VAIN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
9
l
i
'r
|D-
sii^
n?
ij'
jtN
,jaar.
Men schrijft in bij b.. vaxdex KiiiicKHOVE, Drukker-Uitgever, Ooststraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
cW
I
doen
k. 1
Bil Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’sjaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent Rechterlijke eerherstellingen 1 fr.
Dr Annoncen voor Belgie. uligezonderd beide 1 laanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicitè, Magdalenastraat, Brussel.
13*'
re'
jesteit Woeste, patroon van den Veurnaar,
Baron Bethune wordt namelijk belicht
van vervalsching in openbare akten en
geschriften. Hij is ook afgevaardigde en
uit dien hoofde geniet hij van het voor
recht der niet-vervolging. Doch nog nooit
(l:
N. B. Sprekende van zekere Brussel-
sche agentschappen, heeft de Veurnaar
er eene vergelen te melden, waaraan onze
klerikale kring zich met veel nut zou
kunnen wenden.
Het is die agenlie die aan zekere wel
denkende klerikalen een mandaat verzekert
en waarborgt en dit, alleenlijk op ééne
lieden en kleine burgers, die mag geen
volksvertegenwoordiger zijn
Nog nooit hebben wij zoo klaar in de
ziel van onzen tegenstrever kunnen lezen.
Zijn artikel is waarlijk een mooi pas
port voor de naaste kiezing. <ioch wij
twijfelen of zij die slecht verdokene pil
zuilen kunnen doen slikken.
IP*
Uit den Veurnaar.
In eene lange zagerij vol ongerijmdheden
en dwaze, zotte praal over den gevier-
den toekomsligen volksvertegenwoordiger
Buyl, slippen wij eenige aanhalingen aan
die de politiek der klerikalen in een
zonderling daglicht stelt.
Vooreerst als er te Brussel agencies
zijn die kandidaten leveren, zoo ware hel
goed voor de klerikale partij van Veurne
zich naar eene dergelijke te wenden, want
hunne vertegenwoordigers hebben sedert
jaren niets opgeleverd dat waarlijk voor-
deelig aan de streek was. Steeds hebben
zij goed kunnen zwijgen en hebben zij de
kaas van hun boterham door grootere
kallen laten wegnemen.
Mijnheer Buyl die zal kunnen spreken,
dat moet de Veurnaar bekennen. Sedert
jaren heeft zijne grondige beredeneeringen
deerlijk de klerikale leugens, beloften en
paaimiddels ontsluierd en gebrandmerkt.
Komt de heer Buyl van Brussel zoo is
hij toch door zijne herhaalde bezoeken en
betrekking met de geringste werkman
zooals met de deftigste rijkste hoeren, als
Veurnaar aanzien door ai wie den voor
spoed en het welvaren der streek aan het
harte ligt, 't Is beter van Brussel naar
Veurne te komen dan van Veurne naar
elders te gaan wonen en de streek te
ontvluchten.
Wat christene liberaal betreft, wij
kennen groote katholieke Kamerheeren
die de weg naar de kerk maar weinig
betreden. Zijn dal misschien vrijdenkende
katholieken
De kiezers moeten voor Mijnheer Buyl
niet stemmen, raad eens waarom, beste
lezer, omdat Mijnheer Buyl afgehaald
wordt aan de statie door afgevaardigden
van den Liberalen Burgers- en Werk-
manskring. Zie, ware hij ontvangen door
barons of andere rijke nobiljons, T ware
een ander paar mouwen. Maar wie recht
zinnig de belangen der nederigen behart,
die voor groote vrienden telt de werk-
Klerikale Eerlijkheid.
Hoe eerlijk, hoe rechtvaardig de kleri
kalen te werk gegaan zijn sedert 1884,
zegt u wekelijks de Veurnaar; maar,
vruchteloos poogt hij feilen aan ie halen
Wij zullen hem een handje toe steken,
met eenige feiten aan te halen, ten bewijze
der eerlijke politiek door onze verscbillige
klerikale ministeriel! gevoerd.
