r.
En ziedaar lezer, al wat do katholieke
gazetten van Mee,helen, op den heer l’al-
lemaerts welen le zeggen, hel is waar
achtig pover en weinig troostvol voor hel
venijnig Veurntarken.
Goed ingezien, heelt de klerikale partij
alhier, een wenk gegeven aan den Bnr-
gerski ing dien zij niet mag laten ver
loren gaan, dat is dat voordrachten veel
bijdragen ter ontwikkeling van het volk,
dus dal de liberalen meer van deze
feesten moeten inlichten.
De schrijvelaars van den heiligen maar
haatdragende» l'enrnaar hebben afschrik
van dergelijke conferentien.
Welnu, om hen nog meer schrik aan te
jagen, zullen wij hen alle drie maanden,
eene voordracht op bel krislelijk lijf
zenden.
En, al morsten zij van spijl en schrik
bersten, wij beloven nog e. ns den aichi-
geus van Mrchelen Ie \e-Z' eken.
vak behooren bij de geschiedenis.
De verdeeling der punten van hel kies-
examen is dus aks volgt
Burgerskring en Veurnaar.
liet bladje dal rich Yettrnaar noemt kan
zijne pastoorlurie innar niet bedwingen,
omdat M.r Pallemncrts van M'-chclett in
den Btirget skring eene voordracht gaf
Dal zulke conferenlien hun doel niet
missen, bewijst de ki istelijke colérie
waarmede dit koolblad M.' l’allcmaerts
aanvalt.
Hij heelt uil Mechelen inlichtingen ont
vangen en vernomen dal d flinke rede
naar een archigetis is, die de zielen be
waakt om ze naar hunne dood civiel, zonder
kerk, noch priester te doen begraven.
Als dal zoo is, wel dan verschilt M.r
Pallemncrts, mei de geestelijkheid slechts
op dit punt, dat deze heer zoo doende,
hel geld loeh uil den zak niel klopt van
arme weduwen en weezen, gelijk de zoet
sappige priesters die toch geenen lijk
dienst zullen gratis doen
Ver Ier zegt hel l'eurnaarken nog, dat
M.r Palleinaerls voordrachten geeft, van
builen geleerd en 25 maal dezelve omdat hij
er kans inziet, van een oordje te winnen,
Het budjet van justicie bevat «ene ver
meerdering van 10.300 lïs., om... acht
gevangenbewakerx meer te benoemen.
Het getal scIioIch is verminderd, maai
men vermeerdert de bewakeis der die
ven.
Algeineene tijdingen.
De Gouverneur van Westvlaanderen
brengt ter kennis dal hel aanstaande
onderzoek der kandidaten die verlangen
hel diploma van landmeter le bekomen,
zal plaats hebben, in de tweede helft der
maand december 1888.
Om op dit onderzoek aangenomen te
worden, moeten de optlvimdiagen hel
voor den IG december aanvragen, en v«or
dezen datum, in de derde afdeelitig der
bureelen van het provinciaal bestuur eene
som van lï. »7.91 c. nederlt-gjen.
Deze som zal hun terug gegeven worden
indien de onderzoekcommissie oordeelt
dat zij niel weerdig zijn hel diploma lu
Nog ren bewijs van de liefde der-kle-
riknlen voor hel volksonderwijs vinden
wij in de afschaffing van 15.000 frs. tot
aanmoediging van hel beroeps-onder-
wijs. Als er een nuttig krediet is, dun
was hei wel bovengenoemde.
N. B. De geile zal voor hef zelfde
geld t.e zien zijn; en hetgeen gij, o
kortgehroekte briefwisselaar van de
Gazette van Kortrijk, vergeten hebt, te
zeggenzij is bij den bok geweest
zaterdag 18 dezer maand.
Noglans, dnt doet niets ter zaak,
o Veurnosche briefwisselaar, en, op
dat gij van niets onwetende zondt
blijven en in hot vervolg zondt kun
nen voortgaan niet de nauwkeurigste
en volledigste inlichtingen te geven,
moogt gij en uwe leerlingen kosteloos
alles gaan afzien, uit erkentenis.
gelijk de paljassen op de faire.
