XIII dus het
mislukte besprek met graaf von Bis
marck weer opvatte,antwoordde deze:
- Het is voor ons onmogelijk tot de
middeleeuwen terug te keeren. De
Keizer heeft dit krasse antwoord van
zijnen reisgezel ten volle goedge
keurd.
STAATKUNDIG OVERZICHT.
Frankrijk.
Door de commissie van onderzoek
rakende de herziezing der Grondwet,
in Frankrijk, is gehoord generaal
Boulanger. De generaal hield er aan
te verklaren dat hij aan zijn voorstel
vasthield, namelijk dat het uitvoerend
gezag zou moeten onderworpen ziju
aan het wetgevend gezag tot een zeker
punt te bepalen door de Grondwet.
Generaal Boulanger is van oordeel
dat zijne wijziging aan de Grondwet
geen hoegenaamd gevaar oplevert in
dien zin dat het een terugkeeren naar
de monarchie zou vergemakkelijken,
omdat de republiekeinen twee derden,
de monarchisten slechts het overige
der bevolking uitmaken. Rakende de
betrekking van den Staat met de ver
schillende kerkelijke gezindheden,
zegde generaal Boulanger dat die
kwestie moest worden onderworpen
aan het land. Op elke andere vraag
weigerde hij het antwoord, dewijl hij
dit voorbehoud voor het Congres, al
leen wil hij het leger buiten de politiek
en dus ook van de stembus houden.
Engeland.
De Novosti komt terug op hetgeen
reeds maanden geleden is mecgedeeld
rakende een verbond tusschen Italië
en Engeland. Dit verbond is echter
onkel eene mondelinge overeenkomst,
zoodat lord Salisbury in het Lager
huis kon verklaren dat Engeland niet
gebonden was. Zaak moet het wezen
dat Engeland Italië zal helpen in
geval Frankrijk oenen aanval waagt,
Italië zou ook Engeland moeten hel
pen, maar er zijn geene beloften ge
daan rakende Tripoli.
De reis van keizer Willem.
De London Times zegt dat de reis
van keizer Wilhelm naar Weenen on
Rome bewezen heeft hoe sterk het I
d rij mans verbond is. In zake der be-
trekkingen tusschen Duitschland en
het Vatikaan is er weinig uitgelekt, I
zegt het cityblad, maar het deelt een
schrijven mede uit Parijs van eenen
vooruitstaanden roomsch katholieken I
persoon, die beweert dat de zaken
toestand voor het Vatikaan vandaag
veel beter zou wezen, indien de Paus
kortweg had geweigerd keizer Wil
helm te ontvangen. Dat is volkomen
waar, want dan zou vandaag nog hot
Vatikaan, in de heilige, stille hoop
verkeeren op een inogelijk heroveren I
van het wereldlijk gezag, dewijl nu
die hoop voor altoos uit is. Indien
keizer Wilhelm niet naar het Vatikaan
ware gegaan, zou de Paus de gelegen
heid hebben gemist te klagen over
zijne gevangenis, maar hierbij kunnen
wij aanvoeren met kardinaal CzackiI
dat het Vatikaan bindt, maar niet
verbreekt. Welnu hot is gebonden,
waarom dan zijne kluisters verbre
ken. Het eenig vermoedelijk gevolg
van dit bezoek zou kunnen liggen in
propaganda alleenlijk vruch'banr kan
worden, op voorwaarde dal zij gevoerd
worde in de taal die door hel volk be
grepen wordt, in onze moedertaal.
Hoe eenvoudig ook die waarheid zij,
dient zij nochtans niet te min herhaald le
worden; door le velen wordt zij nog
miskend.
mi mail verscnijni ut-u /anciuiig, cu anvu nurnamig m euppivim-in. insciii ij .ingsprijs, voorop Detaaioaar: Ir. 's jaars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. Be groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
de PüBLiciTÉ, Magdalenastraat, Brussel.
