VAN VEURNE NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT 1 o o ftSsiart 1889. <53° jaar. Zitlerda^ In 1885 1886 1887 In 1882 1883 1884 en ii fr. 3,692,000 3,342,000 3,342,000 Dit Bind verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 Ir. ’sj'anrs; met de post 7 Ir. Een afzonderlijk nummer 10 cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. De .1 nnoneen voor IWgte, ter itilzomlermg der beide I laanderen, alsmede die vosr het Buitenland worden ontvangen door den Office iie Plblicitè, Magdalenastraat, Brussel. ■■Hl— Illium IIH— III T - II II -■rilll1llll"1,‘-J"H»dHll|||||IH||i||||im__| 1H1JB HIBIIHHMIIIM— Men schrijft in hij Ij. VAIVDIiW KERCKIiOVR, Drukker-Uitgever, Ooslslraat, 6, te Vctirne, en in de Postkantoren des Rijks. Godsdienst en kerk aanranden. dia drij jaren, hel liberaal Ministerie voor hel in goeden staal honden der ijzeren wegen 10 miUiaen 370 duizend frank heeft uitgegeven, en dat 11. Van den Peereboom tijdens de drij jaren 1886, 1887 en 1883 voor helzelkle doel maar 7 millioen 71 duizend 500 frank heeft volksgeest die zal bovendringen en hare aanhangers de liberalen doen overwinnen en zegepralen, Als eene schillende zon zal die zege praal der vrijheid ook bare tegenstanders ver-lichlen De bosparingen van Peerenboom. Hoe menigmalen hebben wij niet reeds de spaarzaamheid van Minister Vanden- peereboom gehekeld, afgekeurd, en ge zegd, dal ze den eeneii of anderen dag onvermijdelijk bloedige, rampzalige ge volgen zou hebben, doel de Koophandel in een artikel opmerken. Ook in de Kamers werd hij voor zijne aanschrokkiglieid grezende spaarzaamheid dikweif op de koeukels gelikt. Niels van dit alles heeft mogen balen. lm insparingen werden voortgezcl en zelfs gedreven lol het schandalige. De spoorbanen werden verwaarloosd en niet op tijd hersteld of vernieuwd; de rijtuigen liel men vervallen en verslijten lol op den draad; de locomotieven niet op lijd nagezien e», om de maal te vullen, hel personeel verminderd en ingekrompen lol op hel uiterste. En waarom die spaarzaamheid legen draad, vermits men door hel niet onder houden in goeden siaal der lijnen en hel laten vervallen van hel materieel, op zekeren oogenblik millioenen en millioe- nen zal moeien uilgeven, om gansch de inrichting onzer spoorwegen te ver nieuwen On» na vi«r jaren prossen, M. Beernaerl eindelijk te kunnen laten aankondigen, dat hij een boni van 14 millioen in kas heeft, juist hel bedrag der belastingen an de liberalen, die hij op zijn eerewoord gezworen had te zullen afschaffen, maar die hij nu pooivasl houdt. Ziehier de cijfers die wij in de bud- jellen van spoorwegen aantrelfen voor Elrussel on Olxmmlc naar Rlieuport. den dienst der wegen en werken fr. 17,604,000 18,084,000 16.426,485 Dit zijn de drij laatste jaren van liet liberaal Ministerie. Ziehier nu voor de drij eerste jareu van iiel derivaat Ministerie fr. 17,086,935 16,142,540 15,366,594 In deze cijfers zijn begrepen de jaar wedden en vergoedingen aan ambtenaren en bedienden; daggelden der agenten die per laak worden betaald, per dag of maand; dwarsliggers, riggels en toebe- hoorlen en vast materieel dor wegen; werken van onderhoud; gereedschap, alam en andere voorwerpen; buur van lokalen. Laai ons nu uit die totale cijfers de sommen halen, die gedurende de zeven laatste jaren (drie liberalen en vier cleri- calenuilgegevtn werden, Voor onder houd en het i« goeden staal houden der dwaïsliggers (killesJ, riggels en toebe- hoorlen en ander vast materieel gehecht aan de spoorweglijnen In 1882 1883 1884 1885 3,000.000 1886 2,500.000 