1° Eene kieswet stemmen, waar be-
voorrechligden vier 'stemmen hebben en
de andere maar een, en dan nog over alle
daken schreeuwen Wij katholieken zijn
de beschermers der kleinen
2° De Loi wel stemmen waardoor de
eene 80 frank lasten betaald en anderen
niets.
3° Eene mililic-wel stemmen waardoor
de eene 30 franken trekt, terwijl jonge
lingen van neringdoeners die meer dan
50 fr. belastingen betalen, noglans in
benepender toestand zijn.
4° De nieuwe schoolwel stemmen
waardoor de gemeenteraden scholen
moeten ondersteunen waarover zij geen
toezicht hebben en waar zij niets te
zeggen hebben.
5“ De schooloorlog steeds voortvoeren,
waardoor (luizende familievaders meest
werkmanskinderen op straat gezel werden,
omdat zij hunnen eed getrouw gebleven
waren.
6° Miljoenen verbrassen aan nutlclooze
forten en geen cent vinden voor land-
bouwcrediel I
7° Ondanks hunnen kroel in 1884: Geen
cent, geen kanon, geen man meer voor den
oorlogsgod, de begrooling van den oorlog
sedert vermeerderen met 27 miljoenen.
8° In 1884 roepen weg met de be
lastingen en in 1900 meer dan 150 miljoen
meer uil onze zakken kloppen.
9° Sedert 1884 onze nationale schuld
met lionderde miljoenen vermeerderen.
10® Een enkele rechtvaardige wet
stemmen de evenredige vertegenwoor
diging en dit onder de brandendste be
dreiging van burgeroorlog en opstand 1
Wij spreken dan nog niet van die
komediewellen als de grenzen open en
toe, eer gesteund ten profijle der groote
veekweekers en stokers in plaats van den
boer; de margarine wel, zoo gezegd om
de boter te bevoordeeligen, maar die
averechts werkt en vooral eenen heil
zamer! invloed oefent op den geldzak der
margarine fabriekanten.
Óch ja 1 de Veurnaar heeft gelijk, T zijn
zulke goede bestuurders 1
Nog eenige jaren zulk bestuur en dan
zal Belgie er uil zien als Arabie na eene
sprinkhanenvlaag, alles opgevrelcn wat in
hof en land groeit, enkel weelde in de
cofTre-forts der nichtjes en kozijntjes.
Eerbied voor het gerecht.
De eerste maal sedert Belgie bestaal,
heeft onze slaafsche Kamer die aan zijn
vriendjes niets te weigeren heeft, aan de
rechtvaardige vraag van hel gerecht geene
voldoening gegeven.
Hel was dus niet genoeg ons leger,
onze spoorwegen, ons onderwijs, ons
belastingstelsel te ontredderen. Hel was
niet genoeg onze inwendige rust testoren
en door de onverdraagzame houding onzer
Ministers, eenen echten burgeroorlog te
verwekken.
Ons gerecht, bel bestuur der recht
vaardigheid, hel heilig pand der eerlijk
heid moet ook door onze steeds dieper
vallende bazen verkracht worden.
Ter zake de prokureur der rechtbank
van Dendermonde hcclï eene vraag tot
vervolging ingediend tegen den katholie
ken baron de Bethune, schepen der stad
Aalst, eerste luitenant zijner groene ma-
Vertrekuron van <lcn ijzerenweg van Duinkerke, 'Veurne, Gent naai* Slrussel en Dixmude naar IVieuport.
DUINKERKE
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
erfvijand van den volkspriesler Daens. Stout gesproken is half gewonnen, zegt
de Veurnaar bij zich zelven; en in eenige
geveinsde koelbloedigheid durft hij be
weren dat niet hel minste onverschil
jen
van Oostende, Veurne en Dixmude nopens
den rang en de plaats der kandidaten.
Halt 1 Leugenaartje, hier hebben wij u
vast op heelerdaad
Wat schreef echter de klerikale Feuille
d’Ostende
Onze afgevaardigden hebben moeite
om den weg in te slaan die hen door de
vrienden van Dixmude en Veurne is
aangewezen; want zij zullen zich niet
bevredigen met de slechte pillen in te
slikken die men hen gansch bereid
aanbiedt, hoedanig zij ook verguld
mogen wezen!.... Het ware eene mis-
daad om aan den willekeur over te
geven van een arrondissement dat niet
de zelfde belangen heeft als wij Daar-
om willen wij niet de voorstellen aan-
nemen van onze zusters of liever onze
schoonmoeders-associatien, enz. enz....
