VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
I
i
i
Watering.
■1
van ver-
Wordt voortgezet
<53' Ja ar.
s-tn
»-(z7
•-M
8-57
0
1Z t ,'T 1 .Juni 1S39.
tramt- u-nryrn
tt.' 703
1
Thans is eenieder gelijk voor de wet,
de min begoede burger zoowel als de
rijke. Alleen de krijgslasten worden niet
door alle Belgen in gelijke male gedragen,
doch eene groote beweging is door de
liberale partij begonnen, om, ook deze
laatste onrechtvaardigheid, de militieloting
ende plaatsvervanging te doen verdwijnen.
Alleen de klerikalen, de natuurlijke ver
dedigers van den goeden ouden lijd, van
de tiranny der abdijen en kasleedteeren,
doen in deze grootsche beweging titel
Sedert dion heugelijken tijd is het volk
vooruitgegaan. Hel gevoel van eigen
waarde ontlook en boezemde den menscli
de kracht in om zich zelven uil dien
droeven toestand op ie beuren. De min
dere klassen hebben in beschaving veel
bijgewonnen. Hel volk heelt eindelijk
begrepen, dal hel de macht uitmaakt, dal
hel den Slaat moei schragen, dal al de
lasten van hel bestuur op hem drukken,
en dal het derhalve ook hel recht heelt
zijne wethouders Ie kiezen.
De uitoefening van hel kiesrecht bracht
eene volledige verandering in den toe
stand der openbare zaken. Nu is volk
zijn eigen meester en ontwikkeld zich
onbelemmerd. Niemand heelt vooriaan
hel recht den loon des arbeids le ont
houden. De menschen werken, en huane
bedrijvigheid verschuil hun middelen van
eerlijk en onafhankelijk beslaan. Handel
en nijverheid bloeien en vormen de grond
slagen van den openbaren voorspoed en
van ’s lands welvaart. De crisis welke
zich thans eeingzins doel gevoelen is
maar lijdelijk cu begint reeds ie ver
dwijnen.
Klerikaal geweld boven recht en rede.
Twee onwettige benoemingen.
Vervolg.
Hel overlijden van Mme De Haene, was de
zaak der benoeming van iwee regeerders
nog komen verwikkelen en verwarren.
Door dit overlijden was de heer De
Haene van eigenaar, die hij vroeger was,
medetigennar geworden en nad de hoeda
nigheid verloren om deel le maken van de
Regie en bjgwolg om kandidaat le zijn.
Eene Veurnescbe historie van kiesexaam.
VERVOLG
In ons nummer van zaterdag laatst,
hebben wij vet leid hoe de kandidaat X,
een echte en zuivere klerikaal die zich lol
hel kiesexaam ie Veurne aangeboden had,
hoe die kandidaat op heeler daad door een
lid der jury betrapt was geweest op het
oogenblik dal hij zeurde en bel kies-
vraagboek mei antwoorden uilsclireef;
Hoe de kandidaat X hel feil van bedrog
ontiiddelijk erkend, zijn werk afgegeven
had, en de zaal op eene beschaamde
manier ontvlucht was;
Hoe ook dil feil van bedrog, op uil-
moeders mul fierheid T kind
hare borsten hingdal kind ten minste
zou later een man, een burger, een gelijke
van de groote dezer aarde wezen.
De jonge landman staarde nut liefde
op zijue jonge en moedige vrouw, en
zegde haar
Vooriaan zullen wij onzen akker be-
bouwen en de oogst zal ons toebe-
hooien. We zijn niemands onderdaan
meer. Als wij oud zijn, zullen wij.
omringd door onze kinders, uitrusten
in de achaduw van den appelboom, dien
wij geplant hebben, zonder dat de be-
amble van den beer of de tieniiehefl'er
der abdij ons onze vruchten komst!
betwisten.
Te midden van die verplaatsing der
landgoederen, zagen de buitenlieden eens
klaps eene nieuwe bron van voorspoed
opborrelen. De grond, die onder hel
oude stelsel zijne meesleis .niet voeden
wou, de aarde die haren boezem ge
slote», deed hem weder open, om bare
vrije kinderen te spijzen.
