Nr 2. Nr 2. u z°° de M' heoben, eemgc maanuen geiuueu, ..j„.v wetsvoorstel neergelegd, dal voor eeuwig I zijn, in voorkomend geval, meer dan in hel verschillige ge®efj „eineiigd; *K men de stemm8* voor de volksvf*611 Mijne lleeren, de liberale partij komt l niet tol u met ijdele beloften Zij heeft een program dat gij kent, en weest er verzekerd van, dat zal uitgevoerd worden. JVat wij willen is eerst en vooral het verplichtend onderwijs: Wij willen dat iedereen door zijne bekwaamheid en zijne kennis, zijn eigen belangen kunne vvaar- macht. meervoudig stemrecht, hadden de kleri- kalen 104 gekozene in d* - wanneer er maar 40 liberalen |en socia listen werden gekozen Kan men eenc 1 Hel is nu zestien jaren, Mijne Hoeren, dal de klerikale partij aan ’i bewind is, en gij weel allen hoe zij aan’i bewind is gekomen. Zij trad te voorschijn met een programma dat overstroomde van beloften .-verminde ring van belastingen, vermindering van krijgslasten, vermindering van diensttijd. Voorspoed, welvaart, rijkdom, én voor vrijheid, én voor handel, én voor land bouw, dit alles, en nog veel meer, zou zij I welen te verwezenlijken. Zij ging aan alle mogelijke eischen voldoening geven nooit zou Belgic zulke lijden van welzijn en van geluk hebben beleefd. Welnu, wal heeft de klerikale partij gedurende die 16 jaar tol stand gebracht'I Wij hebben hel recht haar rekening te vragen over l»ar bestuur. Mijne Heeren, is die toestand niet wraakroepend? En moet daar niet onmid dellijk een einde aan gesteld worden En bij iedere kiezing, gij herinnert hel u, Mijne lleeren, werden in de klerikale bladen, in de klerikale meelingen, tot in do sermoenen, de liberalen aangeklaagd en uilgescholdcn als vijanden van den godsdienst. Dit alles, was leugen en bedrog! De klerikalen zelven zijn thans gedwongen hel te bekennenin hunne onmacht tegenover do socialisten, hebben zij, bij middel van de wet op de evenredige vertegenwoordiging, zich op de liberale partij beroepen, om orde en recht te handhaven. Zij zelven zijn het die de zoo genaamde vijanden van den godsdienst in I de politieke leiding hebben toegelaten. Zullen zij nu nog durven beweren dat de liberale partij - die de partij is van vrijheid voor iedere denkwijze als on godsdienstig moet worden geschuwd en vervolgd, of zullen zij bekennen dal zij, hunne eigene geloofsbeginselen verloo chenend, de vijanden van den godsdienst tol hel politiek leven hebben terugge roepen Ziedaar, den toestand waar het kleri kaal bestuur ons heeft gebracht. Is het nog geen lijd om er een einde aan te stellen De krijgslasten zouden verminderd worden De leus der klerikalen wasgeen man, geen paard, geen kanon meerZij zouden zich verzetten tegen alle ver meerdering van lasten, zoowel in geld ais in manschappen. En weinige dagen na die stellige be loften, stemden zij 554 millioen buitengewone kredieten voor het leger. Zij stemden de réserve, zij brachten den diensttijd, voor 30 duizend man, van 8 op \3jaar, en zij wisten de wet zoo te ver draaien dat de getrouwde milicianen der 9 en 10 klassen konden onder de wapens terug geroepen worden. Zij, die zich verbonden hadden geene nieuwe uitgaven voor het leger te doen, zij maakten versterkingswerken aan de Maas, die aan het land T55 inillioen hebben gekost. Den heere Verbeke wordt hel woord toegestaan en in eene sierlijke toespraak die herhaalde malen door de geestdriftig- ste toejuichingen wierd onderbroken, drukte zich uil als volgt Mijne Heeren, Hel is met een waar genoegen dat ik ui\e uitnoodiging op deze openbare ver gadering van heden heb aangenomen. Ik heb immers eene dubbele plicht jegens u te vervullen; ik heb u te bedanken en van l ganscher harte, voor den blijk van ver trouwen welken gij mij hebt gegeven: van dit vertrouwen, weest er verzekerd van, zal ik mij waardig loonen. Ik 1..1 .J. ‘j te laten kennen en u te zeggen, waarom ik als candidaat der liberale partij ben op- gclreden, en wal ik mij ten plichle zal rekenen ten uilvoer