VAIWIMStW KKRCKIIOVE, Drukker-Uitgever, Ooolstraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoiïu
Vertrekuren van den ijzeren weg van Diiinkcrke, Veurne, Gent nnnr Bruasel en Dixniude
5-07
5- 42
6- 21
9-20
10-56
De kiezing te Brussel.
De gedeeltelijke wetgevende kiezing,
die maandag ie Brussel plaats greep,
heeft den uitslag opgeleverd dien men
verwacht had balloteering tusschen M.
Graux en den echt clericalen kandidaat,
M. Powis de Ton Bossche.
In strijd met do algemeens kiezing der
maand Juni laatstleden, toen de ver-
eenigde clericalen de meeste stemmen
behaalden, is T nu de kandideat der Ligue
Libérale, de talenlvolle en achtbare lieer
Graux, die aan het hoofd slaat, met onge
veer 250 stemmen meer dan de clericale
kandidaat, en met 2,968 meer dan de
radikale kandidaat M. Feron.
Deze laatste heel! ongeveer 1000 stem
men minder behaald dan in Juni laatst
leden, wal ook ’t geval is met den heer
Graux en bewijst dat de liberalen niet
allen zijn opgekomen.
Uit de cijfers der stemmen, langs den
eenen kant door de heeren Graux en
Feron en langs den anderen kant door de
heeren Powis en Van Bunnen te zamen
bekomen, blijkt ten duidelijkste dat de
clericalen in hst arrondissement Brussel
nog zoo machteloos en onmachtig zouden
zijn als voor tien jaren, indien de libe
ralen het verstand hadden eensgezind te
blijven en zich niet te verdeden.
I Dal is klaar als dc zon en zoo eenvoudig
als twee maal twee vier is, maar T is
misschien juist daarom, dat de Brusse
laren den boel moedwillig verwarren.
Er zal dus aanstaanden maandag moeten
overgegaan worden lol herstemming lus-
schen de heeren Graux en Powis.
Dc 500 kiezers van den heer Van
Bunnen zullen natuurlijk, dit lijdt geen
oogenblik twijfel, allen als één man
hunne slem dezen keer overbrengen op
M. Powis, zoodat, als hezelfde getal
kiezers opkwamen en de radikalen zich
allen onthielden, die clericale kandidaat
gekozen zou zijn.
Maar men mag verwachten, dat de cle
ricalen alles wal mogelijk is in T werk
zullen leggen, hemel en aarde beroeren,
om een nog grooler getal hunner aan
hangers naar de stembus le doen komen,
ten einde hunnen kandidaat de zegepraal
le doen verwerven.
Ook de liberalen zullen niet werkeloos
blijven en zorgen dal nog meer hunner
kiezers opkomen aanstaanden maandag,
iels wal wel te verwachten is, daar de
achterblijvers van maandag, ziende dal
hun kandidaat helgrootste getal stemmen
heeft behaald, meer moed zullen ge
kregen hebben en zich de moeite ge
troosten naar de stembus le gaan.
Indien de strijd beperkt bleve tusschen
dc liberalen en vereenigde clericalen en
independenien, zou er te voorzien zijn dat
de heer Graux zou ovcrwiniien; maar cr
valt nog af te rekenen met de radikulen.
Wal zullen die doen 1
Ziedaar de groote en duistere vraag.
Zullen zij voor de tweede maal het
schouwspel te zien geven van zich te
onthouden of, erger nog, hunne stem te
schenken aan den kandidaat van den
cenigen vijand, bet clericalism?
Zullen zij nog eens Brussel de schand
vlek toebrengen, den echten, volbloed
clericaal le doen zegevieren, wanneer zij
zoo gemakkelijk hem zouden kunnen in
T zand doen bijten
ricale dagbladen tol stand gekomen, die
geheel het land door, zoowel in de stralen
onzer groote sleden als langs de wegen
die leiden naar verafgelegen dorpen, voor
eenen spotprijs worden verkocht.