Boeren der 19’eeuw, ziedaar wat‘gij
aan die Omwenteling van 1789, welke
uwe pastoors gedurig vervloeken, ver
schuldigd zijl. Zij heeft u van een hatelijk
dwangjuk vrijgemaakt; zij heeft uwe
waarde nis mensch verheven, met u te
herinneren, dat uwe rechten gelijk ston
den met die der overige burgers.
I'our de Omwenteling waai t gij vassa-
len, knechten, gemcene kerels, vei vallen
wezens, die door uwe meesters aanzien
werdl, niet als meiischelijke schepselen,
maar als verachtelijk vee. liet jaar 1789
heeft mannen en burgers van u gemaakt.
Dal is de ousterlelijke roem der Omwen
teling Ja, niettegenstaande al de banblik
sems, die Rome tegen haar geslingerd
heelt, zal de eerste Eransche Omwenteling
altijd de rijzende zon van de vrijheid, van
den vooruitgang en van hel geluk der
inenscliheid blijven.
De Kamer.
Met. zeer veel beslag was door de
klerikale pers aangekondigd
Wacht maar tot het ministerie
zal kunnen spreken over de zaak van
het complot van Bergen, en 't zal u
verpletteren!
Welnu, het ministerie heeft gespro
ken enheeft zich ellendig uit den
slag getrokken met uitvluchten en
met rond den pot t» draaie».
Als er iemand onder de schande
verpletterd is geworden, is het wel
’t ministerie zelf on alleen. In krach
tige redevoeringen hebben de heeren
Houzeau, Bara en Frère, het minis
terie letterlijk aan den schandpaal
gespijkerd.
Met recht en rede riep de hr. Bara
verontwaardigd uit dat het bloed
van alle Belgen in hunne aderen
kookte, bij het zien der onwaardig
heid van ministers, die Belgie. ont-
reren
Doch, niettegenstaande de klaar
bewezene feiten, heeft hot ministerie
die het op voorhand zeker was, van
zijne meerderheid eene stemming van
vertrouwen gekregen.
Maar, zonal» de Etoile zegt, zal nu
de. Kroon er in toestammen dat de
heeren Beernaert en Do Volder nog
in haren naam zullen spreken? do hr.
d’Ancthan in 1871 on Jacobs on Woeste
in 1881 werden weggejaagd voor fou
ten die minder erg waren on minder
opschudding hebben verwekt. Men
kan geen minister dos Konings on
tevens beschermer van een Pourbaix,
van een mouchard zijn.
Do goede oude tijd.
Bij den eersten blaa» der Omwenteling
van 1789, valt gansch dal belachelijk ge
bouw van voorrechten, gebruiken en
oude feodale dienstbaarheden in duigen.
De hoer werd vrij, bij ademde, hij her
leefde. Niet alleen verleent de Omwente
ling hem rechten, maar hij biedt hem nog
hei middel aan om eigenaar tc worden.
Hel was de wenscli, hel ideaal, dal elke
eerlijke boer sedert eeuwen najoeg.
De rijke abdijen, die op de landelijke
bevolkingen onophoudelijk de vernede
rende wel der aalmoes hadden Loegepast,
ten einde dezelve des te beter ouder hun
gezag gebukt le houden, keeren terug aan
den Staat, die ze aan lagcren prijs ver
koopt.
De boer kan zich een stukje grond aan-
SClialTen in de uilgesirekle eigendommen
der kerk. Elke grondeigendom wordt
verplaatst; hij gaal over tot degenen, die
hel best in staat zijn hem geldig te
maken. Van dit tijdstip dagteekeul inder
daad de wedergeboorte van den landbouw.
De lijfeigenen, die zoolang aan den
bodem, waarop ze geboren werden, had
den loebehooid, behooren voortaan hun
zelven toe. Krachtens de wet, zijn ze de
gelijken geworden hunner oude heeren.
Voor dc eerste maal neemt deze met
strooi gedekte bul hare plaats in de vrije
zoime, terwijl de kasteden met hunne
van schietgaten voorziene torens som
bere kuilen der feodale troisclihcid cu
.verdrukking-r-ipel den vloek des volks
beladen worden.
