VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
i
Ni
I
11’
AV
Xnterclag I' April 15)00-
hunne
111
N1’
s
duinkerke
GHYVELDE
VEURNE
GENT
BRUSSEL
,rl*
er>
11
Drie onzer verdienstelijkste sladsge-
J:
Dit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. -
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote /etters volgens plaatsruimte.
De Annoncen voor Belgie. uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor i...
Men schrijft in bij L. VANDEN
Kermisboek.
De begrooting van buitengewoone open
hare werken, zal 130 miliioen bedragen.
Onder andere credieten voor de Brug-
sclie havenwerken; voor eene spoorbaan
met drie lijnen, van Brugge naar Heyst;
voor eene elektrische tramlijn lussclien
Heyst en Nieuport; oO miliioen voor ver-
beteringswerken aan spoorbanen, gebou
wen en materieel; eenige miljoenen voor
forten rond Antwerpen en lol voltrekken
de omheining.
Toelaag voor een elektrische spoorweg
Brussel-Antwerpen.
Ziedaar boe de groote brokkeu/zullen
verdeeld worden.
Wij vragen of daarbij of bij de gewone
begrooting van openbare werken de
noodige credielen zullen voorzien worden
tol bedijken den Noordkant der Duinkerk-
vaarl tusschen V. urne en Adinkerkebrug
en voor de verbreeding, verdieping en
bedijking der Leege Golm of Bergenvaart.
Of blijft Veurne-Ambacht gestadig uit
gesloten, met verplichting in die gunsten
behoevens de groote slikkers te helpen
betalen
Ten gevolge der zware regens slaan
reeds sommige leege landerijen onder
water.
De clericalen noemen zich de bescher
mers van den landbouw.
Schoone bescherming voorwaar.
De gebruikers dier landerijen welke
thans aan overstrooming lijden, konnen
zich nu overtuigen dal die clericale be
scherming op ijdele beloften uilkomt en
zullen hunne dankbetuigingen diesweegs
bij de aanslaande Kamerkiezingen welen
ie kwijlen. En ’t zal wel verdiend zijn.
De Veurnaar speelt goed zijn rolhij
neemt de artikelen over van de fransche
liberale dagbladen van Oostende, waarin
men zoo weinig mogelijk den lof uit
spreekt van den kandidaat der liberale
Veurne'en'ien anderen laschl hij ook met zijn, van dien slecht opgebrachten koei-
eCll V«V» UUVMVVIVVM >«4 Mv»
liberale gazellen van Brussel en Genl
waarin men de houding der liberale
Vereeniging van Oostende naar waarde
-- k.-ulltJ veruienstenjKsie stausge-
nooten zullen aan de Wereldlentoon-
confraler, die met voldoening de slagen stelling van Parijs deel nemen en hebben
bel loffelijk gedacht opgevat hunne ge-
wrochten aan de beoordeeling hunner
medeburgers te onderwerpen.
Gedurende een drietal dagen zijn de
voorwerpen in het Paviljoen tentoonge
steld geweest. Een overgroot getal be-
Clericalc Vrijheid.
De Vrijheid van onderwijs willen de
clericalen derwijze aanleggen en uilvoeren
om hel openbaar onderwijs te smachten
en te vernielen.
In andere woorden de clericalen hande
len en werken gestadig om voor ben alleen
liet lager, middelbaar en boog onderwijs
in handen te krijgen en te behouden.
Die aanmatigende en overmatige handel
wijs blijkt overtuigend voor alwie zich
met de belangen van ’t openbaar onderwijs I
bezig houdt of bekommert.
Overal waar de clericalen als meesters
konden optreden hebben zij het openbaar
onderwijs om zeggens vernield.
Van af 1884 lol Mei 1899, hebben zij
hier 1933 scholen afgeschaft en du gelden
voor schoolbijdragen worden heden voor
een aanzienlijk gedeelte door de kloosters
genoten.
Thans wordt door de clericalen bel
middelbaar onderwijs gemikt, en in hunne
dagbladen wordt de afschaffing der Staats
Alhenée scholen geëischt.
Zij waren niet voldaan er, voor ’t gods-
lienst-onderwijs, priesters in le ingen,
die menigmaal dat onderwijsgesticht
waarbij zij aangesield waren, als inge
slopen vijanden tegenwerkten.