1887 1,900,0Pq 1888 2,071,300 Men ziel dus dal van 1882 lol 1884, op Wal is vrijheid? Hel vermogen in nakoming der natuur lijke wel alle onze zedelijke plichten te volbrengen. Vrij geschapen, met vrije wil en goede rede begaafd, zijn wij verplicht die vrij heid en die gaten te bewaren en uil te breiden. Zulke plicht bestaal evenwel ten op zichte van don nieusch, als persoon, dan ook te« opzichte der maatschappij of van den slaat, want dn zedelijkr plichten zijn onde«lbaar, T is te zeggen dal ze gansch onzen handel en wandel moeien brhrer- sclien, zoo wel voor ons geheim leven als voor ons openbaar en politiek leven. De maatschappij, de slaat nio-i dan ook vrij zijn en volgens de natuurlijke wet ingericlit; alle wetten strijdi» usn de t.aluin lijke wel. xiju noödzaktlijk dwin- gelandsclte wetten. Waaruit volgt dal de rechten van den staal, in zake van wetgeving, geen ander.' hestaanreden hebben dan de maatschap pelijke noodwendigheid en mot deze noodwendigheid moeten overeen at'ctn- tnrii, zoodanig dal naarmate deze nood wendigheid door den vooruitgang en de beschaving vermindert, hel voor den start eene plicht is zijne weisbeparkingen ook te verminderen om aan de vrijheid meer gemak en ruimte le verschaffen. Alvvie rechtzinnig handelt n wil, kent zijne zedelijke plichten en do eischeit der natuurlijke wel. Niemand heeft macht om iels aan die wei le wijzigen; geen meester hoeft ze ons Ie loeren, wij dragen haar als God spraak in ons geweien. Vrijheid cn wel zijn aan elkander ttoodi»; mochten wij onze drillen invol- gen, onze vrije wil om ze te beteugelen en om de wel na le komen, ware over bodig; hebben wij de vrijheid, ingevolge de zeddijke plichten en de wel der natuur bewaard en nagelcrfd, een rein geweten geelt ons voldoening en maakt ons ge lukkig; hebben wij de vrijheid geschon den, misbruikt, ons geweien geeft ons wroegingen maakt ons ongelukkig. Aanvrerden wij dan de levenswijs die w ij van Go I vcrk'tegen, deze van vrije nirnschen die de natuui lijke wel naleven. Spreken wij thans over diegenen die de vrijheid bestrijden omdat ze hun schade lijk is, on die oneerlijk zijn in politiek, even als al anderen op zedelijk gebied, allcenelijk om dal zij hunne plichlon aan buutte belangen slachtofferen. De wetten moeien overeenstemmen met de natuurlijk wet, even als de stellige ol positieve Godsdiensten moeten overeen stemmen met den natuurlijke Godsdienst. Dwingelandij is even tegenstrijdig aan vrijheid als losbandigheid; hel Gods dienstig stelsel overeenkomende met de natuurlijke wel is gunstig en voordeelig aan vrijheid en moet dus gectrbiedigd worden; het fanaiistn of dweepetij e« het cleric distn strekkende lol de priester heerschappij, zijn misbruiken van hel godsdienstig stelsel, nadeelig aan vrijheid cn moeien dus besneden worden. Hoe handelen in politiek de clericalen tegenover de liberalen De clericalen schuilen zich gestadig onder den d«km.inlel van den Godsdienst en kerk en bestrijden standvastig hunne tegenstrevers de liberalen op hun grond- stelsel der vrijheid; doch terwijl de libe ral.-u hel vrijheidstelsel voorslaan, aan roepen de clericalen hel voordeel van dat stelsel len hunnen behoeve, zonder hel wederkeerig aan de liberalen le willen toekennen. /eikens de liberalen op enkel politiek gebied de clericalen annranden; roepen deze op n)Je Iponen dal zij liberalen esleed, dal is 3 millioen 304 duizend 500 I’ ank mistier, of 1 millioen 101 duizend en 500 fr. per jaar minder. En dit enkel op den onderhoud der spoorlijnen het rollend materieel niet inbegrepen, dal ook in deerniswaardigon slaat verkeert, ten gevolge van verkeerde spaarzaamheid. Voeg daar nu bij eene aanzienlijke ver mindering in liet personeel, zoo groot als klein, en men zal begrijpen waarom de wegen en hel materieel in zulkcn ellendige toestand verkeeren en waarom de dienst schier gansch ontredderd is. 