Gij ziet wel dal de klerikalen verre zijn
van malkaar te verstaan, voor hel be
deden der mandaten.
Doch wij raden onze vrienden aan die
oneenigheden niet te overdrijven; want,
op een gegeven oogenblik, zal hel orde
woord van hooger worden gegeven.
En.... silence dans les rangs. Onze kleri-
kaalijes zullen zeer ootmoedig den bevolen
knieval doen en zullen zich als slaven
onderwerpen....
H
Hel eenige doel van den Veurnaar is
immers tweedracht te zaaien in de rangen
der liberalen.
De kandidatuur van Mr Buyl valt hij
bijzonderlijk aan, waarschijnlijk omdat
onze klerikaaltjes dezelve meest van al
vreezee. Deze kunnen niet vergeten dat
tijdens de kiezingen van 1896 de klerikale
meerderheid gesmolten is als sneeuw
onder de zon, en dal, indien onze propa
ganda aangevoerd blijft zoo als ze is be
gonnen, die meerderheid, volgens alle
waarschijnlijkheid, in eene katholieke
minderheid, in ons arrondissement zal
veranderen 1
Die aanvallen strekken dus niets dan
tol eer van den wakkeren kandidaat der
liberale partij.
Maar, wij hebben trouw in onze liberale
vrienden; als koene strijders zullen wij
hand in hand den vijand bevechten. De
afstelling van het klerikaal ministerie is
het doel van den aanstaanden kiesslag.
De klerikalen zelve, moeten bekennen
dal zeer waarschijnlijk twee zetels door
de liberalen zullen overmeesterd worden
Met vereenigde krachten strijdende,
verhopen wij de drie eerste kandidaten
zegevierend uit de stembus te
komen zoo schrijft de Veurnaar.
Dit is onrechtstreeks bekennen dal,
indien de liberalen vereenigd blijven, zij
twee zetels zullen overwinnen 1
Wij doen dus eenen warmen oproep
aan alle de overtuigde vrijzinnigen, en
bidden hen het welvaren der liberale
partij indachtig te blijven.
Onze houding.
Als liberale volksgezinden treden wij op
bij den kiesstrijd.
Wij verstaan
Liberalismus of Vrijgczindhenl zonder
overdrevenheid, strekkende lol \ooiuii-
gang daar overdrevenheid strekt tol
wanorde. En volksgezindheid strekkende
lot welvaart der kleine burgerij en
werkers klassen.
Vijandig aan socialismus, dat wij als
volksvcrleiding of hersenschimmen aan
zien.
Godsdienstzaken niet aan te raken, we
verslaande dal wij een groot verschil
maken tusschen katholiek en clericaal,
daar hel clericalismus strekt lol de
priesterheerschappij, een onverdragelijk
juk dal slaafsche onderwerping en ver
drukking, hel tegenovergestelde van vrij
heid, bevat.
Thans dal de clcricalen hel deuntje
aanbellen, of zouden de liberalen, toen zij
aan T bewind waren, aan de kleine bur
gerij noch aan de volksklassen geen
diensten bewezen hebben, zullen wij eenige
door de liberalen uitgevoerde maatrege
len, kortbondig aanhalen, ten bewijze bij
welke maatregelen, zij liberalen, de volks
belangen hebben waargenomen en be
gunstigd.