Gelijk de paljassen in de kerk will gij
zeggen, zeker
De Gazette ran Korlrijk spreekt in
zijn nummer van donderdag laatst van
de wonderbare geschikte kbunin-
stallatien van den heer Verdoven en
van de schoonc kenns die deze be
wonen, zooals lange wnlle, korte
wulle, inlandschc, amerikaansche,
Congolandsche jaarlingen, achtien-
tnaanders, tweet anders, drietanders,
overloopers, enz.
On onze aanvraag zullen de keunin-
stallatien en hunne inwoners te zien
zijn Zondag toekomende, 25 dezer
maand, van tien tot twaalf en van
twee tot vier uren, mits vijftig cen
tiemen ingangprijs ten profijtr van
de familien der slachtoffers van Dour.
Dat is antwoorden met eene goede
daad aan oenen zoo dommen als Taffen
aanval.
de openbare schuld, die reeds zoo hoog
is, nogmaals met drie miljoen vermeer
derd.
In hel budjet van openbaar onderwijs
is er eene vermindering aangestipi van
29,354 franks, uit hooide der afschaffing
van de normale scholen van Brugge en
Gent.
Dat is nu die »roote spaarzaamheid voor
de twee afgzschafte normale scholen
29,000 frs. roor die twee gestichten; <l< ed
hel gouvernement zelf er gOrne mededin
ging aan. met de klerikale scholen aan te
nemen, zij zo uien in vollen bloei wezen
en vooris jroole diensten aan hel land
kunuen bewijzen; terwijl nu hgl getal
klerikale scholen gesiadig vermeerdert
en bijgevolg hel onderwijs geheel in
handen der geestelijkheid zal overgaan,
dal gelijk staal met de vernietiging van
liet openhaar oaderwijs.
jttarl: ksche afbetalingen. De uitslagen
dier ondernemingen waren zoo uitmun
tend, dal M. De Saeyet nog zeven nieuwe
visscherssloepen heeft laten bouwen, in
gericht volgens de laatste verbeterde
stelsels.
Het huis Dahoux, van Leuven, heeft de
bestelling van 2 dier schepen gekregen.
Maandag reeds is een dier sloepen te
waler gelaten; dc burgemeester van
Leuven, vergezeld van de schepenen,
heeft de plechtigheid hijgewoond.
I)e drankwet. Eenu herbergierster
van Oostende is zaterdag door de eorrec-
lionneele rechtbank van Brugge lot 10 Ir.
boete of I dag gevang verwezen, om in
hare herberg diank besteld te hebben aan
een jongen van 12 jaar.
Men meldt uil Blankenberge, 18
november: In den loop der week, beril
men hier een jongeling van 22 jaar uil
hel water opgevischl, die sedert zondag
avond verdwenen was. Naar men vrilell,
zou hij verwurgd geweest zijn en in hel
water geworpen door iemand, mei wien
hij eene woordenwisseling zou gehad
hebben. Op hel lijk heeft men leuken*
van geweld ontdekt.
De briefdragers van den buiten heb
ben eene petitie naar de Kamer gezonden
om te klagen over hel stelsel, waardoor
de jam lijksche Nieuwjaarsgift bij hunne
jaarwedde gerekend wordt. Zij vragen
een minimum van jaarwedde van 1000,
en na 10 jaren dienst, 1200 frank.
Voor de assisen van Westvlaanderen
had oen ongewoon voorval plaats. Jules
Bailleul, liese uldigd van moord op zijne
vrouw, verscheen den 18 dezer voor de'i
jurij van Brugge. De man, sedert lang
door leering en beenziekte ondermijnd,
wilde, alvoren te sterven, voor de rech
ters verschijnen, len einde bij zijnen dood,
gerechtvaardigd van zijne moeder en zijn
kind le scheiden.
Dit gebeurde. De debatten deden klaar
genoeg het wangedrag zijner vrouw uit
schijnen, dal hem lot de misdaad had
geleid. Ook eindigde de zitting met eene
vrijspraak. De aai.doening door dit vonnis
onder het publiek teweeg gebracht, was
zeer groot.
Moord te Eecloo. Zondag werd de
stad Eecloo in opschudding gebracht door
eene afschuwelijke moord.
In eene gracht van een sparreboscb,
heelt men de genaamde Mathilde Mtre-
zonne vermoord gevonden. Op hel oOge.n-
blik dal men haar outdekie, ademde zij
nog en men hoorde haar nog kermen
Ach Lode Ach Lode Zeker Lode-
wijk). De ongelukkige heeft nog slechts
cenigo minuten geleefd. Haar aangezicht
was gansch doorkerfd en de keel door
gesneden. Het slachtoffer moest binnen
kort moeder worden.
