VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
III
H
B
B’
It
o
I
ll
I
I
1
Watering.
xiei ïfr^;s>.
.par.
De edellieden persten hel volk nil. 'Lit
JV.’ <*t)0
1
^■W«s
M HI
H, H
SS
'.I;-..'
Al
ll
s
S»
Als vrij zejgen dal de Leugenaar niel
een regel op onze bemerkingen heelt ge
antwoord, willen wij beduiden dal hij
niet éëuc onzer crilieken heelt doen val
len. Ju! kolommen opvulling, dal is er
genoeg in den iaatslen Veurnaar Ie vin
den. Maar welken oanoozclcn domtnen
praat! Om zich uil den slag te trekken,
heelt onze confrater nu ccnen nieuwen
verdedigingsmiddel uitgevonden, dien wij
hier iu volle letters willen laten prijken.
Weet gij waarom de Luiksclie verzendin
gen mislukken'!
T is, zegt de Veurnaar, dal er hier te
Veurne liberalen gevonden worden die in
akkoord zijn met liberalen van Luik, ten
einde de pogingen van ons armbestuur
ten voordeclc van do werklieden stelsel
matig te verijdelen en aan de werklieden
werk tc weigeren, niettegenstaande de
stellige beloften van de aannemers»!!!!
Ah! Ah! Ali! ’T is waarlijk om er bij le
schaterlachen! Moet de schrijver van dal
ding niel alle eerlijke schaamte verloren
Iu bbeii om zijne lezers le aanzien voor
g?
-
■koiiiei-kingen.
Wij beginnen vandaag mei te besiatigen
dat de Veurnaar niet een enkel
rejgel heeft geantwoord op onze laatste
bespreking der tweede Luiksclie kruis
tocht.
Onze confrater had nogtans voor zich
zidren de gemakkelijksle rol voorbehou
den. Ouzo eerste beschuldigingen had hij
eenvoudig weg geloochend, ons uitdagen
de wel bepaalde feilen aan le halen.
I>nt liel»l»en wij gc<lnan
e»i alle onze viagen laat hij onbeantwoord.
T is dus dal hij moei erkennen dal zijne
vriendea nogmaals eenen dwazen ezcls-
irek uitgestoken hebben en dat, in plaats
van hunnen ecslen fiasco le herstellen,
zij zich dieper en dieper in den modder
poel laten verzinken.
cijnsbaar en vroondienslplichtig was,
dit is, dat zij-» m-eslor het naar believen
cijnzen mocht doen betalen, en hem bui
tengewone werken, vroondiensten of
karweien genoemd, opleggen.
Gt ziel dus hoe ongelukkig liet volk
was, hoe slarelijk hel werd behandeld,
hoe schandelijk hel werd uil geput door
geestelijken en k.isteelhe ren.
1789 heeft aan dil alles een einde ge
steld. en daarom Ook is dit jaartal een
der glorierijkste uit de geschiedenis der
mcnschheid; daarom ook verdient hel
onzen eerbied en onze erkentenis.
Eeuwfe«stan.
Prachtig werd hel roemrijk honderd
jarig feest der Franschc omwenteling van
1789, te Versaides zonda; laatst gevierd,
en ’s anderdaags werd te Parijs, door den
heer Carnot Voorzitter der Franschc
Republiek, de ter gelegenheid van
T eeuwfeest ingerichle groote wereld
tentoonstelling geopend
Benige dagen vroeger werd te Nftw-
York hel eeuwfeest gevierd der inhuldi
ging van Washington, de eerste Voorzitter
van de Republiek drr Noord- Amcrikaan-
sche Vereenigde Staten, en bij die gele
genheid werd daal een werkeislcest
iugericht; de talrijke toegekomen wcr-
kersbenden, in orde gerangschikt, togen
statig en vol geestdrift voorbij de stand,
plaats waai de Voorzitter der ll publiek
zich bevond: en vorm len alzoo eene plech
tige cn vreedzame werkersbetooning.
Die feesten zullen in de gulden volks
boeken opjenmn -n worden, want nevens
hunne geschied nis herinneringen bieden
zij vooral het bewijs van den vooruitgang
in deze afgrloopen '-ruw aangewonumi.