Zij willen de volstrekte afschalliing dier
openbare onderwijsgestichten natuurlijk
om de geestelijke gestichten le bevoor-
deeligcn.
De beroemde staatsman hr Thiers zegde
dal zij slechts dan zouden voldaan wezen
wanneer hun onderwijs datgene van den
Staal ganscli zou vervangen hebben.
Dit alles onder ’t valsche voorwendsel
der vrijheid van onderwijs!
Zoo verslaan zij de vrijheid dal ze
behoevens hen clericalen aan hunne
tegenstrevers worde ontrukt.
Bij art. 17 der Grondwet is de vrijheid
van onderwijs gewaarborgd en zijn alle
legenslrevige maai regelen verboden; doch
even daarbij wordt ook het openbaar
ond- rwijs bevolen.
Niettemin wordt bel opciibaaronderwijs
door de clericalen hardnekkig bestreden
on bijgevolg ook de schikkingen van ge
meld art. 17 der Grondwet, waarbij aan
’t vrij onderwijs even als aan ’l openbaar
onderwijs gelijk uilvoeringsreclit wordt
toegestaan.
De bepalingen, den zin en der. geest
onze. Grondwet willen zij door de stelsels
van T syllabus vervangen, even ds zij aan
de hedendaagsche maatschappij oudeeuw-
sclie standregels willen opdringen.
Daarbij zouden zij eene slaafsche en
verdrukkende wetgeving aanleggeu tegen
de gewetensvrijheid, de vrijheid van
denkwijze en de vrijheid der drukpers
gericht.
Wat er ook van zij de grondwetsbe
palingen betrekkelijk hel onderwijs dienen
behouden te worden, vooral opdat de
daaruit spruitende legenstrevigbeid en
mededinging, tusschen de openbare en de
vrije gestichten, verbeterde en vooruit
strevende leergangen zouden volgen.
Wat hoogst nuttig en dringend voor
komt is de leerplicht in bijna alle om
liggende landen ingerichl en nu in Neder
land ook aangenomen.
De tegenstand werd er door de katho
lieken en de protestanten of hervormden
gevoerd.
Doch twee uitstekende mannen der
klerikale partij, een priester de vermaarde
redenaar Dr Schoepman en advokaat
Kolkman stemden voor die wel der leer-
plicht.
Vier leden, socialistische gezinder),
noewei volgens hunne verklaringen de
leerplicht genegen, stemden er. legen, uit
oorzaak dat hel Ministerie hun voorstel
om ook verplichte kindervoeding en
Het Landbouwprogramma.
De buitengemeenten blijven eene gewich
tige rol spelen bij de Kamerkiezingen, en
hel is waarlijk te verwonderen dat wij
hier nu nog moeten vaststellen dal de
katholieke vertegenwoordigers nooit iels
gedaan hebben voor de buitenkiezers.
De liberalen willen aan dien toestand
een einde stellen, ten eerste met zelven
alles te doen wat in hunne macht is om
de landbouwkwestie lol ieders voldoening
op te lossen; ten tweede, door hunne
tegenwoordigheid onder de afgevaardigden
van ons arrondissement, de katholieken
te verplichten zich le schikken volgens de
eischen des tijds en ook op het gebied
van den landbouw de buitenkiezers niet
meer le paaien met beloften.
Ziehier nu hel Liberaal Landbouwpro
gramma, zooals hel opgcmaakl wierd
door hel Liberaal Kongres van 1894
Uitbreiding der landbouwcomicen;
Uitbreiding der bemiddelingsraden lot
de verschillige landbouwvakken;
Vormindeling en hervorming der
rechten van verwisseling van eigendom,
van registratie-, van overschrijving- en
van zegelrecht;
Herziening van liet huurkontrakl
(pacht); vermindering van hel voorrecht
der verpachters met het doel het land-
bouwcrediel te vergemakkelijken en uil
te breiden;
Wettige schikkingen om aan den
landbouwcr-pachlef eene rechlveerdigc
vergoeding te verzekeren voor de ver-
beteringen welke hij aan hel land heeft
loegebrachl;
Schikkingen bestemd om eenen lange
ren duur le verzekeren aan de pachten;
in bel belang eener goede bewerking
van hel land;
Verplichting van voorafgaande op
zegging door de eigenaars voor al de
schriftelijke pachten;
Gezondheidsmaatregelen voor’l vee;
Verzekering van hel vee en der land-
bouwvoorlbrengsels, onder hel toezicht
der openbare overheden;
Herziening der wel op de jacht in den
zin van eene betere bescherming van de
belangen der landbouwers;
Strenge toepassing der wetten tegen
de vervalschiug van zaaigraan en mesl-
sloffen of vetten;
Verlaging lot op de kleinst mogelijke
som der vervoerkosten m alle sloffen
en waren, die voorden landbouw be-
stemd zijn;
Verbetering der policie en der open
bare gezondheid te lande.