't Ging beteren. Ons ministerie steekt zich graag een pluimke op den hoed voor de grrrooie diensten welke hel beweert aan den land bouw bewezen te hebben. Wanneer we de vrijheid Godsdienst en kerk aanranden, zoo is hel ook gelegen mei onxe grondwet en de daarbij gewaarborgde vrijheden van Gods dienst en geweten, onderwijs, drukpers en gedachlen-uiling; dal alles werd gretig verdedigd, ondersteund en gestemd door al de abten ol priesiet s van T congres deelmakende. Wat niet brlel dat onze grondwet en onze grondwcitelijke vrijheden door den Paus gedoemd werden, en dal priesters cn clericalen onze grondwellelijke vrijheden gestadig aanranden en afwijzen. Voor do clericalen zou de vrijheid van drukpers moetm blijven beslaan; doch zij bestrijden zeals nadeelig bij de liberalen. Maar dal is ons dinirbaarsle rechl, ons beste wapen tol oudersland en verdedi ging onzer v rijzinnige stelsels; zender de vrijheid der drukpers zijn wij oniwsnend en listaal er geen toezicht ntrer voor de openbare Sianl-Provincie noeti g»meenle- tiesluren, riochle voor de bewaring en ve'dediging onzer politieke rechten. En dan op gebied van onderwijs, bij zonderlijk 't lager onderwijs; eeaige woorden daarover. Ongetwijfeld geniet een geleerd mensch wezenlijk meer vrijheid dan een onge leerde; onderwijs uilbreiden is dan tevens vrijheid uilbreiden, en wederkeerig, de vooruitgang der wetenschappen bijzon derlijk de hoogst noodige vooruitgang van 'l lager onderwijs oorsprong van verder geleerdheid verhinderen, is der vrijheidsbron ophouden. Wij moeten geleerd zijn willen wij vrij zijn; aar. een ongeleerde zeggen dal hij vrij is en mag stemmen voor wien hij wilt, is aan een blinde zeggen dat hij vrij is en mag gaan waar hij wilt. Aan de liberalen is de. groote vooruit gang van 'I lager onderwijs te danken; ais tcgeiikanters hebben de clericalen hen opgevolgd doch op welke wijze? Onze verdienstelijke cn bekwame onder wijzers en onderwijzeressen, ons voor uitstrevend lager ouderwijs hebben zij door boerenkinkels, door onwetenden, door hel congreganisch onderwijs ver vangen. Broodroof, benadeeling in hunne zaken en belangen, belet aan uitvoering hunner godsdienstige, plichten, afzetting en aller hande tergende middelen werden door de clericalen uitgevoerd tegen en ten opzichte der gemeente onderwijzers en onderwijzeressen die hunnen eed ge trouw bleven en de hun opgelegde laak volbrachten; ook legen en ten op zichte van ouders en kinderen, immers van alle» die de gemeente scholen onder steunden cn verdedigden. En dal alles om dat priesters en cleri calen over hel lager onderwijs niet meester vvaren om dal zij in die gemeente scholen geen haas mochten spelen. Wetsbepalingen moeten in T gansche land toepasselijk zijn. Waarom dan de godsdienstleer niet gegeven door de priesters in de kerken cn tempels, zoo hel thans geschied voor de eerste communie leergangen; en buiten de overige leergangen, de onderwijzers geltsl met de zedeleer in de scholen, met die zedeleer cene en dezelfde overal en voor allen. Vroeg of laat zal het toch alzoo uitge voerd worden. Uil hel voorsnsiaatide konnen onze lezers zich overtuigen dal de liberalen de ware voorstanders zijn van vrijheid in den breedsten zin, voor en ten behoeve van een ieder, terwijl