Inderdaad, bij de Franschc omwenteling
van 1789 werden alvoren ’s menschel)
rechten lot staving der gi oud wel aange
nomen. waarop onverpoosd volgden de
ifsChalling der overblijfsels van het leen-
roerigstelsel; de afscheiding tussc'ien de
lijdelijke en geestelijke macht; de kosle-
looze rechtspleging; de gezworenen ol
jury in Iijfsl raffel ijke zaken; hel beroep in
burgeilijke zaken; de openbaarheid der
debatten ol rechlsplcitingen; de ge
lijkheid, bij de rerdeeliiigen van i.-sta-
mentlooze nalatenschappen, lusschen erf
genamen van zelfden graad, zonder onder
scheid van elde noch geslacht; de ver
vanging door de opvolgende aangenomen
wetsbepalingen van het burgerwelboek,
der talrijke en verschillige wetsbepalingen
ingevolge de menigvuldige coslumen die
zoo veel oiiderverdeelingeii vormden.
Wel is waar bestonden reeds veel dier
rechten en vrijheden in ons land, maar de
overige hebben wij daardoor verkregen
en incest alle andere landen, toen zeer
vcrachlerd, hebben die viijhcidsslelscls
opvolgelijk trapsgewijze bijgelredcn.
In dien zin moet hel aangenomen wor
den dat die vt ijhcidsverklaring bij de
Fransche omwenteling van 1789, eene
algemèeneofwereldvrijheid veroorzaakte.
Op stoffelijk gebied bewijst Frankrijk
haren vooruitgang bij de tentoonstelling
der voortbrengselen hater nijv> r.ieid,
handel, landbouw en schooite kunsten.
Walde Vcreeiiigtfc-Stalen van Nojrd-
Amerika betreft, T is bijna oimoodig op
den reus.'.chtigen en ongelooflijken voor
uitgang aldaar uilleweidcn.
Mol de machligu hulp van Frankrijk
had die Republiek hare vrijheiden ouat-
h.iiigelijkheid gewonnen en uit erkentelijk
heid kon zij le gelijker lijd met Frankrijk
geene wereldtentoonstelling openen, daar
om was hare feestviering maar bescheiden
en prijkte daar die werkersbelooging
hoogst.
Kortom, de eerste expeditie naar Luik
was eene ongehoorde dwaasheid; de
tweede was gevolgentlijk nog veel dwazer
en onvergeeflijkcr
Onze koppen hebben volle recht alle
zolle loeren uil le melen zooveel en zoo
lang zij willen of kunnen, inaar
met Imn eigen geld.
Niel mei de penningen van hel armbe
stuur. Want in dil geval moeten de ge
broken pollen len slotte door de la*ten-
betalei-s vernieuwd worden.
Kiszers, leest en oordeelt! Door u zal
het laatste woord moeten gezegd worden
De omwenteling van 1789 en haar werk.
Hel j inr 1889 roept tot het -«heugen
de groote omwenlaling welke over hon
derd jnar plaats greep en de levenswijze
en de zeden des volks gelical veranderde.
Vóór die merkwaardige gebeurtenis
was de bevolking verdeeld iu drie klas
sen de edellieden, de geestelijken en
de derde stand. De eersten waren mees
ter over d'it geheclen grond; zij ver
vulden de rol van rechters op hunne
eigene goederen, en indien een slechte
oogst, de hagel of de ziekte de boeren
brletteden hunne belasting te betalen,
dan wierden deze gemarteld. Als de edel
lieden aan het hof verbleven, dan zon I
de koni.ig in hunne provinciën lieden
die meest altijd no; slechter waren dan
degene die ze vervingen.
De priesters en monikken waren niet
minder le vreezen dan den adel. Zij ha I-
den recht op hel tiende 'L-r inkomsten,
en iedereen moest regelmatig naar de
katholijke kerk alleen gaan. D- pro
testanlen en de joden werden gemarteld
en levend vei brand; om ze te oordeelen
hadden de. priesters bijzondere gerechts
hoven, en om het vonnis te doen uitroe
ien mochten zij op den kotiing rekenen.
Niet alleen was het octrooi aan den
ingang van elke gemeente gevestigd en
sloeg hel er dc hoogste rechten op het
graan en de andere nuttige wa.a-n, maar
ook bestonden er dan lusschen de pro
vinciën meer tolrechten dan nu lusschen
dc landen. Voor d-t koopwaren moest
er overal betaald worden aan den in
gang der provinciën, der gemeenten en
a.ut den doortochl van bruggen en wegen.
Do hongersnood zelve deed de rechten
niel vei minderen.
