VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
Een Scheidsgerecht.
X.' 1».
Zaterdag Mei 1900.
Zoo i
van 1—
gnnsch
veel van
men van
tegen
I
Hel middencomiteit der Alliance telt
in zijnen schoot vertegenwoordigers aller
schakeeringen van het liberalismus.
Het biedt, denken wij, alle waarborgen
aan van onpartijdigheid en onafhankelijk
heid, die men te recht van eenen scheids-
raad eischen mag en T is de zending van
middelaar en desnoods van scheidsrechter
die liet u vraagt hem toe te vertrouwen,
in het hoogste belang der partij en des
lands.
Al die wisselvalligheden, al dal twisten
en strijden, noemt de wegenissen der
menschelijkheld.
Haastig en rcchtstreeds geraken wij
slecht vooruit, T moet bekampt, beproefd
en stil aanbereid worden aleer voor uit
voering bekwaam en rijp te zijn.
Hel katholiek geloof is Godsdienstzaak
en dat laten wij buiten spraak.
Maar hel Liberalismus is niet als de
Veurnaar zegt een afval van geloof noch
eene secte, liet is wel en alleenlijk eene
staatsleer waarvan de grondstclsels voor
onze Grondwet werden toegepast, be
sproken en gestemd door de Belgische
Congresleden waaronder de geleerde
ambten De Haerne, De Foere, Andries en
I meer anderen.
Daarenboven moet alle openbare ambte
naar, aleer in bediening te treden, den
eed afleggen van getrouwigheid aan de
Grondwet en aan de wellen van T Belgisch
volk.
De Grondwet is immers voor alle
Belgen verplichtend, doch de clericalen
maken er van misbruik in dezen zin dat
zij ze aanroepen wanneer zij er voordeel
bij vinden en dat zij ze voor hel overig
doemen, verachten en misprijzen, dal is
clericale handelwijs.
Welaan gij allen Liberale-Volksgezinden,
aan dal oud blik geratel van den Veurnaar
zult gij weinig gehoor leenen en wel
integendeel overtuigd wezen het uw aller
plicht is, uwe grondwellelijke vrijheden
te vervolgen en uit te voeren, dus bij de
aanstaande kiezingen voor de liberale
volksgezinde kandidaten te stemmen.
Mochle na de aanstaande kiezingen eene
heldere vrijheidszon ons duurbaar vader
land omschijnen, ’t ware heil en voor
spoed met de nieuwe eeuw.
Sedert lange jaren zijn er de klerikalen
enkel op uit de officiëele scholen af te
schaffen om ze door zoogezegde vrije
onderwijsgestichten te vervangen.
In menige stad ontmoetten zij hevigen
tegenstand bij de vrijzinnige besturen, die
dan gestraft werden met vermindering
van toelagen.
Zoo talrijk zijn de klerikale aanslagen
tegen de officiëele scholen dat verscheidene
nummers van ons blad zouden noodig zijn
om al dit onrecht aan te halen.
Wij moeten ons dus beperken.
Hel katholiek Gouvernement heeft 1500
onderwijzers en onderwijzeressen afgezet,
het heeft 833 lagere scholen gesloten,
185 bewaarscholen, 122a scholen voor
i duinkerke
De landbouvf en ons klerikaal ministerie.
Toen in Juni 1884, de katholieken aan
het bewind kwamen slichleden onze bazen
een landbouwministerie en verzekerden
ons dat enkel de bezorgdheid en de wel
vaart van onzen landbouw ben in hun
voornemen leidde.
In werkelijkheid diende het landbouw-
ininislerie als vergulde pil, om ons te
bedekken dat zij enkel zochten vriendjes
te plaatsen en zoo een nieuw legertje
i budjetvrelers in T leven te roepen.
De eerste minister van landbouw liet
zich bijstaan door twee zeer gewone
leeraars uit de katholieke universileit
van Leuven in plaats van onze uitstekende
professors van de Staats landbouwschool
van Gembloux te raadplegen.
Die twee zoo onkundige als gedwee
dienaars vooral der katholieke goochelaars
politiek omringden zich van een elal-
major jonge budjetknagers wiens vraat
zucht met de lijd van langs om meer
gedijde.
De katholieken roemen zich oneindig
veel goed aan den landbouw bewezen te
hebben
Zij beweren dat onder hun bewind zij de
landbouw lot eenen tot nu loc ongekenden
trap van vooruitgang gebracht hebben
Dat al door hel landbouwministerie
Moeten wij de wereldberoemde her
vormingen aanhalen, die ieder landbouwer
nog doet proesten van lachen of knars-
tanden van verontwaardiging.
Noemen wij enkel eenige verbeteringen.
Ieder kent nog de belachelijke historie
van de proefvelden. Deze hebben gedurende
vijftien jaar, vijftien miljoen aan onze
Staatskas gekost. Meest allen liepen ze op
een sisser af uit reden van met slechte
methode ingerichte en onvolledig be
studeerde toepassing.