De landbouw bezwijkt tegenwoordig
onder de lasten van allen aard, en nooit
heeft hel katholiek ministerie iels gedaan
om die lasten al was hel maar een beetje
te verminderen.
Hel ministerie deed hel kadaster her
zien voor sommige goederen; maar de
landbouwers zagen hunne grondlasten
niet verminderen; integendeel zij ver
hoogden gedurig.
Sedert de zestien jaar, dal de katho
lieken aan het hoofd van ’s lands bestuur
slaan, hebben zij geen enkelen maatregel
genomen om den pachter en den eigenaar,
wegens hunne wederzijdsche rechten, op
denzelfden voet te stellen; zij hebben ook
niets gedaan om, in geval van sterfte of
ziekten onder liet vee en paarden, den
landbouwer tegen alle verlies le ver
zekeren en le vrijwaren.
Welnu, hetgeen de katholieken op dat
gebied niet gedaan hebben, dat zullen de
liberalen doen. Daarom ook zullen do
landbouwers den 27 Mei aanstaande in
massa stemmen voor de Liberale lijst.
i kleeding van staatswege in de wet le
begrijpen, deed verwerpen.
Zoo komt hel dat met onze clericalc
wetgeving op hel lager onderwijs, België
op dat gebied vroeger vooruitstaande,
thans lol den achtergrond gedaald is, zoo
hel onlegensprekelijk door de statistieken
tijdens de militielolingen bewezen is.
Dejeugd.de kinderen zijn onze hoop
en zullen welhaast de toekomst van
’t vaderland uilmaken.
Hel is dus voor alle weldenkenden eene
eerste plicht voor de goede opvoeding eu
voor hel degelijk onderwijs dier kinderen
te zorgen; van daar de leerplicht welke
zal en moet ingerichl worden.
Doch van een clericaal ministerie is
geen dergelijke wel te verwachten.
Reden le meer voor alle kiezers die
hun vaderland hoogachten en beminnen,
bij de aanstaande kiezingen voor de libe
rale kandidaten le stemmen, daar de
leerplicht op ’t liberaal program staat
ingeschreven.
Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s ja ars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Reklamen §0 cent. Rechterlijke eerherstellingen I fr.
het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenaslraat, Brussel.
KEnCKHOVE, Drukker-Uitgever, Ooststraal, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks
weet te beoordeelen.
Wij begrijpen die houding van onzen
mag lellen welke toevallig afgescheidene
vrienden afwisselen.
Doch hij zal ook onze huidige voor
zichtigheid moeten goedkeuren, want ons
gedrag gaal gepaard met het zijne. Zoo
lang er twist en tweedracht bestond
En zoo is het, zoo lang wij nog eene
sperk hoop bezitten onze rangen te zien
aan één sluiten met degene onzer politieke
slrijdbroeders van Oostende, wij ook ons
in eene wijze onthouding willen behouden.
Moest, per ongelukke, onze hoop
worden teleurgesteld, de Veurnaar weze
ervan overtuigd, de omstandigheden
waarin de oneenigheid zal lusschenge-
komen zijn, zullen aan onze lezers klaar
en duidelijk worden uiteengelegd. En wij
twijfelen er geenszins aan, of de liberale
kiezers van Veurne, Dixmude en Nieuport
en zelfs een gróót gedeelte der overtuigde
vrijzinnigen van Oostende zullen moeten
bekennen dat de houding der liberale
Associalien van Veurne en Dixmude niets
dan goedkeuring waardig zal zijn.