Dil oogenblik. eenig in de geschiedenis
des ineusciidoms, was de dageraad eener
nicti AC wereld..
Dit Blad verschijnt den Zaterdag, en allen Woensdag in Supplement. Inschrijvingsprijs, voerop betaalbaar: 6 fr. ’s ja ars; met de post 7 fr. Een afzonderlijk
nummer KI cent. Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. Be groote letters valgens plaatsruimte. Reklamen 30 cent. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
De Annoncen voor Itelgie, ter uitzondering der beide I laanderen. alsmede dte voor het Buitenland worden entvangen door den Office de Pcblicitè, Magdalenastraat, Brussel.
en in de Postkantoren des Rijks.
naar Vienport.
ze op alle wijzen te
dwarsboomen. Vruchtelooze pogingen
I Alles moet buigen voor den wil des volks
De bronnen der geestesontwikkeling
zijn voor iedereen toegankelijk, en alle
man mag er ongehinderd aan puiten,
zoolang de dorst der wetenschappen hem
prikkelt. De zoon des nederigen dag-
looners, die zich door eigen verdiensten
verheft, kan geroepen worden lot het
bekleeden van het hoogste ambtja, hij
kan minister worden en in den raad des
Konings zetelen.
Alle voorrechten zijn thans afgeschaft.
Nu staat hel den pastoor zoo min vrij
zich op hel gemeentehuis met de open
bare zaken te gaan bemoeien, als hel aan
den burger geoorloofd is in de sacristij
wetten te gaan stellen. Wij welen wel,
dal de 99 honderdsten der burgemeesters
van Limburg, Antwerpen en beide Vlaan
deren deze verhevene grondbeginselen
niet huldigen en voortdurend slaven
blijven van Mijnheer pastoor; dat deze
niet alleen baas is in de kerk, maar ook
op hel gemeentehui», doch hel grond-
b»»insel ran de onafhankelijkheid der
wereldlijke macht is in onze grondwet
opgenomen en zal eenmaal over gansch
België zegepralen. Dan zal hel gedaan
zijn met allen twist onder de burgers en
zal men de volledige scheiding van Kerk
en Staal bekomen hebben.
--
Geen man, geen paard, geen kanen meer!
Het katholiek ministerie, dal de gelijk
heid van al de standen voor den soldaten
dienst niet wil aannemen, heeft er een
handje van om de belastingschuldigen te
pluimen.
Wal heeft hel niet al gedaan sedert hel
zich in 1884 van ’s lands bestuur meester
maakte onder den kreetgeen man,
geen paard, geen kanon meer
1’ de reserve der mililiens work
mans en burgerskindereo, die geer, geld
hebben om zich aan den dienst van land
le onttrekken op cenen duurlijd van
«lertieu Jaren gebracht.
2* hel korps der gendarmerie tncKOO
mannen voi nieerderd;
3" <le nieuwe forten aan de Maas opge
richt, waarvoor er reeds vijf en
vijftig miljoen zijn gestemd en
waar er nog een vijftig miljoen zul
len moeten bijkomen vooraleer de forten
gansch voltooid en voldoende gewapend
zijn.
Daarmrê is ons katholiek ministerie in
appelijte gekomen.
Het vraagt nu de stichting van een 40lal
plaatsen van officieren en dil nog voor
reservcli oepen, die maar op papier slaan.
Deze officieren zonder soldaten zouden
hel land alle jure een liaif miljoen
kosten.
Voorts nieuwe generaals en luilenant-
generaals.
Ziedaar de klerikale beloften
mindering der krijgslasten.
Het reglement der Watering maakt een
onderscheid, inderdaad, tusschen eigenaar
en medceigenaar. Een eigenaar bezit en
beschikt in den vollen zin des woords.
Een incdeeigenaar bezit en beschikt maai
dan door tusschenkomsl, dan door toe
stemming van anderen. Een eigenaar van
30 hectaren komt in dc algemsene verga
dering van rechtswege. Een medeeige-
naar, ai beliep zijn deel ook tol 30, of lol
300 hectaren, komt er maar als andeiAi
hel hem willen toelaten en moet voorzien
zijn van eene delegatie of machtiging. Een
eigenaar mag in de algeineene vergadering
cenen anderen eigenaar vertegenwoor
digen. Een medceigenaar heelt dit voor
recht niet.