Hoeven wij nog te spreken over de
oorringen der koeien en de geboorteakte
der verkensjongen 1 Onuitpullelijke kleri
kale voorzienigheid Moesten wij sedert
eeuwen dergelijke grootsche heilzame
hervormingen missen, al omdat er geenen
klerikalen arend, geen Debruin, klerikalen
minister was.
Wie kent pok niet de comedie, der
grenzen open en toe, hel kluchtspel op
de margarine en de landbouwslokerijen.
Ja, niet waar, de klerikalen hebben
onzen landbouw gered.
Enkel de echte heilzame hervormingen
alleen waren vergelen. Onze ministers
brachten enkel klatergoud voort, zonder
hoegenaamd geen nul voor den landbouw,
enkel vermomde lergmiddels.
Indien zij zoo mol den landbouw inge
nomen zijn, waarom dan niet de suiker
onttaksl; dan zou de kweek der suiker-
beclen eene echte goudmijn worden voor
onze landbouwgewesten.
Waarom de fabricatie van den nijver-
heidsalkohol, den zoogezegden gedenatu-
reerden alkohol vrijstellen dat zou de
kweek der mestdieren bevoordeeligen.
Waarom de initiatief niet nemen om
de betrekkingen lusschen eigenaars en
pachters te verbeteren, zoo dal de eene
niet ai te machtig en de andere niet
onderdrukt weze
Maar neen, dal willen onze bazen niet.
Zij zijn enkel uil op oogverblindingen en
hunnen eenigen wensch is de boei en nog
zoo arm en nog zoo onderdrukt te maken
I om ze des te beter te kunnen naar hunnen
I zin leiden.
Of zouden de clericalen de rechtscha
penheid dier Eerwaarde en geleerde abten
De Ilaernc, De Foere, Andries en hunner
medegezellen aan ’t Congres durven ver
denken
Integendeel hunne oprechte mede
werking roepen wij in als getuigenis en
lol staving onzer grondwettelijke vrij-
heidsstelsels waaruit tevens vloeit dal
men kan goed liberaal en calholiek zijn,
alles zonder overdrevenheid; dit schrijven
wij voor de gerustheid onzer lezers en
liberale vrienden.
De tegenstand zit elders, namelijk
lusschen liberaal en clericaal, dal kan
niet zamen beslaan, en dal is ook de
plaag des lijds.
Bij de bespreking in Holland der wet
op de leerplicht, werd zulks ook beslatigd,
niet alleenlijk bij de Roomsch-kalholieke
maar ook bij de Lulheraansche Kamer
leden en wel op kleine uitzonderingen na.
Iht Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; met de post 5 fr. Een afzonderlijk nummer 10 cent.
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklainen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen I fr.
.1 nuancen voor Belgic, utigezonderd beide I laanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
.Men schrijft in bij E.
<Ien ijzerenweg van
vaxoen KERCKIIOVE, Drukker-Uitgever, Ooslstraat, 6, te Veurne, en in de Postkantoren des Rijks.
Om verstandhouding te brengen lusschen I
de liberalen van Veurne en Oostende, ver
deeld nopens den keus der kandidaten,
heeft de Alliance van Brussel hare bemid
deling aangeboden
Ziehier in welke termen
Brussel, den 26 April 1900.
Mdnhekren,
Op het oogenblik dal in de gansche
uitgestrektheid van hel grondgebied de
liberale partij zich lol den kiesstrijd voor
bereidt, houden allen zich bezig met de
oneenigheden die in een zeker getal arron
dissementen beslaan, liet geldt inderdaad
hel beslaan zelf der regecring en alles
doel de instorting voorzien der klerikale
meerderheid, die in beide Kamers is tot
stand gekomen.
uj in eenige groote arrondissementen
het land de oude geschillen nog niet
verdwenen zijn, hebben zij toch
i hunne hevigheid verloren en is
alle zijden besloten de slagen
Lgcn den gemeenen vijand te richten.
De scheiding der groepen, nog van aard
betreurlijke gevolgen na zich te sloepen,
is toch geen hinderpaal voor de vertegen
woordiging der liberale partij in die
arrondissementen.
Anders js liet in arrondissementen van
kleine uitgestrektheid, waar de liberale
partij een enkelen afgevaardigde kan doen
kiezer..
Het is voldoende dat de partij zich
vcrdeele en tegen zichzelve strijde opdat
de wetgevende zetel, dien zij bad kunnen
winnen, voorzeker aan de klerikalen ge
geven worde.
Zoo is het, denken wij, in uw arron
dissement.
Men moet er uit besluiten dal de over
eenkomst moet tol stand komen.
De kiezing aanbelangt het gansche land.
Zij zet de eer zelve der liberalen uwer
omschrijving op het spel.
Hel mag niet zijn dat de toekomende
linkerzijde blootgesteld zij aan eene neder
laag, omdat de liberalen van een of ver
scheidene arrondissementen zouden ge
faald hebben aan bun jMicht er vertegen
woordigd te zijn.