In afwachting, laten wij ons onverpoosd
en uit al onze krachten Werken tol den
vooruitgang onzer breede, vrije en ver
draagzame liberale partij. Onze vrienden
van hel Veurnambachtsche mogen hun
vaste vertrouwen stellen in de mannen
die op zich de verdediging onzer streek
hebben ter harte genomen.
--
TaTaard X
De redactie van den Veurnaar telt in
haar midden eenen onbeschoften schobe-
jak, waarvan de ezelsloeren dienen inge
toomd te worden. En, waarlijk, wij ver
wonderen ons dal in een blad, dat zich
ernstig vermeent, zuike laffe grofheden
worden overgenomen.
Een deftige medeburger, toebehoorende
aan een der geachtste familien der stad,
heeft belang in den goeden onderhoud
van het Zonneslraatjegelegen op
grondgebied Veurne, wijk Beweslerpoort.
bil belang bezit hij, in gelijker maat, met
een aantal aanpalende eigenaars waar
onder liberalen en katholieken die een
smeekschrift hadden toegestuurd aan hel
gemeentebestuur ten einde de herstelling
van dien weg te bekomen.
Denkende dat dit punt ging besproken
worden, is die persoon de openbare
zitting van den gemeenteraad gaan bij
wonen.
Eu die omstandigheid neemt de vuige
lasteraar van den Veurnaar te baat om te
spreken van den slaat van het.... Ezel-
straatje of het.... Zuhnestraalje. Hij ge
baart den naam niet juist le kennen; maar
men begrijpt zijn doel.
Welnu, wij achten dal een welgepasten
schop onder zijne kas of achterkwartier
het eenige is, wal zulke laffe penne-
kneebten verdient.
Vindt de venijnige schrijvelaar van hel
Veurnaartje hel anders, dal hij den masker
van zijn afgekookt gelaat afneme en zich
late kennen
1>; n zal de bedoelde heer kunnen oor-
verëënigtugeii van Dixmude, Nieuport e. i dealen of hel van zijne waardigheid zal
<T4 loozihi UT. z\z^lr oiin vnn dinn clnnht nnffahrnnlHnn
gelijk genoegen de antwoorden in der j poeister rekening te eischen.
hU’
Dixmude
Nieuport
Nieuport
Dixmude
20-08
20-41
9-18
11-37
14-38
3- 40
4- 09
3-08
3-40
16-04
18-46
2ii-I<i
5-00
5 34
18-03
21- 08
22- 50
6- 00
7- 28
9-49
10-23
10-52
9-23
9-56
17- 41
18- 14
18- 52
19- 26
8- 57
9- 27
9-50
12- 05
13- 16
1^'
4-43
7- 16
8- 24
BRUSSEL
GENT
VEURNE
GHYVELDE
DUINKERKE
5- 55
6- 25
6-49
9-21
10-49
5-18
7- 13
8- 18
8-47
7- 27
8- 00
iii—nm11 -iiniini ii’rfrttWWiiw
T-4.. jaar.
Tentoonstelling.
85*
lijn J*
N-
111*1
leM'
‘it*
13-46 18-01
15-52 17-44 19-23
18-05 20-32 22-02
6- 43 10-41
7- 12 11-08
12- 27 14-11
13- 00 14-44
- n.IWLJ f»JI IIHII» W1IWWWWM—B—MM
Vertrekuren van tien ijzeren weg van Duinkerke,
10- 54
11- 31
11-55
14-58
16-55
- - - - - ii'WH*»-»* ui --
Onze politieke toestand.
-i.t-xaj*»"111 -
w iiiL-i—HinwwTrMii—iiiM-iiiwiiwniii—niirr man i -- -uj t—nn a>
..--r l lil -■ -111 »»I1IIU»U.,1.,J - - - _1-L -SLU- --- -- - - -
Veurnc, Oent naai' Brussel en Dixmude naai* Nieuport.
6- 40 8-42 11-45 13-32 15-59
7- 13 9-15 12-18 14-05 16-32
ii nmimin ■mmimur
tusschen de klerikale bonden van Oostende
en Veurne-Dixmudc, heeft de Veurnaar
alles doodgezwegen; zelfs heeft bij hel
gepast gevonden zekere bijlende aan
vallen der Feuille d’Ostende onbeant
woord te laten.... in afwachting dal de
vrede tusschen politieke vrienden worde
geleekend.
rue en idii aiiutnuu mount nij mei oivvm upguui