Daar zijn onder anderen
1° Afschaffing van art. 1781 van hel
burger wetboek, welke wetsbepalingen
voorden nederige werkman, eene nadce-
lige en kwetsende veronderstelling be
vallen;
2° Afschaffing der werkmansboekjes;
3® Intrekking van den lijfdwang;
4° en 5° Vrijheid voor het aangaan van
werkhonden en werkstakingen;
6“ en 7° Wetten op de maatschappijen
van zamenwerking; op deze van ouder
lingen bijstand en op de werkmans-
woönsten;
8° Wet op T werk door minderjarigen;
9° en 10° Afschaffing der sledelijke tol
rechten en accij narechten op T zout;
11® Afkoop aan Holland der vaarlrech-
len op de Schelde;
12e Inrichting van gemeente fonds;
13® Afschaffing der invoerrechten op
T zout;
14° Vermindering der briefporten;
15® Wetten op den vrijhandel, in tegen
stelling der beschermingsrechten die de
bestaanmiddelen der talrijkste en minst
begoede volksklassen bedreigden;
16° Wei op de erfnisrechten;
17°, 18° en 19° Herinrichting der bede
laars werkgestichlen, der Bergen van
bermherligheid en der hervormings
scholen;
20° en 21° Herinrichting der spaarkas
en inrichting der pensioenkas;
22° Wel tol pensioen vergunning van
dienst doende mililianen;
23° Inrichting, op voorstel van M.
Frère Orban, der sebeidsraden;
24® De uitbreiding van volks onder
wijs.
Bestaal er eene staatspartij bekwaam
om, bij vermijding van gevaren die den
vooruitgang en de vrijheid bedreigen,
ons land met zekerheid tol zijne bestem
ming te leiden, T is de liberale partij.
De hoog bekwame Montalembert, bij zijn
brief van 14 April 1846 aan den heer De
Decker, aarzelde niet zulks te bevestigen.
Hij schreef. Indien aan uwe Grondwet
noodzakelijke veranderingen moeten toe
gebracht worden, moet zulks niet door de
katholieken voorgestcld noch uitgevoerd
worden.
Aan de liberalen moet die taak gelaten
worden.
Wees verzekerd dat zij aan hunne
plicht niet zullen falen.
Kiesnieuws.
Stout gesproken is half gewonnen, zegt
geveinsde koelbloedigheid durft hij be-
i beslaat tusschen de drie katholieke kringi
heeft de Kamer van dat voorrecht gebruik
gemaakt tegen hel gerecht. Deze maal
echter gaal er anders toe, de baron
Bethune zal niet gehinderd worden. Na
tuurlijk ware hel een eenvoudig werkman
het had wel anders geklonken.
Wij beweren niet hierdoor te bewijzen
dal baron Bethune plichlig is. Doch wij
vinden dal uit eerbied voor het gerecht
niemand, al was hij tien maal edeler dan
baron Bethune, zich aan bare oproeping
onttrekken mag.
Daarbij stellen wij T volgend dilemma
Ofwel baron Bethune is onplichtig, en
hij zal zijne onschuld klaar bewijzen en
hel gerecht helpen den waren plichtigen
te vinden.
Ofwel is hij plichlig en dan verdient hij
gestraft te worden, en moet hel gerecht
zoowel een Baron Bethune vervolgen
evenals de eenvoudigdc wildstrooper.
De onschendbaarheid der Kamerleden
kan niet strekken lot hel plegen van
onreclilvaardighed maar enkel om de
wetgevers in hunne debatten bet woord
volkomen vrij te laten.
u
Dixmude
NRuport
Nieuport
Dixmude
6- 40
7- 13
3-08
3-10
16-04
18-46
20-10
6- 00
7- 28
9-49
10-23
10-52
15- 59
16- 32
20-08
20-41
18 52
19-26
4-43
7- 16
8- 21
5- 55
6- 25
6-49
9-21
10-19
S*
10- 54
11- 31
11-55
14-58
16-55
7- 27
8- 00
8- 42
9- 15
17- 41
18- 14
9-23
9-56
11- 45
12- 18
13-32
11-05
8- 57
9- 27
9-50
12- 05
13- 16 I
1/muj
5-18
7- 43
8- 18
8-47
9-18
11-37
14-38
3- 40
4- 09
5-00
5-34
18-03
21- 08
22- 50
p»
|8>'
I BRUSSEL
GENT
I VEURNE
GHYVELDE
I DUIN KERKE
[1*
i
■er*
--.'a>gB»<PtBOSHS-1 ---
13-46 18-01
15-52 17-44 19-23
18-05 20-32 22-02
6- 43 10-41
7- 12 11-08
12- 27 14-11
13- 00 11-44
I V. VI Uil UUI. mei lid llliusic UllVCI bOl