Dc landbouwer was dc «laaf van den
grond op welken hij gebortu was, en
met hem wierd hij verkocht.
De werklieden der sleden leden dooi
de overdrevene eisc’ien der neringen die
alleen hel recht bezaten le werken;
daarbij was bun getal beperkt. Men mocht
zich sk-c-its vestigen indien eene plaats
ledig gt-raakle, wat voor gevolg had dal
(le zovii gevvoonlijk den stiel zijns vaders
overnam. De plaatsvrager was ook ge
dwongen een kostelijk en ingewikkeld
meesterstuk voor te leggen. Imlien hel
aanvaard was dan moest liij nog rrchtcn
betalen. Een merstcr die zijnen stiel in
deze sl.ad in >ch uitoefenen, bez.al dit
reclil met in eene andere. Elke nering
vervaardigde vastgcstrlde vvaruti en mocht
er geene andere maken.
Hei leger bestond uil huurbenden, be
laald om te vechten, die zooveel mogelijk
het gevaar vermijddett, en die. wanneer
dc oorlog geëindigd was, in beiideu. leef-
den om de ongelukkig! horren uit te
plunderen. De oversten otilviii'éil eene
zekere Somme golds om hunne soldaten
te otnlerhou len cn le voeden; zij huur
den schijnsoldaten voor den wapen
schouw. en slaken T geld van den Staal
in den zak. De kolonels die aan het Hof
loefden kochten hunnen graad. Men wierd
generaal zonder ooit ecncti anderen
ran; bekleed Ie hebben; ctt de soldaten,
wii-n men eene dicnsltiemjng had doen
leekciten, kondcit niet verhoogen.
De geestelijken werden door bijzondere
gerechtshoven geoordeeld, de edellieden
door andere; elke provincie had hare
wetten; de bediening van rechters wierd
vet kocht zonder dal men de moeite nam
zich le verzekeren of degene die ze koch
ten de wel kctidct:. De straffen waren
ontelbaar en wreed; men folterde de be
tichten om hun iets te doen bekennen;
>jj hadden geene advokalcn om zich te
verdedigen; de dood voor kleinigheden
vpgclcgd, was vootafgegaan van groote
inarlelingen.
Dil Blad verschijnt dm Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 6 fr. ’s jaars; met dc post 7 Ir. Een afzonderlijk
nummer 10 cent. Bekendmakingen 2(1 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
lie I iinnncen voor Heli/ie, Ier ttilzomlertoy der beide I laandereii, alsmede die roer het Riutenland worden ontvangen door den Orricr: nr; Pliilicu Magdalenastraal, Brussel.
Men schrijft iu bij VAIVIAHIV VE, Drukkrr-Eiigever. Ooslstraat. 6. te, Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
In die Verceni-de Noord-Ainericaaiische
Staten bestaal eene gansch andere le.vcns-
wiji dan in ons oude Europa dal nog erg
aan den slenter van vooroordeel ver
bonden is.
Daar wordt het werk hoogst geacht cn
ijverigst uitgeroerd; renteniers of niel-
doeners zijn er onbekend, en vastberaden
blijven de Yankees hunne leus geitouw
(ied n head Ga aan 't hoofd
Terwijl de Europeesche landen zich
verarmen en uitputten door hunne zware
en alverslindende krijgslasten, gestadig
nieuwe gcldleening(‘H aangaan en alzoo de
onvermijdelijk bankroet naderen, willen
en hebben de Yankees slechts vrijwilligers
bij hun landleger en op hunne krijgsvloot;
daarbij ren overvloed aan goud en geld,
bij zoo ver dal den afleg der gansche
staatsschuld in eenigc jaren voorzien is.
Zulke voorspoed en weelde geeft aan
leiding dal nu en dan sommige bijgelegen
landen zich bij die Vereenigde Staten aan
sluiten, wal dan ook vrijwillig geschiedt
en waarover T eikens op hunne gestemde
hemelblauwe vlag eene ster bijgevoogd
w«rdt.
Welaan bij die gelegenheid groeten wij
die vrienden natiën en wenschen hun
heil en ze-en.