De policie, onmiddellijk verwittigd, is
aanstond ter plaatse gekomen, en ten 10
ure des avonds werd het lijk naar hel
gasthuis gebracht.
Men denkt op hel spoor van den moor
denaar te zijn.
Zaterdag heeft de tuchtraad van de
orde der advocaten le Luik zich bezig ge
houden met de zaak van den advocaat
Lejeune, die. zooals men weet, zijnen
legenstiever, don dagbladschrijver Thuil-
)i<Jr, in tweegevecht heeft doojgescholeti.
De tuchtraad heeft legen Lejeune ceno
Opschorsing van zes maanden uitgespro
ken, vooral omdat hij lichtzinnig gespro
ken heeft van zijnen schoonvader, den
bekomen.
Het programma en de voorvvaardcn van
het examen van landmeters slaan iu hel
administratief Memorial van 1849, l,w
deel hlz. 93 overgedrukt.
Non zal zich herinneren dal, na de
bloedige onlusten, welke twee jaar ge
leden te Oostende hebben plaats gehad.
M. Dc Naeyer, de groole nijveraar van
Willebi orek, verscheidene sloepen heelt
laten bouwen, waarvan dc visschers
konden eigenaars worden bij middel van
De begroot in» der spoorwegen onder
gaat eene verhooging van 4.434.207 frs.
voor vermeerdering en hernieuwing van
het spooi weginaterieel Piu e Boom heeft
alles zoo vervallen, nl de kredieten zoo
verminderd, om den schijn Ie hebben
spaarzaamheden in le voeren, dal nu in
reus de begrooting met vier miljoen en
hall lianken moet vertneerdeid worden.
Kiesoxamen.
Door de wel van 2G Mei 1888 zijn er
aan het kiesexaincn eeiiige wijzigingen
torgebrachl, die op dit oogenhlik door de
personen verkeerd schijnen vei slaan en
uitgelegd te worden.
De zedenleer is van bet programma ver
dwenen; liet getal punten is van 40 op 35
gebracht; tol hel bekomen van hel diplo
ma worden de di ij rijfden der punten
vereischl, dus 21 op 35.
Aangaande de verdreling dier 33 pun
ten lusschen de verschillende vakken van
hel programma, zegt de wet van 26
mei 1888 hel volgende
Welke zijn nu die andere vakken?
D.’ moedertaal, het rekenen, het metriek
stelsel, de aardrijkskunde en de geschie
denis
De moedertaal wordt geoordeeld naar
de l'ottieii van hel dictaat.
In- begrippen over grondwettelijk recht
(die in hel nieuw vraagboek een bijzon
der kapittel uilmakeii en daardoor het
voorkomen hebben van een afzonderlijk
Onze harmonie maatschappij S'" Cecilia
heelt hare reeks feesten donderdag be
gonnen met een concert, die zeer prachtig
was en «tenen schitterenden bijval heeft
verworven.
Tijdgebrek verplicht ons alle verdere
bemerkingen en uitleggingen tot ons
aanstaande nummer le verschuiven.
Morgen zondag, om G ure ’s avonds,
boiling vo«r dn vrouwen, en maandag
avond, insgelijks om G ure, boiling voor
de mannen,
hebben, met liet inzicht die zienswijze
Imkcnil le maken en te verspreiden, ter
wijl Zijiii* Majesteit, aan die heeren be
stuurders van den Vlaamscbtin schouw
burg, no» zeer gewichtije zaken en
omstandigheden zon bekend gemaakt
hebben, doch op geheim ot zoogezegd
onder ons
Wal zal men volk no» al willen op-
liangen
Wij dachten eenvoudiglijk dal hel aan
zijnen Ministerraad was dat de Koning
zijne zienswijze bekend maakte, dal in
gewichtige omstandigheden de Staats
ministers geraadpleegd werden, dat zelfs
bij de benaming of aanvaarding van
Ministers zekere inzichten werden be
sproken; nu zon dit alles veranderd zijn
en T zon aan de besintirders vaji tien
Vlaatnschen schouwburg zijn dal die in
zichten worden medegedeeld, dat de
staatsgeheimen worden bekend gemaakt
Welnu volgens oils nederig geroclcn,
'l is dwaas uitgevonden. Wij hebben volle
betrouwen in 's konings wijsheid; aan de
bestuurders van den vlaamschen ichotiw-
burg kan bij buiten hunne zending ui*l
gesproken hebben, en die zending he. h,
wel is waar, ook' hare plichten; te veel
uit hel fransch overgc/elle lichtzinnig
heid en franskillionism wordt bij onze
tluarnsche schouwburgen opge-vo-:d.
