DE WEES I/O MECHELEN
VAN VEURNE
NIEUWSBLAD VOOR VEURNE EN HET ARRONDISSEMENT
EENE UITVAART
blijspel met zang in een bedrijf
door Spf.elmans.
30 IVovember 1901.
*T.' 48.
jaar.
.Men schrijft in bij i/. vaiwomiw kerckhove,
des Rijks.
Schoinvburg van Veurne.
PROGRAMMA.
Prijzen der plaatsen als gewoonte.
Bureel 4 iji ure. Begin om 5 ure.
r
H
I
van Antwerpen en Rachel Thery,
van Gent, en van
de symphonie-afdeeling der
Koninklijke Maatschappij Ste Cecilia,
onder het bestuur van den heer
Vander Linden, Zoon.
i
van; terwijl de seminaristen ontslagen
-An
werkmanszonen de schoonste dagen van
met de medewerking der tooneel-
speelsters Mev. Hebbelynck-Vergult,
van Antwerpen en Rachel Thery, I
Beroemd Vaderlandsch-Historisch
Drama in vier bedreven.
Gevolgd door:
nummer 10 cent.
„il fr.
Publicité, Magdalenastraat, Brussel.
Vk'nt willen de liberalen.
Toen, voor omtrent 17jaren, de libe
ralen van het bewind geraakten, niet op
eene kwestie van grondbegin, maar door
vraagpunten van stoffelijke» aard en door
oneenigheid in de liberale gelederen,
hebben do klerikale» de gelegenheid te
baal genomen om, zoodra zij meester
waren, alles te vernietigen wal de libe
ralen op demokratlsch gebied lol stand
gebracht hadden Zij voerden partij wetten
in, die voor gevolg hadden dat, in de
Kamer, het Vlaamsche land door geen
enkel liberaal meer vertegenwoordigd I
was; voor de invoering der evenredige
vertegenwoordiging waren nog enkel de
VVaalsche gewesten door een vijftiental
liberalen vertegenwoordigt. Nu is de toe
stand veranderd, de dag is niet ver meer
verwijderd dat de liberalen, voor hel wel
zijn van het land, terug het Staatsroer in
handen zullen nemen. Wal zij zullen be-
trachten en zullen verwezenllijken, is hel jaren geleden.
Weg met de belastingen
Ja, weg met de belastingen dit was
de kreet der klerikalen zoo een twintigtal
Onder dien kreet gelukten de bedriegers
er dan ook in het libeiaal ministerie
Frère-Orban omverre te werpen.
En zeggen dat te dien tijde de alge-
meene begroeiing van ’s Rijks middelen
maar weinig meer dan de helft bedroeg I of de' andere parlif
der tegenwoordige. 1 o 1
Inderdaad, M. de Smet de Naeyer komt
de begi ooling voor het jaar 1902 neer te
leggen beloopende tot de kolossale som
van 488 miljoen
488 miljoen Ja, dit schrikverwekkend
hit Blad verschijnt den Zaterdag van iedere week. Inschrijvingsprijs, voorop betaalbaar: 4 fr. ’s jaars; met de post 5 fr Een afzonderlijk -
Bekendmakingen 20 centiemen den drukregel. De groote letters volgens plaatsruimte. Reklamen 50 cent. Rechterlijke eerherstellingen
De Annoncen voor Belgie, uitgezonderd beide Vlaanderen, alsmede die voor het Buitenland worden ontvangen door den Office de
Voor weduwen en weezen der
visschers van de Panne.
Ten gevolge der vraag welke de heeren
Buyl en Termote, liberale volksvertegen
woordigers, aan den heer Minister van
Arbeid deden in de Kamer, heeft hel
Comileit der Bestendige Ondersiandskas
voor Werkongevallen inlichtingen ge
vraagd over den toestand der diep be-
proelde visschers.
Deze Ondersiandskas heeft een hulpgeld
gezonden van twee duizend frank, zoo als
volks- I u*l hel volgend antwoord door den
1 minister, dinsdag in de Kamer gegeven,
op de vraag der heeren Buyl en Termote;
Uit eenen brief, mij den 22“ dezer
secretaris
der Voorzorgs- en Ondersiandskas, blijkt
dal deze kas eene som van twee duizend
frank aan de schipbreukelingen der sloep
Pécheuse hebben uiigedeeld. Anderzijds
kon, vooral dank aan de tusschenkomst
van T Belgisch consulaat te Duinkerke,
de vergoeding van 1,180 frank, door de
reeders der sloep gevraagd, lot 400 frank
worden verminderd.
Maar volgens den benijder van den
Veurnaar mag het zulks bij de visschers-
bevolking niet doorgaan. M’ Buyl zou
zelfs het recht niet hebben gehad hel
blijde nieuws over te seinen met bede de
beproefde lamilien er over te verwittigen
Kan men zich waarlijk belachelijker
houding inbeelden 1
Nu, zulke walgelijke gevoelens zijn
slechts bij de klerikalen alleen te vinden
Want, ziel rondom u, zelfs wanneer zij
aan eenen armzaligen sukkelaar eene
aalmoes schenken, dan handelen ze toch
maar uil persoonlijk of politiek belang;
zij geven bet.... mei afgunst, en met de
zoele hoop, welke zij meerendeels niet
verbergen, dat, bij de naaste gelegenheid,
bij voor de klerikalen zal stemmen
En ddt heeten zij christelijke liefde
Te Dixiuude.