Waren de afgezanten der Europeesche
staten bij de feestviering afwezig, de vol
keren hebben er vrijwillig en ongedwon
gen aan deel genomen, zoo de voorzitter
Carnot hel bij zijne openingsrede besta-
ligd heeft en dal heeft Bclgien vooral
hoogst bewezcB terwijl bij de wereld
tentoonstelling ons land oitmiddeiijk op
Frankrijk volgt.
zulke langoorige dwaashoofden! En hel
sterkste nog van al, T is dal de corres
pondent zich in eene heilige colerie schijnt
te zetten en zou willen doen gelooven dal
hij overtuigd is van hetgene. hij met zijne
zotte gebaren uilbrabbell! Maar, asa,
wie Topt mon liïei**?*?
Wij weten niel of wij voor deze houding
moeien schokschouderen of wel op onze
hem t onzen toorn ontstoken De plaatse
lijke belooft vau bawijzen over zijn ge
schrift bij te brengen! Wij verwachten
die mei ongeduld! Dal zal kurieus zijn!
Sa, confrater, een beetje moedhel woord
is aanu! Geneert u niel om leugens en
zoogenaamde vervalschle officiële stuk
ken aan een In schakelen.
Hoe belachelijker gij u maakt, hoe
liever wij u bewonderen!
IkKIKCKIK»VI-'., Drukker-Uitgever, Ooslstraat, 6, te Veurne,
V«*rt vm» <lcii ijzeren weg vun Vem-ne, Oeiit
Klerikaal geweld boven recht en rede.
Twee onwettige benoemingen.
Vervolg.
In oogstmaand van verleden jaar, werd
er aangekondigd dal de gewone algemeene
vergadering der Watering den 4d"“ Sep
tember da tr op volgende zou plaats hebben.
Op de dagorde dezer vergadering be
vond zich, onder andere voorwerpen, hel
opmaken vau twee lijsten van kandidaten
voor de benoeming van twee regeerders.
Men weel en wij hebben hel reeds
in een voorgaande artikel gezegd dal,
ingevolge artikel 22 van hel reglement
der Watering, de regeerders door den
Koning worden benoemd op lijslen van
drie kandidaten voor iedere plaats door
de algemeene vergadering voorgedragen
en aan hel advies der bestendige deputatie
onderworpen.
Dus, om regeerder te kunnen benoemd
worden, moet men eerst en vooral kandi
daat gekozen zijn door dc algemeene
vergadering.
In de laatste dagen van Augusti, be
merkte men onder dc voorname katho
lieken van Veurne eene bijzondere be
weging. Bejaarde rijke dibhen slaken ook,
beteuterd, hunne ijdele koppen bijeen cn
hadden elkander veel, ja zeer veel le
zeggen.
Men zag, in ëén woord, dat, in het
zwarl kamp, iets geheimzinnigs, iels
gewichtigs, op handen was.
En het voorwerp van al dil sluw en
donker geweld kwam men le kennen door
schriften en omzendbrieven onderleekend
door den sekreiaris van den katholieken
Veuriteschen kiezerskring.
En wal was die geheimzinnige, die
gewichtige zaak
Wel, niets anders dan dil Het bestuur
der Watering is liberaal; Godsdienst en
Vaderland zijn in gevaar. Het is plicht,
heilige plicht hel tegenwoordig bestuur
omver le werpen
Hei spijt ons dal plaatsgebrek ons niel
■■i
J-«7
t rruar u
S-lti
7-47
!•-11
I •-51
11-13
DU'N <ERI<K
III Y VELDE
yeursu
gext
BRUSSEL
RRUSSHI.
WENT
YKURNH
SIJTVRLBK
DIJIXKERKH
'1-21
9-2»
19-56
3-08
3-16
-1-24
7- 1'3
8- 23
3-90
«-•»
8-54
5-et
7- 32
8- 43
5-37
S-O7
3-26
3-57
11-47
11-2-5
1215
3-13
5-22
9-.W
11-53
2- 55
3- 1»
4- »7
NIEUPORT
D1XMUDE
D1XM UDE
NIEUPORT
I
I^c<vh( hici*!
v-
lit;
7-0» 0-03 12-00 1-48 4-16 6-07
7-35 9-40 12-35 2-25 4-51 6-44
7- 45 9-59 12-45 2-35 5-03 84g-
8- 22 10-25 1 22 3-10 5-40 8*? 9
- ir»tp«OB8«q4S~.-.i.—-
mivii- Iti-iiHNol ei» I>ixtnu<lc nnni* IVietiport.
5-5S
7-37
19-»2
19-39
11-08
(i-i>2
(•>•36
7-15
9-34
ll-»0