Dil bovengemeld onderscheid of verschil
is besproken geweest in de Algemeene
Vergadering van 22 December 1881 en
werd bekrachtigd door eene groote meer
derheid van stemmen. Die bekrachtiging
was wel niet noodig, want hel reglement
is klaar ten opzichte der beteekenis der
uitdrukkingeigenaar die 30 hectaren bezit,
alsook ten opzichte van dezes voorrechten.
Het reglement is inaar duister gelijk hf t
H. Schrift enkel voor dezen die er den
zin van verdraaien om er voordeel uit le
trekken.
Waar de woorden eigenaar die 30 hect
aren bezit in het reglement gebruikt zijn,
zijn zij toepasselijk aan de eigenaren in
den vollen zin des woords, en niet aan de
weezen, niet aan de zinneloozcn, niet aan
de openbare gestichten, niet aan de mede-
eigenaren, die zich in eenen onderge
schikten toestand bevinden.
Hel art. 20 van hel reglement zegt
eene llegie samengesteld uil vijf eigena
ren, ieder dertig hectaren in hel ressort
der Watering bezittende Hel is onbe
twistbaar dat er hier kwestie is, van de
voornaamste eigenaren, van de eigenaren
die alleen bezitten en alleen beschikken,
van de eigenaren der eerste categorie, en
niet van de medeeigenaren. Bij gevolg
kan de heer De Haene van de Regie geen
deel maken. Dit is klaar
De bestendige Deputatie was met den
nieuwen toestand van den heer De Haene
als ook met de bepalingen van hel regle
ment zeer goed bekend. Ook heeft zij
geaarzeld, beweert men, aan de voor
stellen der algemeene vergadering gevolg
te geven. Doch aan drukking onderwor
pen, zoo hel schijnt, heeft zij later beslo
ten, de benoeming der heeren Dc Haene
cu Merghelynck, boe dubbel onregelmatig
ook, door le drijven.
Daar de onderleekenaars der prolestatie
gevoegd bij hel proces-verbaal der ver
gadering van 4" September de genomen
beslissing der Deputatie eenigsziiis voor
zagen, en daarenboven vreesden dat de
zaak gansch verkeerd ging uitgelegd wor
den, zonden zij in januari II. aan den
minister van landbouw, nijverheid en
openbare werken eenen brief dien wij is
ons toekomende nummer zullen mede-
dcelen.
Men schrijft in bij I*. VAIVIBKTM KEltCKHOve, Drukk*r-Uitgever, üostslraat, 6, te Veurne,
I» II I I I JH-IM a* llf e »W?IJM»W—8MI1L MR. IH «I II I
V<»rtrekui*«4(i vnn «len ijiz.eren weg van Duinkerk», Veurne, Dent nanr ItriixHet en Dixniucle
----- 3.9t
6-»»
8-52
6-16
Voor de eerst* maal aanschouwden de mede en trachten
ieders m«i fierheid T kind, dal aan
5-58
7-37
l»-02
10- 39
11- 08
0-02
6- 36
7- 15
9-34
11-00
BRUSSEL
WENT
YEURNB
OIIYVEI.BE
DUINKKRKE
9-33
11-58
2- 55
3- 1»
4- »7
DUINKERK K
GHYVEI.DE
YEURNB
GENT
BRUSSEL
3-08
3- |(J
4- 24
7- 03
8- 23
5-07
5-42
<*-21
9-2»
19-56
10-17
11 -25
12-15
3-13
5-22
a. x Hrft/a jra.mr i-.mct m iwi
NIEUPORT
D1XMUDE
DIXMUDE
NIEUPORT
5-0»
7- 3?
8- 48
->5X3ao*<a>-G.- -
i I T---j 1 M„ r n |,T
7-0» 9-03 12-08 1-48 4-10 6-07
7-35 9-40 12-35 2-25 4-51 6-14
7- 45 9-5» 12-45 2-35 5-03 84g-
8- 22 10-25 1 22 3-10 5-40 8-? 9
1»-H
1»-51
11-13