De openbare vergadering welke zondag
laatst ie Dixmude plaats greep heeft eenen
bijzonderen schitterenden uitslag ver
worven. Eene massa volk stroomde zich
in de ruime zaal van het Bourgondische
Schild.
M. Van Ryswyck, burgemeester van
Antwerpen, die door eene nieuwe rouw
getroffen was geweest, was andermaal
belet deel te nemen aan de belooging. Hij
was vervangen door den gekende» vlaarn-
schen redenaar, M.r Julius Devigne, volks
vertegenwoordiger en schepene der stad
Gent.
Spreker heeft in eene wel doordachte
rede de vijf punten uitgebreid van hel
liberale parlementaire programma de
evenredige vertegenwoordiging der min
derheden en hel algemeen stemrecht; hel
verplichtend onderwijs; de persoonlijke
krijgsdienst; de strijd legen de uitbreiding
der doode hand en de verdediging der
rechten der werkende klassen.
M. Devigne heelt gedurende ander half
uur de aandacht der talrijke toehoorders
geboeid en deed meermalen de geestdrif-
ligste toejuichingen losbarsten.
Van alle kanten waren politieke strijders
cn in de Postkantoren
Op gebied van openbaar onderwijs zijn
de klerikale» gezworen vijanden van de
volksontvoogding; zij hebben zulks ten
overvloede aangeloond door zooveel
scholen mogelijk te doen verdwijnen;
scholen onder de liberale regeering tot
Drukker-Uitgever, Ooststraat, 6, te Veurne,
i lijks 200 miljoen franks meer uitgegeven.
Waar gaat het geld naar toe
I Wij verleren bijna een half miljard en
daarenboven groeit onze schuld maar
gedurig aan.
Weg met de belastingen riepen de
klerikale farceurs twintig jaren geleden.
Zouden wij nu niet met veel meer
reden mogen roepen
Weg met de geldverbrassers 1 i
Weg met de volksbedriegers I
stand gebracht, zijn door de klerikalen
ontvolkt, gesloten, en sommige dienen
KONINKLIJKE MAATSCHAPPIJ VAN RHETORICA
De liberalen zullen, ondanks denschan-
iT^n-rnnuiun digen schooloorlog, het volksonderwijs
TOONEELVEnTOUNI NU blijven verdedigen. Zij kennen aan ieder
IOO1. liet recht toe zijn kinderen hel onderricht
op Zondng H ,>ce te laten geven dat zij verkiezen; doch de
Staatsscholen moeten wereldlijk zijn,
enkel hel wetenschappelijk, het wereldlijk
onderricht mag daar gegeven woi den; de
vrijheid van denken mag niet versmoord
worden. De liberalen eischen hel kos
teloos verplichtend onderwijs. Sedert
de invoering van de evenredige vertegen
woordiging is hei meervoudig stemrecht,
als bet onrechtvaardigste der kiesstelsels
veroordeeld. De liberalen eischen het
Zuiver Algemeen Stemrecht: één man,
ééne slem, en zij zullen het bekomen.
Wij zijn ongelukkig nog zoo ver niet,
doch wij zullen er komen. Uit het A. S.
zal de oplossing der maatschappelijke
zeeramp van de Panne
<">ii <le Veurnaar.
Wij vinden het ten hoogslen misplaatst
te pogen van een ongeluk, waarin menig
vuldige huisvaders hel leven hebben ge
laten, gebruik te maken om politieke
munt te slaan ten voordeele van de eene
,1 -
En nogtans is het aan dit treffelijk
werkje dal de schrijver van den Veurnaar
zijne pen heeft versleten.
Men kent de feiten. De zeeramp die
zekere visschershuisgezinnen zoo diep
heeft getroffen, heeft in geheel het land
een gevoelen van medelijden doen ont
slaan. Hier en daar zijn comileilen tot
stand gekomen om den noodlotligen hulp
te verschaffen.
Natuurlijk zijn de overheden, voor
dergelijk onheil, niet ongevoelig gebleven.
De katholieke afgevaardigde Mr Pil,
heeft, zegt de Veurnaar, eene vraag voor
tusschenkomst toegestuurd aan de alge-
meene Ondersiandskas voor de slacht
offers van werkongevallen, en den 21
November zou hij verwittiging hebben
gekregen dat de huisgezinnen eene som
van 2000 fr. gingen verkrijgen.
volk op Staatkundig gebied volle gelijk
heid van rechten te geven.
De klerikale» ontzien geenen laster om
de liberalen te bestrijden; zij doen ze door
gaan als verdrukkers van den godsdienst.
Dat is laster, want de liberalen eerbie
digen ieders geloofsbelijdenis en nooit
zouden zij inbreuk maken op de vrijheid
van denken. De klerikalen maken van den
godsdienst een wapen tegen de liberalen
om er politiek voordeel uit te trekken.