Hoeft Zijne Majesteit gewcnschl dat
voorlaat! de nationale plichten, hel natio
naal gevoelen, de ware burgeisplichlen
onzen echten vlaamse,hen geest bij onze
vlaatnschc tooneelen in hoogoren zin en
geest moesten opgebeuhd, verspreid en
aaugeprezen worden, daarbij heelt onze
doorluchtige vorst eene moedige en ver
heven taal laten hooien, en de tijdsom
standigheden wel beseft; zulke raad
dient door onze looncel rnanlschappijen
lo worden gevolgd en nagekomen.
In den vet keerden uitleg doer
nieuwsbladen aan 's konings gesprek
loegepasl, ontwaren wij zekere tegen
kanting en eene slrekkin» om al wederom
den verplichten dienst of' alle man soldaat
aanleleggen.
Doch T zal niet pakken, soldaatjens
spel is onzon volksgeest niet, andere
middelen dan wel de Militarism plaag
moeien aangelegd en uitgevoerd worden
om onz.en handel en nijverheid oplebeurcn
en aaniemoedigen. om onzen kwijnende
landbouw te helpen.
Zijn er in llioenen over in staalsschat-
kisl, dat schijnt ons eene afdoende reden
om de landelijke grondlasten te vermin
deren liever dan ze aan de mililaiism
plaag ie verspillen; zulks zou over een
komen met de clericalc kiesbelolhm.
Dc deurnaar zou bij onze senator
volksvertegenwoordiger daaro'.er moeien
aandringen en zelfs aan zijne vrienden de
landhouweis van Veurne Wester- en
Ooslerpoort een verzoekschrift mo< len
vooi houden op dal die grondlasten min
stens op de helft zouden verminderd
worden; dal zou eindelijk uilkomen
niel op valsche beloften, woorden in den
wind, maar op wezenlijke daden.
--
Iï<» I4nmoi*>
Verscheidene afgevaardigden, wier ge
loofsbrieven in de vorige zittingen werden
onderzocht, hebben dinsdag den eed
al'gelegd.
Na eene langdurige woordenwisseling
lusschen MM. Weesteen Bara vyoidt, op
verslag van M Van Cleempullc, isdekie-
zinj van N’ijvel goedgekeurd.
De Kamer gaai over tot de aanstelling
van haar d< linitief bureel.
Mde Lanisheeie wordt als voorzitter
herkozen. Hij doel eene kleine aanspraak
waarin hij wijst op de lange lijst van
ontwerpen waai incê de Kamer zich heeft
bezig le bomlen.
Minister Bueintmrl mankt den gelde-
lijken toestand des lands bekend en
spreekt van tnilj rnnen b‘>ni op de dienst
jaren 1886, 1887 en 1888. De toestand
voor 1889 laat zich ook goed vooruitzien
Alhoewel de minister den toestand zoo
rooskleurig alsclnhleil, rept hij geen
vvooul over de afschaffing der belastin
gen door de liberalen ingevot rd i> die
hij behoudt, vergetende (jat hij ze in de
oppositie als overbodig en tergend had
bestempel J.
Minister Beernaert legt daarna een
wetsontwerp neer waai bij een krediet
wordt uitgestoken le nemen op de
vroeger gestemde maar niet gebruikte
kredieten van 4 inillioen voor baan-
werken, werken van openbare gezondheid
en verbeteringen aan de niet bevaarbare
en vlottende waters.
Dc begroeiingen.
Er zijn aan de versehillige begroetin
gen voor 1889, door het gouvernement
aangeboden, wijzigingen gebracht.
Wij zien vooreerst dat de begrooling
der openbare schuld met, frs. 3,034,2-49
is vermeerderd.
Het spaarzaam ministerie heelt alzoo
(If
f!l
Gesc/iird&us ea Grundicctt. rerht.