de clericalen met hunne uitsluitende stelsels, slechts de vrijheid voor hun eigen willen en ze aan hunne tegenstrevers weigeren en ont zeggen. Welaan leve de vrijheid, zij is de ware wanneer we de vrijheid nemen le doen opmerken dal die groote diensten op weinig meer neerkoineu dan op de benoeming van eenige velbetaalde maar gansch nulleloozo landbouw-ingenieurs, opgekvveekt in de katholieke universiteit van Leuven, dan maken de dompersbla den ons uit voor ondankbaren cu laste raars. Het zal hun dus niet veel plezier doen dat onze beweering weerklank gevonden heeft in de Kamer. Ziehier, o. a. volgens T officieel be knopt verslag, wat M. Henricot in de Kamer zegde Ja maar zullen de dompersbladen ons toeroepen, hel is een van uwe man nen die dal zegt, hij spreekt alzoo om oppositie le doen, uil partijhaat. Zachtjes aan, hoeren bewierrookers van hel Grrroot nationaal ministerie 1 Ziehier eene aanhaling, veel stelliger dan degene van M. Henricotzij komt van eenen der trouwste vrienden van ministerie. Ziehier wal M. Carluyvcls, ook in de Kamer verklaarde Niets, niets Is de zweepslsg ferm ge noeg In 1884 aan T bewind gekomen onder de plechtige belofte van den land bouw op te beuren, moet de opgeblazen minister Beernaerl heden van zijne beste vrienden hel bloedig verwijl hooren DAT DE LANDBOUW NOOIT IN SLECHTE- REN TOESTAND HEEFT VERKEERD en DAT MEN ER NIETS HEEFT VOOR GEDAAN, NIETS Deinerkingen. Resurrexit Hij is verrezen I Wie? Ehwel, hij De plaatselijke kop vau den VeurnaarHij, de alwetende, de almogende, de almachtige kiesdraver 'ie «et bu: do B. II. iu> die Hu I. k <lo dt en en nn i«!u fir l/-2 ren en II Cr Ie Jt 3-OS 3- 46 4- 24 7- 03 8- 23 »-87 3-»7 3 *-57 te ts lit er or is- DUINKERKK GHYVEt.DE VEURNE GENT BRUSSEL 9-33 11-38 2- 5» 3- 4» 4- »7 <r n* >n 6- 02 «-36 7- 15 9-34 11-»0 <Ie nk •o- b!u Ier ie) en •ri OU en 5-0» 7- 32 8- 41 10- 17 11- 25 12- 15 3-13 5-22 5-58 7-37 10-02 10- 39 11- 03 'St ■n lo nt •ij >n o>- .■n «-]« 10-11 10- 51 11- 13 lie |O- nnnr 3-00 •-«9 8-52 ut m Is te d; ou n. BRUSSEL GENT VEURNE flRYTELDR DUINKERKS - -3-27-vQEC-Q-r--- 7-00 9-03 12-00 1-48 4-16 6-07 7-35 9-40 12-35 2-25 4-51 6-44 7- 45 9-5» 12-45 2-35 5-03 84?- 8- 22 10-25 1 22 3-10 5-40 8‘? 9 Vertrekuren vnn den ijzerenweg van Duinkerk*, Veurne, Gent 5- 42 6- 21 19-56 Vrijhei»!. NIEUPORT dixmudb DIXMUDE NI EUPORT -- ,-11-777 -- M. Henricot. De landbouw >na» niot nog /.waardor belast worden Hij is het nu reeds te veel. Geen enkel lid der Kamer, die het platte land bewoond, zal zulks ontkennen. Daarom is liet noodig den landbouw te beschermen, en te dien einde stelden wij hot amendement op dat ik daar even heb ingediend. M. Cartuyvels. Do toestand d«r land bouwers is nooit notiliger geweest dan op dit oogenblik, en nooit heeft men tegen hen e»n Mediteren maatregel in moeielijkere omstan digheden Toorgesteld. Ook heeft de aankondiging alleen van het wetsontwerp eene pijnlijke ontroering ten plattelande verwekt. In plaats vau de beloofde en steeds verwachte tolhervormingen, ziet men met verwondering een wetsontwerp voorstellen dat noodlotig is voor de suikernijverheden, bijge volg, voor den landbouw. En verder Men luistert naar do grieven der steedschc werklieden, omdat men hen vreestDe commis sie van het werk, de wetten in 't belang der arbeiders, do godshuizen, de kinderknbben, de gasthuizen voor kraamvrouwen, de weeshuizen, alles werd ten hunnen voordeele gesticht Wat heeft men echter voor onze 500,000 akkerwerklieden gedaan t Niets

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1889 | | pagina 1