De Alliance is geene kiesmaatschappij
en van de eerste dagen heeft zij zich ten
plichte gemaakt niet in te grijpen op hel
gebied der liberale vereenigingen; zij heeft
zich ingericht om de banden er aan te
knoopen en toe te halen, die alle liberalen
vereenigen moeten.
En T is in hare geestdrift voor liberale
eenheid dal zij het recht pul eenen drin
genden oproep te doen tot deze onzer
politieke vrienden, die door verdeeldheid
met onmacht worden bedreigd.
Wij denken er niet aan u eene welk-
danige oplossing van hel geschil op te
dringen, maar we meenen toch dat eene
oplossing noodzakelijk is. En we denken
u te mogen vragen ons toe te laten eene
poging aan te wenden in den zin der
verzoening.
Do liberale vereenigingen van Veurne
en Dixmude hebben geantwoord dal zij
het voorstel bijtreden en er in toestemmen
het geschil te laten oplossen door het
Midden-comiteit der Alliance
Zoo het schijnt heeft het comiteit dci
liberale associatie van Oostende insgelijks
het voorstel aangenomen; doch, stéllen
die hoeren voor, de betwisting aan den
scheidsraad van Hasselt, die samenge
steld is uit de hecrcn Bara, Neojean en
Fëron, toe te vertrouwen.
Laat ons, met den Oostendenaar hopen
dat de toon der bladen, die al zooveel lot
de scheuring hebben bijgedragen, nu wal
zal dalen en van zijne bitterheid zal
verliezen.
T Is waarlijk bedroevend krachten le
zien verspillen, om politieke vrienden te
bestrijden, als men ze zoo nuttig kan
gebruiken lol hel bekampen van klerikale
tegenstrevers
Allen dus met vollen moed vooruit
De dagen van hel ministerie zijn geteld.
Op 27 Mei zullen de liberalen hel bewind
over ons land overmeesteren
Onze grondwettelijke Vrijheden.
Zoo als voorzien, haalt de Veurnaar
legen de kiezingen allerhande schrikbeel
den uit den hoek, om zijne tegenstrevers
te vellen en af le breken.
Zoo eenige uittreksels, dat is niet erg;
T spreekwoord zegtmet twee woorden
van iemands schrift, doet men hem
hangen.
Wilden wij zulks volgen, menige ge
schiedenis feiten, allen van vervolginsgeest
getuigende, ja veel erger dan die schrift-
uittrekscls, werden hier lastens de vroeger
en hedendaagsche hardnekkige klerikalen
aangehaald.
Door opgewonden haat en dweepzucht
werden Koningen en Prinsen vermoord;
ontstond de Inkwisilie of geloofsonder
zoek, do Sl Barlheisnacbt, de slachterijen
in de Ceneensche gebergten, voort be
houd van T schuilrechl van misdadigers
in kerken en kloosters werd jaren lang
getwist en bloed vergooien en meer
dergelijke gruwelen gebeurden in den
ouden lijd.
Nu worden andere schalksche pogingen
aangelegd, als de propaganda in de kruis
gazetten, de geldklopperijen door de
Assomptionnisten in Frankrijk; in ons
land, de godsdienstleergangen van j]gr.
Ruller, algemeen vicaris te Luik, en in
zekere clericale dagbladen de verachtingen
en beschimpingen opzichtens onze grond
wet, aan eene vuilniskar vergeleken en
de grondwellelijke vrijheden aan etter
builen.
Wij nemen uil den las en achten het
genoeg voor alsnu, want T is wagelijk.
i
Dixmude
Nieuport
N'.euport
Dixmude
6- 10
7- 13
13- 32
14- 05
17- 41
18- 14
8- 42
9- 15
11- 45
12- 18
ADVERTEN
5-18
7- 43
8- 18
8-47
15- 59
16- 32
4-43
7- 16
8- 24
9-18
11-37
14-38
3- 40
4- 09
7- 27
8- 00
18- 52
19- 26
3-08
3-40
16-04
18-46
20-10
l VMIl
8- 57
9- 27
9-50
12- 05
13- 16
10- 54
11- 31
11-55
14-58
16-55
9-23
9-56
5- 55
6- 25
6-49
9-21
10-49
[T—MTÏWia—1
jaar.
20-08
20-41
Hel Inger Onderwijs.
I BRUSSEL
GENT
VEURNE
I GHYVEI.DE
12- 27 14-11
13- 00 11-44
5-00
5-34
18-03
21- 08
22- 50
Vertrekuren
DUINKERKE
ghyvelde
VEURNE
GENT
BRUSSEL
Duinkerke, "Veurne, Gent naar Brussel en Dixmude naar IMienport.
6- 00 9-18 13-46 18-01
7- 28 11-37 15-52 17-44 19-23
9-49 14-38 18-05 20-32 22-02
10-23 3-40 6-43 10-41
10-52 4-09 7-12 11-08