Op hoeveel duizende en duizende num
mers worden niet De Vlaming en Het
Nieuws van den Dag getrokken
Door hoeveel lieden wordt niet elk
nummer gelezen
Volgens de tamkweekers scholen en
Vlaming en Nieuws van den Dag voor de
laak te kort die moest afgedaan worden
en sedert 1 October laten zij een nieuw
dagblad verschijnen, liet land, aan eene
halve kluit hel nummer; naar men ons
uil vertrouwbare bron verzekert, is die
nieuweling ter wereld gekomen met een
reservefonds van honderd vijftig duizend
franks.
En reeds van overlang bezaten onze
tegenstrevers kringen en maatschappijen
en gilden cn confrerien van allen aard cn
een geheel leger van dag- en weekbladen,
die in alle riclilingen, onder alle standen
worden verspreid.
Dal ieder van ons de cle. icale kl ingen
en de clericale dag- en weekbladen die
in zijne stad bestaan optclle en hij zal
verbaasd slaan.
En wij dan liberalen, waar blijft onze
cn snijdende
stelt tegenover
Er moet waarlijk in den school van ons
volk eene geheime en overgroole kracht
van weèrsland en afkeer voor hel cleri
calism beslaan, om te kunnen weerstaan
aait dien reusachligen vloed van clericale
gedachten en beginselen, die over geheel
het land wordt gestuurd van ’s morgens
tol 's avonds, dag in dag uit, met on-
meedoogetide voortdurend heid.
Op gevaar af dal die geheime kracht
overrompeld en ineegeslcept worde door
den wasseiiden vloed, hebben wij voor
dringende plicht ze niet langer als lijden
de kracht le laten voortbestaan, maar ze
tot een vruchtbaar en werkzaam element
op te roepen.
Daartoe behooren wij de voorbeelden,
ons door onze tegenstrevers gegeven,
trouw na te volgen. Immers zijn ze onze
meesters en voorlichters, daar waar bet
de politieke krijgskunde geldt; met hun
voorbeeld t« volgen zullen wij niet op
hel dwaalspoor gebracht worden.
Aan onze politieke maatschappijen, T zij
ze rechtstreeks of onrechtstreeks zich
met onze staatkundige worstelingen in
laten, moet er nieuw en jong bloed inge-
laten worden Nieuwe leden moeten aan
geworven worden; nieuwe werkzaam
heden moeten aangevangen worden;
breeder moet hel veld worden waarop er
wordt gearbeid.
Aan de liberale drukpers moet er meer
steun worden verleend; immers is de
drukpers het beste en hel trouwste wapen
dal wij kunnen hanteeren; is met dit
wapen dan ook dal wij de gevoeligste, de
diepste slagen aan hel clericalism, aan
zijne beginselen en aan zijne mannen
kunnen toebrengen.
In eenige steden bestaan cr nog comi-
leiten voor hel kosteloos verspreiden van
liberale dagbladen; in alle sleden be
hooren dergelijke comiteiten lot stand
gebracht le worden, daarover moet wor
den gezorgd.
Propaganda, en nog propaganda, en
door hel gesproken en door hel geschre
ven woord ziedaar dc leus die wij meer
dan ooit moeten aaiinemen.
Men vcrlicze niet uil hel oog dal in hel
vlaamscbspi ekende gedeelte van hel land,
gr-f--
j
i fini»'T r "i i.iiftn --
3-00
6-00
8-52
NIEUPORT
DIXMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVRLBE
DUINKERKE
DUINKERKS
GIIYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
6-02
6- 36
7- 15
9-34
11-00
6- 16
7- 47
10-11
10- 51
11- 18
5-58
7-37
10-02
10- 39
11- 03
5-37
8-67
8-26
8-57
3-08
3- 46
4- 24
7- i>3
8- 23
10- 47
11- 25
12- 15
3-13
5-22
5-00
7- 32
8- 48
9-33
11-53
2- 55
3- 10
4- 07
;l
I
A
7-00 9-03 12-00 1-48 4-16 6-07
7-35 9-40 12-35 2-25 4-51 6-41
7- 45 9-50 12-45 2-35. 5-03 8-24
8- 22 10-25 1 22 3-10 5-40 8-59