te brengen om aan uw vertrouwen te beantwoorden. heb ook u mijne politieke denkwijze I ^aar een verschil van 13 duizend stemmen waren (jus ongeveer van gelijke wij willen, waar hel mogelijk is, hun de macht. noodige hulp verleenen. De werker die En noglans, dank aan hel schandelijk door zijnen ouderdom in zijne behoeften de Kamer, dan op de ondersteuning van den Slaat. Mijne Heeren, de politiek der klerikalen gedurende die zestien jaar heeft maar een Er. in zake van Staatsonderwijs, wat hebben zij gedaan Hier ook. Mijne Heeren, hadden alle hunne pogingen maar een doel Hel Staatsonderwijs te niet te brengen zjj wennen in ons lami y/o gemeente scholen afgeschaft; zij hebben aan de scholen der geestelijkheid jaarlijksche toe lagen, op de kas van den Staal, van 2 inillioen 250 duizend fr. verleend En daarin zijn niet begrepen de aanzien lijke sommen door Provinciën en ge meenten aan het klerikaal onderwijs be- I voeren zijn, laald! 1 En welke is de uitslag van dit alles? Helaas, die uitslag is diep bedroevend. Hel is bewezen dal op den dag van heden 250 duizend kinderen niet naar school gaan, en dal 25 volwassenen op 100 noch lezen noch schrijven kunnen M. Buyl wordt slechts op ééne *°°r waarde gekozen het is dat Iedere® zijn plicht kwijtte voor gansch lijst Nr 2. Bij hel eindigen zijner rede, die in eene zuivere vlaamsche taal wierd uitgesproken en met de meeste aandacht aauhoord werd aan Mr Verbeke eene gevoelvolle ovatie gebracht. Men mag hel zeggen en wij hebben hel met genoegen bestaiigd. M' Verbeke is een symphalhiek man, die, van den eersten oogenblik af, de genegenheid zijner kiezers heeft welen te verwerven. doel gehad hel bewind dal zij veroverd hadden te bewaren, zich aan liet bewind te versterken, en daartoe waren voor hun alle middelen goed. Zoo wisten zij. op schalksclie wijze, een bedriegelijk meervoudig stemrecht in te voeren dal den uitslag der kiezingen moest vervalschen Ziel daar, Mijne Heeren, in bondige woorden, wal ik mij lol plicht zal rekenen, I in de male van hel mogelijke, le ver- De politiek der liberale partij is eene politiek van eerlijkheid en oprechtheid, eene politiek van gelijkheid en recht vaardigheid. Wij laten aan anderen de programmen over, met valsche beloften die niet uil le lende 16,185 siemmen. De gezonde, de praktische zin onzer En nu zijn er slechts 17,500 noodHf vlaamsche bevolking b zich niet lalcii twet* lil» •talc V<»lk>v<•rb* misleiden noch door hen, die uil eigen doen kiezen baat, de godsdienstige mei de politieke Dus hoeven er slechte 1315 stomm®» belangen willen verwarren, noch door hen, die door droombeelden, hel geluk van allen beloven le. verzekeren. Mijne heeren, de liberale partij is, sedert jaren, zoo goed als uil de Kamers gebannen geweest. Sedert jaren werd er gezegd en herhaald dal hel liberalism dood en begraven was. Dil was de droom van onze tegenstrevers die door hun kies bedrog de liberale partij lol de onmacht hadden gebracht. Zij dachten, zij wisten niet dal liberalism niel kan sterven, omdat de gevoelens van vrijheid, omdat de grond beginselen van gelijkheid, van recht vaardigheid, van eerlijkheid, die hel leven, die de ziel zelve zijn van hel liberalism niet sterven kunnen 1 Zij die ons hebben verdrukt en vervolgd, zijn nu gedwongen, door de noodzakelijk heden van den loesiand, zich op de libe ralen le beroepen. Onze partij, door de beproeving ver sterkt, treedt nu weer hel strijdperk in, even jong, even moedig, even krachtig als vroeger; en wij mogen het luide op verkondigen de kiezing van 557“ Mei zal de zegepraal zijn van de lïlierale partij in ons land! Mijne Heeren, ik onderzoek hier niet in hoe verre al die uitgaven goed en nuttig zijn geweestik wil u enkel loonen, wal de beloften der klerikalen waard zijn Zij zouden alle grieven herstellen, iedermans rechten zouden gewaarborgd en alle denkwijzen zouden geëerbiedigd worden 1 Minister Beernaert verklaarde plechtig, vóór de kiezing, dal zij de wereld zouden