TotAul 3 J ]>U»t«U.
10 punten
5 -
5
I.esen en schrijven.
Dictaat
Rekenen
Metriek stelsel
Aardrijkskunde
ui» liet begin van »»u nieuw tij lp»i K ia de ge
zondheids ge.ciiiedouis vau Britsch Atnvrik».
•Mea moet uchter uiet v»ro»d Tetellcn, dst de
populariteit vau Holloways joiieesmiddelea in
de colouieu, eluchts eene’ bloote terugkeeteing.
<>l eene «laafsche echo is. van hunnen roem in
Bugeland. Uoze artsenij die bewezen was hut
meest geschikte middel te zijn voor do kwalen
van don grond en van het klimaat, worden met
vreugd aangenomen, en geunn andere middelen
verkregen ooit zoo voel lof, als die. welke «ion
aan die van Prof. Holloway toezwaait.
- Art. iM Er zullen 10 punten v«rlevn<l
worden aan hot lr;r>> en het sclirijcen v«i«enig.|,
cn 5 punten aan rik der andere rakken. -
Hut rijk waar do zon nooit ondergaat.
Dit is de troteche epeuk van Groot Brlttnouie
dat aldus elk ander rijk dat ooit ImMaan haeft,
verre overtreft, zelfs het kolossaal Babylon, ui
d« dagen van zijne» grootsten roem: l’erzie,
onder zijnen verheven Xerxas. Macedonië ouder
zijnen eerzuchtIgeu Alexander en eindelijk het
Eeuwig Rome. - do zoogenaamd» beheorsrhur
der wereld. Deze Britacho spreuk Is zoowel tns-
terleel als moreel, zoowel kracht als invloed,
mnnr er is eene soort van invloed, dien do En»eb
schen op eeno tretfeade wijze uitoefenen "wij
bedoelen de geneeskunde bekwaamheid welk nu
voor een man den werkelijken titel van Genees
heer van het Heelal verworven heeft. Wij hebben
hier liet oog op Prof. Hullowav, binnen wiens
geneeskundige kring de zon nooit ondergaat:
want, waar er eene kwaal te genezen w is, da <r
zjj:i zjjne middelen dóórgedrongen, on terwijl
tarnden d» Wetenschappelijke en handeldrijven
de pool ie der bewoond» aarde, zoo is die nede
rige en be.-< heidene inrijting van Prof. Holloway
te London, om zoo te zeggen; de Geneeskundige
Pool van het Heelal.
De goudgraver van Australië vindt in zijne
p.llen eene zeker» ge.lczing voor alle inwendige
oegemakken, on in zi.jn-j zalf, lint onfeilbaar mid
del voor alle Uitwendige kwalen. In de uitga-
strekte, digtbmolkte sisrkon van Jndie, zijn
Holloways modicijnon hot werkelijke, eeuige
en algcnieeae geneesmiddel voor nl do vreeselijke
kwalen: dat brandend klimaat eigen. De Nieuw
Zeelander, in zijn moor natuurffjk klimaat,
schat zo als ware vrienden, de inboorlingen, en
do Europeesche landverhuizers in <1« met koort
sen bezochte streken van Africa, begroeten zo als
redding in bet uur van aood; de West-Indien
vindt in hen zijn plecht anker, wanneer do ranke
boot van rijn lichaam gevaar loopt door Bloed-
loop ot Dysenterie, dien dreigenden dood, on
door de vreeselijko Geels Koorts, dia vrees bij
nacht en duivel bij dag is voor do koloniën om te
komen. En hebben deze middelen allo andere
in Europa nog niet geheet verdrongen, dan is
dat slechts oen andur voorbeeld van die verblind
heid en de onwetendheid, zoo eigen aan die soort
van mensehen, welke niet weten wat goed vonr
hon is. la Canada herhaald men het eerst den
lof. <lien Holloway’s middelen ia Engeland ge
oogst hadden. Zij schijnen daar, met wonderlijke
snelheid de plaats ingenomen te hebben, van
krachteloozo oude voorschriften. Do gestereoty-
peorde voorschriften van hot artsenijboek voor
koortsen en pijnen, voor slechte spijsvertering
kliergezwellen, ruimden dadelijk hunne plaatsen
de» peers verkondigde dus hunne genezing en
-intil4to*c>i--