De liberalen eischen gelijkheid voor
iedereen, de klerikalen wille» daarvan cijfer’ hee'fi M. de Smet noodi- om'het
niet weten. De mililiewet is er een bewijs land te besturen, terwijl m Graux de
van; terwijl de seminaristen ontslagen minister van fmaiitiën van over 20 iaar
worden van den krijgsdienst, moeten de jr deed met de helft. J
werkmanszonen de schoonste dagen van Leest aandachtig, lastenbetalers 488
hun leven onder de wapens doorbrengen! miljoen of 200 miljoen meer dan 20 jaar
geleden
’t Is verschrikkelijk I
Weg met de belastingen riepen de
klerikalen, wanneer M. Graux eenige
miljoenen vroeg voor de herinrichting
van ons nationaal openbaar onderwijs.
Nu is liet nationaal onderwijs gansch I
ontredderd en nochtans worden er jaar- j
Vergunningsrecht.
De kommissie gelast met hel onderzoek
der voorstellen betreffende de slijterijen
van sterke dranken, is Woensdag II. ver
gaderd geweest.
Zij hebben besloten niets te veranderen
aan het tegenwoordig stelsel. De eenige
wijziging aan hel tegenwoordig stelsel, is
hel instellen van eene openingstaks vn*
Leslie ÏÏ5K h=l!Z f?" 101 2M de
legerkwestie. De loting, de plaatsver- de! gemeenten De opeuings-
vanging moet afgeschaft worden want 3 Q^’ail^l|jle,,'jeii trellëii welk
het is ongehoord dat de geldbezitters hun Jjiiuau 190-zullen loegepast worden,
zonen kunnen vrijkoopen om in hun plaats mm e.*?0IPinis^e heeft de voorstellen van
de werkérszonen voor langen lijd naar de
kazernen te zenden. Ons bestaande leger-
stelsel is zeer duur; van 1840 tot 1890
beeft liet leger niet min dan drie miljard
gekost, dat is gemiddeld 50 millioen per
jaar. Met hel ontwerp van legerherin-
richting, door de Regeering voorgesteld,
zal het nog veel erger gesteld zijn; door
het stelsel van betaalde vrijwilligers zal
het budjet van oorlog voorzeker opklim
men lot 100 miljoen per jaar. En welk
leger zullen wij door dit stelsel bekomen?
Alles doel voorzien dat liet grootendeels
zal samengesteld zijn uit het schuim der
bevolking.
Ziedaar in breede trekken hel verslag
over eene voordracht door den heer
Victor Van de Walle, schepen en
vertegenwoordiger van Mechelen, onlangs
te Antwerpen gegeven.
Wij hielden er aan deze voordracht - „„j Uri
niet onbesproken te laten, omdat hel als gezonden door den algemeene
een beteekenisvol feit mag aangeleekend -
worden hoe een der leiders en ieverigste
propagandisten der progressisten zich
over de richting van de liberale partij
uitlaai in een zin, waarbij al de gema-
tigdru zich kunnen aansluiten.
Dat Mr Pil eene toelage heeft gevraagd,
dal is mogelijk. Zulks willen wij zelfs
niet betwisten
Maar.... met welk recht ontkent de
jaloerze Veurnaar aan onzen liberalen
volksvertegenwoordiger, de verdienste
eene openbare vraag te hebben gesteld
in de Kamer strekkende lot hetzelfde doel
en dit wel van den 19 November af, ’t is
te zeggen in de eerstkomende zitting die
ertoe kon schikken.
Moesten wij den Veurnaar
terrein volgen, dan zouden
beslatigen dat, indien Mr F
21 November antwoord heeft
hij zich waarschijnlijk ook maar cr 10
lol de Ondersiandskas heeft gewend
en ten anderen en vooral, dal Mr Buyl
niet eerder zijne vraag in de Kamer kon
stellen dan op 19 November lest, dewijl
de ramp slechts op 16den is gekend
geweest en de Kamer niet zetelde noch
den 16, noch den 17, noch den 18 dezer
maand.
Welnu wij zijn overtuigd, en alle recht
zinnige burger, moet met ons de verzeke
ring hebben dat die lusschenkomslen on
getwijfeld eenen machtigen invloed hebben
gehad op de beslissing van het bestuur
dat over de fondsen der Onderhoudskas
beschikt, en ieder rechtschapen man zal
met ons openbaar hulde brengen aan de
menschlievende gevoelens van Mr Buyl
die de eerste gelegenheid de beste heeft
waar genomen om de bescherming van
hel bestuur in te roepen ten voordeele der
ongelukkige slachtoffers van de Panne.
op zijn
wij kunnen
Pij slechts den
verkregen,
op 19«
e» vooral, dat M
I
2
J
i
©C3£Xar
»e
9
i
3
I
1
1
t
1
3
-1-f
ADVERTENTIE-BLAD
-v/ vuutoiüiiuii van
MM. Tack en Carlon de Wiart, strekkende
tot het beperken van hel getal dratik-
slijterijen voorbehouden.
C». I ««Tf 11 I
4
r- -- J
V