verbazen door hunne ge- matigheid 1 En wal hebben wij ondervonden Alle ambten, alle bedieningen, alle gunsten, waren voor hunne dienaren en voor hunne vrienden. Alwie den naam van liberaal droeg had niets meer te hopen, kon niets meer bekomenBe kwaamheid, kunde en kennis, bewezen diensten, niets werd in aanzien genomen van hen, die niet slaafsch aan de klerikale partij waren onderworpen. De belastingen zouden verminderd worden 1 Wie van u betaalt nu min dan over }6jaar In 1885 beliepen de Staatsbelastingen lol 164 millioen. In 1899 zijn zij ge klommen lol 20G millioen. Dus op 14 jaren lijd, onder het klerikaal bestuur, zijn de belastingen van i;;— 455 millioen geklommen De gewone uitgaven van den Staal be liepen onder de liberalen, in 1885, tol 319 millioen. In 1899 beloopen zij lol 435 millioen. Zij zijn dus, op 14 jaar, van 11<$ inillioen vermeerderd. En bet klerikaal ministerie komt, don do«»C< no «1 f vlcrui sche meerderheid, schier zonder tegen spraak, zonder eenig onderzoek, eenc nieuwe uitgave van 140 millioen te doen stemmen Waar zullen die 140 millioen worden gehaald Zijl gij hel niet die ze mei uwen arbeid, met uwen handel, meluwe nijver heid zuil mogen bekostigen Ambacht. In naam der liberale Associatie van Oostende roep ik en met volle borst Weg met hel klerikalismus Ecnsgez’11 vooruit legen onzen gemcenschappelij11 ijand Geestdriftige loejuicnin- gen, onophoudende geroepen van Ltf'c Oostende Eindelijk verschijnt op hel sloelle onze geliefkoosde VOlk m uw. jxuv.i iiiijl. hel Mei moeite verkrijgt de ree‘enc«e woord, daar de in verrukkinggtb toehoorders, om zoo le zegge*1» e einde schijnen te willen stellen nat kreten Leve onze Buyl1 vede, In eenc kernachtige en K'oc®'° .peitn waarvan onze vriend Buyl hel Vëuinc-Dixmude. Hij bestaligi m* - ,js, geeslering de herleving van hel lücjl)}! mus in onze geliefde streek, neiiv die reeds, tijdens de laatste gi'1”1 vcr. kiezingen, zich op doorslaande wijle je openbaard heelt en dio ons l.oe 31 ic(1. toekomst met volle vertrouwen in l® 1(je Spreker brengt eene verdiende aan zijnen tnedekandidaal den heer in i meester Pieters en doel uiischijncn n de talrijke redenen zijn om den ge’ volksvertegenwoordiger terug na. Kamer te sturen. kvcn Verders maakt hij in hreedo lr' de politieke levensbeschrijving 'a” Verbeke. als MM. Victors C" j verzeker"; i op 27" Mei aaiisUande, di ie u nnen k vierend uil de slembus le doen koiOc! Na eenigc woorden van dank ui t> sproken door den heer I). De Brauwc' gaal do vergadering uil een, oiuh’i levendigste geestdrift, allen zich bclove*1" le werken en le siemmen voor <le lijMteii N' Kan men eene hatelijkere miskenning I purtij van de rechlen van hel volk kunnen uil- machtige aanmoediging vinden zijne vertegenwoordigen. Ik mag hel u zeggen, h' 'e| volgt hij, de Oostcndsche liberalen zijn *n niet hart en ziel met u. !n<Jien niei. eeiW bijzondere plechtigheid onzen aclubaren •urgemeesier had te uggehouden, zou Inj zich gelukkig geacht hebben hier eenen broederhand ie komen reiken aan van Veurne- Lnnt ti niet minleitl*”1 Mei droevigen spijl vernemen wij de geestelijken zich openlijk in ^®°.E,nsi Heken strijd werpen, alsof degoy6'' er- en zijne dienaars in gevaar zouden koeren. Kiezers* Herinnert u, wal de heer Buyl - uifmaakt van ons Vlaandcreii, moet op de I afgevaardigden De I middelen daartoe zijn dan ook in hel I program der liberale partij aangeschreven. I Dil alles zal door mij niel uil hel oog I worden verloren, en ik ;<il ook niet ver- I gelen, dat ik de vertegenwoordiger ben van I onze Vlaamsche kust. Hare behoeften zijn I mij niel vreemd, en wal zal geëischl worden, én voor hare vischvangsl én I voor hel uilbreiden van hare haven, én voor hel slichten van schuilhaven, en voor alles wal hare belangen belrefl, zal door mij op krachtige w ijze worden onder steund. De liberale partij kan niel onverschillig blijven aan de belangen van ’s lands ver- --- dediging. Een vrij land, wil hel zijne on- I Mei kandidaten zoo als MM. afhankelijkheid behouden, moei bij machte I Verbi'ke is de klerikale partij ziin. in voorkomend ge' d, zijne onaf-1 nn I hankelijkheid le kunnen verdedigen. I Daarom is hel niel noodig en de lasten en den dienstplicht le overdrijven. De i algemeene dienstplicht dient te worden in- gevoerdHij berusl overigens op de grondbeginselen van gelijkheid voor allen, die de grondbeginselen zijn van hel liberalism. niel stemmers gewonnen ie w0!n m. om dien schitterenden uitslag ie beko"* r En die 1315 siemmen hebben wij i3f zeker ingewonnen, wanl onbeiwis*u‘ is hel, dat sedert 1896 de anli-klcrlK mei reuzenstappen zijn vooruitgegau*1 Moed dus I Slrijdgenoolcn jl Allen, zonder aarzelen gestemd» °l uwe stembriefjes voor Kiezers De stemming is geheim I v3n Niemand kan welen len voordeeic welke pariij gij uwe slem uitgebr llcbl! voUc Oefenl uw burgerrecht uil, 111 vrijheid 1 Luistert alléén naar uw geweien Handelt zonder vrees 1 De kiesbrioven van i len worden mei duizenden gemengd» is dus onmogelijk dal kunne herkennen I Eenen dop alleen den onder zij gekomen zijn Bij de kiezing - candidalen heel hel land door, een millioen en l der regeering bekwamen er f Er was dus, lusschen de twee partijen 1 De heer A. Van Graelschepc, s> crelaris I der liberale Associatie van Oostende, l verklaart dal hij door Mr Pielers, belast I is geweesl dezen op de vergadering le Mannen vooruit! Onze vrienden van Oostende z>J11 mei ons volkomen cens. Alle de liberale bladen onzer ni.Cd’ kiesomschrijving gaan hand In hand i£ De liberale lijsl zal op 27 Mei aanstaak® eene glorierijke zegepraal behalen. Will gij de prooi op de somZiobie* In 1896 bekwamen de liberalen arrondissementen Veurne-Dixmude-O° van 98 voor de wet- I 1 gevende Kamers, bekwamen de klerikale 1 diging der minderheden voor alle kiezing 9 duïzend siemmen De tegenstrevers denkwijze geëerbiedigd worde co mei - len IVtj willen het lol van-de arbeidende klasse, van noodige hulp verleenen. De werker die nemen, zijne plichlen volbrengen en t rechlen verdediger.; wij willen, door hel onderwijs, nieuwen welstand en gvooleren vooruitgang voor hel volk. Il’ij willen meer gelijkheid, volle rechlvaar- digheid op politiek gebied zien heerschen en daarom willen u’ij de afschaffing van het meervoudig stemrecht dal de verlegen- zijne moedige medestrijders Ziet Mijne Heeren, lol welko uitslagen woordiging van hel volk lol nog toe heelt J vervalscht. Wij willen de evenredige vertegenwoor- om dal wij willen dal iedere politieke 994 duizend. I gelijke rechlen zich kunne doen geld de kleine burgerij verbeteren Eindelijk vcrschijnl op "Lel.1.m?.eLk’!\ V(>orzien. Iicefi hd recht de'n ïmer”Adolf'Bu>1 Mijne Hoeren, handel en nijverheid even als de landbouw, moeten bij de liberale 1 eene ruime ondersteuning, eene Handel en nijverheid moetenen zullen eenc krachtige uitbreiding verkrijgen F r, M" h 'ai het i e la.n.dbouw’ ijkdom en de macht En dn, Mijne lleeren, was mol hel i eenig bedrog dal door de klerikalen werd eerste plaats worden aanaêmnêdinit gepleegd middelen danrtna 7iin Zij wisten, voor de gemeente kiezingen, eene bedriegelijke vertegenwoordiging der minderheden op le dringen in de groole sleden, daar, waar zij nooil in de ge meenteraden zouden hebben kunnen binnnendi ingen. In de kleinere steden en op den buiten, waar zij over de meerderheid beschikten, wilden zij van geene vertegenwoordiging der minderheden weten, omdal zij niet wilden dal andersdenkenden in hel bestuur zouden vertegenwoordigd zijn 1 Zij waren er zelfs toegekomen dal zij dachten eens en voor goed alle vrijzinnige partijen te kunnen verpletteren Zij hebben, eenige maanden geleden, een en altijd, zonder hoop op redding, aan de klerikale partij hel beheer van hel land moesl verzekeren. De opstand van hel land heeft dien i schandelijken aanslag tegen onze vrijheid doen mislukken. I I I I I 1 Lil I.WK.....W, kg}

HISTORISCHE KRANTEN

Het Advertentieblad (1825-1914) | 1900 | | pagina 2